Χρονοτάξιδο στο Κέντρο της Γης: Στο Γεωπάρκο της Τηθύος Γρεβενών

Γεωπάρκο Τηθύος Γρεβενών: το σημείο όπου αποκαλύπτεται ο μανδύας της Γης.

Χρονοτάξιδο στο Κέντρο της Γης επιφυλάσσει σύντομα το Γεωπάρκο της Τηθύος Γρεβενών καθώς ολοκληρώθηκε η αυτοψία πεδίου των αξιολογητών για την ένταξη του χώρου στο Δίκτυο Γεωπάρκων που υποστηρίζεται από την UNESCO.

Το λογότυπο του Γεωπάρκου Τηθύος.

Παγκόσμιο ενδιαφέρον προσελκύει το μοναδικό σημείο στην Ελλάδα και την Ευρώπη όπου αποκαλύπτεται ο μανδύας της γης αλλά και το σημείο όπου στο παρελθόν συγκρούστηκαν οι τεκτονικές πλάκες της Ευρώπης και της Αφρικής στο Γεωπάρκο της Τηθύος, μια έκταση 1548 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το Γεωπάρκο βρίσκεται σε διαδικασία αξιολόγησης για την ένταξή του στο Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων που υποστηρίζεται από την UNESCO. Επίσης ολοκληρώθηκε η αυτοψία πεδίου των αξιολογητών των Δικτύων, οι οποίοι επισκέφθηκαν την περιοχή και ενημερώθηκαν για τις ιδιαιτερότητές της και τα σχέδια αξιοποίησής της.

«Δύο εξαιρετικά θετικές παρατηρήσεις των αξιολογητών αφορούν την ισχυρή υποστήριξη του Γεωπάρκου από τις τοπικές κοινωνίες, τον πολιτικό κόσμο, την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση και τους τοπικούς βουλευτές αλλά και την πρόβλεψη του σχεδιασμού μας για οικονομική του ανεξαρτησία μετά τα τρία χρόνια εφαρμογής του επενδυτικού σχεδίου που θα χρηματοδοτηθεί από το νέο ΕΣΠΑ» εξηγεί στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο επιστημονικά υπεύθυνος του Γεωπάρκου της Τηθύος, Θεμιστοκλής Λαζαρίδης.

Ο ίδιος διευκρινίζει ότι το σχέδιο που παρουσιάστηκε προβλέπει την ανάπτυξη και των πέντε ζωνών της περιοχής, τη δημιουργία υποδομών αναψυχής, υποδοχής και ενημέρωσης των επισκεπτών και την ανάπτυξη υποδομών όπου θα φιλοξενηθούν ερευνητικές δραστηριότητες και ενέργειες συγκέντρωσης και διάδοσης γνώσεων και πληροφοριών για τη γεωλογία, τη χλωρίδα, την πανίδα και τον πολιτισμό του Γεωπάρκου. Σε κανένα σημείο δεν προβλέπεται η ανέγερση νέων κτιρίων αλλά οι όποιες δράσεις θα εγκατασταθούν σε υπάρχουσες παλιές και εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις που θα αναδιαμορφωθούν.

«Ο οικονομικός σχεδιασμός του εγχειρήματος είναι αρκετά συντηρητικός και προβλέπει μικρό αριθμό εργαζομένων και δραστηριοποίηση κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων και ομάδων εργασίας που θα αναλάβουν την ανάπτυξη των υπηρεσιών που θα προσφέρονται στο κοινό. Τα έσοδα από κάθε δράση, έκθεση, εκδήλωση, ξενάγηση ή διοργάνωση θα χρηματοδοτούν τις ανάγκες λειτουργίας και συντήρησης των εγκαταστάσεων. Παράλληλα από τα αναμενόμενα έσοδα έχει προβλεφθεί ένα μικρό πλεόνασμα που θα διατίθεται για αρχαιολογική και γεωλογική έρευνα σε συνεργασία με τις αρχαιολογικές υπηρεσίες της Αιανής και των Γρεβενών» προσθέτει ο κ. Λαζαρίδης.

Γεωπάρκο Τηθύος: οριοθέτηση.

Περιγράφοντας το Γεωπάρκο, επισημαίνει ότι κάθε μία από τις πέντε ζώνες του έχει ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον. Η πρώτη ζώνη σχετίζεται με τη δημιουργία της Ευρώπης. Στα δύο βουνά Βουνάσα και Βούρινο βρέθηκαν τα παλαιότερα πετρώματα στην Ελλάδα, ηλικίας ενός δισεκατομμυρίου ετών. Εκεί βρίσκεται και το μοναδικό στην Ελλάδα και στην Ευρώπη σημείο όπου έχει αποκαλυφθεί ο μανδύας της γης. Κάθε χρόνο το επισκέπτονται γεωλόγοι από όλο τον κόσμο ώστε να δουν από κοντά και δια γυμνού οφθαλμού έναν γεωλογικό σχηματισμό που σε όλες τις άλλες περιπτώσεις βρίσκεται σε βάθος πέντε χιλιομέτρων μέσα στη γη.

Εικόνα με κίνηση που δείχνει την διάσπαση της Παγγαίας και τον σχηματισμό των ηπείρων.

Η δεύτερη ζώνη βρίσκεται μεταξύ Σιάτιστας και Δεσκάτης και φέρει την ονομασία «ζώνη γένεσης της Ευρώπης». Εκεί ξεκινούσε η αρχαία ήπειρος της Παγγαίας που διαχωρίστηκε και δημιουργήθηκαν η Ευρώπη και η Αφρική. Μπροστά της βρισκόταν η θάλασσα της Τηθύος και αυτός είναι ο λόγος που παρά το γεγονός ότι το υψόμετρο της περιοχής φτάνει τα 600 με 800 μέτρα, βρίσκονται εκεί απολιθώματα όπως δόντια καρχαρία και άλλοι θαλάσσιοι οργανισμοί.

Γεωπάρκο Τηθύος Γρεβενών: Το όρος Όρλιακας κατά την Κρητιδική περίοδο.

Στην τρίτη ζώνη, τη «ζώνη του ελέφαντα» έχουν βρεθεί απολιθώματα από μαστόδοντα που έχουν καταγραφεί στα παγκόσμια ρεκόρ Γκίνες. Για τη συγκεκριμένη περιοχή γίνονται προσπάθειες ανάδειξης του όρους Όρλιακα σε συνεργασία με το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου ενώ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι δρακόλιμνες που σχηματίζονται σε υψόμετρο 1600 μέτρων.

Γεωπάρκο Τηθύος: πετρώματα του μανδύα της Γης.

Στην τέταρτη ζώνη περιβαλλοντικής ανάπτυξης των Γρεβενών θα αναπτυχθεί το πάρκο πέτρας όπου θα παρουσιάζεται όλη η γεωλογική ιστορία της Ελλάδας και της Ευρώπης ενώ η πέμπτη ζώνη στη Σιάτιστα περιλαμβάνει ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον φαράγγι στο οποίο μπορεί κανείς να δει το σημείο όπου συγκρούστηκαν οι τεκτονικές πλάκες της Αφρικής και της Ευρώπης.

Σημειώνεται ότι τα αποτελέσματα της υποψηφιότητας του Γεωπάρκου Τηθύος για την ένταξή του στο Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων που υποστηρίζεται από την UNESCO θα ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ