Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2017

«Πλήγμα» στο κοσμολογικό μοντέλο από νέα μέτρηση της συμπαντικής διαστολής. Astronomers measure universe expansion, get hints of 'new physics'

H σταθερά του Hubble που υπολογίστηκε από την κοινοπραξία H0LiCOW, είναι 71.9±2.7 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο ανά μεγα-παρσέκ, με ακρίβεια 3.8%. International astronomers using the NASA/ESA Hubble Space Telescope have made an independent measurement of how fast the Universe is expanding. The newly measured expansion rate for the local Universe is consistent with earlier findings. These are, however, in intriguing disagreement with measurements of the early Universe. Credit: NASA, ESA, Suyu (Max Planck Institute for Astrophysics), Auger (University of Cambridge)

Αν και όλες οι ενδείξεις συνηγορούν στο γεγονός ότι το σύμπαν διαστέλλεται, ποιος είναι ο ρυθμός της διαστολής; Η φυσική δεν μπορεί να δώσει κατηγορηματική απάντηση σε αυτό το ερώτημα, καθώς μετρήσεις που έχουν βασισθεί σε διαφορετικές τεχνικές έχουν καταλήξει σε τιμές που αποκλίνουν μεταξύ τους.

Τώρα, μία καινούρια μελέτη από τη διεθνή κοινοπραξία H0LiCOW έρχεται να επιβεβαιώσει αυτή την ασυμφωνία, δείχνοντας ότι υπάρχει μία θεμελιώδης ανεπάρκεια στον τρόπο που κατανοούμε το σύμπαν.

Όπως και οι προηγούμενες μετρήσεις, έτσι και η μελέτη της κοινοπραξίας H0LiCOW υπολογίζει την τιμή της σταθεράς του Hubble, όπως ονομάζεται η παράμετρος που αντιπροσωπεύει τον ρυθμό της συμπαντικής διαστολής.

Με επικεφαλής τη Σέρι Σούγιου, από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής της Εταιρείας Max-Planck στη Γερμανία, η ομάδα των ερευνητών μελέτησε γι’ αυτό τον σκοπό πέντε γαλαξίες, χρησιμοποιώντας επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια, μεταξύ των οποίων και το τηλεσκόπιο Hubble. Έτσι, μπόρεσε να υπολογίσει με μεγάλη ακρίβεια τoν ρυθμό της συμπαντικής διαστολής.

Distant quasars tend to change their brightness, causing them to flicker. As the light which creates the different images of the quasar follows paths with slightly different lengths, the images do not flicker simultaneously but are delayed with respect to each other by several days. This delay in flickering can be used to measure the Hubble constant which describes the speed of expansion of our Universe. While the relative time between two flickers is correctly represented in this animation, in reality the delays are in the range of days to two weeks. Credit: ESA/Hubble, NASA

Οι πέντε γαλαξίες παρεμβάλλονται ανάμεσα στη Γη και πολύ μακρινούς κβάζαρ, δηλαδή εξαιρετικά φωτεινούς γαλαξιακούς πυρήνες. Καθώς οι ακτίνες φωτός από τους κβάζαρ περνούν από τους γαλαξίες, πριν φτάσουν στη Γη, οι τροχιές τους παραμορφώνονται από το ισχυρό βαρυτικό πεδίο των γαλαξιών.

Objects with large masses such as galaxies or clusters of galaxies warp the spacetime surrounding them in such a way that they can create multiple images of background objects. This effect is called strong gravitational lensing. Credit: ESA/Hubble, NASA

Το φαινόμενο αυτό ερμηνεύεται στο πλαίσιο της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας, σύμφωνα με την οποία οι γαλαξίες λειτουργούν ως «βαρυτικοί φακοί». Ως αποτέλεσμα, κάθε κβάζαρ εμφανίζεται στα τηλεσκόπια των αστρονόμων με ένα τετραπλό είδωλο, τα οποία μάλιστα μεταβάλλουν τη φωτεινότητά τους.

Η ομάδα μέτρησε τις μεταβολές της φωτεινότητας, από τις οποίες υπολόγισε τον ρυθμό της συμπαντικής διαστολής. «Η μέθοδός μας είναι ο πιο απλός και άμεσος τρόπος μέτρησης της σταθεράς του Hubble, αφού χρησιμοποιεί μόνο τη γεωμετρία και τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, χωρίς καμία άλλη παραδοχής», λέει στην ιστοσελίδα του τηλεσκοπίου Hubble ο Φρεντερίκ Κουρμπέν, μέλος της ομάδας.

Η τιμή που υπολόγισαν οι ερευνητές συμφωνεί με παλαιότερες μετρήσεις, οι οποίες έχουν βασισθεί σε ουράνια αντικείμενα από το τοπικό σύμπαν, δηλαδή σε απόσταση από τη Γη έως και 1 δισ. έτη φωτός.

Ωστόσο, και αυτή διαφέρει από την τιμή που προέκυψε, χρησιμοποιώντας για τον υπολογισμό την μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, δηλαδή το «απολίθωμα» της ακτινοβολίας που εξέπεμπε το σύμπαν όταν είχε ηλικία μόλις 380.000 έτη.

«Ο ρυθμός της συμπαντικής διαστολής έχει αρχίσει να μετράται τα τελευταία χρόνια με διάφορες μεθόδους και με μεγάλη ακρίβεια. Έτσι, οι ασυμφωνίες πιθανότατα παραπέμπουν σε μία νέα φυσική θεωρία, πέρα από τον τρόπο που κατανοούμε σήμερα το σύμπαν», εξηγεί η Σούγιου.

Ο προσδιορισμός του ρυθμού της συμπαντικής διαστολής είναι σήμερα ένας από τους πιο σημαντικούς στόχους της κοσμολογίας.

«Η σταθερά του Hubble είναι κρίσιμη για τη σύγχρονη αστρονομία, καθώς μπορεί να μας βοηθήσει να επιβεβαιώσουμε αν είναι πραγματικά σωστή η εικόνα μας για το σύμπαν –σύμφωνα με την οποία αποτελείται από σκοτεινή ενέργεια, συμβατική ύλη και σκοτεινή ύλη– ή κατά πόσο μας διαφεύγει κάτι θεμελιώδες», καταλήγει η ερευνήτρια.

Πηγές: naftemporiki.gr – phys.org


Γεγονός η πρώτη χίμαιρα ανθρώπου-χοίρου! Human-Pig Hybrid Created in the Lab—Here Are the Facts

Στόχος η δημιουργία οργάνων μεταμόσχευσης και οι δοκιμές φαρμάκων. Scientists hope the chimera embryos represent key steps toward life-saving lab-grown organs. This pig embryo was injected with human cells early in its development and grew to be four weeks old. PHOTOGRAPH COURTESY JUAN CARLOS IZPISUA BELMONTE

Δεν φτάσαμε ακόμη να δημιουργούμε μυθικά τέρατα, όπως η μυθική Χίμαιρα με σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού και ουρά φιδιού, αλλά μάλλον προς τα εκεί οδεύουμε αργά αλλά σταθερά. Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι δημιούργησαν τα πρώτα χιμαιρικά έμβρυα χοίρων, τα οποία είναι κατά περίπου 0,001% ανθρώπινα, συνδυάζοντας κύτταρα και από τα δύο είδη.

Ο απώτερος στόχος των επιστημόνων είναι να δημιουργήσουν μέσα σε τέτοια υβριδικά ζώα ανθρώπινα όργανα (καρδιά, πάγκρεας, ήπαρ κ.α.) προοριζόμενα προς μεταμόσχευση σε ασθενείς. Επίσης θα μπορούν να γίνουν δοκιμές νέων φαρμάκων. Όμως αυτή  η προοπτική είναι ακόμη μακρινή, καθώς υπάρχουν πολλές τεχνικές δυσκολίες, όπως παραδέχθηκαν οι επιστήμονες (για να μην αναφέρουμε τους βιοηθικούς προβληματισμούς).

Πως φτιάχτηκε

This photograph shows injection of human iPS cells into a pig blastocyst. A laser beam (green circle with a red cross inside) was used to perforate an opening to the outer membrane (Zona Pellucida) of the pig blastocyst to allow easy access of an injection needle delivering human iPS cells. Credit: Courtesy of Juan Carlos Izpisua Belmonte

Για τη δημιουργία της χίμαιρας, ανθρώπινα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα εισήχθησαν σε έμβρυο χοίρου, το οποίο στη συνέχεια εμφυτεύθηκε σε μια γουρούνα για διάστημα έως ενός μήνα (μετά τα έμβρυα αφαιρέθηκαν για μελέτη, προτού υπάρξει γέννα). Προς το παρόν, η διαδικασία είναι ελάχιστα αποτελεσματική, καθώς, όπως έδειξαν τα πειράματα, από τα 2.075 έμβρυα που εμφυτεύθηκαν, μόνο τα 186 συνέχισαν να αναπτύσσονται μέσα στους θηλυκούς χοίρους.

Όμως, από την άλλη, υπήρξαν σαφείς ενδείξεις ότι τα ανθρώπινα κύτταρα ήταν λειτουργικά μέσα στους χοίρους, παρόλο που αποτελούσαν ένα μικρό μόνο μέρος του ζώου. Δεν υπάρχουν πάντως ακόμη ενδείξεις ότι τα ανθρώπινα κύτταρα ενσωματώνονται στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο των χοίρων (με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό από πλευράς νοημοσύνης!).


Scientists from the Salk Institute discuss the breakthrough.

«Είναι η πρώτη φορά που ανθρώπινα κύτταρα αναπτύσσονται μέσα σε ένα μεγάλο ζώο, αν μάλιστα σκεφτεί κανείς ότι άνθρωποι και χοίροι έχουν διαχωριστεί εξελικτικά εδώ και πολύ καιρό», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής καθηγητής Χουάν Κάρλος Ιζπιζούα Μπελμόντε του Ινστιτούτου Βιολογικών Επιστημών Salk της Καλιφόρνια.

Όπως είπε ο ίδιος, «έγινε απλώς το πρώτο σημαντικό βήμα» και τόνισε ότι υπάρχει ακόμη «μεγάλη απόσταση», έως ότου καταστεί εφικτή η ανάπτυξη ανθρωπίνων οργάνων μέσα σε ζώα. Μέχρι τότε, η δημιουργία χιμαιρών θεωρείται χρήσιμη για τη δοκιμή νέων φαρμάκων προτού δοκιμασθούν σε ασθενείς, για την μελέτη νέων ανθρωπίνων ασθενειών, για την καλύτερη κατανόηση της ανάπτυξης των ανθρωπίνων εμβρύων κ.α. Το επίτευγμα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Cell».

Τα ζώα

This one-year-old chimera sprang from a mouse injected with rat stem cells.  PHOTOGRAPH COURTESY JUAN CARLOS IZPISUA BELMONTE

Εκτός από τους χοίρους, οι αγελάδες φαίνονται ακόμη πιο κατάλληλο ζώο για τη δημιουργία χίμαιρας με τους ανθρώπους, επειδή η κύησή τους διαρκεί επίσης εννέα μήνες περίπου. Αντίθετα, η κύηση των χοίρων είναι πολύ πιο γρήγορη (διαρκεί λιγότερο από τέσσερις μήνες), με συνέπεια τα εμβρυικά κύτταρα του χοίρου να αναπτύσσονται με πολύ ταχύτερο ρυθμό από ό,τι τα ανθρώπινα. Στην περίπτωση όμως των αγελάδων ο ρυθμός ανάπτυξης είναι ίδιος.

Προς το παρόν, η έρευνα σε χίμαιρα ανθρώπου-ζώου δεν επιτρέπεται να δημιουργήσει έμβρυο που θα ζήσει για πάνω από ένα μήνα. Οι επιστήμονες δεν θεωρούν ότι είναι ώριμη η στιγμή για να αφήσουν να γεννηθούν τέτοιες χίμαιρες.

«Δεν πρέπει να κάνουμε οτιδήποτε η επιστήμη μπορεί να κάνει. Δεν ζούμε απομονωμένοι στο εργαστήριο, αλλά ζούμε με άλλους ανθρώπους και η κοινωνία πρέπει να αποφασίσει τι μπορούμε να κάνουμε», δήλωσε ο Μπελμόντε.

The Chimera on a red-figure Apulian plate, c. 350–340 BC (Musée du Louvre).

«Όταν ο κόσμος ακούει τη λέξη χίμαιρα, τη συσχετίζει πάντα με την ελληνική μυθολογία, υπάρχει πάντα αυτός ο φόβος. Όμως και οι άγγελοι είναι χίμαιρες, μπορεί να υπάρξει επίσης μια θετική εικόνα γι' αυτά τα πλάσματα. Στόχος δεν είναι να δημιουργήσουμε ένα τέρας, αλλά να βοηθήσουμε λόγω της παγκόσμιας έλλειψης οργάνων για μεταμόσχευση», δήλωσε ο κύριος ερευνητής δρ Τζουν Γου.

Όμως οι σκεπτικιστές φοβούνται, μεταξύ άλλων, ότι η μεταφορά ανθρωπίνων χαρακτηριστικών σε ζώα θα υποβαθμίσει την αξιοπρέπεια των ανθρώπων, το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Αν και μερικοί -πιο απαισιόδοξοι για την ανθρώπινη φύση- θα προσέθεταν ότι μπορεί να υποβαθμιστεί και η αξιοπρέπεια των ζώων...




Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2017

Άγχος και κατάθλιψη σύμμαχοι του καρκίνου. Anxiety and depression increases risk of cancer

Pablo Picasso, Femme assise au fichu ou La Mélancolie, 1902. Νέα μελέτη δείχνει ότι αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης της ασθένειας. People suffering from anxiety and depression may be more at risk of dying from cancer.

Οι άνθρωποι με χρόνιο στρες, οι οποίοι έχουν άγχος ή κατάθλιψη, αντιμετωπίζουν αυξημένο κατά 32% κίνδυνο θανάτου από καρκίνο, σύμφωνα με μια νέα βρετανο-αυστραλιανή επιστημονική έρευνα, με τη συμμετοχή ενός Έλληνα επιστήμονα, του αναπληρωτή καθηγητή της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ Εμμανουήλ Σταματάκη.

Όμως, οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι μπορεί να συμβαίνει και το αντίθετο, δηλαδή οι άνθρωποι να γίνονται πιο αγχωμένοι και δυστυχισμένοι λόγω του καρκίνου που δεν έχει ακόμη διαγνωσθεί, αλλά στο μεταξύ προκαλεί αλλαγές στο σώμα, με επίπτωση και στον ψυχισμό.

Η μελέτη

In a review of 16 studies, taking in more than 163,000 people in the UK, they found those with anxiety and depression had a 32 per cent greater risk of dying from all types of cancer.

Οι ερευνητές του University College του Λονδίνου, του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου και του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, με επικεφαλής τον επιδημιολόγο Ντέηβιντ Μπάτι μελέτησαν στοιχεία (μετα-ανάλυση) 16 μελετών, που αφορούσαν πάνω από 163.000 ανθρώπους άνω των 16 ετών, από τους οποίους οι 4.353 πέθαναν από καρκίνο σε διάστημα 14 ετών.

Διαπιστώθηκε ότι όσοι είχαν μεγαλύτερο άγχος και κατάθλιψη, ήταν αυτοί που ήταν πιθανότερο να πεθάνουν αργότερα από καρκίνο. Αυτό ίσχυε ιδίως για ορισμένες μορφές καρκίνου: του εντέρου, του προστάτη, του παγκρέατος, του οισοφάγου και τη λευχαιμία. «Απέχουμε ακόμη πολύ από το να είμαστε βέβαιοι ότι η κακή ψυχική υγεία όντως προκαλεί καρκίνο», δήλωσε ο δρ Μπάτι, καθώς, όπως είπε, ο μη διαγνωσμένος καρκίνος μπορεί να έχει αρνητική επίπτωση στην ψυχολογία ενός ανθρώπου.

Από την άλλη, οι ερευνητές επισήμαναν ότι πράγματι το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να πυροδοτούν βιολογικούς μηχανισμούς, που εξασθενούν το ανοσοποιητικό σύστημα και προκαλούν φλεγμονή, συμβάλλοντας έτσι σε γονιδιακή αστάθεια και σε μεταλλάξεις του DNΑ, με τελικό αποτέλεσμα την καρκινογένεση. Προηγούμενες μελέτες έχουν επίσης συσχετίσει το χρόνιο στρες με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «British Medical Journal».



Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2017

Μιλώντας τη γλώσσα των σκύλων. What dogs hear when we talk to them

Marie Laurencin, Femmes au chien, 1924 -1925. Νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι τα «μωρουδίστικα» είναι πιο αποδοτικά σε κουτάβια ενώ οι ενήλικοι σκύλοι έχουν ανάγκη τις χειρονομίες. People tend to talk to dogs as though they are human babies. A new study shows that people speak more slowly and with a higher tone to dogs of all ages -- both adults and puppies -- and that puppies respond most readily to this dog-directed speech.  

Ο σκύλος εδώ και δεκάδες χιλιάδες χρόνια είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου. Όσοι είχαν και έχουν την τύχη να έχουν έναν σκύλο στην οικογένεια γνωρίζουν καλά ότι το τετράποδό τους, πέρα από χαλάρωση και διασκέδαση, τους προσφέρει μοναδικές στιγμές διάδρασης. Πολυετείς μελέτες άλλωστε έχουν δείξει ότι συγκριτικά με άλλα κατοικίδια, ο σκύλος κατανοεί την ανθρώπινη επικοινωνία με τρόπο που κανένα άλλο είδος δεν μπορεί να κατανοήσει, με αποτέλεσμα να κατακτά δικαιωματικά μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μας.

Πρόσφατη διεθνής μελέτη στην οποία έλαβαν μέρος ερευνητές από τη Γαλλία, τη Βρετανία και τις ΗΠΑ, επιβεβαιώνει ωστόσο ότι προκειμένου οι κάτοχοι σκύλων να επιτυγχάνουν τα μέγιστα κατά την εκπαίδευση του καλύτερού τους φίλου, οφείλουν να ενστερνιστούν μια διαφορετική μέθοδο επικοινωνίας.

Λαγωνικά στην επικοινωνία

  A dog listening to puppy talk. Credit: Mario Gallego-Abenza

Ο περισσότερος κόσμος απευθύνεται στον σκύλο του χρησιμοποιώντας μικρότερες φράσεις με απλοποιημένη γλώσσα και υψηλό τόνο φωνής, η οποία θα μπορούσε να παραπέμπει στη γλώσσα που χρησιμοποιούν συνήθως οι γονείς σε μικρά παιδιά. Όπως εξηγούν οι επιστήμονες με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Proceedings of the Royal Society B», κάτι τέτοιο φαίνεται να κεντρίζει την προσοχή σκύλων νεαρής ηλικίας, χωρίς όμως να λειτουργεί το ίδιο καλά σε ενήλικα ζώα.

Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια σειρά πειραμάτων βασισμένα στην αναπαραγωγή ανθρώπινης ομιλίας σε σκύλους διαφόρων ηλικιών. Συγκεκριμένα, ηχογράφησαν τις φράσεις «Γεια σου! Γεια σου, γλυκούλη! Ποιος είναι το καλό αγόρι; Έλα εδώ! Μπράβο, καλό παιδί! Ναι! Έλα εδώ, γλυκούλη! Μα τι καλό παιδί που είσαι!». Οι εκφωνητές κλήθηκαν να παίξουν τον παραπάνω «ρόλο» βλέποντας πότε φωτογραφίες κουταβιών, πότε ενήλικων σκύλων και πότε ηλικιωμένων σκύλων. Στη συνέχεια, έπαιξαν το ηχητικό υλικό σε σκύλους διαφόρων ηλικιών ώστε να καταγράψουν την αντίδρασή τους.

Διαπίστωσαν λοιπόν ότι τα κουτάβια έτειναν να ακούνε περισσότερο τις φράσεις που είχαν εκφωνηθεί υπό τη συνοδεία φωτογραφικού ερεθίσματος. Ωστόσο, τα ενήλικα ζώα δεν φάνηκε να αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο.

Τα αποτελέσματα αυτά παραπέμπουν σε προηγούμενες μελέτες που είχαν δείξει ότι οι ενήλικοι σκύλοι ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανθρώπινες χειρονομίες και ιδιαίτερα σε εντολές που περιλαμβάνουν την υπόδειξη με το χέρι. Οι ειδικοί θεωρούν ότι μεγαλώνοντας τα πανέξυπνα ζώα δεν περιορίζονται μόνο στο ακουστικό ερέθισμα που λαμβάνουν από τον ιδιοκτήτη τους (π.χ. εντολές) αλλά τείνουν να «διαβάζουν» τη γλώσσα του σώματός του.

Η συμβίωση με τον άνθρωπο για περισσότερα από 30.000 χρόνια έχει οδηγήσει κατά τους επιστήμονες τους σκύλους στο να αναπτύξουν επικοινωνιακές δεξιότητες που θα μπορούσαν να παρομοιαστούν με εκείνες των παιδιών. Υπάρχουν ωστόσο, υπογραμμίζουν, ξεκάθαρες διαφορές μεταξύ των δύο.

Οι σκύλοι για παράδειγμα, σε αντίθεση με τα παιδιά, αναγνωρίζουν την υπόδειξη με το χέρι σαν μια εντολή ήπιας μορφής, η οποία τους προσφέρει χωροταξικές πληροφορίες γύρω από το πού πρέπει να πάνε.

Για χιλιάδες χρόνια, οι σκύλοι επιτέλεσαν δίπλα στον άνθρωπο έναν ρόλο κοινωνικού «βοηθού», καθοδηγώντας κοπάδια και βοηθώντας τον στο κυνήγι, γεγονός που τους οδήγησαν στην ανάπτυξη της ικανότητας να κατανοούν εντολές μέσω χειρονομιών και μάλιστα από μεγάλη απόσταση.

Ταλέντο 100 εκατομμυρίων ετών

Πολυετείς μελέτες έχουν δείξει ότι συγκριτικά με άλλα κατοικίδια, ο σκύλος κατανοεί την ανθρώπινη επικοινωνία με τρόπο που κανένα άλλο είδος δεν μπορεί να κατανοήσει. Credit: CC0 Public Domain

Προηγούμενη μελέτη που είχαν πραγματοποιήσει ερευνητές από το ουγγρικό Πανεπιστήμιο Εετβες Λοράντ, είχε δείξει ότι οι περιοχές του εγκεφάλου των σκύλων που ανταποκρίνονται στη φωνή μας, εξελίχθηκαν τουλάχιστον πριν από 100 εκατ. χρόνια. Κάτι τέτοιο ενισχύει ακόμα περισσότερο τη μοναδική επικοινωνία ανθρώπου - σκύλου και συμβάλλει στην αποκωδικοποίηση των συμπεριφορικών και εγκεφαλικών μηχανισμών που οδήγησαν σε μια επιτυχή συμβίωση άνευ προηγουμένου και ηλικίας δεκάδων χιλιάδων ετών.      

Πηγές: Tobey Ben-Aderet et al. Dog-directed speech: why do we use it and do dogs pay attention to it?, Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences (2017). DOI: 10.1098/rspb.2016.2429, http://www.tovima.gr/science/article/?aid=858878


                                                                                                                 






































































Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2017

Η ορμόνη που λειτουργεί ως… εγκεφαλικό βιάγκρα. 'Mental Viagra' on horizon as scientists boost lust signals in brain

Jean-Honoré Fragonard, Les Heureux Amants, 1770. Ενισχύει τις περιοχές που σχετίζονται με την αγάπη, τον έρωτα και το σεξ. Pills that trigger mental lust could soon be on the horizon to help people with psychological sexual problems.

Ένα «βιάγκρα του εγκεφάλου» μπορεί να βρίσκεται στον ορίζοντα, καθώς επιστήμονες στη Βρετανία (με επικεφαλής έναν Έλληνα) ανακάλυψαν ότι μια ορμόνη, η κισπεπτίνη, μπορεί να ενισχύσει τη δραστηριότητα στις συγκεκριμένες εγκεφαλικές περιοχές που σχετίζονται με την αγάπη, τον έρωτα και το σεξ.

Αν και η σχετική έρευνα βρίσκεται σε αρχικό ακόμη στάδιο, οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει ένα χάπι που θα περιέχει την εν λόγω ορμόνη και θα θεραπεύει διάφορα ψυχοσεξουαλικά προβλήματα, τονώνοντας την ερωτική επιθυμία.

Η μελέτη

Professor Waljit Dhillo

Οι ερευνητές του Τμήματος Ιατρικής του Imperial College του Λονδίνου, με επικεφαλής τον καθηγητή Γουαλτζίτ Ντίλο και τον ελληνικής καταγωγής δρ. Αλέξανδρο Κομνηνό, πρώτο συγγραφέα της μελέτης, μελέτησαν 29 υγιείς ετεροφυλόφιλους άνδρες. Η μελέτη ήταν διπλά «τυφλή» και ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (πλασίμπο).

Οι συμμετέχοντες έκαναν είτε ενέσεις κισπεπτίνης είτε πλασίμπο και κλήθηκαν να δουν διάφορες εικόνες με ρομαντικό, σεξουαλικό ή αδιάφορο περιεχόμενο. Ταυτόχρονα, παρακολουθείτο ο εγκέφαλός τους με μαγνητική απεικόνιση. Διαπιστώθηκε ότι η ορμόνη πυροδότησε τη δραστηριότητα στις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με το σεξ και τον έρωτα, ενώ παράλληλα μειώθηκε η αρνητική συναισθηματική διάθεση των εθελοντών, πράγμα που επίσης ανοίγει προοπτικές για τη χρήση της κισπεπτίνης για τη θεραπεία και της κατάθλιψης. Οι άνθρωποι που είχαν τη μικρότερη σεξουαλική όρεξη, φάνηκε να ωφελούνται περισσότερο.

Η ορμόνη

Alexander N. Comninos

Η κισπεπτίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται φυσικά στο σώμα, ενεργοποιώντας την απελευθέρωση άλλων αναπαραγωγικών ορμονών, γι' αυτό αυξάνει κατά την εφηβεία. Θεωρείται υπεύθυνη σε μεγάλο βαθμό για την αυξημένη σεξουαλική διάθεση των νέων.

Όπως είπε πάντως ο δρ Κομνηνός, θα χρειασθούν περαιτέρω μελέτες, προτού η συγκεκριμένη ορμόνη πιθανώς αξιοποιηθεί κλινικά, μεταξύ άλλων από ζευγάρια που δυσκολεύονται να κάνουν παιδί όχι εξαιτίας βιολογικών διαταραχών, αλλά ψυχοσεξουαλικών. Γι' αυτό, η επόμενη μεγαλύτερη μελέτη θα εστιάσει αφενός σε άνδρες όχι υγιείς αλλά με ψυχολογικές διαταραχές οι οποίες έχουν επιπτώσεις στη σεξουαλική συμπεριφορά τους, αφετέρου και σε γυναίκες.  Η μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό κλινικών ερευνών «Journal of Clinical Investigation».





Ανοίγει ο δρόμος για νέες μορφές ζωής. World's first stable semi-synthetic organism created

Δημιουργήθηκε ο πρώτος σταθερός ημισυνθετικός οργανισμός. Researchers said the work could be used to create new functions for single-celled organisms that play important roles in drug discovery and much more. (Representational image)

Επιστήμονες στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν τη δημιουργία του πρώτου σταθερού ημισυνθετικού οργανισμού, ενός βακτηρίου E.coli, το οποίο περιέχει στο γενετικό κώδικά του όχι μόνο τις τέσσερις φυσικές βάσεις (A, T, C, G) κάθε έμβιου οργανισμού στη Γη, αλλά επίσης δύο συνθετικές βάσεις (Χ, Υ).

Το σημαντικό δεν είναι τόσο ότι το γενετικό «αλφάβητο» επεκτείνεται στα έξι από τα τέσσερα γράμματα (αυτό είχε επιτευχθεί πριν λίγα χρόνια), αλλά ότι ο ημισυνθετικός μονοκύτταρος οργανισμός είναι πλέον σταθερός, δηλαδή διατηρεί μόνιμα το συνθετικό τμήμα του γενετικού υλικού του, καθώς διαιρείται και πολλαπλασιάζεται - κάτι που επιτυγχάνεται για πρώτη φορά. Ανοίγει έτσι ο δρόμος για τη δημιουργία τελείως νέων μορφών ζωής, που θα αναπαράγονται απεριόριστα και θα είναι δυνατό επίσης να προγραμματισθούν εκ των προτέρων, έτσι ώστε να διαθέτουν συγκεκριμένες επιθυμητές -από τους ανθρώπους- ιδιότητες.

Το επίτευγμα

Professor Floyd Romesberg (right) and Graduate Student Yorke Zhang led the new study at The Scripps Research Institute, along with Brian Lamb (not pictured). Credit: The Scripps Research Institute/Madeline McCurry-Schmidt

Οι ερευνητές του Ερευνητικού Ινστιτούτου Scripps της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον καθηγητή Φλόιντ Ρόουμσμπεργκ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «PNAS». «Δημιουργήσαμε έναν ημισυνθετικό οργανισμό πιο κοντά στη ζωή» δήλωσε ο Ρόουμσμπεργκ. «Αυτό σημαίνει ότι τελικά όλες οι διαδικασίες της ζωής είναι υποκείμενες σε χειραγώγηση», πρόσθεσε. Αν και οι πρακτικές εφαρμογές αυτού του νέου είδους οργανισμού απέχουν ακόμη αρκετά στο μέλλον, οι ερευνητές οραματίζονται διάφορους ρόλους, π.χ. στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων και υλικών.

Η δημιουργία των πρώτων συνθετικών βάσεων DNA είχε ανακοινωθεί το 2014. Όμως τότε το τροποποιημένο βακτήριο πέθαινε γρήγορα, καθώς δεν μπορούσε να κρατήσει το συνθετικό τμήμα του γενετικού υλικού κατά τον πολλαπλασιασμό του, κάτι που επιτεύχθηκε τώρα, προσδίδοντας έτσι την αναγκαία σταθερότητα στον ημισυνθετικό μικροοργανισμό.

Το επόμενο βήμα για τους επιστήμονες θα είναι να μελετήσουν πώς ο νέος ημισυνθετικός γενετικός κώδικας μπορεί να μεταγραφεί σε RNA, το ζωτικό μόριο στα κύτταρα, το οποίο χρειάζεται για να «μεταφραστεί» στη συνέχεια το DNA σε πρωτεΐνες. Θα πρόκειται πλέον για «αφύσικες» πρωτεΐνες, που δεν υπάρχουν καθόλου στη φύση.

Οι ερευνητές καθησύχασαν πάντως ότι η έρευνά τους δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία πολυκύτταρων ημισυνθετικών οργανισμών. Αλλά ποιος μπορεί να πει με σιγουριά τι επιφυλάσσει το μέλλον; Ίσως ακόμη και ένα ημισυνθετικό ανθρώπινο DNA!

Πηγές: A semisynthetic organism engineered for the stable expansion of the genetic alphabet, PNASwww.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.1616443114, http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=858761





Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2017

Πιο υγιεινό το ελαφρύ τηγάνισμα και ψήσιμο. Browned toast and potatoes are 'potential cancer risk', say food scientists

Νέες συστάσεις για το μαγείρεμα και τους κινδύνους για την υγεία. Experts say bread should be cooked to a golden yellow colour to reduce our intake of a harmful chemical. THINKSTOCK

Οι φέτες του τοστ ή οι πατάτες αποτελούν δυνητικό κίνδυνο για καρκίνο, αν έχουν ψηθεί ή τηγανιστεί πολύ και έχουν χάσει πια το χρυσοκίτρινό χρώμα τους, προειδοποιούν οι Βρετανοί επιστήμονες.

Οι συστάσεις

Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο ψήσιμο και το τηγάνισμα της πατάτας. The FSA wants people to avoid browned roast potatoes. CREDIT: ALAMY

Ο κίνδυνος προέρχεται από την ουσία ακρυλαμίδιο, που παράγεται όταν οι τροφές με άμυλο (ψωμί, πατάτες κ.α.) ψήνονται ή τηγανίζονται για πολλή ώρα σε υψηλές θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα να αρχίσουν να μαυρίζουν.

Η Υπηρεσία Προδιαγραφών Τροφίμων (FSA) της Βρετανίας, σε νέες επίσημες συστάσεις της καλεί τους καταναλωτές να προσέχουν και να βγάζουν τις πατάτες ή το τοστ, μόλις αποκτήσουν το χρυσό χρώμα τους, προκειμένου να μειώσουν την κατανάλωση ακρυλαμιδίου.

Η FSA επίσης συστήνει στους καταναλωτές να μην διατηρούν τις πατάτες στο ψυγείο τους αλλά εκτός ψυγείου, επειδή σε χαμηλές θερμοκρασίες αυξάνονται τα επίπεδα σακχάρων, πράγμα που με τη σειρά του αυξάνει την ποσότητα ακρυλαμιδίου που παράγεται κατά το μαγείρεμα. Όπως αναφέρει, οι πατάτες πρέπει να αποθηκεύονται σε δροσερό σκοτεινό μέρες με θερμοκρασία άνω των έξι βαθμών Κελσίου.

Η ουσία


Το ακρυλαμίδιο υπάρχει σε πολλές τροφές και είναι φυσικό υποπροϊόν της διαδικασίας του μαγειρέματος. Τα υψηλότερα επίπεδα της εν λόγω ουσίας παράγονται, όταν τροφές με πολύ άμυλο μαγειρεύονται σε πάνω από 120 βαθμούς Κελσίου (όπως τσιπς, ψωμί, μπισκότα, κράκερ, κέικ κ.α.).  Όσο πιο σκούρο χρώμα παίρνει π.χ. το τοστ, τόσο περισσότερο ακρυλαμίδιο περιέχει. Σύμφωνα με την FSA, δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο πόσο ακρυλαμίδιο μπορεί να ανεχθεί ένας άνθρωπος με ασφάλεια, όμως θεωρείται ότι ήδη καταναλώνουμε πάρα πολύ.

Cancer Research UK says crisps, chips and biscuits are major sources of acrylamide. THINKSTOCK

Ένας εκπρόσωπος πάντως της οργάνωσης Cancer Research σχολίασε ότι η καρκινογόνα δράση των καλοψημένων ή καλοτηγανισμένων πατατών ή τοστ δεν έχει αποδειχθεί στους ανθρώπους. Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι το ακρυλαμίδιο είναι τοξικό για το DNA και προκαλεί καρκίνο ή προβλήματα στο νευρικό και αναπαραγωγικό σύστημα, οπότε οι επιστήμονες υποθέτουν - αν και δεν έχουν αποδείξει- ότι το ίδιο συμβαίνει στους ανθρώπους.

Το ακρυλαμίδιο περιέχεται και στον καπνό του τσιγάρου, με συνέπεια το κάπνισμα να εκθέτει τους καπνιστές σε τριπλάσια ή τετραπλάσια επίπεδα της ουσίας, σε σχέση με τους μη κανπιστές. Καταβάλλονται ήδη προσπάθειες, ώστε η βιομηχανία τροφίμων να μειώσει το ακρυλαμίδιο στις επεξεργασμένες τροφές και ήδη καταγράφεται κάποια πρόοδος.  

Όμως, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δυστυχώς οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν καν ότι το ακρυλαμίδιο υπάρχει και ότι είναι δυνητικά επικίνδυνο. Γι' αυτό, η FSA μόλις ξεκίνησε στη Βρετανία σχετική καμπάνια ενημέρωσης του κοινού, σε συνεργασία με «χρυσούς» Ολυμπιονίκες και με σύνθημα «Επιδιώξτε το χρυσό» (σ.σ. χρώμα στο μαγείρεμα).