Ακραίο κλίμα, η πιθανότερη εξήγηση για την κατάρρευση των Μάγια, Development and Disintegration of Maya Political Systems in Response to Climate Change

Ακραία ξηρασία που διήρκεσε για δεκαετίες ή και αιώνες οδήγησε στην κατάρρευση του πολιτικού συστήματος των Μάγια και τελικά εξόντωσε όλο τον πληθυσμό, υποδεικνύει μελέτη που συνδύασε αρχαιολογικά δεδομένα με ένα εντυπωσιακό σετ δεδομένων για τα επίπεδα βροχόπτωσης.

Η ιδέα ότι το κλίμα έπαιξε ρόλο στην κατάρρευση αυτού του σημαντικού πολιτισμού, που καταλάμβανε μεγάλο μέρος του σημερινού Μεξικού και της Κεντρικής Αμερικής από το 300 έως το 1.000 μΧ, είχε διατυπωθεί σε αρκετές προηγούμενες μελέτες. Η νέα δημοσίευση όμως, η οποία παρουσιάζεται στο κορυφαίο περιοδικό Science, φέρεται να προσφέρει τις πειστικότερες ως σήμερα ενδείξεις για την παρατεταμένη φυσική καταστροφή που έπληξε τους Μάγια.

This was thought to be the exit of Yok Balum Cave in the Toledo district of Southern Belize

Η ομάδα του Ντάγκλας Κένετ, παλαιοκλιματολόγου στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, συνέλεξε έναν σταλαγμίτη από μια σπηλιά στη Μπελίζε, πολύ κοντά στην πόλη Ουσμπένκα των Μάγια και άλλα σημαντικά κέντρα.

Carbonate formations in the cave, used to decipher past climate changes in the region

Οι ερευνητές πραγματοποίησαν αναλύσεις των ραδιοϊσοτόπων οξυγόνου ανά διαστήματα 0,1 χιλιοστού πάνω στον σταλαγμίτη, και μπόρεσαν έτσι τόσο να χρονολογήσουν κάθε διάστημα όσο και να υπολογίσουν πόσο νερό είχε κυλήσει από την οροφή του σπηλαίου.

Η ανάλυση έδωσε έτσι ένα λεπτομερές ιστορικό των βροχοπτώσεων τα τελευταία 2.000 χρόνια.

Τα κλιματικά δεδομένα συνδυάστηκαν στη συνέχεια με τις πληροφορίες για την ιστορία των Μάγια που έχουν συλλεχθεί ως σήμερα από τα ιερογλυφικά σε όλη την επικράτεια των Μάγια.

Η σύγκριση έδειξε ότι οι καιρικές μεταβολές συνέπεσαν χρονικά με τις σημαντικές καμπές στην ιστορία του κεντροαμερικανικού πολιτισμού:

Από το 300 έως το 660 μΧ οι αυξημένες βροχοπτώσεις συνέπεσαν με μια αύξηση του πληθυσμού και του αριθμού των πόλεων-κρατών. Μια αντιστροφή του κλίματος από το 660 έως το 1000 έφερε ξηρασία και συνοδεύτηκε από πολιτική διαμάχη, πολέμους μεταξύ των πόλεων-κρατών, κοινωνική αστάθεια και τελικά πολιτική κατάρρευση.

The original city of Mexico as created by the Mayans

Το τελειωτικό πλήγμα ήρθε ανάμεσα στο 1020 και το 1100 μΧ, όταν η επιδείνωση της ξηρασίας οδήγησε σε λιμό, μετανάστευση και τελικά κατάρρευση του πληθυσμού

Όπως σχολιάζει η Μάρθα Μάκρι, ειδικός στα ιερογλυφικά των Μάγια και μέλος της ερευνητικής ομάδας, «υποψιαζόμασταν εδώ και καιρό ότι τα καιρικά φαινόμενα μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή πολιτική αστάθεια και να υποβάλλουν τις κοινωνίες σε ασθένειες και εισβολές».

«Τώρα, όμως, είναι ξεκάθαρο. Έχουμε απτές ενδείξεις που συνηγορούν σε αυτή την ιδέα. Εξαρτώμαστε από κλιματικά συμβάντα που βρίσκονται πέρα από τον έλεγχό μας».