Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2015

Γιγάντια κοσμική τρύπα είναι στην πραγματικότητα μαιευτήριο άστρων. 'Dark Nebula' Hides Hundreds of Baby Stars

Τα άστρα φαίνεται πως λείπουν από αυτή την αχανή, σκοτεινή τρύπα στον αστερισμό του Όφη. The Wide Field Imager (WFI) on the MPG/ESO 2.2-metre telescope at the La Silla Observatory in Chile snapped this image of the dark nebula LDN 483. The object is a region of space clogged with gas and dust. These materials are dense enough to effectively eclipse the light of background stars. LDN 483 is located about 700 light-years away in the constellation of Serpens (The Serpent). Credit: ESO

Τα άστρα φαίνεται πως λείπουν από αυτή την αχανή, σκοτεινή τρύπα στον αστερισμό του Όφη. Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι κενός χώρος, αλλά ένα αδιαφανές νεφέλωμα που κυοφορεί άστρα στο κρυμμένο εσωτερικό του.

Η εικόνα που ελήφθη με το MPG/ESO, ένα τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Αστεροσκοπείου που λειτουργεί στην έρημο της Χιλής, δείχνει το σκοτεινό νεφέλωμα LDN 483, ένα νέφος αερίου και σκόνης που βρίσκεται σε απόσταση 700 ετών φωτός.

Υπέρπυκνο

A wide view of the LDN 483, a dark nebula of gas and dust 700 light-years from Earth in the constellation Serpens.  Credit: ESO and Digitized Sky Survey 2

Το νέφος είναι τόσο πυκνό που μπλοκάρει εντελώς το ορατό φως των άστρων που βρίσκονται πίσω του -γι' αυτό εξάλλου ονομάζεται σκοτεινό νεφέλωμα. Η απουσία ενήλικων άστρων στο εσωτερικό του θα έδινε την εντύπωση ότι κανένα άστρο δεν μπορεί να γεννηθεί σε αυτή την ερημιά.

Κι όμως, προηγούμενες μελέτες είχαν καταγράψει το αμυδρό υπέρυθρο φως από έμβρυα άστρων -μάζες αερίου που έχουν αρχίσει να συμπυκνώνονται και να θερμαίνονται υπό την επίδραση του ίδιου τους του βάρους. Αυτά τα «πρωτοάστρα» δεν έχουν ανάψει ακόμα και παραμένουν κατεψυγμένα στους -250 βαθμούς. Σε μερικές χιλιάδες χρόνια, όμως, το αέριο θα έχει θερμανθεί και συμπιεστεί αρκετά ώστε να ξεκινήσουν οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις. Δείτε ένα βίντεο που μας ταξιδεύει στην μυστηριώδη κοσμική τρύπα:

Θα είναι η στιγμή της γέννησης νέων άστρων, τα οποία θα σπρώξουν μακριά το γύρω αέριο με την ακτινοβολία και τα σωματίδια που θα εκπέμπουν. Τελικά, η μεγάλη σκοτεινή τρύπα του LDN 483 θα διαλυθεί για να αποκαλύψει τα λαμπρά παιδιά της.

Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2015

Ήτα της Τρόπιδας, ένα... βίαιο ζευγάρι άστρων 7.300 έτη φωτός μακριά από τη Γη. NASA observatories take an unprecedented look into superstar Eta Carinae

Μια αστρική έκρηξη το 1840 δημιούργησε το υπέροχο Νεφέλωμα του Ανθρωπάριου. Eta Carinae's great eruption in the 1840s created the billowing Homunculus Nebula, imaged here by Hubble. Now about a light-year long, the expanding cloud contains enough material to make at least 10 copies of our sun. Astronomers cannot yet explain what caused this eruption. Credit: NASA, ESA, and the Hubble SM4 ERO Team

Περισσότεροι από δέκα χιλιάδες χρήστες του Διαδικτύου έσπευσαν να κατεβάσουν τα αρχεία για την τρισδιάστατη εκτύπωση ενός βίαιου κοσμικού φαινομένου: την εκρηκτική αλληλεπίδραση ανάμεσα σε δύο γιγάντια, αλλόκοτα άστρα.

To... βίαιο ζευγάρι

Explore Eta Carinae from the inside out with the help of supercomputer simulations and data from NASA satellites and ground-based observatories. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center

Το τρισδιάστατο μοντέλο αφορά το Ήτα της Τρόπιδας, ένα ζευγάρι άστρων που κινούνται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο σε απόσταση 7.300 ετών φωτός από τη Γη.

Κάθε 5,5 χρόνια, τα δύο άστρα πλησιάζουν σε μικρή απόσταση, περίπου όσο η απόσταση του Ήλιου από τον Άρη. Και κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, το αστρικό ζεύγος ξεσπά με βίαιες λάμψεις.

«Πρόκειται για ένα εκκεντρικό αστρικό τέρας» είπε στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αστρονομίας στο Σιάτλ της Ουάσινγκτον ο Μάικλ Κόρκοραν του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA στο Μέριλαντ.

Τα δύο άστρα, από τα οποία το ένα έχει μάζα 90 φορές μεγαλύτερη από του Ήλιου και το δεύτερο 30 φορές μεγαλύτερη, εκπέμπουν ένα διαρκές ρεύμα σωματιδίων που ονομάζεται αστρικός άνεμος (το ίδιο εξάλλου κάνει και το δικό μας άστρο με τον λεγόμενο ηλιακό άνεμο).

Οι συγκρούσεις

In this supercomputer simulation, the stars of Eta Carinae are shown as black dots. Lighter colors indicate greater densities in the stellar winds produced by each star. At closest approach, the fast wind of the smaller star carves a tunnel in the thicker wind of the larger star. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center/T. Madura

Όταν οι δύο ασύμμετροι γίγαντες πλησιάσουν ο ένας τον άλλο καθώς κινούνται στις εκκεντρικές τροχιές τους, ο άνεμος του μεγαλύτερου άστρου, κινούμενος με ταχύτητα 420 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο, συγκρούεται με τον άνεμο του δεύτερου άστρου,ο οποίος πνέει από την αντίθετη κατεύθυνση με 3 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο.

Στην περιοχή όπου συγκρούονται, τα δύο ρεύματα σωματιδίων θερμαίνονται σε θερμοκρασίες δεκάδων εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου. Εκπέμπουν τότε ακτίνες Χ, τις οποίες κατέγραψε το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift της NASA κατά την τελευταία προσέγγιση του αταίριαστου ζεύγους.

Αυτό επέτρεψε στους ερευνητές να βελτιώσουν τις υπολογιστικές προσομοιώσεις του Ήτα της Τρόπιδας και να δημιουργήσουν τρισδιάστατα μοντέλα της ταραγμένης περιοχής όπου οι αντίθετοι αστρικοί άνεμοι συγκρούονται. Τα αρχεία για την εκτύπωσή τους είναι διαθέσιμα για κατέβασμα.

Τα δάχτυλα αερίου

Seen in blue light emitted by doubly ionized iron atoms (4,659 angstroms), these images of Eta Carinae were captured by Hubble's STIS instrument between 2010 and 2014. Gas shells created during the binary's 2003 close approach race outward at about 1 million mph (1.6 million km/h). Credit: NASA's Goddard Space Flight Center/T. Gull et al.

Τα μοντέλα αποκάλυψαν προεξοχές σαν δάχτυλα αερίου, τις οποίες οι ερευνητές δεν περίμεναν να δουν. «Δεν γνωρίζαμε ότι υπήρχαν» είπε ο Τόμας Μαντούρα, επίσης ερευνητής στο Κέντρο Goddard της NASA.

«Πιστεύουμε ότι είναι δομές που προκύπτουν από φυσικές αστάθειες του ανέμου από το πρώτο άστρο καθώς συγκρούεται με ένα τείχος αερίου από το δεύτερο άστρο», ανέφερε.

Το Ήτα της Τρόπιδας παραμένει σήμερα συναρπαστικός στόχος για τους αστρονόμους. Έδωσε όμως ένα πολύ μεγαλύτερο σόου το 1840, όταν εξερράγη μυστηριωδώς και δημιούργησε το εντυπωσιακό Nεφέλωμα του Ανθρωπάριου (Homunculus).

Σήμερα, το αστρικό ζευγάρι θεωρείται καλός υποψήφιος για μια έκρηξη σουπερνόβα τις επόμενες εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια, επισημαίνουν οι ερευνητές.

Παρόλο που η απόστασή του από τη Γη είναι 7.300 έτη φωτός, ο υπερκαινοφανής αστέρας θα φαινόταν ακόμα και στη διάρκεια της ημέρας, με λαμπρότητα συγκρίσιμη με το φως της Σελήνης.

Φάλαινα 200 ετών αποκαλύπτει μυστικά μακροζωίας. Bowhead Whale Genome May Hold Secret to Longevity

Τα γονίδιά της ίσως μπορούν να αυξήσουν τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Bowhead whales can live to be 200 years old and can also resist cancer. The sequenced genome of the cetacean gives clues to its longevity and resistance to age-related disease. Photo: Corey Accardo/NOAA

Πριν από δύο δεκαετίες, οι βιολόγοι πίστευαν ότι η φάλαινα της Γροιλανδίας ζει γύρω στα 70 χρόνια, όπως άλλα είδη φαλαινών. Αυτό όμως άλλαξε με την ανακάλυψη καμακιών του 19ου αιώνα σφηνωμένα μέσα σε κήτη που σκοτώθηκαν πρόσφατα. Όπως φαίνεται, η μεγαλόσωμη αυτή φάλαινα είναι το μακροβιότερο θηλαστικό του κόσμου, με ηλικία που φτάνει τα 200 χρόνια και τα γονίδιά της ίσως μπορούν να προσφέρουν μακροζωία και στον άνθρωπο.

Η μελέτη

Κανένα θηλαστικό δεν ζει όσο η φάλαινα της Γροιλανδίας, ένα από τα πιο ογκώδη κήτη. The Bowhead whale gets its name from its high arched lower jaw that looks like an archer’s bow. (Loke Film and Adam Schmedes/Cell Reports 2015)

Γενετιστές που μελέτησαν τη φάλαινα της Γροιλανδίας, γνωστή και ως φάλαινα μυστακοκήτος (Balaena mysticetus) θέλουν τώρα να εισάγουν γονίδιά της σε πειραματόζωα, προκειμένου να ελέγξουν αν τα γονίδια αυτά προσφέρουν μακροζωία και προστασία από τον καρκίνο και την καρδιοπάθεια.

«Το ιδανικό πείραμα θα ήταν να πάρουμε ένα γονίδιο από τη φάλαινα και να το βάλουμε σε ένα ποντίκι» δήλωσε στους Sunday Times ο Χοάο Πέντρο ντε Μαγκάλες του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ, επικεφαλής της τελευταίας μελέτης. Σε συνεργασία με ερευνητές από άλλες χώρες, ο Μαγκάλες συνέκρινε το γονιδίωμα της φάλαινας της Γροιλανδίας με το γονιδίωμα της ρυγχοφάλαινας, ενός είδους που ζει γύρω στα 30-50 χρόνια.

Η ανάλυση αποκάλυψε ότι ο μαθουσάλας φέρει μοναδικές μεταλλάξεις σε δύο γονίδια που σχετίζονται με τη διάρκεια ζωής. Είναι το γονίδιο ERCC1, το οποίο συμμετέχει στην επιδιόρθωση του DNA και προστατεύει από τον καρκίνο, και το γονίδιο PCNA, το οποίο επίσης συνδέεται με τους μηχανισμούς επιδιόρθωσης του DNA.  Ο Μαγκάλες ζητά τώρα την έγκριση χρηματοδότησης για την εισαγωγή των δύο γονιδίων σε πειραματόζωα, προκειμένου να μελετηθεί η δράση τους.

Μαθουσάλας

Bowhead whales are found in the Arctic and are among the planet’s largest and longest-living creatures. Creative Commons

Η φάλαινα της Γροιλανδίας είναι από τα μεγαλύτερα είδη φαλαινών με μήκος που φτάνει τα 20 μέτρα και βάρος μέχρι 100 τόνους. Σε αντίθεση με άλλες φάλαινες, οι οποίες μεταναστεύουν σε θερμότερα νερά για να γεννήσουν, η φάλαινα μυστακοκήτος περνά όλη της ζωή στα παγωμένα νερά της Αρκτικής.

Κυνηγήθηκε άγρια από τους φαλαινοθήρες μέχρι την απαγόρευση της φαλαινοθηρίας το 1996, και σήμερα ο πληθυσμός της είναι περίπου 26.000 άτομα, το μισό από ό,τι εκτιμάται ότι ήταν πριν αρχίσει το κυνήγι. Κανείς δεν φανταζόταν ότι το κήτος είναι τόσο μακρόβιο μέχρι τη δεκαετία του 1990, όταν άρχισαν να ανακαλύπτονται φάλαινες της Γροιλανδίας που έφεραν μέσα στο σώμα τους καμάκια του 19ου αιώνα, φτιαγμένα από ελεφαντόδοντο, σχιστόλιθο ή ιαδεΐτη. Τα παλαιότερα έχουν ηλικία σχεδόν δύο αιώνων. Το τελευταίο περιστατικό καταγράφηκε το 2007, όταν Εσκιμώοι σκότωσαν μια φάλαινα της Γροιλανδίας που είχε σφηνωμένο στο λαιμό της ένα καμάκι της  δεκαετίας του 1880.

Το επιπλέον δευτερόλεπτο του 2015 απειλεί να αναστατώσει το Διαδίκτυο. Leap second: French time lords add one second to 2015

Salvador Dali, Persistance de la mémoire, Persistence of the memory, 1931. Huile sur Toile, 24,1x33 cm, New-York, The Museum of Modern Art. Η διεθνής υπηρεσία που παρακολουθεί την περιστροφή της Γης ανακοίνωσε ότι το 2015 προγραμματίζεται να διαρκέσει λίγο περισσότερο. Software companies are bracing themsevles for glitches after the Paris Observatory announced it will add a leap second to 2015.

Η διεθνής υπηρεσία που παρακολουθεί την περιστροφή της Γης ανακοίνωσε ότι το 2015 προγραμματίζεται να διαρκέσει ένα επιπλέον δευτερόλεπτο -μια αλλαγή που απειλεί να φέρει αναστάτωση στις υποδομές του Διαδικτύου, όπως συνέβη και την προηγούμενη φορά.

Η προσθήκη

Παράταση ενός δευτερολέπτου για το 2015. Photo: GETTY

Όπως ανακοίνωσε η Διεθνής Υπηρεσία Περιστροφής της Γης στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού, ένα εμβόλιμο δευτερόλεπτο θα προστεθεί στη στάνταρτ διεθνή ώρα στις 11.59 το βράδυ στις 30 Ιουνίου.  Η προσθήκη θα διορθώσει την απόκλιση που έχει συσσωρευτεί τα τελευταία χρόνια ανάμεσα στην αστρονομική ώρα, η οποία υπολογίζεται με βάση την περιστροφή της Γης, και το λεγόμενο «Συγχρονισμένο Παγκόσμιο Χρόνο» (UTC), ένα στάνταρτ που βασίζεται σε μετρήσεις από ατομικά ρολόγια σε όλο τον κόσμο.

Τα ατομικά ρολόγια μετρούν το χρόνο με απόλυτα σταθερό ρυθμό, ενώ η αστρονομική ώρα παρουσιάζει μικρές αποκλίσεις. Μια ποικιλία παραγόντων, όπως η βαρυτική αλληλεπίδραση της Γης με τη Σελήνη, αυξομειώνουν την ταχύτητα περιστροφής του πλανήτη και επομένως και τη διάρκεια του 24ώρου.

Θεωρητικά, η ταχύτητα περιστροφής της Γης μπορεί να αυξηθεί, οπότε θα έπρεπε να προστεθεί στη διεθνή ώρα ένα αρνητικό εμβόλιμο δευτερόλεπτο. Αυτό, όμως, είναι σπάνιο. Το σύνηθες είναι η προσθήκη θετικών δευτερολέπτων, αφού τις τελευταίες δεκαετίες η περίοδος περιστροφής της Γης τείνει να μειώνεται κατά περίπου 2 χιλιοστά του δευτερολέπτου την ημέρα.

Κατάργηση;

Clocks in a school displaying time zone differences in Liphook, Hampshire. Photo: Alamy

Εμβόλιμα δευτερόλεπτα έχουν προστεθεί συνολικά 25 φορές από την πρώτη εφαρμογή του μέτρου το 1972, πέντε χρόνια μετά την αλλαγή του ορισμού του δευτερολέπτου έτσι ώστε να βασίζεται στον ατομικό χρόνο και όχι στον αστρονομικό.

Σήμερα, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες ζητούν κατάργηση των εμβόλιμων δευτερολέπτων λόγω των προβλημάτων που δημιουργούν στην υποδομή του Διαδικτύου και τους δορυφόρους GPS. Η προσθήκη του τελευταίου εμβόλιμου δευτερολέπτου το 2012 γονάτισε δικτυακούς τόπους όπως το Reddit, το LinkedIn, το StumbleUpon και το Foursquare, ενώ προβλήματα εμφανίστηκαν και στο λειτουργικό σύστημα Linux και τα προγράμματα γραμμένα στη γλώσσα Java.

Η Google ήταν έτοιμη για την αλλαγή χάρη σε μια αναβάθμιση λογισμικού που ονομάστηκε «εμβόλιμο πασάλειμμα». Ουσιαστικά η αναβάθμιση προσθέτει πολλά εμβόλιμα χιλιοστά του δευτερολέπτου πριν από την άφιξη του επίσημου εμβόλιμου δευτερόλεπτου, έτσι ώστε να μην είναι απότομη η μεταβολή. Λόγω των δυνητικών επιπτώσεων στα υπολογιστικά συστήματα, οι ΗΠΑ θέλουν σήμερα να καταργήσουν εντελώς τα εμβόλιμα δευτερόλεπτα.

Διαφωνίες

The Earth's rotation is irregular and is slowing down by two thousandths of a second per day. Photo: REX

Άλλες χώρες διαφωνούν, καθώς η κατάργηση του μέτρου θα σήμαινε ότι το διεθνές στάνταρτ μέτρησης του χρόνου, η ώρα UTC, θα αποσυνδεόταν μια για πάντα από την αστρονομική ώρα που βασίζεται στην περιστροφή της Γης. Μεταξύ των χωρών που αντιδρούν είναι η Βρετανία, καθώς η κατάργηση των εμβόλιμων δευτερολέπτων ουσιαστικά θα καταργούσε και την Ώρα Γκρίνουιτς, την αστρονομική ώρα που μετράται στον πρώτο μεσημβρινό της Γης κοντά στο Λονδίνο.

Η Ώρα Γκρίνουιτς πρακτικά συμπίπτει με την ώρα UTC, έχει όμως διαφορετικό ορισμό και χρησιμοποιείται επισήμως όλο και λιγότερο. Όπως δήλωσε ο Ρόρι ΜακΊβοϊ του Βασιλικού Αστεροσκοπείου του Γκρίνουιτς, η διατήρηση ή κατάργηση των εμβόλιμων δευτερολέπτων είναι αντικείμενο παθιασμένων συζητήσεων εδώ και 12 χρόνια. Τελική απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί φέτος στο Παγκόσμιο Συνέδριο Ραδιοεπικοινωνιών που θα πραγματοποιηθεί το Νοέμβριο στη Γενεύη.


Η μουσική είναι πράγματι η «παγκόσμια γλώσσα». Music cuts across cultures

Raoul Dufy, Console jaune au violon, Comfort yellow with the violin, 1949. Huile sur Toile, 100x79 cm, Collection Zacks, Toronto. Όπως φαίνεται πράγματι η μουσική «αγκαλιάζει» με τον ίδιο τρόπο τους ανθρώπους σε όλο τον πλανήτη. Whether you are a Pygmy in the Congolese rainforest or a hipster in downtown Montreal, certain aspects of music will touch you in exactly the same ways. Researchers found that although the groups felt quite differently about whether specific pieces of music made them feel good or bad, their subjective and physiological responses to how exciting or calming they found the music to be appeared to be universal.

Τον 19ο αιώνα μια μεγάλη μορφή της αμερικανικής λογοτεχνίας ο Χένρι Γουόντσγουρθ Λονγκφέλοου είχε αποκαλέσει τη μουσική «παγκόσμια γλώσσα της ανθρωπότητας». Μια νέα έρευνα έρχεται να δείξει πως η μουσική έχει μια καθολική επίδραση στους ανθρώπους, η οποία ξεπερνά τα σύνορα και τις διαφορετικές κουλτούρες. Καναδοί και Γερμανοί επιστήμονες συνέκριναν τις αντιδράσεις μιας απομονωμένης φυλής Πυγμαίων του Κογκό με τις αντιδράσεις των μοντέρνων κατοίκων του Μόντρεαλ στα ίδια μουσικά ακούσματα και συμπέραναν ότι, σε σημαντικό βαθμό, οι άνθρωποι αντιδρούν συναισθηματικά με παρόμοιους τρόπους σε αυτό που ακούνε.

Το πείραμα της... ζούγκλας

Νέα μελέτη αποδεικνύει ότι επιδρά το ίδιο σε ανθρώπους διαφορετικών πολιτισμών. The researchers played 19 short musical extracts (11 western and 8 Pygmy) of between about 30 and 90 seconds to forty Pygmies in the Congo and then to forty Canadians in Montreal. Because all the Mbenzélé Pygmies sing regularly for ceremonial purposes, the Canadians who were recruited for the study were all either amateur or professional musicians. Credit: Image courtesy of McGill University

Ερευνητές των καναδικών πανεπιστημίων ΜακΓκιλ και Μόντρεαλ, καθώς και του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Βερολίνου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθέωρηση «Frontiers in Psychology», ταξίδεψαν στα βάθη των δασών της κεντρικής Αφρικής, όπου συνάντησαν τη φυλή Μπενζελέ των Πυγμαίων, οι οποίοι ζουν απομονωμένοι χωρίς πρόσβαση σε ηλεκτρισμό, ραδιόφωνο, τηλεόραση και άλλες σύγχρονες ανέσεις.

Οι επιστήμονες, αφού έβαλαν τους Πυγμαίους να ακούσουν διάφορα μουσικά κομμάτια και κατέγραψαν τις αντιδράσεις τους, έκαναν το ίδιο -με ακριβώς την ίδια μουσική- με μια ομάδα Καναδών που ζούσαν στο Μόντρεαλ. Η κοινή μουσική που άκουσαν οι δύο τόσο διαφορετικές ομάδες (40 Πυγμαίων και 40 Καναδών) περιλάμβανε τόσο «δυτικά» κομμάτια, όσο και μουσική των Μπενζελέ, συνολικά 19 μουσικά αποσπάσματα διάρκειας 30 έως 90 δευτερολέπτων.

Επειδή όλα τα μέλη της συγκεκριμένης φυλής Πυγμαίων τραγουδούν τακτικά για τελετουργικούς λόγους, οι ερευνητές -για λόγους σύγκρισης- περιέλαβαν στην ομάδα των καναδών εθελοντών μόνο ερασιτέχνες ή επαγγελματίες μουσικούς. Αν και οι δύο ομάδες ένιωσαν αρκετά διαφορετικά για το κατά πόσο μερικά κομμάτια μουσικής τους φαίνονταν ωραία ή άσχημα, υπήρχε «ομοφωνία», τόσο σε υποκειμενικό (ψυχολογικό), όσο και σε αντικειμενικό (σωματικό) επίπεδο, κατά πόσο η μουσική ήταν ηρεμιστική ή διεγερτική.

Οι μουσικές

Raoul Dufy, Le Concert Rouge, The Red Concert, 1946, 33x41 cm, Collection Peter A. Rübel, New York.

Η δυτική μουσική ήταν κυρίως κλασική ορχηστρική (Μπραμς, Λιστ, Μέντελσον κ.α.) και περιλάμβανε αποσπάσματα από  γνωστές κινηματογραφικές ταινίες (όπως ο «Πόλεμος των Άστρων», η «Λίστα του Σίντλερ» και το «Ψυχώ»), καλύπτοντας μια ευρεία γκάμα συναισθημάτων. Η μουσική των Πυγμαίων ήταν πολυφωνική φωνητική μουσική, που αποσκοπεί στο να κατευνάσει τον θυμό ενός ενήλικα ή το κλάμα του μωρού, να ανακουφίσει τον πόνο του θανάτου, να ευχηθεί καλή τύχη σε έναν κυνηγό κ.α.

Οι ερευνητές ζήτησαν από τους Πυγμαίους και Καναδούς ακροατές να βαθμολογήσουν αυτά που άκουγαν και να εκφράσουν κατά πόσο τους έκαναν να νιώθουν ηρεμία ή το αντίθετο. Παράλληλα, οι επιστήμονες κατέγραφαν -μέσω βιοαισθητήρων- τις φυσιολογικές αντιδράσεις των ακροατών, όπως τους παλμούς της καρδιάς τους, τον ρυθμό της αναπνοής, τον ιδρώτα των χεριών τους κ.α.

«Η μεγάλη μας ανακάλυψη είναι ότι οι ακροατές από πολύ διαφορετικές ομάδες ανθρώπων αντέδρασαν με παρόμοιους τρόπους στο κατά πόσο η μουσική τούς ηρεμούσε ή τούς διέγειρε» δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Χάουκε Έγκερμαν. Όπως είπε, οι άνθρωποι φαίνονται να αντιδρούν παρόμοια στον ρυθμό της μουσικής, στον τόνο της και στο ηχόχρωμά της.

Η βασική διαφορά μεταξύ Πυγμαίων και Καναδών ακροατών ήταν ότι οι δεύτεροι δήλωσαν πως ένιωθαν μια πολύ μεγαλύτερη γκάμα συναισθημάτων, θετικών και αρνητικών, όταν άκουγαν τη δυτική μουσική «τους», από ό,τι οι Πυγμαίοι, όταν άκουγαν είτε τη δική τους, είτε τη δυτική μουσική. Αυτό πιθανώς οφείλεται, κατά τους επιστήμονες, στο ότι η μουσική παίζει διαφορετικό ρόλο στην κουλτούρα ενός Δυτικού από ό,τι στην κουλτούρα ενός Πυγμαίου.

«Τα αρνητικά συναισθήματα διαταράσσουν την αρμονία του δάσους στην κουλτούρα των Πυγμαίων, γι' αυτό θεωρούνται επικίνδυνα» δήλωσε η ερευνήτρια Ναταλί Φερνάντο, που μελετά την μουσική των Μπενζελέ εδώ και δέκα χρόνια. «Αν ένα μωρό κλαίει, οι Μπενζελέ θα τραγουδήσουν ένα χαρούμενο τραγούδι, ενώ το ίδιο θα κάνουν και όταν οι άνδρες φοβούνται να πάνε για κυνήγι. Γενικά, η μουσική χρησιμοποιείται στην κουλτούρα τους για να εξοβελίσει όλα τα αρνητικά συναισθήματα, έτσι δεν είναι παράξενο που αισθάνονται πως όλη η μουσική που ακούνε, τους κάνει να νιώθουν ωραία». Αντίθετα, στη Δύση οι άνθρωποι συχνά ακούνε μουσική που μπορεί να τους αγχώνει, να τους φοβίζει και γενικά να τους δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα.

Τετάρτη 7 Ιανουαρίου 2015

Ο ιός του κοινού κρυολογήματος «προτιμά» τις κρύες μύτες. Common cold 'prefers cold noses'

Félix Vallotton, La Malade, The Patient, 1892. Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο αδύναμο σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, επιτρέποντας στον ιό να αναπτυχθεί ευκολότερα. The virus behind the common cold is much happier in a cold nose, US researchers suggest.

Ο ιός που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα «προτιμά» τις κρύες μύτες από ό,τι τις ζεστές, σύμφωνα με νέα αμερικανική έρευνα που δείχνει ότι, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο αδύναμο σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, επιτρέποντας στον ιό να αναπτυχθεί ευκολότερα.

Κρατήστε τη μύτη ζεστή

H θερμοκρασία της μύτης παίζει κομβικό ρόλο όπως φαίνεται στην εμφάνιση κρυολογήματος. Once again, your grandma was right (you eat your vegetables, right?). She might just have said "it's cold outside, you'll catch a cold" while the recent study published in the Proceedings of the National Academy of Sciences phrases it a bit differently ("Temperature-dependent innate defense against the common cold virus limits viral replication at warm temperature in mouse airway cells"), but the general idea is the same.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο της επιθεώρησης «PNAS», ερευνητές του Πανεπιστημίου Yale, με επικεφαλής την καθηγήτρια Ανοσοβιολογίας Ακίκο Ιβαζάκι, συστήνουν στους ανθρώπους να κρατούν ζεστή τη μύτη τους και, όταν έχουν κρυολογήσει, να αποφεύγουν να εισπνέουν κρύο αέρα, επειδή κάτι τέτοιο ευνοεί τον πολλαπλασιασμό του ιού.

Οι επιστήμονες, έκαναν πειράματα με ρινοϊούς (αφού ο ιός του κοινού κρυολογήματος ανήκει στην κατηγορία των ρινοϊών) που βρίσκονταν σε μύτες ποντικιών με θερμοκρασίες 33 βαθμών Κελσίου ή 37 βαθμών (η φυσιολογική θερμοκρασία). Παρατήρησαν ότι ο ιός αναπτύσσεται σαφώς καλύτερα και ταχύτερα στην πιο κρύα μύτη. Μάλιστα, μια διαφορά θερμοκρασίας τεσσάρων βαθμών Κελσίου (μεταξύ 37 και 33) είναι αρκετή για να προκαλέσει μια αύξηση κατά 100 φορές στην ποσότητα του ιού του κρυολογήματος μέσα σε τρεις ημέρες.

«Γενικά, όσο χαμηλότερη είναι η θερμοκρασία, τόσο φαίνεται να εξασθενεί η έμφυτη ανοσοβιολογική απόκριση στους ιούς», εξηγεί η Δρ Ιβαζάκι. Αυτό εξηγεί γιατί το κοινό κρυολόγημα είναι συχνότερο στη διάρκεια των κρύων μηνών του χειμώνα, όταν «πέφτει» η άμυνα του οργανισμού. Αυτό επίσης εξηγεί γιατί οι ρινοϊοί προτιμούν τις μύτες, οι οποίες συνήθως είναι πιο κρύες λόγω του αέρα που εισπνέει κανείς, από ό,τι άλλα λιγότερα εκτεθειμένα και πιο ζεστά μέρη του σώματος, όπως οι πνεύμονες. Γι’ αυτό, άλλωστε, ο ιός του κρυολογήματος, αντίθετα με τον ιό της γρίπης, είναι λιγότερο ικανός να προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις των πνευμόνων.

Rhinovirus is one of the major sources of the common cold.

Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου ένας στους πέντε ανθρώπους είναι φορέας ενός ρινοϊού οποιαδήποτε στιγμή. Κι ενώ συνήθως το ανοσοποιητικό σύστημα τα «βγάζει πέρα», όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος πέφτει, ο ιός «παίρνει τα πάνω του». Έτσι, η προστασία της μύτης, για παράδειγμα με ένα κασκόλ, όταν κανείς περπατά μέσα στο κρύο, θα βοηθήσει στην καταπολέμηση ενός κρυολογήματος που υφέρπει.

Οι Πύλες της Δημιουργίας σε όλο τους το μεγαλείο. Hubble goes high-def to revisit the iconic "Pillars of Creation"

Η νέα φωτογραφία που απεικονίζει με μεγάλη λεπτομέρεια τις εντυπωσιακές Πύλες της Δημιουργίας. NASA's Hubble Space Telescope has taken a bigger and sharper photograph of the iconic Eagle Nebula's "Pillars of Creation," shown at right. The original 1995 Hubble image of the gaseous towers, taken with Hubble’s Wide Field Planetary Camera 2, is shown at left. Credit left: NASA/ESA/STScI/J. Hester and P. Scowen (Arizona State University); right: NASA/ESA/The Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

Ήταν 1 Απριλίου του 1995 όταν το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble κατέγραψε μια σειρά φωτογραφιών από μια περιοχή στο νεφέλωμα του Αετού. Επρόκειτο για 32 διαφορετικές εικόνες από τρεις γιγάντιες στήλες μοριακού υδρογόνου και σκόνης οι οποίες ήταν τόσο πυκνές που τα αέρια στο εσωτερικό τους καταρρέαν βαρυτικά σχηματίζοντας νέα άστρα. Στην κορυφή της κάθε στήλης, νεαρά φωτεινά άστρα «εκτινάσσουν» με την ενεργητική τους ακτινοβολία ύλη χαμηλής πυκνότητας, αποκαλύπτοντας έτσι τα αστρικά μαιευτήρια που κρύβονταν από κάτω.

This NASA Hubble Space Telescope image, taken in near-infrared light, transforms the pillars into eerie, wispy silhouettes, which are seen against a background of myriad stars. The near-infrared light can penetrate much of the gas and dust, revealing stars behind the nebula as well as hidden away inside the pillars. Some of the gas and dust clouds are so dense that even the near-infrared light cannot penetrate them. New stars embedded in the tops of the pillars, however, are apparent as bright sources that are unseen in the visible image. Credit: NASA/ESA/The Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

Οι επιστήμονες τις ονόμασαν «Πυλώνες της Δημιουργίας» και οι τεχνικοί της NASA συνέθεσαν τις 32 εικόνες δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό πορτρέτο των Πυλών. Πρόκειται για μια φωτογραφία την οποία ειδικοί και κοινό ξεχώρισαν μέσα από τις περίπου 150 χιλιάδες εικόνες που έχει καταγράψει το διαστημικό τηλεσκόπιο. Η φωτογραφία έγινε η διασημότερη φωτογραφία που έχει τραβήξει διαχρονικά το Hubble και αποτελεί το σήμα κατατεθέν του τηλεσκοπίου. Θεωρείται μάλιστα η διασημότερη διαστημική φωτογραφία του 20ου αιώνα.

Δείτε ολόκληρη τη νέα βελτιωμένη εικόνα. NASA's Hubble Space Telescope has revisited the famous Pillars of Creation, revealing a sharper and wider view of the structures in this visible-light image. Astronomers combined several Hubble exposures to assemble the wider view. The towering pillars are about 5 light-years tall. The dark, finger-like feature at bottom right may be a smaller version of the giant pillars. The new image was taken with Hubble's versatile and sharp-eyed Wide Field Camera 3. Credit: NASA/ESA/The Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

Η NASA μπαίνοντας η νέα χρονιά στην οποία συμπληρώνονται 20 χρόνια από την λήψη της εμβληματικής εικόνας έδωσε στη δημοσιότητα μια νέα «εκδοχή» της. Η νέα εικόνα είναι υψηλότερης ανάλυσης και λεπτομέρειας από την «πρωτότυπη» αποκαλύπτοντας έτσι σε όλο τους το μεγαλείο τους Πυλώνες της Δημιουργίας. Το 2007 αστρόνομοι ανακοίνωσαν ότι το κοσμικό ωστικό κύμα από την έκρηξη ενός υπερκαινοφανούς αστέρα διέλυσε τις εντυπωσιακές στήλες.