Ανακαλύφθηκαν τρία τεράστια φαράγγια κάτω από τα χιόνια στην Ανταρκτική. Giant canyons discovered in Antarctica

Έχουν μήκος εκατοντάδων χιλιομέτρων και ελίσσονται ανάμεσα στα βουνά. Researchers have discovered mountain ranges and three huge, deep subglacial valleys from data collected during the first modern aerogeophysical survey of the South Pole region. Credit: University of Northumbria at Newcastle

Βρετανοί γεωεπιστήμονες ανακάλυψαν κάτω από τους πάγους της Ανταρκτικής τρία τεράστια και βαθιά φαράγγια, καθένα από τα οποία έχει μήκος εκατοντάδων χιλιομέτρων και ελίσσεται ανάμεσα σε ψηλά βουνά, χωρίς να είναι ορατά πάνω από την καλυμμένη με χιόνια και πάγους επιφάνεια.

Οι ερευνητές του πολικού ερευνητικού προγράμματος PolarGAP, με επικεφαλής τη Δρ Κέιτ Γουίντερ του Τμήματος Γεωγραφίας και Περιβαλλοντικών Επιστημών του βρετανικού Πανεπιστημίου Νορθάμπρια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο Geophysical Research Letters, πραγματοποίησαν την ανακάλυψη με τη βοήθεια ιπτάμενου ραντάρ, σύμφωνα με το BBC.

Όπως ανέφεραν, αν οι πάγοι της Ανταρκτικής λιώσουν κι άλλο λόγω της κλιματικής αλλαγής, τότε τα υπόγεια φαράγγια θα επιταχύνουν την μετακίνηση των λιωμένων πάγων προς τη θάλασσα, με συνέπεια την άνοδο της στάθμης των υδάτων.

It was thought that a gap in the Transantarctic Mountains could provide a route for ice to escape from the east of the continent to the west. TOM JORDAN

«Τα φαράγγια αυτά λειτουργούν ως κανάλια του πάγου από το κέντρο της ηπείρου προς την ακτή. Συνεπώς, αν οι κλιματικές συνθήκες αλλάξουν στην Ανταρκτική, θα πρέπει να περιμένουμε τον πάγο να κυλήσει πολύ πιο γρήγορα προς τη θάλασσα. Αυτό τα κάνει πραγματικά σημαντικά και, παρόλα αυτά, δεν γνωρίζαμε την ύπαρξή τους έως τώρα», δήλωσε η Γουίντερ.

Το μεγαλύτερο από τα φαράγγια (Foundation Trough) έχει μήκος άνω των 350 χιλιομέτρων και πλάτος 35 χιλιομέτρων. Το δεύτερο (Patuxent Trough) έχει μήκος πάνω από 300 χιλιόμετρα και πλάτος πάνω από 15 χιλιόμετρα, ενώ το τρίτο φαράγγι (Offset Rift Basin) έχει μήκος άνω των 150 χιλιομέτρων και πλάτος περίπου 30 χιλιομέτρων.

Τα φαράγγια είναι θαμμένα κάτω από πολλές εκατοντάδες μέτρα πάγου. Έτσι, για να φθάσει κανείς στον πάτο του μεγαλύτερου φαραγγιού, θα πρέπει να κάνει γεώτρηση βάθους άνω των δύο χιλιομέτρων.

Airborne instruments were flown out from the South Pole, including over the area (red rectangle) where the troughs are sited. Credit: University of Northumbria at Newcastle

Το πρόγραμμα PolarGAP χρηματοδοτείται κυρίως από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), που θέλει να συλλέξει στοιχεία για μια περιοχή του πλανήτη, την οποία οι δορυφόροι δεν μπορούν να δουν. Έτσι, ο μόνος τρόπος για να μην μείνει «τυφλή» αυτή η περιοχή, είναι να γίνει συλλογή στοιχείων από αεροπλάνα.

Αυτό έκανε η ομάδα της Γουίντερ, που χρησιμοποίησε αερομεταφερόμενο ραντάρ ικανό να δει κάτω από τον πάγο. Είναι πιθανό ότι αυτά τα γιγάντια φαράγγια κοντά στο Νότιο Πόλο δημιουργήθηκαν στη διάρκεια μιας προηγούμενης εποχής παγετώνων.

Πηγές: Kate Winter et al. Topographic Steering of Enhanced Ice Flow at the Bottleneck Between East and West Antarctica, Geophysical Research Letters (2018). DOI: 10.1029/2018GL077504 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=982702

Η κατάθλιψη επιταχύνει τη γήρανση του εγκεφάλου. Depression speeds up brain aging

Otto Dix, Melancholie, 1930. Έρευνα του Πανεπιστημίου του Σάσεξ. Psychologists at the University of Sussex have found a link between depression and an acceleration of the rate at which the brain ages. Although scientists have previously reported that people with depression or anxiety have an increased risk of dementia in later life, this is the first study that provides comprehensive evidence for the effect of depression on decline in overall cognitive function (also referred to as cognitive state), in a general population.

Επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Σάσεξ ανακάλυψε σχέση μεταξύ κατάθλιψης και επιτάχυνσης του ρυθμού γήρανσης του εγκεφάλου. Αν και οι επιστήμονες έχουν και στο παρελθόν αναφέρει ότι τα άτομα με άγχος ή κατάθλιψη έχουν αυξημένο κίνδυνο άνοιας μετέπειτα στη ζωή τους, η βρετανική μελέτη είναι η πρώτη που παρέχει επαρκείς αποδείξεις για την επίδραση της κατάθλιψης στην εξασθένηση της γνωστικής λειτουργίας του γενικού πληθυσμού.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται λοιπόν στο επιστημονικό έντυπο Psychological Medicine, οι ερευνητές προχώρησαν σε συστηματική ανασκόπηση 34 μελετών, με επίκεντρο τη σχέση κατάθλιψης ή άγχους με τη φθορά της γνωστικής λειτουργίας με την πάροδο του χρόνου.

Τα στοιχεία αφορούσαν πάνω από 71.000 άτομα, μεταξύ των οποίων άνθρωποι με συμπτώματα κατάθλιψης καθώς και διαγνωσμένοι με κλινική κατάθλιψη.

How depression and anxiety speed up cognitive ageing. Credit: Amber John, University of Sussex

Από την επεξεργασία των δεδομένων προέκυψε ότι, τα άτομα με κατάθλιψη είχαν μεγαλύτερη εξασθένηση της γνωσιακής τους κατάστασης στην τρίτη ηλικία, συγκριτικά με συνομηλίκους τους χωρίς κατάθλιψη.

«Η μελέτη έχει μεγάλη σημασία γιατί ο πληθυσμός γερνά με ταχύ ρυθμό και ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν με εξασθενημένες γνωστικές λειτουργίες και άνοια αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα τριάντα χρόνια. Τα ευρήματα θα πρέπει να δώσουν στις κυβερνήσεις έναν ακόμα λόγο για να πάρουν το θέμα στα σοβαρά και να διασφαλίσουν τις κατάλληλες παροχές υγείας. Πρέπει να προστατεύσουμε την πνευματικής ευημερία των ηλικιωμένων και να παρέχουμε την κατάλληλη φροντίδα σε όσους πάσχουν από κατάθλιψη και άγχος, ώστε να διασφαλίσουμε την καλή εγκεφαλική τους λειτουργία δια βίου», σχολιάζει η Δρ Ντάρια Γκαϊσίνα, εις εκ των συγγραφέων της μελέτης.

Πηγές: A. John, U. Patel, J. Rusted, M. Richards, D. Gaysina. Affective problems and decline in cognitive state in older adults: a systematic review and meta-analysis. Psychological Medicine, 2018; 1 DOI: 10.1017/S0033291718001137 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=982820