Σε
μια νέα εκπληκτική φωτογραφία από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble βλέπουμε ένα σχεδόν τέλειο δαχτυλίδι του Αϊνστάιν, ως
αποτέλεσμα του φαινομένου της βαρυτικής εστίασης. Clustered at the
centre of this image are six luminous spots of light, four of them forming a
circle around a central pair. Appearances can be deceiving, however, as this
formation is not composed of six individual galaxies, but only three: to be
precise, a pair of galaxies and one distant quasar. Hubble data also indicates
that there is a seventh spot of light in the very center, which is a rare fifth
image of the distant quasar. This rare phenomenon is caused by the presence of
two galaxies in the foreground that act as a lens. The central pair of galaxies
in this image are genuinely two separate galaxies. The four bright points
circling them, and the fainter one in the very center, are actually five
separate images of a single quasar (known as 2M1310-1714), an extremely
luminous but distant object. The reason behind this “seeing quintuple” effect
is a phenomenon known as gravitational lensing. Gravitational lensing occurs
when a celestial object with an enormous amount of mass — such as a pair of
galaxies — causes the fabric of space to warp such that the light travelling
through that space from a distant object is bent and magnified sufficiently
that humans here on Earth can observe multiple magnified images of the far-away
source. The quasar in this image actually lies further away from Earth than the
pair of galaxies. The light from the quasar has been bent around the galaxy
pair because of their enormous mass, giving the incredible appearance that the
galaxy pair are surrounded by four quasars
— whereas in reality, a single quasar lies far beyond them! Credit: ESA/Hubble &
NASA, T. Treu. Acknowledgment: J. Schmidt
Ως βαρυτικός
φακός χαρακτηρίζεται μια κατανομή ύλης που βρίσκεται ανάμεσα σε μία
μακρινή πηγή φωτός και έναν παρατηρητή, η οποία καμπυλώνει την διαδρομή του
φωτός από την πηγή μέχρι τον παρατηρητή. Το φαινόμενο ονομάζεται βαρυτική
εστίαση και αποτελεί μία από τις προβλέψεις της Γενικής Θεωρίας της
Σχετικότητας. Όταν η μακρινή πηγή φωτός και ο παρατηρητής τυχαίνει να είναι
κατάλληλα ευθυγραμμισμένοι, τότε το φως φαίνεται σαν δακτύλιος που
ονομάζεται δακτύλιος Einstein–Chwolson.
Σε
μια νέα εκπληκτική φωτογραφία από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble (που δεν το
βάζει κάτω μέχρι να
πάρει τα πρωτεία το επερχόμενο τηλεσκόπιο Webb) βλέπουμε ένα σχεδόν
τέλειο δαχτυλίδι του Αϊνστάιν, ως αποτέλεσμα του φαινομένου της βαρυτικής
εστίασης.
Credit: ESA/Hubble
& NASA, T. Treu. Acknowledgment: J. Schmidt. Music: Stellardrone - Stardome
Αυτό
το σπάνιο φαινόμενο προκαλείται από την παρουσία δύο γαλαξιών με τεράστια μάζα
στο προσκήνιο που λειτουργούν ως βαρυτικοί φακοί στο φως του μακρινού κβάζαρ
2M1310-1714. Παρατηρείστε τα έξι φωτεινά σημεία – τέσσερα στην περιφέρεια και
δυο στο μέσον του δακτυλίου. Τα δυο φωτεινά σημεία στο κέντρο είναι το ζεύγος
των γαλαξιών, ενώ τα τέσσερα φωτεινά σημεία στην περιφέρεια (συν ένα ακόμα στο
κέντρο που υποδεικνύουν τα δεδομένα του Hubble), είναι στην πραγματικότητα
πέντε ξεχωριστές μεγεθυμένες εικόνες του ίδιου μακρινού κβάζαρ.
Πηγές:
https://esahubble.org/images/potw2132a/
- https://physicsgg.me/2021/08/31/
