Έκλειψη άστρου που διαρκεί 3.5 χρόνια! Longest-lasting stellar eclipse discovered

Καλλιτεχνική απεικόνιση του δυαδικού συστήματος στο οποίο μια έκλειψη διαρκεί 3.5 έτη. Illustration of binary star system which produces the longest lasting eclipses known. (Jeremy Teaford / Vanderbilt University)

Αμερικανοί αστρονόμοι ανακάλυψαν σε απόσταση 100 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς ένα δυαδικό σύστημα (ένα σύστημα που αποτελείται από δύο γειτονικά άστρα) στο οποίο κάθε 69 χρόνια γίνεται μια σχεδόν ολική έκλειψη, η οποία διαρκεί 3.5 χρόνια.

Comparison of the light curves of the newly discovered system and the previous record holder, Epsilon Aurigae, shows how much longer one of its eclipses lasts. (Joey Rodriguez / Vanderbilt University)

Πρόκειται για νέο ρεκόρ διάρκειας έκλειψης, αλλά και χρονικού διαστήματος ανάμεσα σε δύο διαδοχικές εκλείψεις.

Astronomer Keivan Stassun directed the study. (Daniel Dubois / Vanderbilt University)

Η ανακάλυψη, που αφορά το ερυθρό γιγάντιο άστρο TYC 2505-672-1 και ένα δεύτερο άστρο-συνοδό, έγινε από αστρονόμους των πανεπιστημίων Χάρβαρντ και Τενεσί και θα δημοσιευθεί στην επιθεώρηση «Astronomical Journal».

This is an artistic rendering of the epsilon Aurigae star system. Artwork by Brian Thieme.

Ο προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ μακρόχρονης έκλειψης ήταν ένα κοντινότερο γιγάντιο άστρο, το Epsilon Aurigae (Έψιλον Ηνιόχου), σε απόσταση 2.200 ετών φωτός από τη Γη, το οποίο εμφανίζει έκλειψη διάρκειας 640 έως 730 ημερών κάθε 27 χρόνια.

Άνθρωπος και Νεάτερνταλ: Το πρώτο σεξ! Oldest known case of Neanderthal-human sex revealed by DNA test

Νέα μελέτη δείχνει ότι τα δύο είδη ήρθαν σε επαφή 50 χιλιάδες έτη νωρίτερα από όσο πιστεύαμε. Over 100,000 years ago, anatomically modern humans ventured out of Africa for the first time (illustrated) and bred with Neanderthals. The finding could rewrite our understanding of how modern humans travelled across the world and came to live in different regions at different times. Credit: IVAN HEREDIA / CSIC

Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι ο σύγχρονος άνθρωπος μετανάστευσε από την Αφρική στην ευρωπαϊκή ήπειρο πριν από περίπου 60 χιλιάδες έτη και συνάντησε τους Νεάντερνταλ με τους οποίους κάποια στιγμή άρχισε να έχει σεξουαλικές επαφές.

Scenario of interbreeding between modern humans and Neanderthals: Neanderthal DNA in present-day humans outside Africa originates from interbreeding that occurred 47,000 - 65,000 years ago (green arrow). Modern human DNA in Neanderthals is likely a consequence of earlier contact between the two groups roughly 100,000 years ago (red arrow). Credit: © Ilan Gronau

Μια νέα μεγάλη γενετική μελέτη έρχεται να ανατρέψει άρδην τα μέχρι τώρα δεδομένα αφού τα αποτελέσματα της δείχνουν ότι οι σεξουαλικές σχέσεις ανθρώπων και Νεάντερταλ ξεκίνησαν τουλάχιστον πριν από 100.000 χρόνια! Αυτό φυσικά σημαίνει ότι η μετανάστευση των προγόνων μας από την Αφρική ξεκίνησε πολύ νωρίτερα από όσο πιστεύαμε.

Η γυναίκα

The excavation of the female Neanderthal’s remains, in the Denisova cave in the Altai Mountains. Photograph: Bence Viola

Η νέα γενετική ανάλυση βασίστηκε σε ίχνη DNA μιας γυναίκας Νεάντερταλ, τα απολιθώματα της οποίας βρέθηκαν σε ένα απομονωμένο σπήλαιο στα όρη Αλτάι της νότιας Σιβηρίας, κοντά στα ρωσο-μογγολικά σύνορα. 

Dorsal view of the Neanderthal woman’s toe bone. Photograph: Bence Viola

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γενετιστή Σέρτζι Καστελάνο του γερμανικού Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ στη Λειψία, αποκάλυψαν τμήματα ανθρώπινου DNA στο γενετικό υλικό της θηλυκής Νεάντερταλ, η οποία ζούσε πριν από 100.000 χρόνια.

The genome of a 100,000 year old Neanderthal contains modern human DNA, suggesting the two species met and mated much earlier than previously believed. (Reuters)

Τα γονίδια των Νεάντερταλ υπάρχουν σήμερα στο DNA των ανθρώπων και, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, παίζουν ρόλο σε διάφορες παθήσεις (κατάθλιψη, δερματικές αλλεργίες, τάση για θρομβώσεις, εθισμός στη νικοτίνη κ.α.). Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν αν, αντίστροφα, τα ανθρώπινα γονίδια είχαν θετική ή αρνητική επίδραση στους Νεάντερταλ.

The DNA discovery shows that both Neanderthals and modern humans inherited DNA from prehistoric trysts.

Παραμένει άγνωστο σε ποιες περιοχές συναντήθηκαν αρχικά οι πρόγονοί μας και οι Νεάντερταλ, αλλά το πιο πιθανό είναι αυτό να συνέβη εκτός Αφρικής και πιθανώς στη Μέση Ανατολή. Αυτό όμως σημαίνει μπορεί πριν από 50-60 χιλιάδες έτη να υπήρξε μια μαζική μετανάστευση του Homo sapiens από την Αφρική στην Ευρώπη αλλά θα πρέπει να είχαν προηγηθεί άλλες έξοδοι, μάλλον μικρότερων ομάδων, τουλάχιστον πριν από 100.000 χρόνια, αφού τότε -σύμφωνα με τη νέα παλαιογενετική έρευνα- είχαν σίγουρα συμβεί επιμειξίες. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Επιβεβαίωση ότι τα Χόμπιτ της Ινδονησίας ήταν ξεχωριστό είδος. Scientists confirm: Mystery ‘hobbits’ were not human

Μια νέα μελέτη δείχνει ότι ο μικρόσωμος άνθρωπος που ζούσε στο νησί Φλόρες της Ινδονησίας ήταν ξεχωριστό είδος. Homo floresiensis 'were not Homo sapiens' according to researchers. From left, models representing a Flores Man, a Homo Sapiens and a Neanderthal in Lyon, France.  Photo: AP

Τα απολιθώματα ενός μικροσκοπικού ανθρώπου που ζούσε ως και πριν από περίπου 17.000 χρόνια στο νησί Φλόρες της Ινδονησίας προβληματίζουν εδώ και μία δεκαετία τους επιστήμονες. Οι ειδικοί δεν μπορούν να συμφωνήσουν αν το «Χόμπιτ», όπως το έχουν ονομάσει, αποτελεί ένα άγνωστο ως τώρα ανθρώπινο είδος ή αν ήταν απλώς ένας Homo sapiens με σοβαρές παθολογικές διαταραχές. Μια νέα μελέτη στηρίζει την άποψη που έχουν διατυπώσει πολλοί ειδικοί ότι δηλαδή ο Homo floresiensis ήταν ένας ξεχωριστός μικρόσωμος συγγενής μας.

Μικροσκοπικός και μυστηριώδης

A Homo floresiensis' skull, centre, next to that of a homoserectus from Java, left, and a human skull. Photo: AFP

Ο μυστηριώδης Άνθρωπος του Φλόρες ήρθε για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας όταν ολόκληρο το κρανίο και τμήματα του σκελετού ενός εκπροσώπου του ανασκάφηκαν στο ομώνυμο νησί της Ινδονησίας το 2003 (εκτός από αυτό έχουν βρεθεί επίσης στην περιοχή κατάλοιπα από εννέα σκελετούς - τα ευρήματα πιστεύεται ότι είναι ηλικίας 74.000 - 17.000 ετών). Αρχικά οι επιστήμονες νόμισαν ότι το μικροσκοπικό κρανίο που είχαν μπροστά τους ήταν παιδικό, γρήγορα όμως κατέστη σαφές ότι ήταν γυναικείο και ανήκε σε έναν εξαιρετικά μικρόσωμο άνθρωπο - γι' αυτό και τον ονόμασαν «Χόμπιτ», από τη μικροσκοπική φυλή του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών».

Το πολύ μικρού μεγέθους αυτό ενήλικο κρανίο - το οποίο φιλοξενούσε έναν επίσης πολύ μικρού μεγέθους εγκέφαλο - πυροδότησε διάφορες εικασίες, οδηγώντας σε μια διαμάχη μεταξύ των ειδικών σχετικά με την καταγωγή του «κατόχου» του, ο οποίος συνυπήρξε χρονικά με τον σύγχρονο άνθρωπο.

Μια μερίδα επιστημόνων θεωρεί ότι ο Homo floresiensis, όπως ονομάστηκε, αποτελεί ένα ξεχωριστό είδος το οποίο εξελίχθηκε στο Φλόρες μέσω του νησιωτικού νανισμού - ενός εξελικτικού φαινομένου που κάνει τα είδη που εξελίσσονται σε απομονωμένα νησιά να «μικραίνουν» σε μέγεθος για να προσαρμοστούν στους περιορισμένους πόρους του φυσικού περιβάλλοντός τους. Μια άλλη σχολή ωστόσο υποστηρίζει ότι τα ανθρώπινα κατάλοιπα που έχουν βρεθεί στο νησί ανήκουν σε Homo sapiens οι οποίοι αντιμετώπιζαν κάποια διαταραχή που οδήγησε σε σμίκρυνση του κρανίου τους - ως πιθανές ερμηνείες έχουν προταθεί η μικροκεφαλία, το σύνδρομο Λαρόν και ο ενδημικός υποθυρεοειδισμός (κρετινισμός).

Η ανάλυση σε 3D

Distribution de l'épaisseur crânienne de LB1 en vue de dessus. © Antoine Balzeau-CNRS/MNHN

Μια διεθνής ομάδα ειδικών από το Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν στη Γερμανία, το Πανεπιστήμιο Στόνι Μπρουκ της Νέας Υόρκης και από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότας στις Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισε να διερευνήσει το ζήτημα διεξοδικά. Στην πιο εκτεταμένη μελέτη που έχει γίνει ως σήμερα, οι ειδικοί εφάρμοσαν την τεχνική της τρισδιάστατης μορφομετρίας για να συγκρίνουν το κρανίο του Φλόρες (γνωστό ως LB1) με πολλά απολιθώματα ανθρώπινων κρανίων, καθώς και με μεγάλο αριθμό κρανίων σύγχρονων ανθρώπων με μικροκεφαλία και άλλες διαταραχές.

Τα αποτελέσματά τους, τα οποία δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «PLoS OΝΕ», συγκλίνουν υπέρ της θεωρίας που θέλει τον Homo floresiensis να αποτελεί ξεχωριστό ανθρώπινο είδος, αφού οι ομοιότητες που εντόπισαν ανάμεσα στο κρανίο του και στα κρανία των σύγχρονων ανθρώπων με παθολογικές διαταραχές ήταν ελάχιστες και επιφανειακές, ενώ εκείνες με τα απολιθώματα των Homo ήταν περισσότερες και πιο ουσιαστικές.

Η νέα μελέτη

Revision of some internal features of Liang Bua 1 on cranial thickness, internal structure. Photo: Antoine Balzeau-CNRS/MNHN

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον παλαιοπαθολόγο Αντουάν Μπαλζό του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Γαλλίας μελέτησε υψηλής ανάλυσης εικόνες του κρανίου του Φλόρες και κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα με την τρισδιάστατη ανάλυση. Θεωρούν ότι ο Homo floresiensis δεν έχει σχέση με τον Homo sapiens αλλά αποτελεί ξεχωριστό είδος. «Υπάρχουν πολλές πληροφορίες στα οστά του κρανίου και τα αποτελέσματα της έρευνας που κάναμε δεν δείχνουν ότι το κρανίο του Φλόρες έχει κάποια κοινά χαρακτηριστικά με εκείνα των δικών μας κρανίων» αναφέρει ο Μπαλζό. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Human Evolution».

Πηγή: hominides.com

Η πρώτη ατμοσφαιρική ανάλυση εξωπλανήτη. First Detection of Super-Earth Atmosphere

Στον πλανήτη 55 Cancri e υπάρχει υδρογόνο και ήλιο αλλά όχι νερό. This artist’s impression shows the super-Earth 55 Cancri e in front of its parent star. Using observations made with the NASA/ESA Hubble Space Telescope and new analytic software scientists were able to analyse the composition of its atmosphere. It was the first time this was possible for a super-Earth. 55 Cancri e is about 40 light-years away and orbits a star slightly smaller, cooler and less bright than our Sun. As the planet is so close to its parent star, one year lasts only 18 hours and temperatures on the surface are thought to reach around 2000 degrees Celsius. Credit: ESA/Hubble, M. Kornmesser

Βρετανοί επιστήμονες ανέλυσαν την ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη επίτευγμα που πραγματοποιείται για πρώτη φορά.

Ο εξωπλανήτης

Σε απόσταση 41 ετών φωτός από τη Γη βρίσκεται το δυαδικό σύστημα 55 Cancri με το ένα εκ των δύο άστρων του συστήματος να ανήκει στην ίδια κατηγορία άστρων με τον Ήλιο. Το 2004 οι αστρονόμοι άρχισαν να εντοπίζουν πλανήτες στο εν λόγω σύστημα και μέχρι σήμερα έχουν ανακαλυφθεί πέντε πλανήτες.

Ένας από αυτούς είναι ο 55 Cancri e. Πρόκειται για ένα βραχώδη πλανήτη που έχει μάζα περίπου 8 φορές μεγαλύτερη από αυτή της Γης και διάμετρο περίπου δύο φορές μεγαλύτερη από εκείνη του πλανήτη μας και ανήκει στην κατηγορία των υπερ-Γαιών. Ο πλανήτης περιφέρεται ταχύτατα γύρω από το άστρο του αφού υπολογίζεται ότι ολοκληρώνει μια πλήρη περιφορά σε μόλις 18 ώρες. Ο 55 Cancri e είναι «κλειδωμένος» από άποψη περιφοράς, δηλαδή έχει στραμμένη μόνιμα την ίδια πλευρά στο άστρο του, συνεπώς δεν εμφανίζει εναλλαγή φωτός και σκότους.

Καυτός

This artist’s impression shows the exoplanet 55 Cancri e as close-up. Due to its proximity to its parent star, the temperatures on the surface of the planet are thought to reach about 2000 degrees Celsius. Scientists were able to analyze the atmosphere of 55 Cancri e. It was the first time this was possible for a super-Earth exoplanet. Credit: ESA/Hubble, M. Kornmesser

Πριν από ένα χρόνο ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον δρ. Μπράις-Ολιβιέ Ντεμορί του ιστορικού Εργαστηρίου Κάβεντις του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ χρησιμοποίησε το υπέρυθρο διαστημικό τηλεσκόπιο Spitzer της NASA για να ανιχνεύσει θερμικές εκπομπές από τον πλανήτη 55 Cancri e. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η θερμοκρασία στον πλανήτη μεταβάλλεται εντυπωσιακά και κυμαίνεται από τους χίλιους ως τους 2.700 βαθμούς Κελσίου.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι αν «το θερμόμετρο τρελαίνεται» στον συγκεκριμένο εξωπλανήτη, αυτό οφείλεται στο ότι παράγονται τεράστιες στήλες αερίων και σκόνης, οι οποίες περιοδικά σκεπάζουν την επιφάνειά του. Ίσως μάλιστα -λόγω της πολύ υψηλής θερμοκρασίας- η επιφάνεια του πλανήτη κατά διαστήματα να λιώνει και μετά να στερεοποιείται πάλι. Πιθανώς, η γεωλογική αυτή δραστηριότητα έχει ηφαιστειακή προέλευση, πολύ μεγαλύτερη μάλιστα από εκείνη στην Ιώ, τον δορυφόρο του Δία, που είναι το πιο ενεργό γεωλογικό ουράνιο σώμα στο δικό μας ηλιακό σύστημα.

Η ατμόσφαιρα

This video shows an artist's impression of the super-Earth 55 Cancri e moving in front of its parent star. During these transits astronomers were able to gather information about the atmosphere of the exoplanet. The Scientists were able to retrieve the spectrum of 55 Cancri e embedded in the light of its parent star. The analysis showed that the atmosphere of 55 Cancri e consists mainly of helium and hydrogen with hints of hydrogen cyanide. Credit: ESA/Hubble, M. Kornmesser

Ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Άγγελο Τσιάρα διδακτορικό φοιτητή του τμήματος Φυσικής και Αστρονομίας του University College London κατάφερε να αναλύσει την ατμόσφαιρα του 55 Cancri e. «Είναι συναρπαστικά τα αποτελέσματα της έρευνας μας επειδή για πρώτη φορά εντοπίζονται τα αέρια που υπάρχουν σε μια υπερ-Γαία. Η ανάλυση που κάναμε δείχνει ότι ο 55 Cancri e περιέχει μεγάλες ποσότητες υδρογόνου και ήλιου τα οποία πιστεύουμε ότι προέρχονται από το νεφέλωμα από το οποίο σχηματίστηκε ο πλανήτης» αναφέρει ο κ.Τσιάρας στο άρθρο της μελέτης που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

Links

• Images of Hubble
• Link to science paper
• Release on the Europlanet Media Centre website

Δείτε όλη την δράση του Ήλιου το 2015. SDO's sixth year watching the Sun

Η NASA έφτιαξε ένα εντυπωσιακό βίντεο από τα φαινόμενα στο μητρικό μας άστρο. This image is a composite of 23 separate images spanning the period of January 11, 2015 to January 21, 2016. It uses the SDO AIA wavelength of 171 angstroms and reveals the zones on the sun where active regions are most common during this part of the solar cycle. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center/SDO/S. Wiessinger

Η NASA συγκέντρωσε όλα τα δεδομένα και εικόνες που έστειλε το διαστημικό παρατηρητήριο SDO που μελετά τον Ήλιο στη διάρκεια του 2015 και δημιούργησε ένα βίντεο στο οποίο καταγράφονται οι πιο εντυπωσιακές στιγμές αυτής της ετήσιας δραστηριότητας. Δείτε το εντυπωσιακό βίντεο:

The sun is always changing and NASA's Solar Dynamics Observatory is always watching. Launched on Feb. 11, 2010, SDO keeps a 24-hour eye on the entire disk of the sun, with a prime view of the graceful dance of solar material coursing through the sun's atmosphere, the corona. SDO's sixth year in orbit was no exception. This video shows that entire sixth year -- from Jan. 1, 2015, to Jan. 28, 2016, as one time-lapse sequence. At full quality on YouTube, this video is ultra-high definition 3840x2160 and 29.97 frames per second. Each frame represents 2 hours. SDO's Atmospheric Imaging Assembly (AIA) captures a shot of the sun every 12 seconds in 10 different wavelengths. The images shown here are based on a wavelength of 171 angstroms, which is in the extreme ultraviolet range and shows solar material at around 600,000 kelvins (about 1,079,540 degrees F). In this wavelength it is easy to see the sun's 25-day rotation. During the course of the video, the sun subtly increases and decreases in apparent size. This is because the distance between the SDO spacecraft and the sun varies over time. The image is, however, remarkably consistent and stable despite the fact that SDO orbits Earth at 6,876 mph, and Earth orbits the sun at 67,062 mph. Scientists study these images to better understand the complex electromagnetic system causing the constant movement on the sun, which can ultimately have an effect closer to Earth, too: Flares and another type of solar explosion called coronal mass ejections can sometimes disrupt technology in space. Moreover, studying our closest star is one way of learning about other stars in the galaxy. NASA's Goddard Space Flight Center in Greenbelt, Maryland, built, operates and manages the SDO spacecraft for NASA's Science Mission Directorate in Washington, D.C. Credit: NASA's Goddard Space Flight Center/Wiessinger. Music: "Tides," a track available from Killer Tracks

Βρήκαν άθικτο λουλούδι δεκάδων εκ. ετών! Trapped in amber: Flower identified as new species

Ήταν παγιδευμένο μέσα σε κεχριμπάρι και ήταν δηλητηριώδες. Στην εικόνα το πανάρχαιο φυτό που διατηρήθηκε άψογα μέσα στο κεχριμπάρι. Strychnos electri is a newly found fossil flower in amber, and a closeup of the fossil shows the recurved petal lobes and small, tightly attached anthers with pollen in the mouth of the flower. Credit: George Poinar

Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ένα άγνωστο και εξαφανισμένο σήμερα πια φυτό, χάρη σε δύο άνθη του ηλικίας 15 έως 20 εκατ. ετών, που βρέθηκαν παγιδευμένα μέσα σε κεχριμπάρι (ήλεκτρο), δηλαδή σε απολιθωμένη κολλώδη ρητίνη δέντρου.

Strychnos electri, encased in amber, was found by George Poinar during a trip to a Dominican amber mine in 1986, named by Lena Struwe in 2015. Credit: George Poinar

Το κεχριμπάρι που εντοπίστηκε στην Δομινικανή Δημοκρατία διατήρησε σε άψογη κατάσταση το φυτό το οποίο μελέτησε διεθνής ομάδας ερευνητών, με επικεφαλής τον καθηγητή Τζορτζ Πόϊναρ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Ορεγκον.

This asterid flower is one of the only fossils of this family ever discovered. Credit: George Poinar, Jr., courtesy of Oregon State University

Το όμορφο φυτό ονομάσθηκε «Στρύχνος ηλέκτρι» (Strychnos electri) και κατά πάσα πιθανότητα ήταν δηλητηριώδες, καθώς ανήκει στην οικογένεια ανθοφόρων από όπου παράγεται η θανατηφόρος τοξίνη στρυχνίνη αλλά και το δηλητήριο κουράριο. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Plants».

Πηγή: An asterid flower from neotropical mid-Tertiary amber, Nature Plants, DOI: 10.1038/nplants.2016.5 

Δυο ερωτευμένα σωματίδια. Particles in Love: Quantum Mechanics Explored in New Study

Δυο σωματίδια «αγκαλιασμένα για πάντα». Μια ιστορία αγάπης – μιας αλλόκοτης δράσης από απόσταση – στον μικρόκοσμο των σωματιδίων. Technology used to study the "love" between particles is also being used in research to improve communications between space and Earth. Credits: NASA/JPL-Caltech

Είναι δυνατόν δυο σωματίδια να είναι τόσο στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους, ώστε μια μεταβολή στο ένα να επηρεάζει το άλλο, ακόμα κι αν αυτά βρίσκονται σε τεράστια απόσταση μεταξύ τους;

To κόμικ περιγράφει την ιδέα της κβαντικής σύμπλεξης δυο σωματιδίων. Η Alice και ο Bob στην πραγματικότητα είναι ανιχνευτές φωτονίων. This cartoon helps explain the idea of "entangled particles." Alice and Bob represent photon detectors, which NASA's Jet Propulsion Laboratory and the National Institute of Standards and Technology developed. Credits: NASA/JPL-Caltech

Ναι αν βρίσκονται σε κβαντική σύμπλεξη. Οι τύχες των σωματιδίων που βρίσκονται σε σύμπλεκτη κατάσταση είναι αλληλένδετες όσο μακριά κι αν βρίσκονται.

Διαβάστε περισσότερα: www.nasa.gov