O δεινόσαυρος «ουράνιο τόξο». New 'Rainbow' Dinosaur May Have Sparkled Like a Hummingbird

Καλλιτεχνική απεικόνιση του δεινοσαύρου που έμοιαζε σύμφωνα με τους ερευνητές με... ουράνιο τόξο. An artist's depiction of Caihong juji, a species of theropod dinosaur that lived 160 million years ago in what's now northeastern China. Credit: Velizar Simeonovski, The Field Museum, for UT Austin Jackson School of Geosciences

Η Κίνα έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε ένα παλαιοντολογικό ελντοράντο αφού ανακαλύπτονται συνεχώς νέα είδη δεινοσαύρων και άλλα ευρήματα που σχετίζονται με την χλωρίδα, την πανίδα και τις συνθήκες που επικρατούσαν στον πλανήτη πριν 100-200 εκατ. έτη. Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Τσαντ Ελίασον, ειδικό στα πτηνά στο Μουσείο Field στο Σικάγο, ανακάλυψαν τα απολιθώματα ενός άγνωστου είδους δεινοσαύρου.

The slab containing Caihong juji. Exceptional conditions allowed the dinosaur's feathers to fossilize along with its bones. PHOTOGRAPH BY THE FIELD MUSEUM

Πρόκειται για ένα μικρό δεινόσαυρο που είχε μέγεθος πάπιας και ήταν καλυμμένος με ένα ιριδίζον φτέρωμα που μοιάζει με αυτό που έχει το κολιμπρί. Αυτού του είδους το φτέρωμα ανάλογα με την γωνία από την οποία το κοιτάζει κάποιος παίρνει διάφορες αποχρώσεις. Το νέο είδος ονομάστηκε Caihong juji που σημαίνει στα κινεζικά «ουράνιο τόξο με μεγάλο λοφίο».

A comparison of melanosomes from C. juji (top row) with those of iridescent feathers from modern birds. Credit: Hu et al/DOI:10.1038/s41467-017-02515-y

«Συνήθως τα απολιθώματα που εντοπίζουν οι ερευνητές αφορούν σκληρά μέρη του σώματος όπως τα οστά αλλά κάποιες φορές εντοπίζονται σε καλή κατάσταση και άλλα πιο μαλακά μέρη όπως το φτέρωμα γεγονός που επιτρέπει να ανασυνθέτουμε καλύτερα την εικόνα που είχε ένα είδος. Ο συγκεκριμένος δεινόσαυρος διατηρήθηκε σε εκπληκτική κατάσταση και μπορούμε να δούμε σημαντικές λεπτομέρειες του» αναφέρει ο Ελίασον. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Communications».

Πηγές: https://www.nature.com/articles/s41467-017-02515-y - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=933949

Η σαλμονέλα φαίνεται πως εξολόθρευσε τους Αζτέκους. Salmonella epidemic may have wiped out 15 million Aztecs, study finds

Αυτό υποστηρίζουν δύο νέες έρευνες για τα αίτια θανατηφόρων επιδημιών. Researchers have used new methods in ancient DNA research to identify Salmonella enterica Paratyphi C, a pathogen that causes enteric fever, in the skeletons of victims of the 1545-1550 cocoliztli epidemic in Mexico, identifying a possible cause of this devastating colonial epidemic. Photograph: FabioIm/Getty Images

Η εξάπλωση της πανώλης που σκότωσε τουλάχιστον το ένα τρίτο του πληθυσμού στην Ευρώπη του Μεσαίωνα, οφειλόταν κυρίως στα παράσιτα των ανθρώπων και όχι στα τρωκτικά. Ενώ η εξάπλωση μιας -έως τώρα άγνωστης αιτιολογίας- επιδημίας που αφάνισε το 80% των Ατζτέκων του Μεξικού, οφειλόταν πιθανότατα σε εντερική σαλμονέλα.

Αυτά είναι τα συμπεράσματα δύο νέων επιστημονικών μελετών, που έρχονται να ρίξουν νέο φως σε δύο περιστατικά, τα οποία έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη τόσο της «γηραιάς» ηπείρου, όσο και του «νέου κόσμου».

Every child learns at school that the Black Death was spread by rats which carried infected fleas. But a new study suggests rodents have been unfairly blamed for the plague (artist's impression) which killed millions of people across medieval Europe.

Στην πρώτη μελέτη, Νορβηγοί και Ιταλοί επιστήμονες των πανεπιστημίων του Όσλο και της Φεράρα, με επικεφαλής τον καθηγητή Νιλς Στένσεθ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το BBC, συμπέραναν ότι οι ψύλλοι και οι ψείρες στο σώμα των ανθρώπων και όχι οι αρουραίοι και τα άλλα τρωκτικά -όπως θεωρείτο έως τώρα- ήσαν οι βασικοί φορείς διάδοσης του «Μαύρου Θανάτου», όπως έγινε γνωστή η πανώλη (πανούκλα) που σκότωσε περίπου 25 εκατομμύρια Ευρωπαίους μεταξύ 1347 - 1451.

Χρησιμοποιώντας ιστορικά αρχεία για την εξέλιξη της επιδημίας και τους θανάτους σε εννέα ευρωπαϊκές πόλεις, καθώς και τεχνικές υπολογιστικής προσομοίωσης, οι ερευνητές μοντελοποίησαν τη δυναμική της εξάπλωσής της.

The Black Death, it appears, may not have been spread by filthy rats, but by lice and fleas carried by humans instead, research has found.

Κατέληξαν έτσι στην εκτίμηση ότι ούτε οι αρουραίοι, ούτε η εξάπλωση του βακτηρίου μέσω του αέρα ευθύνονταν, αλλά οι ψύλλοι και οι ψείρες που πηδούσαν από άνθρωπο σε άνθρωπο και έπιναν μολυσμένο αίμα.

The Black Death of 1348 killed a third of Europe in just a few years. Pictured is an artist's impression a medieval Venetian doctor.

Κατά τους επιστήμονες, μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθεί η τόσο ταχεία εξάπλωση της φονικής επιδημίας. «Θα ήταν απίθανο να έχει εξαπλωθεί τόσο γρήγορα, αν μεταδιδόταν από τους αρουραίους, από ό,τι από σε άνθρωπο σε άνθρωπο» δήλωσε ο Στένσεθ.

Η πανώλη συνεχίζει να ενδημεί σε ορισμένες χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής, διατηρούμενη σε πληθυσμούς μολυσμένων τρωκτικών. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μεταξύ 2010 - 2015 υπήρξαν 3.248 διαγνωσμένα περιστατικά πανώλους σε ανθρώπους, από τα οποία τα 584 οδήγησαν σε θάνατο των ασθενών. Η τήρηση των μέτρων υγιεινής αποτελεί βασικό μέτρο προφύλαξης για την αποτροπή των λοιμώξεων.

Οι Αζτέκοι

Overview of Teposcolula-Yucundaa, showing its location in the Mixteca Alta region of Oaxaca, Mexico (A), and its central administrative area (B), where excavations took place. (C) shows a drawing of individual 35, from which an S. enterica genome was isolated. Credit: Åshild J. Vågene et al. Salmonella enterica genomes from victims of a major 16th century epidemic in Mexico. Credit: Nature Ecology and Evolution.

Στην περίπτωση των Αζτέκων του Μεξικού, εκτιμάται ότι μέσα σε πέντε χρόνια, μεταξύ 1545-1550, περίπου 15 εκατομμύρια άνθρωποι (το 80% των κατοίκων) πέθαναν από μια τρομερή επιδημία που στην τοπική γλώσσα είχε ονομασθεί «κοκολίζτλι» (σημαίνει μάστιγα ή λοιμός). Οι άνθρωποι είχαν υψηλό πυρετό, πονοκεφάλους και αιμορραγία από τα μάτια, το στόμα και τη μύτη, πεθαίνοντας μέσα σε τρεις έως τέσσερις μέρες.

An Aztec Life-Death figure of the 900 to 1250 AD era. (Wikimedia Commons)

Επρόκειτο για τη δεύτερη, αλλά φονικότερη, από τις τρεις σοβαρότερες επιδημίες που έπληξαν το Μεξικό μετά την άφιξη των Ευρωπαίων. Είχε προηγηθεί πριν δύο δεκαετίες το ξέσπασμα μιας επιδημίας ευλογιάς που σκότωσε πέντε έως οκτώ εκατομμύρια Αζτέκους, ενώ ακολούθησε το 1576-78 μια δεύτερη επιδημία που οδήγησε στο θάνατο τον μισό από τον εναπομείναντα πληθυσμό.

Excavated structure at the northern edge of the Grand Plaza at Teposcolula-Yucundaa. Architectural investigations of the Grand Plaza resulted in the unexpected discovery of a large epidemic cemetery associated with the 1545-1550 cocoliztli epidemic. The cemetery was found to contain numerous mass burials, attesting to the catastrophic nature of the epidemic. Credit: Christina Warinner. The Teposcolula-Yucundaa Archaeological Project.

Έκτοτε, οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν ποιος παθογόνος μικροοργανισμός ήταν ο ένοχος για μια από τις φονικότερες επιδημίες στην παγκόσμια ιστορία, που προσεγγίζει εκείνη της πανούκλας της μεσαιωνικής Ευρώπης.

Αυτή τη φορά, ίσως οι επιστήμονες έχουν την απάντηση, καθώς πιστεύουν ότι επρόκειτο για ένα «εντερικό πυρετό» παρόμοιο με τον τυφοειδή.

Åshild J. Vågene conducting lab work at the Max Planck Institute for the Science of Human History. Credit: Elizabeth Nelson

Ερευνητές, με επικεφαλής την Άσιλντ Βάγκενε του Πανεπιστημίου του Τίμπιγκεν της Γερμανίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature Ecology and Evolution", σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, ανέλυσαν δείγματα DNA από 29 σκελετούς που είχαν πεθάνει από τη μυστηριώδη νόσο «κοκολίζτλι» και είχαν ταφεί σε κοινό νεκροταφείο.

Η σαλμονέλα μεταδίδεται μέσω μολυσμένης τροφής ή νερού και μπορεί να ταξίδεψε στο Μεξικό μέσω των ζώων που έφεραν οι ισπανοί κατακτητές με τα πλοία τους. The Spanish invasion of Mexico, depicted in a nineteenth-century illustration, was followed by a series of epidemics of unknown cause. Bettmann/Getty

Η γενετική ανάλυση αποκάλυψε ίχνη μόνο ενός παθογόνου μικροοργανισμού, του βακτηρίου της εντερικής σαλμονέλα (Salmonella enterica), που, μεταξύ άλλων, μπορεί να προκαλέσει τυφοειδή πυρετό. Η σαλμονέλα μεταδίδεται μέσω μολυσμένης τροφής ή νερού και μπορεί να ταξίδεψε στο Μεξικό μέσω των ζώων που έφεραν οι ισπανοί κατακτητές με τα πλοία τους. Η εντερική σαλμονέλα ήταν παρούσα ήδη στη μεσαιωνική Ευρώπη.

Scientists analysed DNA extracted from the teeth of skeletons in a cemetery in Mexico. Henry Romero/Reuters

Αν και δεν βρήκαν άλλο μικρόβιο στους νεκρούς Αζτέκους, οι γερμανοί επιστήμονες δεν αποκλείουν τελείως είτε να μη μπόρεσαν να ανιχνεύσουν κάτι άλλο που υπήρχε, είτε να πρόκειται για ένα τελείως άγνωστο στους επιστήμονες μικρόβιο.

Πηγές: Åshild J. Vågene et al, Salmonella enterica genomes from victims of a major sixteenth-century epidemic in Mexico, Nature Ecology & Evolution (2018). DOI: 10.1038/s41559-017-0446-6 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=933856 - BBC News

Το πρώτο πλανητικό σύστημα που ανακαλύπτουν ερασιτέχνες αστρονόμοι. Multi-planet System Found Through Crowdsourcing

Καλλιτεχνική απεικόνιση του πλανητικού συστήματος που ανακάλυψαν οι ερασιτέχνες αστρονόμοι. This artist concept shows K2-138, the first multi-planet system discovered by citizen scientists. Credits: NASA/JPL-Caltech

Χιλιάδες λάτρεις της επιστήμης από όλο τον κόσμο συμμετέχουν σε ένα μεγάλο διαδικτυακό πρότζεκτ που ονομάζεται «Citizen Science Alliance».

Οι… πολίτες της επιστήμης είναι άνθρωποι που ασχολούνται ερασιτεχνικά με διάφορους κλάδους της επιστήμης. Μια από τις ομάδες που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο του πρότζεκτ είναι οι επονομαζόμενοι «Exoplanet Explorers». Τα μέλη αυτής της ομάδας όπως λέει και το όνομα τους ένωσαν τις δυνάμεις τους για να επεξεργαστούν δεδομένα της αποστολής Kepler.

To διαστημικό τηλεσκόπιο της αποστολής ξεκίνησε το 2009 να εξερευνά μια περιοχή του γαλαξία μας στην οποία βρίσκονται περίπου 150 χιλιάδες άστρα. Από την επεξεργασία των δεδομένων που έχει συλλέξει μέχρι σήμερα το τηλεσκόπιο έχουν εντοπιστεί περίπου 4 χιλιάδες εξωπλανήτες και έχει υποδειχθεί η ύπαρξη άλλων περίπου δύο χιλιάδων που αναμένουν την επιβεβαίωση των αρχικών παρατηρήσεων για να μπουν και αυτοί στην λίστα.

Πολλές ερευνητικές ομάδες συνεχίζουν να αναλύουν τα δεδομένα που έχει συλλέξει το Kepler και θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξουν πολλές ακόμη ανακαλύψεις εξωπλανητών από την συγκεκριμένη αποστολή.

Όπως έγινε γνωστό οι Exoplanet Explorers εντόπισαν ένα νέο πλανητικό σύστημα αναλύοντας τα δεδομένα του Kepler. Οι ανακοινώσεις της ομάδας προκάλεσαν μεγάλο ενδιαφέρον όχι μόνο επειδή πρόκειται για ένα μεγάλο πλανητικό σύστημα αλλά επειδή για πρώτη φορά ερασιτέχνες αστρονόμοι κάνουν μια τέτοια ανακάλυψη.

Ερασιτέχνες αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει στο παρελθόν μεμονωμένους πλανήτες αλλά όχι ένα ολόκληρο πλανητικό σύστημα.

This artist concept depicts a top-down view of the K2-138 system, showing the orbits and relative sizes of the five known planets. Credits: NASA/JPL-Caltech

Το σύστημα αυτό ονομάζεται K2-138 και βρίσκεται σε απόσταση 620 ετών φωτός από εμάς. Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει μέχρι στιγμής πέντε πλανήτες και εκτιμούν ότι υπάρχει κατά πάσα πιθανότητα τουλάχιστον άλλος ένας.

Οι τέσσερις πλανήτες φαίνεται ότι ανήκουν στην κατηγορία των Υπερ-Γαιών (πλανήτες με μέγεθος κοντινό με αυτό της Γης) και σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις είναι μεγαλύτεροι από την Γη και μικρότεροι από τον Ποσειδώνα.

Δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί ποιοι από αυτούς είναι βραχώδεις και ποιοι πλανήτες αερίων. Φαίνεται επίσης ότι όλοι οι πλανήτες του συστήματος αρχικά σχηματίστηκαν σε σχετικά μακρινές αποστάσεις από το μητρικό τους άστρο αλλά προοδευτικά όλοι «μετακόμισαν» κοντά στο άστρο για αυτό και αναπτύσσονται σε αυτούς μεγάλες θερμοκρασίες.

Υπολογίζεται ότι σε κάποιους από τους πλανήτες επικρατούν θερμοκρασίες πέριξ των 400 βαθμών Κελσίου και σε κάποιους αναπτύσσονται θερμοκρασίες πέριξ των 900 βαθμών Κελσίου. Η ανακάλυψη που θα δημοσιευθεί σε προσεχές τεύχος της επιθεώρησης «The Astronomical Journal».

Πηγές: https://arxiv.org/abs/1801.03874 - http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1500190498 - NASA