Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Τρίτη 27 Φεβρουαρίου 2018

Μίτσιο Κάκου: Θα κάνουμε επαφή με εξωγήινους μέσα σε αυτό τον αιώνα. Physicist Michio Kaku: Intelligent Alien Life Will Contact Humans This Century

Τι εκτιμά ο γνωστός φυσικός, μελλοντολόγος και συγγραφέας. Theoretical physicist and futurist Michio Kaku believes that humans will make contact with alien civilization this century, but expects they will be largely peaceful – unlike robots, which pose a greater threat to humanity. Image credit: YouTube

Οι άνθρωποι θα έχουν επαφή με εξωγήινους, το αργότερο έως το 2100, εκτιμά ο γνωστός φυσικός, μελλοντολόγος και συγγραφέας Μίτσιο Κάκου. Αλλά δεν είναι βέβαιος αν θα πρόκειται για μια άμεση «στενή» επαφή ή -το πιθανότερο- για μια εξ αποστάσεως επικοινωνία. Ούτε δηλώνει σίγουρος αν θα πρόκειται για φιλικούς ή εχθρικούς εξωγήινους ή κάτι ενδιάμεσο (π.χ. αδιάφορους).

Aliens are out there, and we're going to hear from them at some point this century. At least, that's the opinion of Dr. Michio Kaku, a scientist and futurist who, in promoting his new book, The Future of Humanity, took part in a Reddit AMA last week. © Nezar Balout / AFP

Ο διακεκριμένος Αμερικανο-ιάπωνας καθηγητής θεωρητικής φυσικής στο Κολέγιο City της Νέας Υόρκης - πολλά από τα βιβλία του οποίου έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά- μιλώντας στο Reddit εκτίμησε ότι το πιθανότερο «είναι να κάνουμε επαφή με ένα εξωγήινο πολιτισμό μέσα σε αυτό τον αιώνα, ακούγοντας τις ραδιοεπικοινωνίες τους».

Αλλά, όπως είπε, «το να τους μιλήσουμε, θα είναι δύσκολο, επειδή μπορεί να απέχουν δεκάδες έτη φωτός. Έτσι, στο μεταξύ, θα πρέπει να αποκωδικοποιήσουμε τη γλώσσα τους για να καταλάβουμε το επίπεδο της τεχνολογίας τους και τις προθέσεις τους. Θα είναι άραγε επεκτατικοί και επιθετικοί ή ειρηνικοί;».

Aliens will acknowledge us in the way we acknowledge forest animals, noting our existence but generally not paying any mind.

Μια άλλη πιθανότητα, όπως ανέφερε, «θα είναι να προσγειωθούν στον κήπο του Λευκού Οίκου και να αναγγείλουν την ύπαρξή τους. Όμως νομίζω ότι αυτό είναι απίθανο, επειδή θα μοιάζουμε μάλλον με ζώα του δάσους γι' αυτούς, δηλαδή ανάξια για επικοινωνία μαζί τους».

Οι προβλέψεις των επιστημόνων διαφέρουν θεαματικά για το πότε η ανθρωπότητα μπορεί να έλθει σε επαφή με εξωγήινους. Μερικοί υπολογίζουν ότι αυτό θα συμβεί μέσα στα επόμενα 1.500 χρόνια, ενώ άλλοι έως το 2040. Ορισμένοι -όπως ο βρετανός φυσικομαθηματικός Στίβεν Χόκινκ- προειδοποιούν για τους σοβαρούς κινδύνους που μπορεί να κρύβει μια τέτοια επαφή, καθώς υπάρχει πιθανότητα να οδηγήσει στην ολοκληρωτική εξαφάνιση της ανθρώπινης φυλής (ή σε άλλα καθόλου ευχάριστα σενάρια).

Πιο πιθανή και πιο ακίνδυνη -αλλά όχι τελείως ακίνδυνη- θεωρείται από τους αστροβιολόγους και αστρονόμους η ανακάλυψη εξωγήινων μικροβίων μέσα στις επόμενες δύο έως τρεις δεκαετίες.

Στο νέο βιβλίο του «Το μέλλον της ανθρωπότητας» (Doubleday, 2018), ο Κάκου κάνει εικασίες για το πώς θα μπορούσαν να είναι οι εξωγήινοι, βασιζόμενος σε συνεντεύξεις με ειδικούς στην εξωβιολογία. Μεταξύ άλλων, θεωρείται πολύ πιθανό ότι θα έχουν στερεοσκοπική όραση για να μπορούν να βλέπουν και να κυνηγούν τη λεία τους, ένα είδος άκρων ή αποφύσεων για να πιάνουν αντικείμενα, καθώς και μια γλώσσα ή μια μορφή επικοινωνίας. Βέβαια, όλα αυτά μπορεί να σημαίνουν μια τεράστια γκάμα διαφορετικών πραγμάτων: από πλάσματα αρκετά ανθρωπόμορφα έως όντα της (ανατριχιαστικής) επιστημονικής φαντασίας...

Η συνέχεια επί της οθόνης της πραγματικής ζωής.



Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2018

Νέο μυστήριο με την τοποθεσία της πρώτης εξημέρωσης των αλόγων. Surprising new study redraws family tree of domesticated and 'wild' horses

«Δεν έχουν απομείνει πραγματικά άγρια άλογα». New research overturns a long-held assumption that Przewalski's horses, native to the Eurasian steppes, are the last wild horse species on Earth. This is a modern Przewalksi horse. Credit: Alan Outram

Τα άλογα άλλαξαν την ανθρώπινη ιστορία, φέρνοντας επανάσταση στις μετακινήσεις των ανθρώπων, στη γεωργία και στον πόλεμο. Μια νέα μεγάλη διεθνής γενετική έρευνα φέρνει τα πάνω-κάτω στις έως τώρα γνώσεις μας για την προέλευση και το οικογενειακό δέντρο των αλόγων.

Η νέα ανάλυση του αρχαίου και συγχρόνου DNA των αλόγων -η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα- ανατρέπει την κυρίαρχη θεωρία ότι τα πρώτα εξημερωμένα άλογα εμφανίσθηκαν πριν από 5.500 χρόνια στο Καζακστάν. Αντίθετα, δημιουργεί νέο μυστήριο, καθώς θεωρεί ότι τα σύγχρονα άλογα προέρχονται από κάποιον άλλο άγνωστο ακόμη άγριο πρόγονο.

Thought to be the world's last-remaining 'wild' horse, Przewalski's horses actually descend from horses domesticated by the Botai people about 5,500 years ago. Credit: Lee Boyd

Επίσης η νέα μελέτη συμπέρανε ότι τα θεωρούμενα σήμερα ως μόνα πραγματικά άγρια άλογα που ποτέ δεν εξημερώθηκαν (η μογγολική ράτσα Πρεβάλσκι), στην πραγματικότητα δεν είναι άγρια, καθώς προέρχονται από άλογα που κάποτε είχαν εξημερωθεί στο Καζακστάν.

Excavation at the Botai site, Northern Kazakhstan, 2017. Credit: Alan Outram / University of Exeter

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Παλαιογενετικής και Μοριακής Αρχαιολογίας, Λουντοβίκ Ορλαντό, του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο Science, ανέλυσαν δείγματα γενετικού υλικού από 88 άλογα που έζησαν σε διάφορες περιοχές του κόσμου κατά τα τελευταία 5.000 χρόνια και, στη συνέχεια, έκαναν συγκρίσεις με το DNA συγχρόνων αλόγων. Όπως είπε ο Ορλαντό, προέκυψε έτσι ένα οικογενειακό δέντρο «που αποτελεί πραγματικό σοκ».

Μέχρι σήμερα οι περισσότεροι επιστήμονες πίστευαν ότι ο λαός των Μποτάι, μια αρχαία ομάδα κυνηγών και βοσκών, είχε εξημερώσει τα πρώτα άλογα στις στέπες του βόρειου Καζακστάν στην Κεντρική Ασία πριν από περίπου 5.500 χρόνια.

New research overturns a long-held assumption that Przewalski’s horses (Equus ferus przewalskii), a rare and endangered animal native to the steppes of central Asia, are the last wild horse species. Instead, phylogenetic analysis shows Przewalski’s horses are the feral descendants of horses herded by the Botai people of northern Kazakhstan and not truly wild horses. Further, the study finds that the Botai didn’t give rise to today’s equines, an assumption previously held by many scientists. Some of the Botai horses were found to carry genetic variants causing white and leopard coat spotting patterns. Image credit: Ludovic Orlando / Sean Goddard / Alan Outram

Η νέα μελέτη όμως αποκαλύπτει ότι τα σημερινά άλογα δεν προέρχονται εξελικτικά από τα άλογα των Μποτάι, καθώς μοιράζονται με εκείνα μόνο το 3% του DNA τους. Συνεπώς ξανανοίγει το ερώτημα ποιοι ήταν οι άγριοι πρόγονοι των συγχρόνων αλόγων και ποιοί τα εξημέρωσαν πρώτοι.

Επιπλέον, αποκαλύπτεται με τη νέα έρευνα ότι τα σημερινά περίπου 2.000 εναπομένοντα άλογα Πρεβάλσκι -μόνο αυτά από όλα τα άλλα σύγχρονα άλογα- είναι μεν μη εξημερωμένα, όμως προέρχονται από τα πρώτα εξημερωμένα άλογα των Μποτάι, συνεπώς δεν μπορούν να θεωρηθούν τα τελευταία αυθεντικά άγρια άλογα που επιβιώνουν μέχρι σήμερα.

«Βρήκαμε ότι δεν έχουν απομείνει πια πραγματικά άγρια άλογα», δήλωσε ο ζωοαρχαιολόγος Αλαν Ούτραμ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Έξετερ, ο οποίος συνεργάσθηκε με τον Ορλαντό.

Πηγές: Ancient genomes revisit the ancestry of domestic and Przewalski’s horsesScience, 2018; eaao3297 DOI: 10.1126/science.aao3297 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=945554






Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2018

Ο Homo erectus «εφηύρε» τον λόγο και έτσι μπόρεσε να ταξιδέψει. Homo erectus may have been a sailor – and able to speak

Πριν 1,5 εκατ. χρόνια σύμφωνα με μια νέα επίμαχη θεωρία. A new theory suggests that Homo erectus was able to create seagoing vessels – and must have used language to sail successfully. Language was necessary for the spread of toolmaking technology, as well as for boat-building and sailing, researchers suggest. Illustration: Alamy Stock Photo

Εν αρχή ήν ο λόγος - αλλά ποιος μίλησε πρώτος (μετά το Θεό) και πότε; Παραμένει άγνωστο, αν και οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ομιλία εμφανίσθηκε μετά την εξέλιξη του «έμφρονος ανθρώπου» (Homo sapiens) πριν από περίπου 350.000 χρόνια και θεωρούν ότι πιθανότατα έχει ιστορία μικρότερη των 200.000 ετών.

Όμως μερικοί διαφωνούν, θεωρώντας ότι η ομιλία είναι πολύ παλαιότερη και μάλιστα υποστηρίζουν πως η γλώσσα ήταν αναγκαία για τα θαλασσινά ταξίδια.

Σύμφωνα με τη νέα επίμαχη θεωρία, ήταν το είδος που είχε προηγηθεί, ο «όρθιος άνθρωπος» (Homo erectus) αυτός που «εφηύρε» τον λόγο και τον χρησιμοποίησε, μεταξύ άλλων, για να κυνηγήσει, αλλά επίσης προκειμένου πρώτος να μαγειρέψει και να φτιάξει πλοία, που του επέτρεψαν να επεκταθεί σε πολλά νησιά ανά τον κόσμο, ένα από τα οποία ήταν και η Κρήτη.

Μιλώντας στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης (AAAS) στο Όστιν του Τέξας, ο καθηγητής γλωσσολογίας και ανθρωπολογίας Ντάνιελ Έβερετ του Πανεπιστημίου Μπέντλεϊ της Μασαχουσέτης, συγγραφέας του βιβλίου «Πώς ξεκίνησε η γλώσσα», υποστήριξε ότι μέχρι σήμερα έχουν υποτιμηθεί οι ικανότητες του Homo erectus. Μολονότι και άλλοι επιστήμονες δεν έχουν αποκλείσει ο Erectus να έφτιαχνε κάποιου είδους πλεούμενα, ο Έβερετ είναι ο πρώτος που συνδέει αυτές τις ικανότητες ναυπήγησης και ναυσιπλοΐας με την εμφάνιση της γλώσσας.

«Όλοι λένε ότι ο Homo erectus ήταν ένα πιθηκοειδές χαζό πλάσμα, αλλά εγώ θέλω να δώσω έμφαση στο ότι ήταν αντίθετα το εξυπνότερο πλάσμα που περπάτησε ποτέ στη Γη. Είχε ικανότητες σχεδιασμού. Έφτιαξε εργαλεία και τα πιο απίστευτα από αυτά ήσαν σκάφη που διέπλεαν τον ανοιχτό ωκεανό. Οι ωκεανοί ποτέ δεν αποτέλεσαν εμπόδιο για τα ταξίδια του Erectus. Ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο σε ομάδες τουλάχιστον των 20 ατόμων», δήλωσε ο Έβερετ, σύμφωνα με τις βρετανικές «Τέλεγκραφ» και «Γκάρντιαν».

Όπως τόνισε, δεν είναι δυνατό να κάνει κάποιος τέτοια ταξίδια στη θάλασσα, χωρίς να μπορεί να επικοινωνήσει. «Δεν μπορείς να ταξιδέψεις απλώς πάνω σε ένα κορμό που επιπλέει. Πρέπει να κάνεις κουπί. Και όταν κωπηλατείς, πρέπει να είσαι σε θέση να πεις "κάνε κουπί προς τα εκεί" ή "σταμάτα το κουπί". Χρειάζεσαι επικοινωνία με σύμβολα και όχι με μουγκρητά», υποστήριξε.

Homo erectus first appeared in Africa more than 1.8m years ago. Illustration: Universal Images Group Limited/Alamy

Ο «όρθιος άνθρωπος» εμφανίσθηκε στην Αφρική πριν από περίπου 1,8 εκατ. χρόνια και θεωρείται ο πρώτος που άφησε την «μαύρη» ήπειρο για να μεταναστεύσει σε άλλες. Ήταν ουσιαστικά το πρώτο μέλος του γένους «άνθρωπος» (Homo), δηλαδή το πρώτο ανθρώπινο είδος και είχε τον μεγαλύτερο εγκέφαλο (γύρω στα 950 κυβικά εκατοστά) από όλα τα έως τότε προανθρώπινα είδη. Σύμφωνα με τον Έβερετ, ζούσε σε εξελιγμένους οικισμούς, με χωριστά τμήματα για τα φυτά, τα ζώα, τη διαμονή του και τις κοινοτικές δραστηριότητες.

«Ο Homo erectus μίλησε και εφηύρε το αντίστοιχο μοντέλο-Τ της Ford για τη γλώσσα. Εμείς μιλάμε πια τη μορφή Tesla της γλώσσας, αλλά το μοντέλο-Τ δεν ήταν μια πρωτο-γλώσσα, ήταν μια πραγματική γλώσσα. Ο Homo erectus αξίζει περισσότερο σεβασμό... Απλώς κληρονομήσαμε τον γλωσσικό κόσμο που εφηύρε για εμάς», ανέφερε ο αμερικανός επιστήμων.

Όμως άλλοι επιστήμονες δεν έδειξαν εξίσου πρόθυμοι να αποδεχθούν αυτή τη θεωρία. Ο επιφανής καθηγητής παλαιοανθρωπολογίας Κρις Στρίνγκερ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου δήλωσε: «Δεν δέχομαι ότι ο Erectus έφτιαξε βάρκες για να φθάσει στη νήσο Φλόρες. Μάλλον τα τσουνάμι θα μετέφεραν τους πρώτους ανθρώπους πάνω σε σχεδίες από βλάστηση. Όσο για τη γλώσσα, ο "άνθρωπος της Χαϊδελβέργης" (Homo heidelbergensis), που έζησε πριν από 600.000 έως 300.000 χρόνια, είχε αρκετά πολύπλοκη ζωή για να αποκτήσει την ικανότητα ομιλίας, αν και όχι στο επίπεδο της σύγχρονης γλώσσας. Για τον Erectus δεν είμαι και τόσο σίγουρος...».

Προσέθεσε ότι η κατασκευή και η χρήση εργαλείων δεν αποτελούν πειστικό επιχείρημα ότι συνοδεύθηκαν από τη γλώσσα. Όπως είπε, «οι χιμπατζήδες και τα κοράκια φτιάχνουν και χρησιμοποιούν εργαλεία, χωρίς να έχουν μια ανθρώπινη μορφή της γλώσσας».




Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 2018

Ανακαλύφθηκαν άλλοι 95 εξωπλανήτες με τη βοήθεια του «Κέπλερ». Discovery alert! 95 new planets found with NASA telescope

Σε διάφορα σημεία του ουρανού. Ninety-five new exoplanets were discovered beyond our solar system! The planets range in size from mostly rocky super-Earths and fluffy mini-Neptunes to Jupiter-like giants. They include a new planet orbiting a very bright star– the brightest star ever discovered by Kepler to have a transiting planet. The new worlds were found using NASA's Kepler telescope, which launched almost a decade ago. Credit: NASA/W. Stenzel

Οι ανακαλύψεις με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου «Κέπλερ» της NASA συνεχίζονται. Οι αστρονόμοι, που μελετούν τις παρατηρήσεις του, επιβεβαίωσαν την ύπαρξη άλλων 95 εξωπλανητών σε διάφορα σημεία του ουρανού.

Αυξάνεται έτσι σε 292 ο αριθμός των εξωπλανητών που έχει εντοπίσει το «Κέπλερ» στη δεύτερη φάση της λειτουργίας του (γνωστή ως Κ2). Συνολικά, από την αρχή της δράσης του, το «Κέπλερ» έχει βρει σχεδόν 2.440 εξωπλανήτες, περίπου τα δύο τρίτα όσων έχουν ανακαλυφθεί συνολικά (γύρω στους 3.600).

Yep, that’s a dip—and a key sign of a planet passing in front of a host star. (Image: A. W. Mayo et al., 2018)

Επιπλέον, περισσότεροι από 2.000 εξωπλανήτες του «Κέπλερ» έχουν τον προσωρινό χαρακτηρισμό του «υποψήφιου» και αναμένεται η επιβεβαίωσή της ύπαρξής τους από τους επιστήμονες μετά από περαιτέρω παρατηρήσεις.

Conceptual image of Kepler. (Image: NASA)

Το «Κέπλερ» εκτοξεύθηκε το 2009, αλλά το 2013 η αποστολή του σταμάτησε μετά από τεχνικό πρόβλημα. Τελικά, οι επιστήμονες έδωσαν μια λύση και το τηλεσκόπιο άρχισε ξανά τη λειτουργία του, αλλά με πιο περιορισμένες πλέον δυνατότητες. Παρόλα αυτά, συνεχίζει να κάνει ανακαλύψεις.

Η νέα ανακάλυψη από διεθνή ομάδα, με επικεφαλής τον Αντριου Μάγιο του Εθνικού Ινστιτούτου Διαστήματος του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας της Δανίας, παρουσιάστηκε στο επιστημονικό έντυπο The Astronomical Journal.



Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2018

Πολλά γονίδια συνεχίζουν να λειτουργούν και μετά θάνατον. Genes could record forensic clues to time of death

Claude Monet, Camille Monet on Her Deathbed, 1879. Μάλιστα ορισμένα γίνονται ακόμη πιο δραστήρια επί κάποιες ώρες μετά τον θάνατο, σύμφωνα με ισπανική μελέτη. A new approach to determining a body’s time of death looks for patterns in genes that are active after death. How our genetic machinery winds down may one day help solve criminal cases.

Υπάρχουν γονίδια που συνεχίζουν να λειτουργούν ακόμα και μετά τον θάνατο ενός ατόμου, υποστηρίζουν ισπανοί ερευνητές σε άρθρο που δημοσιεύουν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications.

Μάλιστα, κάποια γονίδια διαπιστώθηκε ότι μετά θάνατον γίνονται ακόμα πιο δραστήρια.

«Θα περίμενε κανείς ότι με τον θάνατο ενός ατόμου θα υπήρχε μια μείωση στη δραστηριότητα των γονιδίων», εξηγεί ο καθηγητής Ροντερικ Γκουίγιο από το Ινστιτούτο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Βαρκελώνης, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που έκανε τη μελέτη.

Όμως, προς μεγάλη έκπληξη όλων «υπάρχει μια αντίδραση από τα κύτταρα στον θάνατο. Βλέπουμε ορισμένα γονίδια να ενεργοποιούνται και αυτό σημαίνει ότι για κάποιο διάστημα μετά θάνατον υπάρχει ακόμη κάποια δραστηριότητα στο επίπεδο της μεταγραφής του DNA σε RNA, ώστε να γίνει σύνθεση πρωτεϊνών».

Δεν είναι σαφές γιατί συμβαίνει αυτό μετά τον θάνατο, αλλά αυτές οι αλλαγές σε επίπεδο RNA στο νεκρό σώμα είναι πιθανώς δυνατό να αξιοποιηθούν από τους ιατροδικαστές μεταξύ άλλων, για καλύτερο προσδιορισμό της ώρας θανάτου ενός ανθρώπου.

Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα ιστών που είχαν ληφθεί μετά θάνατον (έως 24 ώρες μετά το θάνατο) καθώς και δείγματα αίματος προ και μετά θάνατον και έτσι επιβεβαίωσαν ότι αρκετά γονίδια συνεχίζουν να λειτουργούν κανονικά, ενώ άλλα εντατικότερα.

Some human body tissues show greater levels of gene activity shortly after death than others, a new study finds. Here, the number of genes that changed detectably after death is shown for a subset of tested tissue type. P.G. FERREIRA ET AL/NATURE COMMUNICATIONS 2018

Παρατήρησαν εξάλλου ότι κάθε ιστός του σώματος εμφανίζει διαφορετικό «προφίλ» μεταθανάτιας ενεργοποίησης ή αποσιώπησης των γονιδίων. Για παράδειγμα, υπάρχει ελάχιστη αλλαγή στα γονίδια του εγκεφάλου μετά θάνατον, αλλά αντίθετα στους μυς παρατηρούνται μεγάλες αλλαγές σε περισσότερα από 600 γονίδια, με μερικά από αυτά να «σιωπούν» και άλλα να γίνονται πιο δραστήρια για ένα χρονικό διάστημα.

Οι περισσότερες γονιδιακές μεταβολές -μειώσεις και αυξήσεις της δραστηριότητάς τους- παρατηρούνται επτά έως 14 ώρες μετά θάνατον.

Πηγές: P.G. Ferreira et alThe effects of death and post-mortem cold ischemia on human tissue transcriptomesNature Communications. Published online February 13, 2018. doi:10.1038/s41467-017-02772-x. - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=942834

Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου 2018

Michio Kaku: Πως θα είναι η ζωή μας σε 20 χρόνια. Michio Kaku Described What Life Will Look Like in Twenty Years

It seems that each day brings with it a revolution in artificial intelligence, space travel, and DNA, which is the building block of life itself. Though these developments are inspiring, the rapid pace at which science and technology are advancing is sometimes a little disquieting. And according to Kaku, in the next twenty years, things are going to get really weird. From toilets that read our proteins to walls that talk to us, Kaku painted a staggeringly beautiful (and somewhat comical) picture of the world of tomorrow.

Ένας από τους διασημότερους φυσικούς στον κόσμο, ο Μίκιο Κάκου, υποστηρίζει πως λίγοι μπορούν να φανταστούν την άνεση στη διαβίωση και τα θαύματα που θα φέρει το μέλλον στους ανύποπτους σημερινούς πολίτες.

Μιλώντας κατά την έναρξη του Παγκόσμιου Συνεδρίου για τη Διακυβέρνηση στο Ντουμπάι, ο Μίκιο Κάκου είπε πως η επιστήμη θα κυριαρχήσει με ένα τέταρτο κύμα ανακαλύψεων στο μοριακό επίπεδο σε συνδυασμό με πολύ εξελιγμένη τεχνολογία.

«Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές θα είναι τόσο φθηνοί που θα κοστίζουν μια δεκάρα», δήλωσε ο Μίκιο Κάκου απευθυνόμενος στους συνέδρους. «Θα είναι διαθέσιμοι παντού και οπουδήποτε».


Σύμφωνα με τον ίδιο, η τεχνολογία θα μας φέρει φακούς επαφής που θα συνδέονται με το Ίντερνετ, αυτοκίνητα χωρίς τιμόνι, ψηφιακή ταπετσαρία που θα απαντά σε ερωτήσεις και ιατρικές συσκευές MRI σε μέγεθος κινητού τηλεφώνου.

Μια καραβίδα και ένα ψάρι έχουν μόνο θηλυκό φύλο και ανθεκτικό DNA. Despite odds, fish species that bypasses sexual reproduction is thriving

Δεν συσσωρεύουν γενετικές μεταλλάξεις όπως συμβαίνει με την «παραδοσιακή» μέθοδο αναπαραγωγής που απαιτεί δύο φύλα. Success of asexual reproduction in Amazon molly an evolutionary anomaly. An international team of scientists has sequenced the genome of the Amazon molly, a fish that reproduces asexually. The researchers expected that the asexual organism would be at a genetic disadvantage, but the Amazon molly is thriving.

Επιστήμονες σε άρθρο που δημοσίευσαν στο επιστημονικό έντυπο Nature Ecology and Evolution, ανακοίνωσαν ότι «διάβασαν» το γονιδίωμα ενός ψαριού του γλυκού νερού, της «Αμαζόνας Μόλλυ», της οποίας το είδος έχει μόνο θηλυκό και καθόλου αρσενικό.

Η έκπληξη είναι ότι, όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, το DNA του ψαριού δεν έχει τα γενετικά προβλήματα, όπως τη συσσώρευση γενετικών μεταλλάξεων, που εμφανίζει συνήθως το γενετικό υλικό των ζώων (και των ανθρώπων).

Η «Αμαζόνα Μόλλυ», η οποία σκοπίμως έχει πάρει από τους βιολόγους το όνομα της πολεμίστριας της αρχαιοελληνικής μυθολογίας, διαθέτει ένα άκρως ανθεκτικό DNA, που φαίνεται να είναι ανώτερο από εκείνο όσων ειδών έχουν δύο φύλα, αναπαράγονται μέσω του σεξ και κληροδοτούν στους απογόνους τους 50-50 το γενετικό υλικό και των δύο γονιών. Οι βιολόγοι θεωρούσαν ανέκαθεν ότι αυτός ο συνδυασμός του μητρικού και του πατρικού DNA έχει μεγάλα εξελικτικά οφέλη.

Όμως ίσως να έχει υπερτιμηθεί η σημασία της σεξουαλικής αναπαραγωγής. Όπως δήλωσε ο βιολόγος Μάνφρεντ Σαρτλ του Πανεπιστημίου του Βίρτσμπουργκ, σύμφωνα με το Reuters, «η Αμαζόνα Μόλλυ τα πάει θαυμάσια. Απρόσμενα, δεν βρήκαμε σε αυτήν τα σημάδια της γονιδιωματικής φθοράς που περιμέναμε».

Το θηλυκό ψάρι αναπαράγεται μόνο του, όταν ένα ωοκύτταρό του αναπτύσσεται σε έμβρυο, χωρίς να προηγηθεί γονιμοποίηση από σπερματοζωάριο αρσενικού. Στην ουσία το θηλυκό ψάρι κλωνοποιείται συνεχώς.

Πάντως, χρειάζεται και ένα αρσενικό ψάρι καθώς το θηλυκό ζευγαρώνει με ένα αρσενικό κάποιου συγγενικού είδους, όμως το σπερματοζωάριο του αρσενικού δεν εισέρχεται στον πυρήνα του ωαρίου του θηλυκού για να το γονιμοποιήσει, αλλά, απλώς με την παρουσία του, πυροδοτεί τη διαδικασία της αυτογονιμοποίησης από το θηλυκό. Κατά συνέπεια στους απογόνους κληροδοτείται μόνο το θηλυκό DNA.

The Amazon molly is an all-female fish species that scientists have now traced back its evolutionary history to show that is has thrived for millennia in the fresh waters along the Mexico-Texas border (and, more recently, in aquariums everywhere). MANFRED SCHARTL

Η «Αμαζόνα» του γλυκού νερού ζει κυρίως στα σύνορα Τέξας-Μεξικού, έχει μήκος οκτώ εκατοστών και τρώει έντομα, φυτά και φύκη. Ως είδος προέκυψε - όπως αποκάλυψε η ανάλυση του DNA της- από τη συνεύρεση δύο άλλων ειδών «Μόλλυ», του Ατλαντικού και της Sailfin, πριν από 100.000 έως 200.000 χρόνια.

Η «Αμαζόνα Μόλλυ» ήταν το πρώτο σπονδυλωτό ζώο που ανακαλύφθηκε το 1932 ότι αναπαράγεται ασεξουαλικά, φέρνοντας τα πάνω-κάτω στη βιολογία, καθώς έως τότε θεωρείτο αδύνατο να υπάρξει αναπαραγωγή χωρίς σεξ. Μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί περίπου 50 σπονδυλωτά (ψάρια, αμφίβια, ερπετά κ.α.) που χρησιμοποποιούν την ασεξουαλική αναπαραγωγή.

Και μια Αμαζόνα καραβίδα

Genome study finds the invasive clonal freshwater crayfish is descended from a single female and reproduces without males. The marbled crayfish threatens to crowd out seven native species in Madagascar. Photograph: Ranja Andriantsoa/Nature

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν επίσης ότι ένα είδος καραβίδας που έχει μόνο θηλυκό, πολλαπλασιάζεται ταχύτατα και εισβάλλει στα θαλάσσια οικοσυστήματα όλου του πλανήτη. Οι ειδικοί κάνουν λόγο για ένα πραγματικό «περιβαλλοντικό θρίλερ».

Η δεκάποδη καραβίδα μήκους περίπου 15 εκατοστών και γαλαζωπού-γκρι χρώματος έχει προέλθει από μια μετάλλαξη που της επιτρέπει να αναπαράγεται χωρίς σεξ με αρσενικό, αλλά με αυτοκλωνοποίηση.

Η «παρθένα» καραβίδα (Procambarus virginalis) πωλείται στα ιχθυοπωλεία της βόρειας Αμερικής, αλλά οι πωλήσεις της έχουν απαγορευθεί στην Ευρώπη. Στις ΗΠΑ είναι δυνατό να αγορασθεί και ως κατοικίδιο ψάρι ενυδρείου, κάτι που όμως δεν συστήνουν οι επιστήμονες, από φόβο μήπως διαφύγει στη θάλασσα.

Η μετάλλαξη συνέβη πριν από τρεις δεκαετίες σε ένα γερμανικό ενυδρείο και οδήγησε σε ένα νέο είδος με ένα πρόσθετο ζεύγος χρωμοσωμάτων, που της επιτρέπει πλέον την ασεξουαλική αναπαραγωγή. Το νέο αυτό είδος υπάρχει στα νερά της Ιαπωνίας, της Μαδαγασκάρης, πολλών ευρωπαϊκών χωρών και των ΗΠΑ.

Οι Γερμανοί ερευνητές που «διάβασαν» το γονιδίωμά της και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο Nature Ecology and Evolution, σύμφωνα με το BBC, χαρακτήρισαν την καραβίδα ιδιαίτερα επεκτατική και απειλητική για τα ντόπια είδη. Όπως είπαν, πολλαπλασιάζεται με ρυθμό πολυβόλου, καθώς από ένα μόνο θηλυκό μπορούν να γεννηθούν 200 έως 300 μέσα σε τρεις μήνες.