Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2012

Φουντώνουν (για άλλη μια φορά) οι φήμες για ζωή στον Άρη, Curiosity Rover’s Secret Historic Breakthrough? Speculation Centers on Organic Molecules


Ιδού τι ανακάλυψε το Curiosity σύμφωνα με τον ιστότοπο bad astronomy. Mars Curiosity rover. Alien sold separately. Image credit: NASA/JPL-Caltech/Malin Space Science Systems (rover) & Shutterstock (alien)

Μετά τη ”διαρροή” του John Grotzinger, ενός από τους επιστήμονες της αποστολής Curiosity στον Άρη, ότι «συλλέχθηκαν συναρπαστικά δεδομένα από το μίνι χημικό εργαστήριο SAM του Curiosity, που θα γραφούν στα βιβλία ιστορίας», άρχισαν προφανώς να οργιάζουν οι φήμες στο διαδίκτυο.

Στην ουσία ο  Grotzinger υπονοεί ότι η ανακάλυψη αφορά την παρουσία οργανικών μορίων στον Άρη – συνεπώς υπήρχε ζωή ή μεταφέρθηκε από μετεωρίτες. Την άποψη αυτή συμμερίζεται o Peter Smith, πλανητολόγος του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, σύμφωνα με τις δηλώσεις του στο wiredscience: «Αν πρόκειται να περάσει στα βιβλία της Ιστορίας, αυτό που θα περίμενα να έχει ανακαλυφθεί είναι οργανικά μόρια». Ο Peter Smith ήταν επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής Phoenix που έφτασε στον Άρη το 2008. Το στατικό ρομπότ Phoenix συνέλεξε ένα δείγμα εδάφους του Άρη  αναζητώντας οργανικές ουσίες, ωστόσο το εγχείρημα απέτυχε λόγω της παρουσίας υπερχλωρικών αλάτων, τα οποία καταστρέφουν τα οργανικά μόρια σε υψηλές θερμοκρασίες. Ο Smith δήλωσε ότι δεν θα του προκαλούσε έκπληξη αν υπήρχαν απλά οργανικά μόρια στον Άρη, δεδομένου ότι τέτοιες ενώσεις είναι γνωστό ότι υπάρχουν σε αστεροειδείς που πέφτουν στον πλανήτη ως μετεωρίτες.

Ο Smith ανέφερε επίσης ότι κανείς δεν μπορεί να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα μέχρι να αποσαφηνιστεί η κατάσταση από τη NASA. Αναφέρθηκε μάλιστα σε ένα ατυχές περιστατικό στη διάρκεια της αποστολής Phoenix, όταν η ομάδα του εξέταζε υπό άκρα μυστικότητα τα δεδομένα για τα υπερχλωρικά άλατα. Η μυστικοπάθεια της ομάδας του οδήγησε σε φήμες για την ανακάλυψη ζωής στον Άρη, οι οποίες κορυφώθηκαν όταν ένα αμερικανικό μέσο ανέφερε εσφαλμένα ότι ένας από τους επιστήμονες της αποστολής βρισκόταν ήδη σε επαφή με τον Λευκό Οίκο.


Φήμες για την ανακάλυψη εξωγήινης ζωής είχαν κυκλοφορήσει και το 2010, όταν η NASA προανήγγειλε μια ανακοίνωση για παράξενο μικρόβιο που θα προσέφερε «στοιχεία για την εξωγήινη ζωή». Η ανακάλυψη τελικά αφορούσε ένα βακτήριο που υποτίθεται ότι χρησιμοποιούσε στο DNA του το δηλητηριώδες στοιχείο αρσενικό στη θέση του φωσφόρου. Στη συνέχεια, όμως, μετά από εξονυχιστική έρευνα τα ευρήματα της NASA διαψεύστηκαν.

O Smith είπε επίσης πως, «όταν κανείς κρατά μυστικά, ο κόσμος αρχίζει να σκέφτεται τα πιο τρελά πράγματα».


Παρασκευή 23 Νοεμβρίου 2012

Σούπερ κοσμική «γέφυρα», First "Cosmic Bridge" Connecting Galaxies Discovered!


Το διαστημικό παρατηρητήριο Planck του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος εντόπισε μια κοσμική γέφυρα η οποία ενώνει δύο γειτονικά σμήνη γαλαξιών. Πρόκειται για ένα νέφος καυτού αερίου που ενώνει τα γαλαξιακά σμήνη Abell 399 (στο κάτω μέρος της εικόνας) και Abell 401 (επάνω αριστερά). Τα δύο σμήνη βρίσκονται σε απόσταση ενός δισ. ετών φωτός από τη Γη. Η κοσμική «γέφυρα» εκτείνεται σε μήκος 10 εκατομμυρίων ετών φωτός.

Η εικόνα δείχνει τα δύο σμήνη γαλαξιών, όπως φαίνονται στα οπτικά μήκη κύματος με τα επίγεια τηλεσκόπια και αποτυπώνει ταυτόχρονα (με το πορτοκαλί χρώμα) το φαινόμενο Sunyaev-Zel’dovich όπως ανιχνεύεται από το διαστημικό τηλεσκόπιο Planck.


Illustration explaining how the Sunyaev-Zel'dovich effect arises due to an intervening galaxy cluster between the Cosmic Microwave Background and an observer. Credit: ESA/Planck Collaboration

Το φαινόμενο Sunyaev–Zel’dovich (SZ) είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης μεταξύ ηλεκτρονίων υψηλής ενέργειας και φωτονίων μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου , διαμέσου της αντίστροφης σκέδασης Compton.

Στην συνήθη σκέδαση Compton ένα φωτόνιο σκεδάζεται από ένα ελεύθερο ηλεκτρόνιο, με αποτέλεσμα την μείωση της ενέργειάς του (και αύξηση του μήκους κύματός του). Αντίθετα, στην αντίστροφη σκέδαση Compton τα μικρής ενέργειας φωτόνια της μικροκυματικής ακτινοβολίας υποβάθρου μετά από την σύγκρουσή τους με τα υψηλής ενέργειας σχετικιστικά ηλεκτρόνια, αυξάνουν την ενέργειά τους (και μειώνουν το μήκος κύματός τους). Αυτά τα φωτόνια «βλέπει» το διαστημικό τηλεσκόπιο Planck (το προτοκαλί χρώμα), το οποίο άλλωστε σχεδιάστηκε για να εντοπίσει τις ανισοτροπίες που παρουσιάζει η μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου.

Planck has discovered a bridge of hot gas that connects galaxy clusters Abell 399 (lower centre) and Abell 401 (top left). The galaxy pair is located about a billion light-years from Earth, and the gas bridge extends approximately 10 million light-years between them. The image shows the two galaxy clusters as seen at optical wavelengths with ground-based telescopes and through the Sunyaev-Zel'dovich effect (in orange) with ESA's Planck satellite. Credits: Sunyaev–Zel’dovich effect: ESA Planck Collaboration; optical image: STScI Digitized Sky Survey

«Είδαμε» τον Μακεμάκε! Dwarf planet Makemake examined for the first time

Καλλιτεχνική απεικόνιση του Μακεμάκε. This artist’s impression shows the surface of the distant dwarf planet Makemake. This dwarf planet is about two thirds of the size of Pluto, and travels around the Sun in a distant path that lies beyond that of Pluto, but closer to the Sun than Eris, the most massive known dwarf planet in the Solar System. Credit: ESO/L. Calçada/Nick Risinger (skysurvey.org)

Οι περισσότεροι πιθανότατα δεν έχετε ακούσει τίποτε για αυτόν, όμως ο Μακεμάκε, εκτός από θεός της γονιμότητας των ιθαγενών των Νησιών του Πάσχα, είναι επίσης ένας από τους πλανήτες-νάνους που περιφέρονται γύρω από τον ήλιο μας. Αν και γνωρίζαμε ότι είναι γείτονας του Πλούτωνα και υποθέταμε ότι έχει πολλά κοινά στοιχεία με τον πρώην πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, κανένα γήινο μάτι δεν είχε ως τώρα «δει» τον Μακεμάκε. Μια ομάδα ερευνητών κατόρθωσε επιτέλους να τον «συλλάβει» σε μια σπάνια διάβασή του προσφέροντας την πρώτη περιγραφή του, η οποία συνοδεύεται από αρκετές εκπλήξεις.

Εμείς και οι πέντε (πλανητικοί) νάνοι


Dwarf Planets in Our Solar System (Infographic). Pluto was demoted to dwarf planet status in 2006, joining Eris, Haumea, Makemake and Ceres. Credit: Karl Tate

Οι πλανήτες-νάνοι της γειτονιάς μας έγιναν γνωστοί στο ευρύ κοινό το 2006, όταν ο Πλούτωνας «καθαιρέθηκε» από πλανήτης και πέρασε σε αυτήν την «υποδεέστερη» κατηγορία ύστερα από σχετική απόφαση της Διεθνούς Αστρονομικής Ενωσης. Εκτός από τον μέχρι πρόσφατα θεωρούμενο πιο απομακρυσμένο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος αυτή περιλαμβάνει τέσσερα ακόμη ουράνια σώματα, τη Δήμητρα, την Έριδα, τη Χαουμέα και τον Μακεμάκε.




Όλοι οι πλανητικοί νάνοι πλην του Μακεμάκε είχαν γίνει ορατοί είτε άμεσα, με τηλεσκόπια (όπως η Δήμητρα) είτε έμμεσα, μέσω των διαβάσεών τους μπροστά από άστρα (όπως η Έριδα και η Χαουμέα). Το 2011 μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Χοσέ Λουίς Ορτίθ του Ινστιτούτου Αστροφυσικής της Ανδαλουσίας στη Γρανάδα (ο οποίος έχει επίσης ανακαλύψει τη Χαουμέα) κατόρθωσε να εντοπίσει τον έως τότε αόρατο πέμπτο νάνο στις λήψεις επτά τηλεσκοπίων από τη Νότιο Αμερική καθώς αυτός διάβαινε μπροστά από ένα μακρινό άστρο.

An artist's illustration of Makemake, a dwarf planet out beyond the orbit of Neptune that also qualifies as a plutoid. ViewCredit: IAU/M


Οι πρώτες παρατηρήσεις είχαν δώσει κάποιες ενδείξεις για τα χαρακτηριστικά του. Λαμβάνοντας υπόψη την απόστασή του από τον Ήλιο και το φως που εξέπεμπε οι αστρονόμοι είχαν εκτιμήσει ότι ο Μακεμάκε είχε μέγεθος όσο περίπου τα δυο τρίτα του μεγέθους του Πλούτωνα και ότι, όπως και οι άλλοι νάνοι του ηλιακού μας συστήματος, ήταν καλυμμένος από πάγο μεθανίου και αζώτου. Πίστευαν επίσης ότι, όπως ο Πλούτωνας, θα πρέπει να είχε μια λεπτή ατμόσφαιρα από άζωτο.

Χωρίς ατμόσφαιρα

This diagram shows the path of the shadow of the dwarf planet Makemake during an occultation of a faint star in April 2011, which revealed that it lacked an atmosphere. Several sites in South America, including ESO’s La Silla and Paranal Observatories, saw the star disappear briefly as its light was blocked by Makemake. Credit: ESO/L. Calçada

Η πιο ολοκληρωμένη μελέτη των δεδομένων που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature» ανατρέπει τις πρώτες εικασίες προσφέροντας την πρώτη σαφή εικόνα του Μακεμάκε. Κατ’ αρχάς δίνει μια ακριβέστερη εκτίμηση του μεγέθους του: ο πλανήτης-νάνος έχει πλάτος 1.430 χλμ και ύψος 1.500 χλμ, κάτι το οποίο σημαίνει ότι τελικά δεν είναι σφαιρικός. Η πυκνότητά του είναι 1,7 γραμ. ανά κυβικό εκατοστό, παρόμοια με αυτή του Πλούτωνα αλλά μικρότερη από το ένα τρίτο εκείνης της Γης.

An early artist's interpretation of the dwarf planet Makemake beyond Pluto. Credit: NASA

Αντίθετα από ό,τι υπολόγιζαν οι ειδικοί και κατά παρέκκλιση από όλους τους άλλους «συγγενείς» του, ο Μακεμάκε φαίνεται στη νέα μελέτη να μην έχει ατμόσφαιρα. Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο πλανήτης-νάνος είναι τόσο ελαφρύς ώστε έχασε όλη την ατμόσφαιρά του «ωριμάζοντας».



The Dwarf Planet pass in front of a distant star (occulation) was witnessed from several locations in South America. Data from, European observatories in Chile shows it is not like Pluto as previously thought due to a lack of atmosphere.

«Πιστεύουμε ότι ο Μακεμάκε είχε άφθονο πάγο αζώτου στο πολύ μακρινό παρελθόν, όπως ο Πλούτωνας και η Έρις. Επειδή όμως ο Μακεμάκε δεν έχει μεγάλη μάζα η βαρύτητά του δεν μπόρεσε να συγκρατήσει το αέριο» δήλωσε ο δρ Ορτίθ μιλώντας στο περιοδικό «New Scientist». Το παγωμένο άζωτο, όπως εξηγεί, μετατράπηκε σε αέριο και διέφυγε, στο πέρασμα των χιλιετιών, αφήνοντας πίσω μόνο μεθάνιο.






Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012

Εμείς επινοήσαμε τον Θεό; Through the Wormhole: Did We Invent God?


Salvador Dali, Corpus Hypercubitus (Crufixion), 1954, New-York, The Metropolitan Museum of Art

Από την Αυγή της Ιστορίας, οι άνθρωποι πίστευαν σε θεϊκές δυνάμεις που δημιούργησαν τον κόσμο μας και σήμερα οι περισσότεροι ακόμα προσευχόμαστε σε μια ανώτερη δύναμη.

Αλλά υπάρχει πραγματικά ο Θεός εκεί έξω; Οι επιστήμονες τώρα ψάχνουν το θείο στα πιο απίθανα μέρη...

Επεισόδιο της σειράς "Through the wormhole" με παρουσιαστή τον δημοφιλή ηθοποιό Μόργκαν Φρήμαν.



Show Summary: Did God invent humanity? Or did we invent God? Pioneering scientists are trekking across new frontiers of neuroscience that may at last provide an answer to this ancient mystery. Neuroscientists are recreating out of body experiences in virtual reality laboratories to uncover what happens to the brain during profoundly spiritual journeys.

Yet, most of us do not need to leave our bodies to sense the divine. Psychologists are working to figure out why we sense a hidden supernatural plane in the world around us. Their work suggests that belief in the spiritual takes hold a young age, never leaves us, and is essential to how our highly developed brains see the world. What causes some to see the hand of God in humanity and the world around us, where others see randomness and chance? One psychologist believes she knows why, because her work is showing that our emotional states physically change how we see patterns of events in the world.

Our experience of God may be exclusively confined to our brains. But since our brains are where we experience reality, does imagining God make God real? One neuroscientist is trying to find the answer by peering into the human mind, and seeing what God really looks like!

Η τέλεια «γυναικεία» μέρα, The Woman’s Perfect Day

Tamara de Lempicka, Jeune fille en vert,  1932, Paris, musée national d'art modern

Με το καθημερινό «ζογκλάρισμα» ανάμεσα σε σπίτι, εργασία, παιδιά και σύντροφο, πολλοί θα πίστευαν ότι η ιδανική μέρα για μια γυναίκα θα περιελάμβανε ολοήμερο σπα μακριά από κάθε υποχρέωση.

Νέα μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Βρέμης στη Γερμανία και του Πολυτεχνείου της Τζόρτζια (Georgia Tech) στις ΗΠΑ, όμως άλλα έδειξε. Βάσει των ευρημάτων, πρώτη προτεραιότητα στην καθημερινότητα μιας γυναίκας αποτελούν οι ρομαντικές στιγμές που μοιράζεται με τον σύντροφό της, χρονικής διάρκειας 106 λεπτών.

Πολύς έρωτας, λίγη εργασία

Pierre Bonnard, Homme et femme, 1906, Paris, musée d'Orsay. Ιδιαίτερη σημασία φαίνεται να έχει ο έρωτας στο ημερήσιο πρόγραμμα των γυναικών, σύμφωνα με αμερικανούς και γερμανούς επιστήμονες

Οι επιστήμονες ζήτησαν από συνολικά 900 γυναίκες μέσου όρου ηλικίας 38 ετών να καταγράψουν το καθημερινό τους πρόγραμμα περιγράφοντας πώς αισθάνονται για κάθε πράγμα που κάνουν. Στόχος των ειδικών ήταν η δημιουργία του ιδανικού «προγράμματος» μιας γυναικείας μέρας.

Félix Vallotton, Le Repos, Rest, 1911

Από τις απαντήσεις των εθελοντριών προέκυψε ότι πρώτος στην κατάταξη ήταν ο οκτάωρος νυχτερινός ύπνος. Αμέσως μετά η προσοχή των γυναικών στρέφεται στις προσωπικές τους σχέσεις για 106 λεπτά, στη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και Διαδικτύου για 98 λεπτά και στην κοινωνικοποίηση για 82 λεπτά. Στη συνέχεια ακολουθεί η 78λεπτη ξεκούραση, ψώνια διάρκειας 56 λεπτών και 57 λεπτά τηλεφωνικών συνομιλιών.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες η ποικιλία αποτελούσε το πλέον σημαντικό συστατικό του ημερήσιου προγράμματος μιας γυναίκας γεγονός που εξηγεί τα επιπλέον 68 λεπτά σωματικής άσκησης και τα (μόλις) 36 λεπτά εργασίας.

«Αντικείμενο της μελέτης μας ήταν το πώς θα έμοιαζε η τέλεια μέρα, δεδομένου του ότι και οι πιο απολαυστικές δραστηριότητες γίνονται συνήθως λιγότερο ευχάριστες όταν πραγματοποιούνται πολύ συχνά και έχουν μεγάλη διάρκεια»,  αναφέρουν στο επιστημονικό έντυπο «Journal of Economic Psychology».

Henri de Toulouse-Lautrec, The Card Players, 1893

«Για μεγαλύτερη ευημερία οφείλουμε να αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο στα φιλικά μας πρόσωπα, ακόμη περισσότερο χρόνο στους συγγενείς μας και πολύ λιγότερο χρόνο στο αφεντικό και στους συναδέλφους μας» καταλήγουν οι επιστήμονες.








Θέλεις Νομπέλ; Φάε σοκολάτα, Does chocolate make you clever?


Οι χώρες με υψηλή κατανάλωση σοκολάτας παράγουν… νομπελίστες, Eating more chocolate improves a nation's chances of producing Nobel Prize winners - or at least that's what a recent study appears to suggest.

Μια ακόμη έρευνα έρχεται να προστεθεί σε εκείνες που έχουν δείξει ότι η σοκολάτα είναι πολύ πιθανό να έχει οφέλη -  εκτός των άλλων - και στη νοητική λειτουργία του ανθρώπου. Ερευνητές στις ΗΠΑ διαπίστωσαν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση σοκολάτας σε μια χώρα τόσο περισσότεροι νομπελίστες βγαίνουν από αυτή.

Η λίστα των σοκαλοτο-Νομπέλ

O πίνακας των χωρών που καταναλώνουν σοκολάτα και παράγουν νομπελίστες

Σύμφωνα με την έρευνα, υπάρχει πολύ ισχυρός δεσμός ανάμεσα στην κατανάλωση σοκολάτας σε μια χώρα και στους νομπελίστες που διαθέτει. Στην πρώτη θέση της σχετικής λίστας βρίσκεται η Ελβετία και ακολουθούν κατά σειρά Σουηδία, Δανία, Αυστρία, Νορβηγία και Βρετανία.

«Ξεκίνησα να φτιάχνω ένα σχεδιάγραμμα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού μου σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου για να περάσω την ώρα μου. Καθώς προχωρούσα δεν μπορούσα να πιστέψω αυτό που συνέβαινε. Η θέση των χωρών σε σχέση με την κατανάλωση σοκολάτας και τα βραβεία Νομπέλ ήταν πολύ ευδιάκριτη στο γράφημα» αναφέρει ο Φραντς Μέσερλι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια που ήταν ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Σύμφωνα με τους ερευνητές , για να…παραχθεί ένας νομπελίστας σε μια χώρα θα πρέπει οι κάτοικοι της να καταναλώνουν περί τα 140 εκατομμύρια κιλά σοκολάτας ετησίως. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «New England Journal of Medicine».

Η σοκολάτα

Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση σοκολάτας αυξάνει την πνευματική διαύγεια χάρη στα φλαβονοειδή, μια οικογένεια αντιοξειδωτικών ουσιών. Τα φλαβονοειδή έχει αποδειχτεί ότι βοηθούν τη νοητική κατάσταση του ανθρώπου ενώ παράλληλα εμποδίζουν την εμφάνιση άνοιας αυξάνοντας τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.




Ο Ήλιος... φλέγεται! Solar "Tsunami": Giant Double Sun Eruption

Μια από τις εικόνες του Ήλιου που κατέγραψε ο δορυφόρος SDO στις 16 Νοεμβρίου, A giant solar prominence erupts (left) - one of two spotted Friday

Έντονη δραστηριότητα παρουσιάζει ο Ήλιος τα τελευταία 24ωρα. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή εικόνα που κατέγραψε το διαστημικό παρατηρητήριο SDO από τον Ήλιο στις 16 Νοεμβρίου όταν αυτή η δραστηριότητα βρισκόταν στο μάξιμουμ.

Μέσα σε διάστημα μόλις τεσσάρων ωρών έκαναν την εμφάνιση τους στο μητρικό μας άστρο δύο πολύ ισχυρές εκλάμψεις που εκτόξευσαν στο Διάστημα γιγάντιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι τα «νέφη» των ηλιακών σωματιδίων αυτή τη φορά δεν κατευθύνονται προς τη Γη και δεν απειλούν τους δορυφόρους και τα ηλεκτρικά δίκτυα.

The Sun erupted with two prominence eruptions, one after the other over a four-hour period (Nov. 16, 2012). The action was captured in the 304 Angstrom wavelength of extreme ultraviolet light. It seems possible that the disruption to the Sun's magnetic field might have triggered the second event since they were in relatively close proximity to each other. The expanding particle clouds heading into space do not appear to be Earth-directed. Credit: NASA/SDO