Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Τετάρτη 27 Μαΐου 2015

Νέα ιδιωτική πρωτοβουλία για τον εποικισμό του Άρη. New project aims to establish a human colony on Mars

Παρόλο που ίσως και οι αστροναύτες της MarsPolar θα περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους στον Άρη, όπως θα συμβεί και με τους αστροναύτες της Mars One, η κοινοπραξία αφήνει το ενδεχόμενο να κατασκευάσει ένα διαστημόπλοιο για την επιστροφή στη Γη. Artist's rendering of the Mars Transportation Vehicle. Credit: MarsPolar

Μια ακόμη διεθνής κοινοπραξία έβαλε στο «στόχαστρο» τον Άρη, προγραμματίζοντας να εγκαταστήσει γύρω στο 2029 να εγκαταστήσει την πρώτη της αποικία στον Κόκκινο Πλανήτη.

Με μέλη ειδικούς από τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, την Ουκρανία, την Πολωνία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η κοινοπραξία ονομάζεται MarsPolar και προορίζει την αποικία της για έναν από τους δύο πόλους του Άρη, όπου όλα τα στοιχεία δείχνουν πως υπάρχει παγωμένο νερό.

Το σχέδιο είναι οι κάτοικοι της αποικίας να αυξάνονται με 4-6 αστροναύτες ανά 2 χρόνια, ενώ ακόμη παραμένει ανοικτό το κατά πόσο θα επιστρέψουν στη Γη, έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με τους υπεύθυνους της MarsPolar, η αποστολή τους θα μπορούσε να γίνει με τα διαστημόπλοια της ιδιωτικής εταιρείας SpaceX. Πριν όμως καταφθάσουν οι πρώτοι άποικοι, θα έχουν προηγηθεί αρκετά «ταξίδια», για τη μεταφορά προμηθειών και των υλικών από τα οποία θα κατασκευασθεί η βάση. Επίσης, στα πλάνα περιλαμβάνεται και η αποστολή ενός τροχοφόρου οχήματος.

Mars Transfer Vehicle. Credit: MarsPolar

Με βάση το χρονοδιάγραμμα της κοινοπραξίας, μέχρι το 2020 αναμένεται να είναι έτοιμο το Όχημα Μεταφοράς στον Άρη (MTV), για να εκτοξευθεί σε τροχιά γύρω από τη Γη, μεταφέροντας 35 τόνους φορτίου. Το φορτίο αυτό θα αποτελείται από τρόφιμα, νερό, οξυγόνο, αλλά και απαραίτητο εξοπλισμό – όπως ηλιακά πάνελ, μονάδες παραγωγής νερού και διαστημικές στολές.

Έναν μήνα αφότου το MTV αρχίσει να περιφέρεται γύρω από τον πλανήτη μας, θα απογειωθεί ένα ακόμη σκάφος, με ακόμη 40 τόνους προμηθειών, που θα προσδεθεί στο MTV ώστε το διαστημόπλοιο να αποκτήσει και δεύτερο κινητήρα.

Στη συνέχεια, το διαστημόπλοιο θα βάλει «πλώρη» για τον πλανήτη, χωρίς αστροναύτες, όπου θα προσεδαφισθεί με τη βοήθεια ενός αλεξίπτωτου. 

MarsPolar, a newly started international venture is setting its sights on the Red Planet. The project consisting of specialists from Russia, United Arab Emirates, Poland, U.S. and Ukraine has come up with a bold idea to establish a human settlement on Mars' polar region, the part of the planet with abundant quantities of water ice.

Όπως αναφέρεται στο σάιτ της MarsPolar, θα εγκατασταθεί αυτόματα η πρώτη μονάδα της βάσης, ενώ θα τεθούν σε λειτουργία τα συστήματα υποστήριξης ζωής και παραγωγής νερού, ώστε το πρώτο πλήρωμα που θα φτάσει στον Άρη, με την τρίτη κατά σειρά αποστολή, να μπορεί να αναπνεύσει μέσα στο κατάλυμα χωρίς να χρειάζεται σκάφανδρα.

Οι επανδρωμένες αποστολές θα συνεχισθούν με συχνότητα 2 ετών. Μάλιστα, αν και η κοινοπραξία δεν έχει καταλήξει στα κριτήρια επιλογής, υποστηρίζει πως οι εθελοντές θα μπορούν σύντομα να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής στο πρότζεκτ, ώστε να υπάρχει αρκετός χρόνος για την εκπαίδευσή τους.

Η κοινοπραξία θέλει επίσης να ξεκινήσει άμεσα την κατασκευή της βάσης της, του MarsPolar Space Center, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Αν και η MarsPolar είναι η δεύτερη ιδιωτική εταιρεία που ανακοινώνει τα σχέδιά της για εποικισμό του Άρη, αφού η ολλανδική εταιρεία Mars One έχει ήδη ξεκινήσει τις ετοιμασίες για την αποστολή εθελοντών στον Κόκκινο Πλανήτη, η κοινοπραξία δηλώνει πως η δική της απόπειρα διαφέρει τόσο στον τρόπο προετοιμασίας της αποικίας όσο και στο κόστους του εγχειρήματος, το οποίο υπολογίζει πως θα είναι αρκετά μικρότερο.

Επίσης, παρόλο που ίσως και οι αστροναύτες της MarsPolar θα περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους στον Άρη, όπως θα συμβεί και με τους αστροναύτες της Mars One, η κοινοπραξία αφήνει το ενδεχόμενο να κατασκευάσει ένα διαστημόπλοιο για την επιστροφή στη Γη. Όσον αφορά τη χρηματοδότησή της, η κοινοπραξία θα στηριχθεί σε δωρεές και σε επενδυτές που θα θελήσουν να αξιοποιήσουν εμπορικά τις τεχνολογίες που θα αναπτύξει.

Μάρκος Μέσκος, «Χριστίνα»

Edvard Munch, The lady from the sea, 1896

Θλιβερό η φωνή να γυρίζει πίσω χωρίς απόκριση
ο στίχος της Ασκληπιού και το φεγγάρι ευτυχώς χαμηλά
και ο ψηλός μονόχειρας στο επιτάφιο αεράκι
κάθε απόγευμα γύρω τριγύρω του Λυκαβηττού.

Ένας άνθρωπος της ηλικίας μου λοιπόν που βαδίζει
στους δρόμους με την ωραία ψευδαίσθηση
τι ωραία
τι ωραία
όλα χαρούμενα όλα φωτεινά και καταπώς
βαθιά τα επιθυμεί η ψυχούλα που μες στη φυλακή
γεννιέται.

Πίσω από τα φύλλα πίσω απʼ τα πουλιά
πάλι φοβάμαι.

Edvard Munch, Evening. Melancholy I, 1896

Από τη συλλογή «Άλογα στον Ιππόδρομο» (1973)

Πορτραίτο από το Φωτ.Αρχείο: © Γιάννη Δ. Βανίδη.

Ο Μάρκος Μέσκος (1935-2019) γεννήθηκε και πέρασε τα μαθητικά του χρόνια στην Έδεσσα. Σπούδασε στο τμήμα γραφικών τεχνών και διακόσμησης του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Σχολής Δοξιάδη Αθηνών, από όπου και αποφοίτησε το 1968. Αρχικά εργάστηκε στο εμπορικό κατάστημα του πατέρα του, έπειτα, από το 1965, ως γραφίστας σε αρκετά διαφημιστικά γραφεία της Αθήνας, αλλά και ως επιμελητής εκδόσεων.

Έχει εικονογραφήσει διάφορες ποιητικές συλλογές, τόσο δικές του όσο και άλλων ποιητών, όπως του Ηλία Κεφαλά και του Γιάννη Χρυσανθόπουλου. Πολύ πριν την εγκατάστασή του στην Αθήνα (από το 1957), είχε συνδεθεί με τη συντακτική ομάδα του περιοδικού Μαρτυρίες. Άρχισε να γράφει ποιήματα σε εφηβική ηλικία και πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1955 με (μετέπειτα αποκηρυγμένο) ποίημα στην Ηπειρωτική Εστία.

Από το 1981 είχε εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη, όπου και υπήρξε συνιδρυτής της εκδοτικής ομάδας των Χειρογράφων, ενώ το 1987-1993 εργάστηκε ως υπεύθυνος των εκδόσεων της Α.Σ.Ε.. Η ποιητική του αναγνώριση επισφραγίζεται τις τελευταίες δεκαετίες με πλήθος σημαντικών βραβείων.

Το 1996 τιμήθηκε με το βραβείο ποίησης του περιοδικού Διαβάζω (πρόκειται μάλιστα για την πρώτη φορά που απονεμήθηκε το βραβείο) για τη συλλογή του Χαιρετισμοί (1995), το 2005 με το βραβείο Καβάφη, το 2006 με το βραβείο του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού του έργου, και το 2013 με Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του Τα λύτρα (2012).

Η πρώτη του επίσημη εμφάνιση στα νεοελληνικά γράμματα ήταν το 1956 με το ποίημα "Ειρήνη" στο περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης, (τεύχος 13, Ιανουάριος 1956, σελίδα 46), όπου χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Κούλης Αυγερινός. Έχει χρησιμοποιήσει επίσης κατά καιρούς τα ψευδώνυμα Δημήτρης Γραμματικός και Πέτρος Μηλιώνης. Ποιήματά του μεταφράστηκαν σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Συνεργάστηκε με ποιήματά και μελέτες του στα περιοδικά Επιθεώρηση Τέχνης, Εφημερίδα των ποιητών, Καινούργια Εποχή, Νέα Εστία, Νέα Πορεία, Ο Λογοτέχνης, Μαρτυρίες, Σημειώσεις, Δεκαπενθήμερος Πολίτης, Αντί, Ελίτροχος, Το Δέντρο, Γράμματα και Τέχνες κ.ά.

Η πρώτη φάση της ποιητικής του δημιουργίας σχετίζεται με τραυματικά ιστορικά βιώματα της δεκαετίας του 1940 και εμφορείται από την αίσθηση ενότητας ποιητή και γενέθλιου τόπου, ανθρώπινου υποκειμένου και φύσης.

Η έννοια της αντίστασης διατρέχει την ποίησή του και, ενώ στις αρχικές του συλλογές αποκρυσταλλώνεται σε μορφές της ελληνικής παράδοσης, όπως αυτές του Διγενή ή των κλεφτών, σταδιακά κατατείνει όλο και περισσότερο στην αφαίρεση. Άλλα χαρακτηριστικά της ποίησής του αποτελούν η εισβολή του ιστορικού χρόνου στον ατομικό χώρο και η οργανική συμπλοκή προσωπικού και συλλογικού.

Ιός του έρπη εναντίον μελανώματος. Groundbreaking treatment uses herpes to combat skin cancer

Ο ιός του έρπη τροποποιήθηκε ώστε να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό όπλο ενάντια στον καρκίνο του δέρματος. The herpes virus has been harnessed for a workable treatment for skin cancer. Microscopic view of Herpes Simplex Virus. NEPHRON/ LICENSED UNDER CC BY-SA 3.0 VIA WIKIMEDIA COMMONS

Ένας γενετικά τροποποιημένος ιός του έρπη μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη του καρκίνου του δέρματος, καταστρέφοντας τα καρκινικά κύτταρα και ενισχύοντας παράλληλα την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς εναντίον των όγκων. Για πρώτη φορά διεθνώς, μια κλινική δοκιμή στο τελικό στάδιό της (φάση 3) έδειξε ότι η ανοσοθεραπεία με τη βοήθεια των ιών έχει σίγουρα αντικαρκινική δράση.

Οι δοκιμές

The researchers found that 16.3% of melanoma patients who received T-VEC had a strong treatment response lasting more than 6 months, compared with only 2.1% of patients who received the control immunotherapy.

Ερευνητές από 64 ερευνητικά κέντρα από όλο τον κόσμο δοκίμασαν τη νέα θεραπεία σε 436 ασθενείς με επιθετικό μεταστατικό μελάνωμα, την πιο θανατηφόρα μορφή καρκίνου του δέρματος. Οι καρκινοπαθείς είτε πήραν μια δόση του νέου φαρμάκου, είτε έκαναν (για λόγους σύγκρισης) άλλου είδους ανοσοθεραπεία.

Η θεραπεία ονομάζεται Talimogene Laherparepvec (ή εν συντομία  T-VEC) και συνίσταται σε μια μεταλλαγμένη μορφή του τύπου-1 του ιού του έρπη (herpes simplex), ο οποίος, αφότου εισαχθεί στο σώμα του ασθενούς, πολλαπλασιάζεται στο εσωτερικό των καρκινικών κυττάρων και τα καταστρέφει εκ των έσω. Χάρη στην κατάλληλη τροποποίησή του, έχουν αφαιρεθεί δύο γονίδια-κλειδιά από τον ιό, ώστε να μην μπορεί να αναπαραχθεί μέσα στα υγιή κύτταρα. Γι' αυτό το λόγο, το νέο φάρμακο προκαλεί λιγότερες παρενέργειες σε σχέση με την παραδοσιακή χημειοθεραπεία.

Η τροποποίηση

Ελπιδοφόρα επαναστατική θεραπεία για τον επιθετικό καρκίνο του δέρματος. Explanation of the mechanism of action of talimogene laherparepvec, an oncolytic immunotherapy.

Ο ιός έχει επίσης τροποποιηθεί γενετικά έτσι ώστε να παράγει το μόριο GM-CSF, το οποίο ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς, προκειμένου αυτό -παράλληλα με την εκ των έσω δράση του ιού- να επιτίθεται και να καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα. Συνεπώς, η δράση του ιού είναι διπλή, εσωτερική και ταυτόχρονα εξωτερική.

Το T-VEC, που παράγεται από τη φαρμακευτική εταιρεία Amgen, ανήκει σε μια νέα γενιά φαρμάκων που βασίζονται σε ιούς και έχουν αφήσει υποσχέσεις στις πρώτες κλινικές δοκιμές. Το T-VEC είναι το πρώτο που δοκιμάζεται με σχετική επιτυχία σε μια μεγάλη τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη κλινική δοκιμή φάσης 3.

Από τους ασθενείς που πήραν το T-VEC, το 16,3% εμφάνισαν θεραπευτική αντίδραση διαρκείας, για πάνω από έξι μήνες, έναντι ποσοστού μόνο 2,1% όσων έκαναν την εναλλακτική θεραπεία ελέγχου. Σε μερικούς ασθενείς που έλαβαν το T-VEC, η θεραπευτική αντίδραση ξεπέρασε τα τρία χρόνια, ένα όριο που οι ογκολόγοι θεωρούν ως θεραπεία στην περίπτωση μιας ανοσοθεραπείας. Το επίτευγμα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Clinical Oncology».

Υπό εκκόλαψη πλανητικό σύστημα σαν το δικό μας. Discovery shows what the solar system looked like as a ‘toddler’

Ένα υπό ανάπτυξη σύστημα παρόμοιο με το ηλιακό μας σύστημα εντόπισε ερευνητική ομάδα. University of Cambridge researchers have found a twin of our young sun. It has a disc of dust around it (shown) that resembles a toddler solar system. Unseen gas giant planets appear to be shaping the ring. It suggests our own system is not unique and there could be others like it, with similar planets such as Earth. Credit: T. Currie

Διεθνής ομάδα αστρονόμων έκανε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανακάλυψη. Χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Gemini South στη Χιλή εντόπισαν ένα υπό διαμόρφωση πλανητικό σύστημα που μοιάζει… πιστό αντίγραφο του δικού μας.

Κοινά χαρακτηριστικά

The bright disc, spotted with the Gemini Planet Imager (GPI), pictures shown, is located at a distance similar to Pluto from the sun in our own solar system, which is in the Kuiper Belt. The disc appears offset from the star's position, suggesting that unseen planets are shaping its appearance. Credit: T. Currie

Το σύστημα δημιουργείται γύρω από ένα άστρο που βρίσκεται σε απόσταση 360 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Κενταύρου. Η κωδική ονομασία του άστρου είναι HD 115600 και αποτελεί μέλος μιας ομάδας περίπου έξι χιλιάδων άστρων που έχει λάβει την ονομασία «άστρα Σκορπιού-Κενταύρου». Το HD 115600 είναι ένα νεαρό άστρο ηλικίας 15 εκ. ετών με μάζα λίγο μικρότερη από αυτή του Ήλιου. Επίσης το άστρο έχει  χαρακτηριστικά παρόμοια με εκείνα του μητρικού μας άστρου όταν αυτό βρισκόταν σε νεαρή ηλικία.

The disc itself stretches from between 3.4 to 5.1 billion miles (5.5 to 8.2 billion kilometres) from the star, which is about the same as our system's Kuiper Belt. Shown is an illustration of a planetary system in the early stages of formation, with gas giants sweeping out the dust and gas - similar to what happened in our own.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η σκόνη του δίσκου ύλης που έχει σχηματιστεί γύρω από το άστρο έχει παρόμοια σύσταση με τη σκόνη στη ζώνη αστεροειδών Κάϊπερ του ηλιακού μας συστήματος. Έτσι οι ερευνητές θεωρούν ότι το σύστημα που εντόπισαν είναι ένα αντίγραφο του δικού μας όταν αυτό βρισκόταν στην ίδια ηλικία και φάση διαμόρφωσης.

The Kuiper Belt (illustrated) lies just beyond Neptune, and contains thousands of small icy bodies left over from the formation of the solar system more than four billion years ago. These objects range in size from specks of debris dust, all the way up to moon-sized objects like Pluto.

Οι ερευνητές δεν κατάφεραν να εντοπίσουν κάποιον πλανήτη αλλά θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι έχει ήδη σχηματιστεί τουλάχιστον ένας. Όπως είναι ευνόητο το σύστημα αυτό θα αποτελέσει από εδώ και πέρα στόχο των αστρονόμων που θα το παρατηρούν για να ανακαλύπτουν στοιχεία για την ιστορία και την εξέλιξη του ηλιακού μας συστήματος. Η ανακάλυψη θα δημοσιευθεί στην επιθεώρηση «The Astrophysical Journal Letters».

Πηγή: "Direct Imaging and Spectroscopy of a Young Extrasolar Kuiper Belt in the Nearest OB Association." arxiv.org/abs/1505.06734.