Η προβληματική ανατομία μιας Μυκηναίας κυρίας. New Reconstructions of the "Mykenaia" and a Seated Woman from Mycenae

Το εύρημα: Τμήμα τοιχογραφίας που εικονίζει το άνω μισό γυναικείας μορφής. Γνωστή ως "Μυκηναία". Διαστάσεις σωζόμενου τμήματος περίπου 50 x 70 εκ. 13ο αι. π.Χ. Μυκήνες Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Η περίφημη Μυκηναία ήρθε στο φως το 1970 στις ανασκαφές του Γεωργίου Μυλωνά στη Νοτιοδυτική Οικία των Μυκηνών και χρονολογείται τον 13ο αιώνα π.Χ.

Εικονίζεται μία γυναικεία μορφή με την κεφαλή σε κατατομή προς τα αριστερά και τον άνω κορμό κατ'ενώπιον σε γαλάζιο βάθος. Η γυναίκα έχει πολύ μακριά μαλλιά, χτενισμένα σε περίτεχνη κόμμωση, με μακριούς βοστρύχους, φορά περιδέραια και βραχιόλια και με το δεξί της χέρι κρατά ένα περιδέραιο. Φορά κιτρινωπό ένδυμα με κόκκινες και λευκές ταινίες στο οποίο σημειώνονται οι θηλές του στήθους.

Fig. 7. Ivory plaque from Mycenae. Athens, National Archaeological Museum, inv. no. 2641 (© National Archaeological Museum, Athens).

Reconstruction of goddess with outline of the ivory plaque figure from Mycenae displayed in figure 7 above (drawing by R. Ruppert).

Mελέτη της B. Jones, σχέδιο του R. Ruppert.

Experimental replication by the author of the blouse and dress (heanos) of Mykenaia, based on reconstruction C, three-quarter view.

Μέχρι πρόσφατα πιστευόταν ότι η Μυκηναία απεικόνιζε μια καθιστή θεά που κάποια πιστή της πρόσφερε το περιδέραιο. Ωστόσο το 2009 η Bernice Jones δημοσίευσε μία σημαντική μελέτη της τοιχογραφίας σε συνάρτηση με άλλα κομμάτια που βρέθηκαν στην ίδια περιοχή και κατέληξε σε μία νέα πρόταση που εικονίζει την γυναίκα όρθια να κατευθύνεται προς τα αριστερά και να προσφέρει το περιδέραιο, ίσως σε μία καθιστή θεότητα.

Η λεγόμενη "Μυκηναία" αποτελεί μια από τις πιο αναγνωρίσιμες εικόνες της ελληνικής αρχαιότητας. Αναπαράγεται αφειδώς σε τουριστικούς οδηγούς, αφίσες, κάρτες, στα σχολικά βιβλία μας. Ακόμη και σε εξώφυλλα βιβλίων, όπως το Helen of Troy της Bettany Hughes.

Την έχετε δει δεκάδες φορές, ασφαλώς πολλοί θα την έχετε θαυμάσει κι από κοντά στη μυκηναϊκή αίθουσα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου στην Αθήνα. 

Την έχετε δει πολλές φορές, αλλά αναρωτιέμαι πόσοι έχετε παρατηρήσει την προβληματική ανατομία της; Πόσοι έχετε παρατηρήσει ότι η περίφημη Μυκηναία έχει δύο δεξιά χέρια;