Υλικά της ζωής πάνω στην Δήμητρα. Life's Building Blocks Found on Dwarf Planet Ceres

Στον πλανήτη νάνο εντοπίστηκαν οργανικά μόρια με άνθρακα. This enhanced color composite image, made with data from the framing camera aboard NASA's Dawn spacecraft, shows the area around Ernutet crater. The bright red portions appear redder with respect to the rest of Ceres. In a 2017 study in the journal Science, researchers from the Dawn science team found that these red areas around Ernutet are associated with evidence of organic material. Image Credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA

Το διαστημικό σκάφος Dawn της NASA εντόπισε για πρώτη φορά πάνω στον πλανήτη-νάνο Δήμητρα οργανικά μόρια που περιέχουν άνθρακα και αποτελούν τους θεμελιώδεις λίθους της ζωής στη Γη. Οι οργανικές ουσίες φαίνεται να έχουν σχηματισθεί στον ίδιο τον πλανήτη και να μην προέρχονται από πτώσεις αστεροειδών ή κομητών. Επιπλέον, οι επιστήμονες δεν αποκλείουν την πιθανότητα η Δήμητρα να διαθέτει έναν υπόγειο ωκεανό, πράγμα που αυξάνει την πιθανότητα να φιλοξενούσε κάποιας μορφής ζωή στο παρελθόν (ή και στο παρόν).

Η ανακάλυψη

Data gathered by NASA's Dawn spacecraft show a region around Ceres' Ernutet crater where organic concentrations have been discovered (labeled "a" through "f"). The color coding shows the strength of the organics' absorption band, with warmer colors indicating the highest concentrations. Credit: NASA/JPL-Caltech/UCLA/ASI/INAF/MPS/DLR/IDA

Ερευνητές, με επικεφαλής την Μαρία Κριστίνα Ντε Σάνκτις του Εθνικού Ινστιτούτου Αστροφυσικής της Ιταλίας στη Ρώμη, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science» [Localized aliphatic organic material on the surface of Ceres] δήλωσαν ότι η Δήμητρα εμφανίζει ομοιότητες με τους δορυφόρους Ευρώπη και Εγκέλαδο.

Είναι η πρώτη σίγουρη ανακάλυψη οργανικών μορίων σε σώμα που βρίσκεται στην μεγάλη ζώνη αστεροειδών μεταξύ Άρη και Δία. Η Δήμητρα είναι το μεγαλύτερο σώμα σε αυτή τη ζώνη. Τέτοια οργανικά μόρια έχουν μέχρι σήμερα βρεθεί σε μετεωρίτες και αστεροειδείς.

Οι οργανικές ουσίες στη Δήμητρα είναι κυρίως συγκεντρωμένες σε μια περιοχή έκτασης περίπου 1.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ιδίως στους κρατήρες Ερνουτέτ και Ιναμαχάρι. Προς το παρόν, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν την ακριβή χημική σύσταση αυτών των οργανικών μορίων.

Η αποστολή

Δείτε ένα εντυπωσιακό βίντεο για την Δήμητρα η οποία όπως φαίνεται δεν ήταν ένας... αδιάφορος μεγάλος διαστημικός βράχος αλλά ένας εξαιρετικά ενδιαφέρον κόσμος.

Έχοντας ολοκληρώσει σχεδόν δύο χρόνια παρατηρήσεων στη Δήμητρα, το Dawn -που εκτοξεύθηκε το 2007- κινείται σήμερα σε μια ελλειπτική τροχιά σε ύψος 7.520 έως 9.350 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του νάνου πλανήτη. Στις 23 Φεβρουαρίου θα μετακινηθεί σε μια νέα τροχιά σε ύψος περίπου 20.000 χιλιομέτρων.

Το Dawn αρχικά μελέτησε την μικρότερη Εστία (2011-12) που έχει διάμετρο 530 χιλιομέτρων και στη συνέχεια επισκέφθηκε στη Δήμητρα που έχει διάμετρο 950 χιλιομέτρων. Έτσι, έγινε η πρώτη στην ιστορία διαστημοσυσκευή, η οποία τέθηκε σε τροχιά γύρω από δύο διαφορετικά ουράνια σώματα πέρα από τη Σελήνη. Μεταξύ άλλων, έχει ανακαλύψει στη Δήμητρα ένα μεγάλο ηφαίστειο πάγου ύψους τεσσάρων χιλιομέτρων.

Πηγές: www.jpl.nasa.gov - http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=862616

Ουίνστον Τσώρτσιλ: «Είμαστε μόνοι στο Σύμπαν;» Winston Churchill Wrote of Alien Life in a Lost Essay

O Ουίνστον Τσώρτσιλ, στο σπίτι του, τον Οκτώβριο του 1939. Winston Churchill, a longtime science enthusiast, at his home in Chartwell, England, in October 1939. He sent an essay to his publisher that month, just weeks after Britain entered World War II, that pondered the existence of extraterrestrials. Credit Topical Press Agency, via Getty Images

Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ δεν νοιαζόταν μόνο με ποιο τρόπο η Βρετανία και γενικότερα η δημοκρατική Δύση θα νικήσει τη ναζιστική Γερμανία. Ενδιαφερόταν επίσης για το αν υπάρχει εξωγήινη ζωή σε άλλους πλανήτες, όπως αποκαλύπτει ένα εντυπωσιακό ανέκδοτο και άγνωστο έως τώρα δοκίμιό του, που ήλθε στο φως και φέρει τον τίτλο «Είμαστε μόνοι στο Σύμπαν;»

Εν συντομία, η απάντηση του Ουίνστον Τσώρτσιλ είναι ότι, με δεδομένη την απεραντοσύνη του Σύμπαντος, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς πως οι άνθρωποι αποτελούν κάτι το μοναδικό, αν μη τι άλλο επειδή εγγενώς η ζωή έχει την τάση να πολλαπλασιάζεται και να επεκτείνεται.

Winston Churchill wrote an essay on alien life in 1939 when Europe was on the brink of war, shortly before he became prime minister of the United Kingdom. Credit: Evening Standard/Getty Images

Το 11σέλιδο δακτυλογραφημένο κείμενο, που πιθανώς προοριζόταν να δημοσιευθεί σε κάποια εφημερίδα, είχε γραφεί το 1939, όταν η Ευρώπη βρισκόταν στο χείλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Έμεινε στα συρτάρια του μεγάλου βρετανικού πολιτικού, ο οποίος έκανε κάποιες αλλαγές στη δεκαετία του 1950, παρ’ όλα αυτά, δεν έμελλε ποτέ να δημοσιευθεί.

Churchill’s essay, on pondering the conditions that make for a habitable world, and considering the vast number of stars perhaps circled by alien planets, concludes that we are not alone. Photograph: National Churchill Museum at Westminster College

Στην δεκαετία του ’80, και αφού στο μεταξύ το κείμενο είχε μείνει για χρόνια στα χέρια του εκδότη του Τσώρτσιλ, το δοκίμιο μεταφέρθηκε μαζί με πολλά άλλα γραφτά του στο Εθνικό Μουσείο Τσώρτσιλ στο Φούλτον του Μισούρι των ΗΠΑ, όπου καταχωνιάστηκε και ξεχάστηκε. Ώσπου, ο νέος διευθυντής του μουσείου Τίμοθι Ράϊλι, το ξέθαψε και το παρέδωσε στον ισραηλοαμερικανό αστροφυσικό και συγγραφέα εκλαϊκευτικών επιστημονικών βιβλίων Μάριο Λίβιο, ο οποίος ανέλαβε να το μελετήσει [Mario Livio: Winston Churchill’s essay on alien life found].

«Σε μια εποχή που ορισμένοι σημερινοί πολιτικοί απαξιώνουν την επιστήμη, είναι συγκινητικό να θυμόμαστε έναν ηγέτη, ο οποίος ασχολείτο με αυτήν τόσο βαθιά», δήλωσε ο Λίβιο σε σχετικό άρθρο στο περιοδικό Nature, σε έναν υπαινιγμό που παραπέμπει (και) στον Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Τσώρτσιλ δείχνει ιδιαίτερα ενημερωμένος για τις επιστημονικές γνώσεις της εποχής του, ενώ -όπως και σε τόσα άλλα πράγματα- οι κρίσεις και προβλέψεις του σχετικά με την εξωγήινη ζωή φαίνονται ιδιαίτερα εύστοχες. Πάνω από μισό αιώνα πριν ανακαλυφθεί ο πρώτος εξωπλανήτης γύρω από κάποιο άλλο άστρο, ο Τσώρτσιλ δεν απέκλειε την πιθανότητα να υπάρχουν πλανήτες εκτός του ηλιακού μας συστήματος, ακόμη και ζωή πάνω σε αυτούς, αναπτύσσοντας προβληματισμούς παρεμφερείς με εκείνους των σημερινών αστροβιολόγων.

Ένας πρώιμος αστροβιολόγος

In the essay, Churchill outlines the concept of habitable zones - more than 50 years before the discovery of exoplanets. Credit: NASA

«Δεν είμαι τόσο επαρκώς επηρμένος για να θεωρώ ότι ο ήλιος μου είναι ο μόνος που διαθέτει μια οικογένεια πλανητών», γράφει μεταξύ άλλων. Διακινδυνεύει μάλιστα την -σωστή κατά τους σημερινούς επιστήμονες- εκτίμηση ότι ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των εξωπλανητών «θα έχουν το σωστό μέγεθος για να κρατήσουν νερό στην επιφάνειά τους και πιθανώς κάποιου είδους ατμόσφαιρα». Ενώ θεωρεί πιθανό ότι μερικοί εξωπλανήτες «θα βρίσκονται στην δέουσα απόσταση από τον μητρικό τους ήλιο, ώστε να διαθέτουν την κατάλληλη θερμοκρασία».

Έτσι, ήδη πολλές δεκαετίες πριν, ο Τσώρτσιλ αναδεικνύει την όντως ζωτική σημασία του νερού σε υγρή μορφή και της θερμοκρασίας σε έναν εξωπλανήτη. Άρα, την κατάλληλη απόσταση του πλανήτη από το άστρο του, ούτε πολύ κοντά (ώστε το νερό να βράζει και να εξατμίζεται στο διάστημα), ούτε πολύ μακριά (ώστε το νερό να παγώνει), δηλαδή στη λεγόμενη «φιλόξενη ζώνη», έτσι ώστε να μπορεί να αναπτυχθεί κάποια μορφή ζωής. Επισημαίνει επίσης τη σημασία για ένα πλανήτη να μπορεί να κρατά την ατμόσφαιρά του.

Όπως εκτιμά ο Τσώρτσιλ, στο ηλιακό μας σύστημα ζωή μπορεί να υπάρχει μόνο στον Άρη και στην Αφροδίτη. Αλλά θεωρεί ότι είναι τόσο μεγάλες οι διαστημικές αποστάσεις, που ίσως ποτέ να μη μπορέσουμε να μάθουμε, αν όντως κάποιοι πλανήτες «φιλοξενούν ζωντανά πλάσματα, ακόμη και φυτά».

Προβλέπει πάντως, ότι «μια ημέρα, πιθανώς στο όχι πολύ μακρινό μέλλον, ίσως καταστεί εφικτό να ταξιδέψουμε στο φεγγάρι, ή ακόμη στην Αφροδίτη ή στον Άρη». Από την άλλη, θεωρεί τα ταξίδια σε άλλα άστρα υπερβολικά δύσκολα, καθώς επισημαίνει ότι το κοντινότερο άστρο (Εγγύς του Κενταύρου) απέχει περίπου πέντε έτη φωτός.

Εν κατακλείδι, όπως λέει, «εγώ τουλάχιστον δεν έχω εντυπωσιασθεί τόσο πολύ από την επιτυχία του πολιτισμού μας εδώ (σ.σ.στη Γη), ώστε να φθάσω στο σημείο να σκεφθώ πως είμαστε το μόνο σημείο σε αυτό το απέραντο σύμπαν που περιέχει ζωντανά, σκεπτόμενα πλάσματα ή ότι είμαστε η υψηλότερη μορφή νοητικής και σωματικής ανάπτυξης που εμφανίσθηκε ποτέ στο απέραντο πεδίο του χώρου και του χρόνου».

Από τους Αρειανούς στους Ναζί

ALIENS: UFOs were one of Winston Churchill's interests as he predicted life on Mars and Venus. Getty Images

Το κείμενο του Τσώρτσιλ είχε γραφεί λίγο μετά τη ραδιοφωνική μετάδοση το 1938 του «Πολέμου των Κόσμων» (προσαρμογή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Χ.Τζ. Γουέλς), που είχε δημιουργήσει έναν «πυρετό» στα μέσα ενημέρωσης και στην κοινή γνώμη για τους Αρειανούς και μια πιθανή εισβολή τους.

Churchill was the first prime minister to hire a science adviser and created government funding for labs, telescopes and technology which led to post-war discoveries and inventions from molecular genetics to x-ray crystallography. Photograph: Keystone/Getty Images

Όμως τα επιστημονικά και τεχνολογικά ενδιαφέροντα του Τσώρτσιλ δεν περιορίζονταν στο διάστημα, αλλά εκτείνονταν από την εξέλιξη έως την πυρηνική σύντηξη. Ήδη στα 22 του, ως αξιωματικός του βρετανικού στρατού στην Ινδία το 1896, είχε διαβάσει το αριστούργημα του Δαρβίνου «Για την καταγωγή των ειδών».

Στο μεσοπόλεμο καταβρόχθιζε όποια επιστημονική γνώση έπεφτε μπροστά του και δεν δίσταζε να γράφει ο ίδιος σχετικά άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά. Ένα μεγάλο μέρος των πληροφοριών του προερχόταν από τις ατελείωτες συζητήσεις με τον γερμανικής καταγωγής στενό φίλο και επιστημονικό σύμβουλό του Φρέντερικ Λίντεμαν, καθηγητή φυσικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Υπήρξε ο πρώτος πρωθυπουργός που προσέλαβε επίσημα έναν επιστημονικό σύμβουλο, τον Λίντεμαν, στην αρχή της δεκαετίας του ’40.

Churchill supported the development of game-changing technologies such as radar. GETTY IMAGES

Χάρη στα πολυσχιδή επιστημονικά – τεχνολογικά ενδιαφέροντα του Τσώρτσιλ, στη διάρκεια του πολέμου, η Βρετανία προχώρησε ταχέως πολλά κρίσιμα προγράμματα, όπως την ανάπτυξη του ραντάρ και της ατομικής βόμβας. Αλλά και μετά τον πόλεμο, ο Τσώρτσιλ ενίσχυσε με γενναία χρηματοδότηση την δημιουργία εργαστηρίων, τηλεσκοπίων και άλλων επιστημονικών υποδομών σε διάφορα πεδία (αστρονομία, γενετική κ.α.)

Όμως, ήταν αρκετά έξυπνος και ευαίσθητος για να παρατηρήσει κάποτε ότι «χρειαζόμαστε επιστήμονες στον κόσμο, αλλά όχι έναν κόσμο επιστημόνων», έτσι ώστε «η επιστήμη να είναι υπηρέτης και όχι κύριος του ανθρώπου». Η πρόκληση αυτή παραμένει σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ.

Πηγές: news.in.gr - nytimes.com

Βρέθηκε έμβρυο σε θαλάσσιο συγγενή των δεινοσαύρων. Fossil of pregnant sea creature changes understanding of how reproductive system evolved

Πρόκειται για αναπάντεχη ανακάλυψη που αλλάζει τα δεδομένα στην εξέλιξη διαφόρων ειδών. Καλλιτεχνική απεικόνιση του Dinocephalosaurus που δεν έκανε αβγά αλλά γεννούσε... παιδιά. Fish-eating reptile Dinocephalosaurus, which lived about 245m years ago, gave birth to live babies rather than laying eggs. An artist's interpretation of an ancient mother Dinocephalosaurus swimming with an embryo developing within her. Credit: Dinghua Yang

Το 2008 εντοπίστηκαν στην Νότια Κίνα τα απολιθώματα ενός παράξενου θαλάσσιου όντος που έλαβε την ονομασία Dinocephalosaurus. Ήταν ένα πλάσμα που ζούσε πριν από περίπου 245 εκ. έτη δηλαδή πριν την εμφάνιση των δεινοσαύρων στον πλανήτη. Το ον αυτό είχε μήκος 3-4 μέτρα με πολύ μικρό σώμα και τεράστιο λαιμό που είχε μήκος περίπου δύο μέτρα! 

The star marks the spot where researchers discovered the pregnant Dinocephalosaurus remains. Credit: Liu, J. et al. Nature Communications. (2017).

Ο Dinocephalosaurus ανήκε στα Αρχοσαυρόμορφα, μια οικογένεια ζώων στην οποία ανήκουν οι κροκόδειλοι, οι δεινόσαυροι και τα πτηνά. Όλα τα είδη αυτής της οικογένειας αναπαράγονταν με αβγά.

A diagram of the specimen, with the hot pink area showing where the embryo's remains were discovered. Credit: Liu, J. et al. Nature Communications. (2017).

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ που μελετούσαν τα απολιθώματα του Dinocephalosaurus εντόπισαν  μέσα στα τοιχώματα της θωρακικής κοιλότητας ένα μικρότερο ον. Επικεντρώθηκαν στην μελέτη του όντος για να διαπιστώσουν αν επρόκειτο για το τελευταίο γεύμα του Dinocephalosaurus πριν χάσει την ζωή του. Όπως αναφέρουν στην δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Nature Communications» οι ερευνητές το ον αυτό δεν ήταν κάποιο θήραμα αλλά ένα έμβρυο! Οι ερευνητές αναφέρουν ότι την στιγμή που ο Dinocephalosaurus πέθανε το έμβρυο είχε ανάπτυξη περίπου 50 εκατοστών. Η ανακάλυψη ανατρέπει τα δεδομένα την αναπαραγωγική διαδικασία της οικογένειας των Αρχοσαυρόμορφων και μπορεί να ρίξει νέο φως στην εξέλιξη των ειδών της οικογένειας.

Πηγές: Nature Communications, http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=862405

Το άδειο πορτοφόλι στερεί χρόνια ζωής. Low socioeconomic status reduces life expectancy

Pablo Picasso, Les Pauvres au bord de la mer, The Poor at the seaside, 1903. Μεγάλη μελέτη δείχνει ότι το χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης περισσότερο από την παχυσαρκία ή την υπέρταση και πρέπει να θεωρείται ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου πρόωρης θνησιμότητας στη χάραξη πολιτικών δημόσιας υγείας. Low socioeconomic status is linked to significant reductions in life expectancy and should be considered a major risk factor for ill health and early death in national and global health policies, according to a study of 1.7 million people.

Το χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο (βλέπε… συνώνυμο των περισσότερων Ελλήνων πλέον) συνδέεται με σημαντική πτώση του προσδόκιμου ζωής και πρέπει να θεωρείται ως ένας ανεξάρτητος βασικός παράγοντας κινδύνου για νοσηρότητα και πρόωρο θάνατο όταν χαράσσονται εθνικές και διεθνείς πολιτικές δημόσιας υγείας. Αυτό δείχνει μια νέα μελέτη που περιελάμβανε πάνω από 1,7 εκατομμύρια άτομα και δημοσιεύθηκε πριν από λίγες ημέρες στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet».

Η πρώτη σύγκριση με τους συμβατικούς παράγοντες κινδύνου

Life expectancy from age 40 years to 85 years and years of life lost due to low socioeconomic status and 25 × 25 risk factors.

Η μελέτη, η οποία βασίστηκε σε δεδομένα από τη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ελβετία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, είναι η πρώτη που συγκρίνει την επίδραση του χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου με άλλους σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την υγεία, όπως η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, το κάπνισμα, ο διαβήτης, η υπέρταση, η παχυσαρκία καθώς και η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ. Οι ερευνητές επισημαίνουν πως παρότι το κοινωνικο-οικονομικό στάτους αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες πρόβλεψης σχετικά με τη νοσηρότητα του πληθυσμού αλλά και τους πρώιμους θανάτους σε παγκόσμιο επίπεδο, συχνά «μένει στα αζήτητα» κατά τη χάραξη πολιτικών υγείας. «Δεδομένης της τεράστιας επίδρασης του κοινωνικο-οικονομικού στάτους στην υγεία, είναι ζωτικής σημασίας να αποδεχθούν οι κυβερνήσεις ότι αποτελεί κύριο παράγοντα κινδύνου και να σταματήσουν να αποκλείουν αυτόν τον παράγοντα από την ατζέντα τους για τη δημόσια υγεία» ανέφερε η κύρια συγγραφέας της νέας μελέτης δρ Σίλβια Στρινγκίνι από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λωζάννης στην Ελβετία. «Η μείωση της φτώχειας, η βελτίωση της Παιδείας και η διασφάλιση ασφαλούς στέγης, σχολείων και εργασιακού περιβάλλοντος είναι άκρως σημαντικά ώστε να ξεπεραστεί η επίδραση της κοινωνικο-οικονομικής στέρησης. Έτσι θα οδηγηθούμε σε καλύτερη ποιότητα ζωής και σε καλύτερη υγεία για πολλούς».

Ο σχεδιασμός της μελέτης

The study included data from 48 studies comprising more than 1.7 million people. It used a person's job title to estimate their socioeconomic status and looked at whether they died early. Credit: © Voyagerix / Fotolia

Στο πλαίσιο της μελέτης οι ερευνητές συνέκριναν την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση με έξι από τους κύριους παράγοντες νοσηρότητας του πληθυσμού που έχουν οριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στο Σχέδιο Δράσης του για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Μη Μεταδοτικών Νοσημάτων. Το Σχέδιο έχει ως στόχο τη μείωση των μη μεταδοτικών ασθενειών κατά 25% ως το 2025, αλλά παραλείπει το κοινωνικο-οικονομικό στάτους ως παράγοντα κινδύνου για αυτές τις νόσους. Περιελήφθησαν δεδομένα από 48 μελέτες στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 1,7 εκατομμύρια άτομα. Χρησιμοποιήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος ώστε να προσδιοριστεί το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο ενώ οι ερευνητές κοίταξαν πόσα άτομα πέθαναν πρόωρα.

Όπως προέκυψε, σε σύγκριση με τα άτομα που βρίσκονταν σε καλύτερη οικονομική κατάσταση, όσα ήταν χαμηλότερου κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου αντιμετώπιζαν 46% μεγαλύτερες πιθανότητες να πεθάνουν πριν από τα 85 έτη τους. Μεταξύ δε των ατόμων χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου, 55.600 (15,2% των ανδρών και 9,4% των γυναικών) πέθαναν πριν από την ηλικία των 85 ετών, σε σύγκριση με 25.452 άτομα (11,5% των ανδρών και 6,8% των γυναικών) με υψηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο.

Μεγαλύτερος ο κίνδυνος από την υπέρταση και την παχυσαρκία

Τα στοιχεία έδειξαν επίσης ότι από το σύνολο των συμμετεχόντων το 41% των ανδρών και το 27% των γυναικών ανήκαν στα κατώτερα κοινωνικο-οικονομικά στρώματα και αυτό συνδεόταν με μείωση του προσδόκιμου ζωής κατά 2,1 έτη - μείωση παρόμοια με το να μην ασκείται κάποιος (2,4 χρόνια). Οι μεγαλύτερες μειώσεις του προσδόκιμου ζωής συνδέονταν με το κάπνισμα και τον διαβήτη (4,8 και 3,9 έτη αντιστοίχως). Συγκριτικά όμως, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η παχυσαρκία και η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ φάνηκε να σχετίζονται με μικρότερη μείωση στο προσδόκιμο ζωής (1,6, 0,7 και 0,5 χρόνια αντιστοίχως) σε σύγκριση με το χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο.

«Η μελέτη μας δείχνει ότι το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο θα έπρεπε να περιληφθεί στη λίστα με τους συμβατικούς παράγοντες κινδύνου για νοσηρότητα του πληθυσμού» ανέφερε ο καθηγητής Πάολο Βινέις από το Imperial College του Λονδίνου, κύριος συγγραφέας της μελέτης και επικεφαλής του consortium EU LIFEPATH της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο του οποίου διεξήχθη η συγκεκριμένη έρευνα.

Πηγές: Dr Silvia Stringhini et al. Socioeconomic status and the 25 × 25 risk factors as determinants of premature mortality: a multicohort study and meta-analysis of 1·7 million men and women. The Lancet, January 2017 DOI: 10.1016/S0140-6736(16)32380-7, http://www.tovima.gr/science/article/?aid=862109

Οι άνθρωποι έλκονται από πρόσωπα ατόμων που δείχνουν υγιή. People are attracted to outward signs of health, not actual health, study finds

Vincent Van Gogh, Portrait de l'artiste par lui-même, Portrait of the artist by itself, 1886. Το ροδαλό δέρμα γίνεται αντιληπτό ως πιο ελκυστικό σύμφωνα με τη νέα αυστραλιανή μελέτη. Skin with yellow and red pigments is perceived as more attractive in Caucasian males, but this skin coloring does not necessarily signal actual good health, new research concludes.

Αμερικανική μελέτη αποκαλύπτει ότι οι άνθρωποι έλκονται από τα πρόσωπα που δείχνουν υγιή, χωρίς ωστόσο να σημαίνει ότι το άτομο όντως είναι σε καλή κατάσταση, σύμφωνα με στοιχεία δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο Behavioral Ecology. 

Συγκεκριμένα, ένα δέρμα σε αποχρώσεις του κιτρινοκόκκινου γίνεται αντιληπτό ως πιο ελκυστικό όταν πρόκειται για άνδρες καυκάσιας καταγωγής, αλλά αυτές οι αποχρώσεις δέρματος δεν αποτελούν κατ’ ανάγκη σημάδι πραγματικά καλής υγείας.

Ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο ελκυστικοί από κάποιους άλλους όταν πρόκειται για την επιλογή συντρόφου. Ένα χαρακτηριστικό που παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή ερωτικού συντρόφου είναι η απόχρωση του δέρματος, η οποία επηρεάζεται από τα καροτενοειδή. Πρόκειται για φυτικές χρωστικές κίτρινου και κόκκινου χρώματος, που δίνουν την χαρακτηριστική απόχρωση σε πολλά φρούτα και λαχανικά.

Παλαιότερες μελέτες είχαν δείξει ότι διάφορα έμβια είδη, όπως τα πτηνά, τα ψάρια και τα ερπετά θηλυκού γένους, έλκονται περισσότερο από τα αρσενικά με έντονα χρώματα. Αυτό έκανε τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι, οι αποχρώσεις που επηρεάζονται από τα καροτενοειδή είναι σημάδι υγείας.

Ομοίως, οι άνθρωποι έλκονται από άτομα που δείχνουν υγιή διότι θεωρούνται κατάλληλα για αναπαραγωγή. Επίσης, όσοι δείχνουν υγιείς έχουν καλύτερες πιθανότητες επιβίωσης, καλύτερη γονιμότητα και έχουν γονίδια που προάγουν την υγεία των απογόνων τους.

H νέα μελέτη

These are examples of color variation between pre- and post-supplementation by Treatment condition. The top photographs show the Beta-carotene participant, The bottom photographs show the placebo participant. The left side is pre-supplementation and the right side is post-supplementation. Credit: Yong Zhi Foo

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας μελέτησαν κατά πόσο υπάρχει συσχετισμός μεταξύ των «ενδείξεων υγείας» λόγω κατανάλωσης καροτενοειδών και της πραγματικής υγείας. Το δείγμα αποτελούνταν από 43 ετεροφυλόφιλους άνδρες καυκάσιας καταγωγής, κατά μέσο όρο 21 ετών. Οι επιστήμονες συγκρότησαν και μια ομάδα ελέγχου από επιπλέον 20 άνδρες.

Στην αρχή της μελέτης ελήφθησαν φωτογραφίες των συμμετεχόντων, ώστε να τεκμηριωθούν στη συνέχεια τυχόν αλλαγές στην απόχρωση του δέρματος. Οι άνδρες υποβλήθηκαν σε έλεγχο υγείας, που περιελάμβανε εξετάσεις για το οξειδωτικό στρες, την ανοσοποιητική τους λειτουργία και την ποιότητα του σπέρματος. Στη συνέχεια, οι άνδρες πήραν για 12 εβδομάδες συμπλήρωμα β-καροτένης ή εικονικό σκεύασμα. Μετά το τέλος της αγωγής υποβλήθηκαν εκ νέου σε έλεγχο υγείας και φωτογραφήθηκαν. Εξήντα έξι γυναίκες, καυκάσιας καταγωγής, κατά μέσο όρο 33 ετών κλήθηκαν να αξιολογήσουν την ελκυστικότητα των φωτογραφιών των ανδρών, πριν και μετά το συμπλήρωμα διατροφής.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, το συμπλήρωμα β-καροτένης άλλαξε την απόχρωση του δέρματος, όχι όμως και τη φωτεινότητα. Τα πρόσωπα των ανδρών μετά τη χρήση του συμπληρώματος είχαν 50% περισσότερες πιθανότητες να επιλεγούν ως ελκυστικά, καθώς και ως πιο υγιή, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου.

Αν και το συμπλήρωμα διατροφής αύξησε την ελκυστικότητα των ανδρών κάνοντας τους να δείχνουν πιο υγιείς, στην πραγματικότητα δεν επηρέασε σημαντικά την υγεία τους.

Τα αποτελέσματα εν ολίγοις δείχνουν ότι τα καροτενοειδή μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση των ανθρώπων, όπως συμβαίνει και με τα ζώα. Επίσης, επιβεβαιώνει αποτελέσματα παλαιότερων μελετών ότι αυτό που τρώμε βελτιώνει την εμφάνιση μας και όχι κατ' ανάγκη την υγεία μας.

Πηγές: Yong Zhi Foo, Gillian Rhodes, Leigh W. Simmons. The carotenoid beta-carotene enhances facial color, attractiveness and perceived health, but not actual health, in humans. Behavioral Ecology, February 2017 DOI: 10.1093/beheco/arw188, http://www.tovima.gr/science/article/?aid=861880

Η αναζήτηση ζωής στον δορυφόρο του Δία Ευρώπη. NASA Receives Science Report on Europa Lander Concept

This artist's rendering illustrates a conceptual design for a potential future mission to land a robotic probe on the surface of Jupiter's moon Europa. The lander is shown with a sampling arm extended, having previously excavated a small area on the surface. The circular dish on top is a dual-purpose high-gain antenna and camera mast, with stereo imaging cameras mounted on the back of the antenna. Three vertical shapes located around the top center of the lander are attachment points for cables that would lower the rover from a sky crane, which is envisioned as the landing system for this mission concept. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Η αμερικανική υπηρεσία διαστήματος ξεκίνησε να καταστρώνει τα πρώτα πλάνα για την προετοιμασία μίας ρομποτικής αποστολής στην Ευρώπη, τον δορυφόρο του Δία και πιθανότερο προορισμό αναζήτησης εξωγήινης ζωής.

An alternate version of this artwork, with a vertical orientation. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Η NASA ξεκίνησε να διερευνά το ενδεχόμενο μίας τέτοιας αποστολής παραγγέλνοντας μία έκθεση για τη σημασία που θα είχε η προσεδάφιση ενός ρομπότ στην παγωμένη επιφάνεια του δορυφόρου. Η έκθεση έχει πλέον ολοκληρωθεί και η υπηρεσία θα αναλύσει τα πορίσματά της με την επιστημονική κοινότητα.

This mosaic of images includes the most detailed view of the surface of Jupiter's moon Europa obtained by NASA's Galileo mission. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Ο δορυφόρος του Δία έχει διάμετρο περίπου 3.000 χιλιόμετρα, κάτι που σημαίνει πως είναι μικρότερος από τη Σελήνη. Η «ηλικία» του αγγίζει τα 4,5 δισ. χρόνια. Εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι κάτω από το έδαφος του δορυφόρου του Δία κρύβεται ένας μεγάλος ωκεανός.

Ο δορυφόρος του Δία έχει διάμετρο περίπου 3.000 χιλιόμετρα, κάτι που σημαίνει πως είναι μικρότερος από τη Σελήνη. Η «ηλικία» του αγγίζει τα 4,5 δισ. χρόνια. Εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες υποπτεύονταν ότι κάτω από το έδαφος του δορυφόρου του Δία κρύβεται ένας μεγάλος ωκεανός.

Όμως, με δεδομένο πως δεν έχει σταλεί κάποιο ρομποτικό όχημα, το οποίο να εξερευνήσει επιτόπου την Ευρώπη, μέχρι σήμερα αυτή η υπόθεση δεν μπορούσε να επιβεβαιωθεί.

Ωστόσο, τον περασμένο Σεπτέμβριο, επιστήμονες της NASA ανακοίνωσαν πως εντόπισαν ισχυρές ενδείξεις από πίδακες νερού που εκτινάσσονται από την επιφάνεια της Ευρώπης. Η ανακάλυψη, που έγινε αναλύοντας εικόνες τηλεσκοπίου που αποτυπώθηκαν το 2012, ενισχύει την ύπαρξη ενός ωκεανού στο υπέδαφος.

Λίγους μήνες νωρίτερα, ερευνητές από το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης (JPL) της NASA είχαν προσδιορίσει τη χημική σύσταση που θα πρέπει να έχει το νερό κάτω από την επιφάνεια της Ευρώπης, βρίσκοντας ότι η χημική του ισορροπία θα πρέπει να είναι παρόμοια με αυτήν των γήινων ωκεανών.

Αυτό σημαίνει πως οι ποσότητες υδρογόνου και οξυγόνου θα πρέπει να είναι αρκετές για την ανάπτυξη ζωής, παρόλο που ο δορυφόρος δεν παρουσιάζει ηφαιστειακή δραστηριότητα. Μάλιστα, αρκετοί επιστήμονες πιστεύουν πως η Ευρώπη είναι ο καλύτερος «υποψήφιος» προορισμός για την αναζήτηση εξωγήινων μικροοργανισμών στο ηλιακό μας σύστημα.

Οι πίδακες νερού κάνουν επίσης σχετικά εύκολη τη μελέτη του ωκεανού στο υπέδαφος, από τον οποίο προέρχονται. Κι αυτό γιατί ένα ρομπότ θα μπορούσε να ψάξει για οργανικά μόρια ή ακόμη για ίχνη ζωής στον ωκεανό, χωρίς να χρειάζεται να σκάψει σε βάθος χιλιομέτρων.

Έχουν περάσει περισσότερα από 40 χρόνια από την προηγούμενη απόπειρα αναζήτησης ζωής πέρα από τη Γη, με τις αποστολές της NASA Viking 1 και 2 στον πλανήτη Άρη το 1976. Πάντως, για την προσεδάφιση ενός ρομπότ στην Ευρώπη, η διαστημική υπηρεσία θα πρέπει να ξεπεράσει αρκετά εμπόδια.

The top image is also provided at its original resolution, as a separate image file. It includes a vertical black line that resulted from missing data that was not transmitted by Galileo. This is the highest resolution view of Europa available until a future mission visits the icy moon. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Κατ’ αρχάς θα χρειαστεί να μελετήσει διεξοδικότερα το ανάγλυφο του δορυφόρου, ώστε να αναπτύξει το κατάλληλο σύστημα προσεδάφισης. Επίσης, με δεδομένο πως η Ευρώπη δεν έχει ατμόσφαιρα, δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει αλεξίπτωτα, για να επιβραδύνει το σκάφος κατά την κάθοδό του.

Πηγές: naftemporiki.gr – www.jpl.nasa.gov

100 νέοι εξωπλανήτες, με τον πιο κοντινό σε απόσταση μόνο 8,1 ετών φωτός. Team makes planet hunting a group effort, finds more than 100 candidates

Οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν πάνω από 100 νέους μη επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες, σε απόσταση αναπνοής από τη Γη. Περί τα 8,1 έτη φωτός μακριά από τη Γη υπολογίζεται ότι βρίσκεται ο κοντινότερος από τους νέους δυνητικούς εξωπλανήτες που εντόπισαν οι αστρονόμοι. Astronomers released the largest-ever compilation of exoplanet-detecting observations made with a technique called radial velocity. They also demonstrated how these observations can be used to hunt for exoplanets by detecting 114 potential exoplanets, including one orbiting a star 8.1 light-years away. Artist’s concept of the super-Earth exoplanet GJ 411b. Image credit: Ricardo Ramirez

Οι αστρονόμοι ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν πάνω από 100 νέους δυνητικούς -με επιβεβαιωμένους ακόμη- εξωπλανήτες, μερικοί από τους οποίους είναι σχετικά κοντά στη Γη. Ιδίως ένας που βρίσκεται γύρω από το τέταρτο κοντινότερο άστρο, σε απόσταση «μόνο» 8,1 ετών φωτός.

Οι νέες παρατηρήσεις έγιναν με το φασματόμετρο υψηλής ανάλυσης HIRES του διαμέτρου δέκα μέτρων αμερικανικού τηλεσκοπίου Κεκ της Χαβάης, με επικεφαλής τον Στιβ Βογκτ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Κρουζ και τον Πολ Μπάτλερ του Ινστιτούτου Επιστημών Κάρνεγκι της Ουάσιγκτον.

Tο HIRES ανιχνεύει εξωπλανήτες με τη μέθοδο της «ακτινικής ταχύτητας» (radial velocity method), με βάση τις ανεπαίσθητες βαρυτικές ανωμαλίες που οι εξωπλανήτες προκαλούν στα μητρικά άστρα τους. H τεχνική αυτή εντοπισμού είναι διαφορετική από την πιο δημοφιλή μέθοδο «των διελεύσεων» (transit method) που, μεταξύ άλλων, χρησιμοποιεί το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» και η οποία βασίζεται στις αμυδρές αυξομειώσεις του φωτός ενός άστρου, όταν περνά μπροστά του ένας εξωπλανήτης.

Το νέο «σμήνος» εξωπλανητών

Artist's conceptions of the probable planet orbiting a star called GJ 411. Credit: Ricardo Ramirez

Η νέα «φουρνιά», που προέκυψε από σχεδόν 61.000 παρατηρήσεις σε περισσότερα από 1.600 άστρα και παρουσιάσθηκε σε σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας "The Astronomical Journal", περιλαμβάνει 60 δυνητικούς εξωπλανήτες που θα χρειασθούν επιβεβαίωση, καθώς και 54 άλλες περιπτώσεις που χρειάζονται περαιτέρω μελέτη, προτού πάρουν τον χαρακηρισμό των δυνητικών εξωπλανητών.

Ο πιο κοντινός πιθανός εξωπλανήτης περιφέρεται γύρω από το άστρο GJ 411, γνωστό και ως Λαλάντ 21185, που βρίσκεται σε απόσταση 8,1 ετών φωτός και έχει μόνο το 40% της μάζας του Ήλιου μας. Μόνο τρία άλλα άστρα είναι πιο κοντά. Το πιο κοντινό είναι ο Εγγύτατος (Proxima) του Κενταύρου, σε απόσταση 4,22 ετών φωτός από τη Γη, γύρω από τον οποίο πέρυσι τον Αύγουστο ανακαλύφθηκε ένας εξωπλανήτης που πιθανώς έχει ομοιότητες με τον δικό μας πλανήτη.

Ο δυνητικός εξωπλανήτης GJ 411b του άστρου GJ 411 είναι περίπου τετραπλάσιος από τη Γη και πιθανώς πολύ καυτός για να είναι κατοικήσιμος, καθώς κινείται πολύ κοντά στο άστρο του, ολοκληρώνοντας την τροχιά του (το έτος του) κάθε δέκα γήινες μέρες.

Έως σήμερα οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει 3.450 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες, τα δύο τρίτα εκ των οποίων με τη βοήθεια του «Κέπλερ», ενώ αρκετές ακόμη χιλιάδες αναμένουν επιβεβαίωση.

Ο αριθμός αυτός ασφαλώς θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς θα γίνουν νέες παρατηρήσεις από το αστρονομικό παρατηρητήριο Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), που εκτοξεύθηκε το Δεκέμβριο του 2013, καθώς και από τον δορυφόρο TESS (Transit Exoplanet Survey Satellite) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), που προγραμματίζεται να εκτοξευθεί στις αρχές του 2018.

Πηγές: "The Lick-Carnegie Exoplanet Survey (LCES) HIRES/Keck Precision Radial Velocity Exoplanet Survey," R. Paul Butler et al., 2017, to appear in the Astronomical Journal. Preprint: home.dtm.ciw.edu/ebps/wp-content/uploads/2017/02/Keck_planet_search.pdf, http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=862047