Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Νάξου, At the Archaeological Museum of Naxos

Στο αρχαιολογικό Μουσείο της Νάξου εκτίθενται έργα τέχνης και αντικείμενα καθημερινής χρήσης που ήρθαν στο φώς από τις ανασκαφές που διεξάγονται στο νησί συνεχώς μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, και χρονολογούνται από τα νεότερα νεολιθικά έως τα παλαιοχριστιανικά χρόνια (5300 π.Χ. - 5ος αι. μ.Χ.).

The Archeological Museum of Naxos houses works of art and objects of every day use dating from the Late Neolithic period to Early Christian times (5300 BC - 5th c. AD). These finds came to light in the excavations which have been continuing on the island since the Second World War.

H Nάξος είναι το μεγαλύτερο και σημαντικότερο νησί των Κυκλάδων, τόπος πλούσιος με κατάλληλους περιβαλλοντικούς παράγοντες για την ανάπτυξη της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Είναι εξάλλου ένα "ευλίμενο" νησί, γεγονός που βοήθησε ιδιαίτερα στην έντονη και συνεχή πολιτιστική παρουσία του στον ελληνικό χώρο από το τέλος της 4ης χιλιετίας π.Χ. έως σήμερα.

Naxos is the largest and most important of the Cyclades, a rich island with a natural environment suitable for the development of farming and stock-raising. It is also an island with good natural harbors, a circumstance which has contributed much to its strong continuous cultural presence in Greece from the end of the 4th millennium BC to the present day.

Η πρώτη μεγάλη ακμή της Νάξου σημειώνεται κατά την πρωτοκυκλαδική εποχή (περ. 2700 - 2300 π.Χ.) κατά την οποία η Νάξος με τα γύρω μικρά νησιά εξελίσσεται σε ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά και πολιτισμικά κέντρα της εποχής. Κατά τις επόμενες περιόδους της Χαλκοκρατίας συμβαίνουν διάφορες μεταβολές και αναστατώσεις στον αιγαιακό χώρο που έχουν αποτέλεσμα να αναδειχθούν νέα κέντρα σε άλλα νησιά (Θήρα, Μήλος, Πάρος) και η Νάξος να χάσει την κυριαρχική της θέση στο Αιγαίο.

Naxos first flourished during Early Cycladic II period (about 2700 - 2300 BC), during which, along with the small nearby islets, it evolved into one of the most important commercial and cultural centres of the period. During the later phases of the Bronze Age, there were a variety of changes and upheavals in the Aegean which resulted in new centres rising to prominence on other islands (Thera, Milos, Paros) and Naxos lost its leading position in the Aegean.

Oι ανασκαφές στα τελευταία 40 χρόνια έχουν φέρει στο φώς πλήθος αρχαιολογικών χώρων (Γρόττα, Απλώματα, Πλίθος στη Χώρα, Μέλανες, Σαγκρί, Ύρια, Τσικαλαριό στην κεντρική Νάξο, Πάνορμος, Κορφή τ' Αρωνιού στην ανατολική Νάξο) αλλά και πολυάριθμων ευρημάτων που στεγάζονται στο Μουσείο της Νάξου.

Excavations over the last forty years have brought a large number of archaeological sites (Grotta, Aplomata, Pithos in Chora, Melanes, Sangri, Iria, Tsikalario in central Naxos, Panormos, Korphi t'Aroniou in east Naxos), and also the many finds that are now housed in the Naxos Museum.

Το μουσείο της Νάξου είναι φημισμένο για τις δύο ιδιαίτερα σημαντικές συλλογές του, την Κυκλαδική και τη Μυκηναϊκή. Η πρώτη, περιέχει ευρήματα της Πρωτοκυκλαδικής εποχής, η οποία εκτείνεται από τα τέλη της 4ης χιλιετίας π.Χ. ως τα τέλη της 3ης χιλιετίας π.Χ.

 

The collections of Early Cycladic marble figurines is second to only to that of the National Archaeological Museum in Athens. 

There are also some very fine collections of vases dating from the Mycenaean (late 2nd millennium BC) and Geometric periods (9th - 8th c. BC).

Στο Αιγαίο, η περίοδος αυτή συνδέεται με την εισαγωγή των μετάλλων, δηλαδή του χαλκού και του μαρμάρου, καθώς και με τη μετάδοση τεχνικών γνώσεων, με αποτέλεσμα οι Κυκλάδες – εξαιτίας και της γεωγραφικής τους θέσης – να αναδειχθούν σε σημαντικό κέντρο πολιτιστικής ανάπτυξης.

Στα ευρήματα αυτής της περιόδου περιλαμβάνονται μαρμάρινα βιολόσχημα (ανθρώπινες μορφές με περίγραμμα σε σχήμα βιολιού) πρωτοκυκλαδικά ειδώλια, κεραμικά σκεύη καθημερινής και λατρευτικής χρήσης, καθώς και αξιοσημείωτα κτερίσματα που έχουν ανακαλυφθεί σε τάφους, φτιαγμένα από ασήμι και χαλκό.

Η δεύτερη περίοδος ακμής της Νάξου είναι η Υστερομυκηναϊκή (1400 – 1100 π.Χ.). Οι οικισμοί στην ύπαιθρο του νησιού περιορίζονται, ενώ η πόλη αναπτύσσεται πάνω από τον παλαιό οικισμό της Γκρότας, με μικρότερους οικισμούς στα δυτικά και στα ανατολικά του νησιού. 

Η μυκηναϊκή περίοδος αντιπροσωπεύεται κυρίως από αξιόλογα δείγματα κεραμικής, με πλούσια ζωγραφική διακόσμηση, εμπνευσμένη από τη φύση, ξίφη από χαλκό, αντικείμενα από ελεφαντόδοντο και χρυσό, χάντρες από ημιπολύτιμους λίθους, καθώς και δαχτυλίδια που προέρχονται κατά κύριο λόγο από ανασκαφές (κυρίως οικογενειακών) τάφων της περιόδου.

Επιπλέον, στο Μουσείο της Νάξου εκθέτονται ευρήματα από τη γεωμετρική περίοδο. Αυτά περιλαμβάνουν μεγάλους αμφορείς και αγγεία, με σφαιρικό σώμα για διάφορες χρήσεις και με πλήθος διακοσμήσεων (από απλά γεωμετρικά σχήματα, μέχρι μαιάνδρους και μορφές ανθρώπων και ζώων). Πολλά, εξάλλου, είναι τα παραδείγματα γεωμετρικής αρχιτεκτονικής σε τάφους του νησιού, όπου βρέθηκαν χρυσά και πήλινα αντικείμενα.

Οι αρχαϊκοί (7ος - 6ος αι. π.Χ.), οι κλασικοί (5ος - 4ος αι. π.Χ.) και οι ελληνιστικοί (3ος - 1ος αι. π.Χ.) χρόνοι αντιπροσωπεύονται από χαρακτηριστικά δείγματα κεραμικής και πήλινων ειδωλίων. 

The Archaic (7th - 6th c. BC), Classical (5th - 4th c. BC) and Hellenistic (3rd - 1st c. BC) periods are represented by characteristic examples of pottery and terracotta figurines. 

Από τη ρωμαϊκή εποχή (1ος π.Χ. - 2ος αι. μ.Χ.) εκτός από τα κεραμικά υπάρχει και μια μεγάλη, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συλλογή γυάλινων αγγείων.

The Roman period (1st c. BC to 2nd c. AD) has yielded not only pottery but also a large, highly interesting collection of glass vases.

Ορισμένα ευρήματα προέρχονται από νεκροταφείο κοντά στο χωριό Τσικαλαριό. Στο συγκεκριμένο νεκροταφείο οι ταφικοί περίβολοι σηματοδοτούνταν με μια μακρόστενη πλάκα που ήταν τοποθετημένη σε όρθια θέση: πρόκεται για ένα είδος μενίρ, το οποίο αποτελεί μοναδικό φαινόμενο για τον ελλαδικό χώρο.

Ανάμεσα στα ευρήματα περιλαμβάνονται αγάλματα (τέσσερις κορμοί Κούρων και ένα πολύ όμορφο άγαλμα γυναικείας θεάς από τις Εγγαρές από τα τέλη του 5ου αι. π.Χ.), επιτύμβιες στήλες, ένα επιτύμβιο λιοντάρι, καθώς και η βάση ενός τιμητικού ανδριάντα. Πιστεύεται πως πάνω στη βάση αυτή, υπήρχε χάλκινο άγαλμα που αναπαραστούσε κάποιον επιφανή πολίτη της Ρόδου.

Τέλος, στην ταράτσα του μουσείου, αξίζει να θαυμάσετε το μοναδικό ψηφιδωτό δάπεδο που βρέθηκε σε κατοικία του 3ου αι. π.Χ. και που απεικονίζει ημίγυμνη γυναικεία μορφή που ιππεύει θαλάσσιο τέρας.