Πανδία, Έρσα, Ειρήνη, Φιλοφροσύνη και Ευφήμη. Meet Pandia, Eirene and More! 5 Jupiter Moons Get New Names

Πέντε μικροί δορυφόροι του Δία που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα, «βαφτίστηκαν» επισήμως με ονόματα από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Three moons and their shadows move across Jupiter during a rare triple transit on Jan. 24, 2015. Europa is at lower left, Callisto is above and to the right of Europa and Io is approaching Jupiter's eastern limb. Europa's shadow is toward the left side of the image and Callisto's shadow to the right. (Image: © NASA/ESA/Hubble Heritage Team)

Πέντε μικροί δορυφόροι του Δία που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα, «βαφτίστηκαν» επισήμως με ονόματα από την αρχαία ελληνική μυθολογία. Ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος έχει 79 γνωστά φεγγάρια και 12 από αυτά είχαν ανακαλυφθεί το 2018 από τον αστρονόμο Σκοτ Σέπαρντ του Ινστιτούτου Επιστημών Κάρνεγκι της Ουάσιγκτον. Τώρα πλέον τα πέντε από τα 12 απέκτησαν επίσημα ονόματα από τη Διεθνή Αστρονομική Ένωση (ΔΑΕ).

Όταν ένας δορυφόρος ανακαλύπτεται, αρχικά παίρνει μια αλφαριθμητική ονομασία. Οι επιστήμονες που κάνουν την ανακάλυψη, έχουν το δικαίωμα να προτείνουν ονόματα, αλλά το τελικό λόγο έχει η αρμόδια επιτροπή ονοματοδοσίας της ΔΑΕ.

Η τελευταία έχει ορίσει κανόνες για κάθε πλανήτη, οι οποίοι προσδιορίζουν πώς μπορούν να ονομασθούν οι δορυφόροι του.

A diagram shows the five recently-discovered moons of Jupiter that scientists need to name. (Image: © Roberto Molar Candanosa/Carnegie Institution for Science)

Στην περίπτωση του Δία οι δορυφόροι του υποχρεωτικά παίρνουν ονόματα από την ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία, είτε εραστών είτε απογόνων του Δία. Το Ινστιτούτο Κάρνεγκι διοργάνωσε φέτος σχετικό διαγωνισμό και τα ονόματα των νέων δορυφόρων του Δία τα πρότεινε το κοινό, κυρίως παιδιά. Οι καλύτερες προτάσεις υποβλήθηκαν στη ΔΑΕ προς έγκριση.

Έτσι, δύο δορυφόροι (Πανδία και Έρσα, γνωστά μέχρι τώρα ως S/2017 J4 και S/2018 J1 αντίστοιχα)) πήραν τα ονόματα δύο αδελφών, θυγατέρων του Δία και της θεάς Σελήνης.

Η Πανδία, που θεωρείται και θεά της πανσελήνου, ήταν ένα από τα δημοφιλέστερα ονόματα που υποβλήθηκαν ως πρόταση. Ένας τρίτος δορυφόρος, η Ειρήνη (S/2003 J5), πήρε το όνομα της κόρης του Δία και της θεάς της δικαιοσύνης Θέμιδος, ενώ άλλοι δύο δορυφόροι, η Φιλοφροσύνη και η Ευφήμη (S/2003 J15 και S/2003 J3) ονομάσθηκαν από τις δύο ομώνυμες αδελφές και εγγονές του Δία.

Μικροί δορυφόροι όπως αυτοί οι πέντε πιθανότατα αποτελούν απομεινάρια πολύ μεγαλύτερων ουρανίων σωμάτων που συνετρίβησαν πριν πολύ καιρό και διαλύθηκαν. Θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι στο μέλλον οι αστρονόμοι θα βρουν και άλλους τέτοιους μικρούς δορυφόρους γύρω από το γίγαντα Δία.

Πηγές: https://www.space.com/jupiter-moon-names-selected.html - https://www.amna.gr/home/article/388668/Pente-mikra-feggaria-tou-Dia-me-archaioellinika-onomata