Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Σάββατο 5 Οκτωβρίου 2013

Στίβεν Χόκινγκ: Αν ο ανθρώπινος εγκέφαλος συνδεθεί με υπολογιστή η τεχνολογία θα μας χαρίσει αιώνια ζωή. Stephen Hawking: Brains Could Be Copied To Computers To Allow Life After Death

Image Credit: Thinkstock.com

Η δυνατότητα κάποιου είδους αιώνιας ζωής είναι πιθανή, σύμφωνα με τον φυσικό Στίβεν Χόκινγκ, με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Ο 71χρονος επιφανής επιστήμονας, μιλώντας στην πρεμιέρα μιας ταινίας με θέμα τη ζωή του, τόνισε πως αν ο εγκέφαλος λειτουργήσει εκτός του ανθρώπινου σώματος, τότε είναι πιθανή η αιώνια ζωή.

«Ο εγκέφαλος είναι όπως ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή. Θεωρητικά, είναι εφικτό να «αντιγράψουμε», όπως ένα λογισμικό, τον ανθρώπινο εγκέφαλο σε ένα κομπιούτερ και να παρέχουμε με τον τρόπο αυτό ένα είδος μεταθανάτιας ζωής», επεσήμανε κατά τη διάρκεια του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ του Κέιμπριτζ ο βρετανός αστροφυσικός στην πρεμιέρα της ταινίας του Στίβεν Φίνιγκαν με τίτλο «Hawking».

«Ωστόσο, σήμερα αυτό με τις επικρατούσες συνθήκες, δεν είναι εφικτό. Θεωρώ πως η έννοια της συμβατικής ζωής μετά θάνατον είναι ένα παραμυθάκι για τους ανθρώπους που φοβούνται το σκοτάδι», καταλήγει ο Χόκινγκ.

Παρόμοιες δηλώσεις είχε κάνει και πριν από δυο χρόνια σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Guardian, εν όψει μιας διάλεξής του στο Λονδίνο με θέμα «Γιατί βρισκόμαστε εδώ;». «Θεωρώ τον εγκέφαλο ως έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, ο οποίος θα πάψει να λειτουργεί όταν χαλάσουν τα εξαρτήματά του. Και δεν υπάρχει Παράδεισος ή ζωή μετά θάνατον για χαλασμένους υπολογιστές», είχε πει το 2011. Αλλά, όπως φαίνεται, δυο χρόνια μετά βλέπει με μεγαλύτερη αισιοδοξία το ενδεχόμενο αυτό. 

Ταυτόχρονα με την ταινία, στις 30 Σεπτεμβρίου θα κυκλοφορήσει και η αυτοβιογραφία του Χόκινγκ, με τίτλο «Το χρονικό της ζωής μου» (και σε ελληνική μετάφραση - εκδ. Τραυλός).

Ο Χόκινγκ το 1963, σε ηλικία 21 ετών, έμαθε ότι θα ζούσε «δύο έως τρία χρόνια ακόμη» καθώς η διάγνωση των γιατρών ήταν ρητή και κατηγορηματική: ασθένεια στους νευρώνες του σώματος, γνωστή ως νόσος Λου Γκέριγκ. Ωστόσο, το πείσμα και η θέλησή του, του επέτρεψαν να ζήσει όχι τρία, αλλά μισό αιώνα ακόμη, αν και η εξέλιξη της νόσου ήταν καταδικαστική για την καθημερινότητα του.

Η νόσος του Λου Γκέριγκ επιβάρυνε τον Χόκινγκ με όλο και περισσότερα κινητικά προβλήματα και σήμερα επικοινωνεί μόνον μέσω μιας ειδικής συσκευής παραγωγής ομιλίας που κατασκευάσθηκε στο Κέμπριτζ. Stephen Hawking speaking at an event in Washington, D.C. in 2008. (JIM WATSON/AFP/Getty Images) | Getty

Η ασθένειά του προκαλούσε τόσο μεγάλες δυσκολίες στην ομιλία και το 1985, εξαιτίας μιας τραχειοτομίας, έχασε ολοκληρωτικά την ικανότητα ομιλίας. Σήμερα επικοινωνεί μέσω μιας ειδικής συσκευής παραγωγής ομιλίας που κατασκευάσθηκε στο Κέιμπριτζ. Από το 1979 μέχρι το 2009 ο διακεκριμένος φυσικός κατείχε την έδρα του «Λουκασιανού καθηγητή Μαθηματικών» στο βρετανικό πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, μια έδρα που στο παρελθόν είχε και ο Ισαάκ Νεύτων, ο πατέρας της σύγχρονης φυσικής επιστήμης.

Πατέρες του ηλιακού ημερολογίου οι Μινωίτες. Minoans are Fathers of the solar calendar

Αποτύπωση ηλιακού ημερολογίου σε μινωικό σφραγιστικό εύρημα, κατασκευασμένο από δόντι ιπποπόταμου. Οι 12 κοιλότητες αντιπροσωπεύουν τους μήνες του χρόνου ενώ στο κέντρο αποτυπώνεται η μορφή της Κρήτης. Όλα αυτά την 3η χιλιετία π.Χ. Cretan Professor Minas Tsikritzis read and translated ancient Minoan sources which specify that the Minoans found the solar calendar at around 3000 B.C., 19 centuries before the Babylonians founded there own. This finding goes against the established belief that the Babylonians were the first to invent the solar calendar. A Minoan sealing finding dated back to 2200 B.C. is what drove Mr. Tsikritzis to this encounter. This seal is cylindrical and made from a hippopotamus's tooth. The 12 cavities on the seal symbolise the moon, the year, the 12 months. Observing the winter solstice and the movement of the moon they would have found that the moon had the exact same position after 365,3 days.

Δεκαεννέα αιώνες πριν από τους Βαβυλώνιους είχαν ανακαλύψει το ηλιακό ημερολόγιο οι Μινωίτες, όπως αποκαλύπτει ο καθηγητής Μηνάς Τσικριτζής.

Ο Κρητικός ερευνητής, ύστερα από πολύχρονη μελέτη και διασταύρωση στοιχείων, εκφράζει τη βεβαιότητα ότι «διάβασε» ένα μέρος των ιερογλυφικών των Μινωιτών και φέρνει στο φως νέα δεδομένα για το πρώτο μινωικό ηλιακό ημερολόγιο της 3ης χιλιετίας π.Χ.

Παράλληλα καταρρίπτει την πρώτη μέχρι σήμερα προσέγγιση που είχε γίνει το 538 π.Χ. από τον Βαβυλώνιο αστρονόμο Ναμπού Ριμανού, ότι οι Βαβυλώνιοι ήταν εκείνοι που είχαν ανακαλύψει το ηλιακό ημερολόγιο.

Ο δρ. καθηγητής Μηνάς Τσικριτζής. "The seal reflects the island of the Minoans in the centre and the days which are positioned around it. It is believed that the maths validate the 365,3 days of the year. This fact emphasises that during the period of the old palace in the Minoan civilization they had a solar calendar, centuries before the Babylonians", Mr. Tsikritzis  says.

Η «πυξίδα» που οδήγησε στην αποκαλυπτική έρευνα του κ. Τσικριτζή ήταν ένα σπάνιο μινωικό σφραγιστικό εύρημα του 2200 π.Χ., το οποίο και αποτέλεσε, όπως λέει ο ίδιος, το κλειδί της ανακάλυψης για το πρώτο μινωικό ηλιακό ημερολόγιο.

Η ανακάλυψη του Κρητικού ερευνητή καταγράφεται σε υπό έκδοση ερευνητικό βιβλίο, που αναφέρεται στην αστρονομία του κρητομυκηναϊκού πολιτισμού και κυκλοφόρησε στις αρχές του 2011. Στο ίδιο βιβλίο πέρα από το ηλιακό ημερολόγιο γίνεται αναφορά στο σεληνιακό και το σεληνοηλιακό ημερολόγιο και στις ιδιαιτερότητές τους, όπως επίσης και στο μηνολόγιο-εορτολόγιο.

Το μινωικό σφραγιστικό εύρημα είναι, όπως αναφέρεται, κυλινδρικό και κατασκευασμένο από δόντι ιπποπόταμου. Ο αρχαιολόγος Σακελαράκης κατά την εύρεσή του πριν από 40 χρόνια στις Αρχάνες, στην ευρύτερη περιοχή της Κνωσού, το είχε περιγράψει «ως ένα ασυνήθιστο σφραγιστικό θέμα κοιλοτήτων».

Όμως από τη σύγχρονη έρευνα-μελέτη του ευρήματος ο Μηνάς Τσικριτζής υποστηρίζει ότι «οι 12 κοιλότητες που φέρει το σφράγισμα είναι συμβολισμοί σελήνης, είναι ο χρόνος, οι 12 μήνες».

Όπως ο ίδιος εξηγεί, στο σφράγισμα καταγράφονται οι ημέρες με χαραγμένες κάθετες γραμμές, ενώ στο κέντρο υπάρχει μια απεικόνιση που το σχήμα της θυμίζει με μια απλή ματιά αυτό της Κρήτης. "Το σφράγισμα αποτυπώνει το νησί των Μινωιτών στο κέντρο και το πλήθος των ημερών που περνά γύρω γύρω τους."

Αριθμητικές πράξεις

Fresco from the "Palace of Minos", Knossos, Crete.

«Το σφράγισμα αποτυπώνει το νησί των Μινωιτών στο κέντρο και το πλήθος των ημερών που περνά γύρω γύρω τους. Πιστεύουμε ότι οι αριθμητικές πράξεις επαληθεύουν το αποτέλεσμα των 365,3 ημερών και αποδεικνύει ότι οι Μινωίτες είχαν από την παλαιοανακτορική περίοδο ένα σύγχρονο ηλιακό ημερολόγιο το οποίο προηγήθηκε των Βαβυλωνίων 19 αιώνες» αναφέρει ο κ. Τσικριτζής.

Μάλιστα παραθέτει μαθηματική πράξη με βάση τα σύμβολα της Σελήνης, του μήνες και τις παρεμβαλλόμενες ημέρες, επισημαίνοντας ότι «οι Μινωίτες παρατηρώντας το χειμερινό ηλιοστάσιο τη φάση της σελήνης και καταγράφοντας κάθε ημέρα που περνούσε, θα διαπίστωναν μετά από 365,3 ημέρες ότι ο ήλιος είχε την ίδια ακριβή θέση στην ανατολή του σταματώντας την πορεία μετατόπισής του στον ουρανό».

 Unknown signs on the Phaistos Disc.

Ο κ. Μ. Τσικριτζής, ένθερμος οπαδός του Πυθαγόρα και του Ευκλείδη, ερευνά συστηματικά τα τελευταία 20 χρόνια τον μινωικό πολιτισμό, ενώ έχει εκδώσει το βιβλίο «Ο Δίσκος της Φαιστού: οδηγός στην αποκρυπτογράφησή του».

Σύνθετες και πολύπλοκες μαθηματικές πράξεις γνώριζαν να πραγματοποιούν οι Μινωίτες από τον 16ο αιώνα π.Χ. με κλάσματα και χρήση του δεκαδικού συστήματος, γεγονός το οποίο ανατρέπει πλήρως την εικόνα που έχουμε μέχρι τώρα για την επιστήμη και τις εφαρμογές της στον αρχαίο κόσμο και μάλιστα τόσο νωρίς. Τη συγκλονιστική αυτή ανακάλυψη πραγματοποίησε ο ερευνητής αιγαιακών γραφών Μηνάς Τσικριτσής, σε πρωτότυπο μαθηματικό κείμενο που βρίσκεται χαραγμένο στον τοίχο του διαδρόμου της μινωικής έπαυλης της Αγίας Τριάδας που είναι πλησίον του ανακτόρου της Φαιστού.  Μάλιστα ο Έλληνας ερευνητής τονίζει ότι αντίστοιχα μαθηματικά συναντώνται μόνο στον Ευκλείδη, δηλαδή 11 αιώνες αργότερα.

Πριν από δύο χρόνια αποκάλυψε μια άγνωστη επιγραφή, η οποία, όπως είπε, φέρει κλασματικά σύμβολα της γραμμικής Α’ και θα αποτελέσει πιθανότατα τον «μπούσουλα» για τη λύση του μυστικού.

Η επιγραφή αποκαλύφθηκε σε έπαυλη πλησίον του αρχαίου ανακτόρου της Φαιστού και αποτελεί φαινόμενο στην παγκόσμια ιστορία των μαθηματικών.

Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2013

Η λίμνη που μετατρέπει τα θύματά της σε στήλες άλατος. Deadly lake turns animals into statues

Calcified Dove, Lake Natron, 2012. (Image: Nick Brandt)

Όπως συνέβη στη γυναίκα του Λωτ όταν παρέβη τις εντολές και γύρισε να κοιτάξει την καταστροφή στα Σόδομα και τα Γόμορρα, τα πλάσματα που πέφτουν στη λίμνη Νάτρον της Τανζανίας γίνονται στήλες άλατος.

Calcified Flamingo, Lake Natron, 2012. (Image: Nick Brandt)

Η θανάσιμη λίμνη της βόρειας Τανζανίας είναι μια από τις θερμότερες και πιο αλκαλικές λίμνες του κόσμου -η θερμοκρασία του νερού μπορεί να ξεπεράσει τους 50 βαθμούς και το pH φτάνει το 10,5.

Αλμυρό οικοσύστημα

Lake Natron in Tanzania.

H λίμνη παίρνει το όνομά της από το νάτρον, ένα ορυκτό που αποτελείται κυρίως από ανθρακικό νάτριο με μικρές ποσότητες διττανθρακικού νατρίου, δηλαδή μαγειρικής σόδας.

Τα νερά βάφονται κόκκινα από μικροσκοπικά καρκινοειδή, στα οποία οφείλεται το κόκκινο χρώμα στα φτερά των φλαμίνγκο. An airplane casts a shadow over Lake Natron in Tanzania. The lake's color comes from a red pigment in cyanobacteria, which feed on high levels of salt in the lake. Photograph by George Steinmetz

Μόνο ελάχιστα είδη ψαριών και κάποια θερμόφιλα, κατακόκκινα καρκινοειδή ζουν στα αφιλόξενα νερά της λίμνης. Μεγάλοι πληθυσμοί φλαμίνγκο τρέφονται με τα κόκκινα καρκινοειδή και απορροφούν τις χρωστικές στα φτερά τους, τα οποία σταδιακά γίνονται ροζ.

Calcified Bat, Lake Natron, 2012. (Image: Nick Brandt)

Είναι όμως μια ριψοκίνδυνη ζωή, όπως μαρτυρά το φλαμίνγκο της παραπάνω εικόνας. Πουλιά και νυχτερίδες που απασβεστώθηκαν στα φονικά νερά απαθανατίστηκαν από τον φωτογράφο Νικ Μπράντ, γνωστό λάτρη της Αφρικής (είχε σκηνοθετήσει στην ανατολική Αφρική το βίντεο για το τραγούδι Earth Song του Μάικλ Τζάκσον το 1995).

Calcified Fish Eagle, Lake Natron, 2012. (Image: Nick Brandt)

Καλυμμένα με άλατα του ασβεστίου, τα μαρμαρωμένα πτηνά μοιάζουν με μακάβρια έργα νεκρής φύσης.

Calcified Swallow, Lake Natron, 2012. (Image: Nick Brandt)

«Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα πώς πεθαίνουν. Φαίνεται ότι μπερδεύονται από την άκρως ανακλαστική επιφάνεια της λίμνης και συντρίβονται πάνω της, όπως τα πουλιά που πέφτουν σε γυάλινα παράθυρα» λέει ο φωτογράφος στην επιθεώρηση «New Scientist».

Το τελευταίο λεύκωμα του Νικ Μπράντ με φωτογραφίες ζώων της ανατολικής Αφρικής, με τίτλο Across the Ravaged Land, δημοσιεύεται από τον οίκο Abrams Books.


Βρήκαν τα υπερηφαίστεια του Άρη. Super Volcanoes Rocked Early Mars

Mars may once have been rocked by titanic supervolcano eruptions that may have shaped the planet's climate. This image shows an area of Mars known as Eden Patera looking which is a 70-kilometre wide caldera formed by formed by the collapse of land. Scientists believe the collapse may have followed a supervolcanic eruption.

Ο κόκκινος πλανήτης φιλοξενούσε στο παρελθόν γιγάντια ηφαίστεια, τα οποία εκτόξευαν δισεκατομμύρια τόνους βράχων και στάχτης στον ουρανό του, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature.

H μελέτη εγείρει ζητήματα σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούσαν στον αρχέγονο Άρη, μια εποχή που οι επιστήμονες πιστεύουν πως ίσως ο πλανήτης να μη διέφερε και τόσο από τη Γη έχοντας παχιά ατμόσφαιρα, θερμότερο κλίμα και νερό στην επιφάνειά του.

If future work shows that supervolcanoes were present more widely on ancient Mars, it would completely change estimates of how the atmosphere formed from volcanic gases, how sediments formed from volcanic ash and how habitable the surface might have been.

Οι επιστήμονες γνώριζαν πως πριν δισεκατομμύρια χρόνια ο Άρης ήταν πιο ενεργός, αλλά δεν έβρισκαν ίχνη από ηφαιστειακή δραστηριότητα στην επιφάνειά του. Δύο πλανητολόγοι, οι Michalski και Jacob Bleacher προτείνουν πως η ύπαρξη υπερηφαιστείων στον Άρη ίσως λύνει το μυστήριο.

Μοναδικά σε όλα τους

Στη θέση αυτή, στην επιφάνεια του Άρη, είναι πιθανό να υπήρξε υπερ-ηφαίστειο. Oxus Patera, a candidate supervolcano on Mars. The image was created by putting color pictures from Mars Express’ High Resolution Stereo Camera on top of digital elevation data it collected. Credit: ESA/Mars Express/Freie Universitat Berlin/Google

Ο όρος υπερηφαίστειο αναφέρεται σε εκρήξεις ηφαιστείων που απελευθερώνουν τουλάχιστον 1.000 κυβικά χιλιόμετρα βράχων και στάχτης. Τέτοιες εκρήξεις θεωρείται πως συνέβησαν και στο παρελθόν της Γης, πριν εκατομμύρια χρόνια.

Τα συνηθισμένα ηφαίστεια όπως η Αίτνα στη Γη ή ο Όλυμπος στον Άρη δημιουργούν ένα βουνό μετά την έκρηξή τους καθώς πήζουν τα στρώματα λάβας. Τα υπερηφαίστεια ωστόσο, εκρήγνυνται με τεράστια ισχύ εκτοξεύοντας τα υλικά τους κι αφήνουν πίσω έναν κρατήρα.

A false-color view of Eden Patera, a possible supervolcano on Mars. Credit: ASU/GSFC/JPL/NASA

Οι δύο ερευνητές εντόπισαν ίχνη από ένα υπερηφαίστειο στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη, σε μία περιοχή που ονομάζεται Γη της Αραβίας (Arabia Terra). Με τη βοήθεια των παρατηρήσεων 15 ετών από τις διαστημικές αποστολές στον Άρη, εστίασαν το ενδιαφέρον τους στον κρατήρα Eden Patera, ο οποίος διαφέρει μορφολογικά από τους υπόλοιπους κρατήρες που προκύπτουν από την πρόσκρουση μετεωριτών στην επιφάνεια του Άρη. Η ανακάλυψη έγινε μάλιστα κατά τύχη, καθώς οι επιστήμονες ερευνούσαν τις φωτογραφίες για κρατήρες και όχι για ηφαίστεια.

Many Martian volcanoes are easily recognised from their massive shield-shaped structure, similar to what we see in Hawaii. 'But these are relatively youthful features on Mars and we have always wondered where the ancient volcanoes are,' said Dr Joseph Michalski, from the Natural History Museum.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, πολλές γιγάντιες ηφαιστειακές εκρήξεις έλαβαν χώρα στο πρώτο δισεκατομμύριο χρόνια της ζωής του Άρη. Αέρια από τέτοια υπερηφαίστεια επηρέασαν τη σύνθεση της πρώιμης ατμόσφαιρας και την εξέλιξη του κλίματος, καθώς η στάχτη στην ατμόσφαιρα εμποδίζει τις ακτίνες του Ήλιου να διεισδύσουν.

Οι βίαιες εκρήξεις θα έκαναν δυσκολότερη την ανάπτυξη ζωής στην επιφάνεια του πλανήτη, ωστόσο οι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα θα αποτελούσαν ένα πιθανό περιβάλλον στο οποίο θα μπορούσαν να αναπτυχθούν μικρόβια.

Περαιτέρω στοιχεία ίσως έρθουν στο μέλλον από το όχημα Curiosity της NASA, το οποίο για την ώρα κινείται προς το βουνό Sharp ύψους πέντε χιλιομέτρων, με σκοπό τη μελέτη της γεωλογίας της περιοχής.

Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2013

Η τιμή της αγάπης. The Price of Love

Μια ιστορία αγάπης μεταξύ δύο νέων από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, στην Κέρκυρα του 1900. Η ταινία παρακολουθεί την πορεία των δύο νέων και τον αντίκτυπο που έχουν οι πράξεις τους στο οικογενειακό περιβάλλον και στον κοινωνικό τους περίγυρο. Η ταπεινής καταγωγής κοπέλα (Ειρήνη - Αννυ Λούλου), ερωτεύεται τον νεαρό ξεπεσμένο άρχοντα (Αντρέα - Στρατής Τσοπανέλλης). Αρχικά εκείνος, αφού με τον ασυγκράτητο έρωτά του την εκθέτει, ζητάει στη συνέχεια μεγάλη προίκα για να την παντρευτεί. Η μητέρα της Ειρήνης (Επιστήμη - Τούλα Σταθοπούλου) που είναι και ο αρχηγός της οικογένειας μιας και ο πατέρας είναι ένας μέθυσος, αρνείται: Τα «τάλαρα» που έχει μαζέψει με τόσο κόπο πρέπει να μοιραστούν δίκαια σε όλα της τα παιδιά. Ο Αντρέας απομακρύνεται μέχρι που μαθαίνει πως η Ειρήνη πρόκειται να παντρευτεί κάποιον άλλο. Στην παραφορά του πάθους του, την παίρνει από το σπίτι της και την πάει στο δικό του όπου και την κρατά υποσχόμενος συνεχώς παντρειά.

Η ταινία «Η τιμή της αγάπης», βασισμένη στο μυθιστόρημα «Η τιμή και το χρήμα» του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (1872-1923) είναι ένα δράμα εποχής με έντονα στοιχεία κοινωνικής κριτικής κυρίως σε σχέση με την τάξη και το φύλο.

Η Τώνια Μαρκετάκη (1942-1994), μένοντας πιστή στο κείμενο του συγγραφέα, αποτύπωσε έξοχα την κοινωνία της εποχής, τις αντιθέσεις των τάξεων, το πολιτικό κλίμα, και ταυτόχρονα παρουσίασε μια ομάδα πειστικότατων χαρακτήρων χάρη και στις θαυμάσιες ερμηνείες των ηθοποιών.

Οι ήρωες της ταινίας έχουν ξεκάθαρους στόχους και όνειρα. Ο βίος τους υπαγορεύεται από τα δύο στοιχεία που κυριαρχούν στην κοινωνία της Κέρκυρας του 1900 και τους κάνουν να ξεχωρίζουν ο ένας από τον άλλο: Ο Αντρέας συμπεριφέρεται σαν αφέντης, λόγω της αριστοκρατικής του καταγωγής αλλά και του φύλου του, θεωρεί ταπείνωση την εργασία, ατίμωση τη φτώχεια, ενώ από την άλλη, η Ειρήνη είναι πιο πειθήνια, ως γυναίκα και άνθρωπος του λαού, αλλά ακριβώς λόγω της τάξης της, είναι αποφασιστική και ρεαλίστρια.

Αισθητικά το φιλμ είναι πραγματικά απολαυστικό. Τόσο η σκηνογραφία και τα κοστούμια που είναι ιδιαίτερα προσεγμένα αλλά δίχως εκζήτηση ώστε να μην επισκιάζουν την υπόθεση και τις εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών, όσο και η μουσική (Ελένη Καραΐνδρου, τραγούδι Δήμητρα Γαλάνη) που ενσωματώνει το πάθος των πρωταγωνιστών και τη μελαγχολία τους, βοηθούν στη δημιουργία ατμόσφαιρας που αναδείχνει την εποχή όπως και την ίδια την αφήγηση.

Πρόκειται για μια καθαρά κινηματογραφική ταινία, φτιαγμένη από μια αυθεντική καλλιτέχνιδα.

Πρωταγωνιστούν: Τούλα Σταθοπούλου, Στρατής Τσοπανέλλης, Σπύρος Παντέλιος, Σπύρος, Μανώλης Λογιάδης, Λάκης Κωνσταντής, Γιώργης Αγιοβλασσίτης, Αντίοχος, Άννυ Λούλου, Αλίκη Νικηφόρου. Σκηνοθεσία: Τώνια Μαρκετάκη. Σενάριο: Τώνια Μαρκετάκη. Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου. Διάρκεια: 109 λεπτά. Έτος Παραγωγής: 1984

Η Τώνια Μαρκετάκη γεννήθηκε στον Πειραιά το 1942. Σπούδασε με υποτροφία στο Ινστιτούτο Ανωτάτων Κινηματογραφικών Σπουδών Ι.D.Η.Ε.C. , στο Παρίσι, παρακολουθώντας ταυτόχρονα μαθήματα στη δραματική σχολή του Theatre National Populaire (TNP). Εργάστηκε σαν βοηθός Σκηνοθέτη και βοηθός Μοντέρ κοντά στον Ζαν-Λυκ-Γκοντάρ και τον Νίκολας Ρέυ στο Λονδίνο.  Μετά την επιστροφή της στην Ελλάδα εργάζεται ως καλλιτεχνική συντάκτρια και κριτικός κινηματογράφου στις εφημερίδες “Δημοκρατική Αλλαγή”, “Το Βήμα” και στο περιοδικό “Ταχυδρόμος”. Το 1967 παρουσιάζει την πρώτη μικρού μήκους ταινία της Ο Γιάννης και ο Δρόμος. Την ίδια χρονιά φυλακίζεται και εξορίζεται. Εργάζεται στην Αγγλία, ως βοηθός μοντέρ, και στο Αλγέρι, ως σκηνοθέτης εκπαιδευτικών ταινιών για αγράμματους αγρότες. Τον Μάιο του 1971 επιστρέφει στην Ελλάδα, δηλώνοντας  “προτιμώ τους δικούς μας φασίστες, από τους υπόλοιπους…” Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Ιωάννης ο Βίαιος (1973) βραβεύεται στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και κέρδιζει την εκτίμηση των κριτικών στο Φόρουμ του Φεστιβάλ του Βερολίνου.  Ακολουθούν, η τηλεοπτική σειρά Λεμονοδάσος (1978), και οι επίσης πολυβραβευμένες ταινίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό Η Τιμή της Αγάπης και Κρυστάλλινες Νύχτες.  Σκηνοθέτει θεατρικά έργα. Εργάζεται σαν Βοηθός Γενικού Διευθυντή στην Κρατική Τηλεόραση και κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές. Μεταφράζει και γράφει ποιήματα και πεζά.

Αν και χάθηκε πρόωρα, μόλις στα 52 της, θεωρείται από τις σημαντικότερες γυναίκες σκηνοθέτες του νέου ελληνικού κινηματογράφου.

The wife of an alcoholic and mother of four (Toula Stathopoulou) is a factory worker in Corfu at the beginning of the 20th century. A fallen noble man who has fallen on hard times (Stratis Tsopanellis) wants to marry her eldest daughter (Anny Loulou) and take advantage of the family's meager earnings. He kidnaps the not-unwilling girl, and argues with her mother about the dowry. But the girl refuses to marry him when she wakes up to the fact that he is only looking out for his own interests. She then decides to start working in order to earn money to raise the child she is expecting.

 Konstantinos Theotokis

The film is an adaptation of the novel 'For Honor and Money' by Konstantinos Theotokis.

 Scene from the movie "The price of love", 1984.

Early 20th century, in a small port neighborhood of Corfu, Greece. Epistimi raises her children alone against a harsh historical and political background. Her husband spends the poor income of the family on alcohol. Rini, Epistimi's daughter, and Andreas, a decadent aristocrat occupied with smuggling, fall in love. Andreas and Rini cannot get married, because of Rini's low social status and lack of money. Andreas asks for a large dowry in order to marry her -he has to pay off a mortgage on his family's house. Epistimi offers him half of the money he asks for, since she must also think of her other children. To blackmail her, Andreas, persuades Rini to run off with him without marrying, but Epistimi once again does not give him the sum he asks for. Rini gets pregnant and her mother has no other choice than submitting to the blackmail. In triumph Andreas announces to Rini that they are going to get married, but Rini refuses and breaks their relationship. Despite the outcry against unmarried mothers, Rini finds a job in a factory. She manages to preserve her dignity and to remain firm on her belief that Love should have no Price.

The Price of Love
music: Eleni Karaindrou
lyrics: Tonia Marketaki
with the voice of Dimitra Galani

There is no price for love
and neither for life there is
Who is selling it? Who is buying it?
Who is taking it to auction?

There is no price for love
and neither for life there is
Whoever loves can give it
with just a glance, a kiss

If you have a little love, give me
to sweeten my life
There is no price for love
there is no price for pride.

Directed by Tonia Marketaki.

Tonia Marketaki was born in Athens in 1942 and studied in Paris (I. D H. E. C.). She worked as a film critic from 1963-1967, before making her first, short film John and the Road in 1971. In the same year she is imprisoned and then exiled. Her first feature film Violent John (1973) won three awards at the Thessaloniki International Film Festival and critical acclaim in the Forum at the Berlin Film Festival. This was followed by the television series The Lemon Grove (1978) and the also awarded films The Price of Love and Crystal Nights. She has also been a theatre director, was a radio producer and worked as Assistant to the General Director in the National television. She has also been involved in translating and wrote poetry and works in prose. She is considered to be one of the most important women directors of New Greek Cinema.

        


Η αρπαγή της… Σελήνης, Did Venus Give Earth the Moon? Wild New Theory on Lunar History

Απεικόνιση της Σελήνης λίγο μετά το σχηματισμό της, πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. This illustration shows the still-molten moon just after its formation about 4.5 billion years ago. Credit: NASA/Goddard Space Flight Center

Το φεγγάρι δεν δημιουργήθηκε μετά από την πρόσκρουση στη Γη ενός μεγάλου ουρανίου σώματος σαν τον Άρη πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά ο πλανήτης με την έλξη της βαρύτητάς του «έκλεψε» τον δορυφόρο της Αφροδίτης.

Αυτή είναι η νέα «αιρετική» θεωρία ενός Αμερικανού επιστήμονα, για την προέλευση της Σελήνης ως αχώριστης συντρόφου της Γης. Η όλη ιδέα έρχεται σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειονότητα των επιστημόνων, αλλά ο «πατέρας» της αντιτείνει ότι η έως σήμερα κυρίαρχη θεωρία έχει αρκετά κενά και αφήνει αναπάντητα διάφορα ερωτήματα.

Ο Ντέιβ Στίβενσον, καθηγητής πλανητικής επιστήμης του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech), παρουσίασε την εναλλακτική θεωρία σε συνέδριο που διοργάνωσε στο Λονδίνο η Βασιλική Εταιρία Επιστημών της Βρετανίας, με θέμα «Η προέλευση της Σελήνης», σύμφωνα με το Space.com.

H νέα θεωρία θέλει την Γη να τραβάει κοντά της την Σελήνη από την Αφροδίτη όπου και βρισκόταν.

Ο Αμερικανός επιστήμονας πιστεύει ότι η Αφροδίτη είχε σε τροχιά γύρω της έναν ήδη σχηματισμένο δορυφόρο, ο οποίος κάποια στιγμή «παγιδεύτηκε» στη βαρυτική έλξη της Γης και έτσι άλλαξε πλανητικό σύντροφο!

Όμως, το μεγάλο «όπλο» της κυρίαρχης θεωρίας της γιγάντιας πρόσκρουσης είναι ότι, όπως έχουν δείξει και πρόσφατες γεωχημικές αναλύσεις, η σύνθεση των πετρωμάτων της Γης και της Σελήνης έχουν μεγάλες ομοιότητες. Αυτή η διαπίστωση, όπως είπε ο Άλεξ Χολιντέι του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, καθιστά μάλλον απίθανη την ιδέα «κλοπής» του φεγγαριού από την Αφροδίτη.

This false-color image of cloud features seen on Venus by the Venus Monitoring Camera (VMC) on the European Space Agency's Venus Express. The image was captured from a distance of 30,000 km on December 8, 2011. Venus Express has been in orbit around the planet since 2006. Credit: ESA/MPS/DLR/IDA

Όμως ο Ντέιβ Στίβενσον θεωρεί παράξενο το γεγονός πώς η Αφροδίτη δεν έχει γύρω της κανένα δορυφόρο και επιμένει πως αυτός ο καυτός πλανήτης πρέπει να μελετηθεί περισσότερο γεωχημικά, μήπως βρεθούν μεγάλες ομοιότητες με τη Σελήνη και τη Γη. Από την άλλη, όπως παραδέχεται, ανακύπτει το ερώτημα πώς απέκτησε η Αφροδίτη τον δικό της δορυφόρο, χωρίς να αποκλείει ότι αυτό συνέβη μετά από μια γιγάντια πρόσκρουση πάνω σε αυτήν και όχι πάνω στη Γη.

Εκτός από την κυρίαρχη θεωρία γέννησης της Σελήνης από τμήματα της Γης και του σώματος που έπεσε πάνω της (τα οποία εκτινάχθηκαν στο διάστημα και σταδιακά συντέθηκαν σε δορυφόρο), υπάρχουν και άλλες δύο θεωρίες που δεν πιστεύουν στην πρόσκρουση.

Η μία πιστεύει ότι η Σελήνη αποκόπηκε από το «πλευρό» της Γης (όπως η Εύα από τον Αδάμ) λόγω της υπερβολικά μεγάλης φυγόκεντρης δύναμης περιστροφής του πρώιμου πλανήτη μας, όταν η μέρα, δηλαδή ο χρόνος πλήρους περιστροφής γύρω από τον εαυτό της, δεν διαρκούσε 24 αλλά μόλις πέντε ή έξι ώρες.

Η άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι η Σελήνη δεν προήλθε καθόλου από τη Γη, απλώς τα δύο σώματα εξαρχής δημιουργήθηκαν την ίδια εποχή και στην ίδια περιοχή, γι’ αυτό έχουν ομοιότητες στη σύστασή τους.

Ηχογράφηση απαγγελίας στην πρωτο-ινδοευρωπαϊκή, μητέρα όλων των σύγχρονων ινδοευρωπαϊκών γλωσσών - και των ελληνικών, How did our linguistic ancestors talk? Listen in

Tower of Babble: "The Confusion of Tongues," by Gustave Dore, reflects a top-down management approach. Credit: Wikimedia

Πώς ακριβώς ακούγονταν τα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά, η «πρωτογλώσσα» από την οποία κατάγονται όλες οι σύγχρονες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες; Οι σχετικές γνώσεις μας είναι παραπάνω από ελλιπείς, ωστόσο ένας γλωσσολόγος έκανε μια απόπειρα να δώσει την απάντηση απαγγέλλοντας δυο κείμενα με τον τρόπο με τον οποίο πιστεύει ότι θα πρέπει να μιλούσαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας. Κανείς δεν μπορεί να κρίνει αν η προφορά του είναι πράγματι η σωστή, αφού τα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά έχουν πάψει να μιλιούνται εδώ και χιλιετίες, όμως το εγχείρημά του έχει προσελκύσει έντονα το ενδιαφέρον τόσο των επιστημόνων όσο και του κοινού, το οποίο έχει αναγάγει την απαγγελία του σε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των τελευταίων ημερών στο Διαδίκτυο.

Η μητέρα όλων των γλωσσών

Map of Indo-European migrations from ca. 4000 to 1000 BC according to one theory, the Kurgan hypothesis. Credit: Wikimedia Commons

Ήδη από τον 19ο αιώνα οι γλωσσολόγοι συμφωνούν στο ότι όλες οι σύγχρονες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες – συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών – κατάγονται από μια κοινή μητρική γλώσσα, η οποία έχει ονομαστεί πρωτο-ινδοευρωπαϊκή. Αν και θεωρείται ότι η ΠΙΕ, όπως την αποκαλούν εν συντομία οι ειδικοί, μιλήθηκε ως μοναδική γλώσσα στην Ευρώπη και στην Ασία σε κάποιο διάστημα ανάμεσα στο 4500 και το 2500 π.Χ., δεν υπάρχουν γραπτά κείμενά της. Χάρη όμως σε επισταμένες έρευνες που έχουν γίνει όλο αυτό το διάστημα θεωρείται η πρωτογλώσσα που γνωρίζουν καλύτερα οι γλωσσολόγοι.

Here is the passage translated into English: A sheep that had no wool saw horses, one of them pulling a heavy wagon, one carrying a big load, and one carrying a man quickly. The sheep said to the horses: "My heart pains me, seeing a man driving horses." The horses said: "Listen, sheep, our hearts pain us when we see this: a man, the master, makes the wool of the sheep into a warm garment for himself. And the sheep has no wool." Having heard this, the sheep fled into the plain.

Βασιζόμενος σε όλα τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί ως τώρα από τις παλαιότερες  αλλά και από τις τελευταίες μελέτες ο Άντριου Μπερντ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι και ειδικός στη φωνητική της πρωτο-ινδοευρωπαϊκής, «ξαναζωντανεύει» τη νεκρή πρωτογλώσσα απαγγέλλοντας δυο κείμενα για λογαριασμό του περιοδικού «Archaeology».

Το πρώτο είναι γνωστό ως «Το πρόβατο και τα άλογα» και είχε συνταχθεί στα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά από τον γερμανό γλωσσολόγο Αουγκούστ Σλάιχερ το 1868.

Το δεύτερο είναι «Ο βασιλιάς και ο θεός», ένας μύθος από τη Ριγκβέδα, μεταφερμένος από τα σανσκριτικά στα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά από τους γλωσσολόγους Ερικ Χαμπ και Σουμπχάντρα Κουμάρ Σεν.

Παρ’ ότι η ΠΙΕ είναι η πρωτογλώσσα που οι ειδικοί γνωρίζουν καλύτερα σήμερα, τα κενά των επιστημόνων γύρω από αυτήν είναι τεράστια. Ακόμη και η προέλευσή της αμφισβητείται. Η επικρατέστερη θεωρία – υπέρ της οποίας τίθεται και ο δρ Μπερντ – τη θέλει να έχει γεννηθεί στις στέπες της Κασπίας Θάλασσας πριν από 6.500 χρόνια (γύρω στο 4,500 π.Χ.), άλλοι όμως επιστήμονες υποστηρίζουν ότι «ξεπήδησε» αρκετά νωρίτερα στα χωράφια της Ανατολίας. Με τόσες διαφωνίες και σκοτεινά σημεία φυσικά δεν είναι δυνατόν να θεωρήσει κανείς ότι η εκφώνηση των πρωτο-ινδοευρωπαϊκών από τον δρα Μπερντ είναι πράγματι σωστή. Ο ίδιος, σε συνέντευξή του στο ειδησεογραφικό μπλογκ Huffington Post, δηλώνει ότι αποτελεί μια «πολύ βάσιμη κατά προσέγγιση απόδοση». Όταν τον ρώτησαν πώς θα μπορούσαμε να έχουμε μια απολύτως «σίγουρη» ηχογραφημένη απόδοση απάντησε γελώντας: «Με μια μηχανή του χρόνου, ίσως;»