Αρχαιολόγοι
από το Oriental Institute ανακάλυψαν ένα χαμένο αρχαίο βασίλειο, το
οποίο ανάγεται στο 1400 πΧ- 600 πΧ και ενδεχομένως να είχε νικήσει σε πόλεμο τη
Φρυγία- το βασίλειο του θρυλικού βασιλιά Μίδα. Αγρότης εντόπισε χαραγμένη πέτρα
στα Λουβικά, όπου οι κατακτητές καυχιόντουσαν για τα εδάφη της Φρυγίας. Archaeologists
from the Oriental Institute have helped discover a lost ancient kingdom dating
to the ninth to seventh centuries B.C., which may have defeated Phrygia, the
kingdom once ruled by King Midas, in battle. A tip from a local Turkish farmer
led archaeologists to this stone half-submerged in an irrigation canal.
Inscriptions from the 8th century B.C. are still visible. Credit: James Osborne
Επιστήμονες
και φοιτητές του Πανεπιστημίου του Σικάγο διερευνούσαν, μαζί με Τούρκους και
Βρετανούς συναδέλφους τους, το προηγούμενο καλοκαίρι έναν αρχαιολογικό χώρο στη
νότια Τουρκία, ονόματι Τουρκμέν- Καραχογιούκ, όταν ένας ντόπιος αγρότης τους
είπε ότι είχε δει μια μεγάλη πέτρα με περίεργες επιγραφές όταν έσκαβε αρδευτικό
κανάλι τον προηγούμενο χειμώνα.
Full view of the
archaeological mound at Türkmen-Karahöyük. It appears the unknown city at its
height covered about 300 acres. Credit:
James Osborne
«Σπεύσαμε
απευθείας εκεί και μπορούσαμε να τη δούμε να ξεπροβάλλει από το νερό, οπότε
πηδήξαμε μέσα στο κανάλι» είπε ο επίκουρος καθηγητής Τζέιμς Όσμπορν του ΟΙ-
κέντρου ερευνών πάνω στον αρχαίο κόσμο. «Ήταν ξεκάθαρο από την αρχή πως ήταν
αρχαίο, και αναγνωρίσαμε τη γλώσσα στην οποία ήταν γραμμένη η επιγραφή: Ήταν
Λουβικά, η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν στην περιοχή κατά τις Εποχές του Χαλκού
και του Σιδήρου».
Nicolas Poussin, Midas à la source du fleuve Pactole, περίπου
μεταξύ 1626 και 1628. Ο
Ηρόδοτος γράφει για τον Μίδα ότι είχε έναν κήπο στην κοιλάδα κάτω από το όρος
Βέρμιο με εξηντάφυλλα τριαντάφυλλα εξαιρετικής ευωδίας και με μια πηγή με
δροσερό νερό, το οποίο ο Μίδας ανακάτεψε με κρασί και το πρόσφερε στον Σιληνό,
θεότητα του κρασιού και συγγενή του Διονύσου, τον οποίο φιλοξενούσε επί δέκα
μέρες. Ήθελε να τον μεθύσει για να μάθει τα μυστικά της σοφίας του. Οι Φρύγες
έχουν έναν παρόμοιο μύθο όπου η πηγή τοποθετείται στο Θύμβριο της Φρυγίας,
αναφέρουν δε ότι όταν ο Σιληνός αποκάλυψε τα μυστικά του στον Μίδα, εκείνος την
ενδέκατη μέρα τον οδήγησε κοντά στο Διόνυσο. Ευχαριστημένος ο θεός του είπε ότι
μπορούσε να ζητήσει οποιαδήποτε ανταμοιβή. Ο Μίδας ζήτησε να μετατρέπεται σε
χρυσάφι ο,τιδήποτε άγγιζε. Αρχικά ο Μίδας απέκτησε μεγάλη δύναμη από την
ικανότητά του αυτή, αργότερα όμως κατανόησε τη λανθασμένη επιλογή του, όταν,
ακόμα και το φαγητό που έτρωγε, γινότανε χρυσάφι, και παρακάλεσε το Διόνυσο να
τον απαλλάξει από αυτό. Ακολουθώντας τη συμβουλή του θεού, ο Μίδας πήγε στον
ποταμό Πακτωλό και με το που άγγιξε τα νερά, η δύναμή του πέρασε στον ποταμό
και από τότε ο ποταμός Πακτωλός ανέβλυζε χρυσάφι.
Η
επιγραφή μεταφράστηκε- και διαπιστώθηκε πως καυχάται για μια νίκη επί της
Φρυγίας, του βασιλείου του θρυλικού βασιλιά Μίδα, ο οποίος υποτίθεται πως
μετέτρεπε σε χρυσό ό,τι άγγιζε.
Σύμφωνα
με τον Όσμπορν, η πόλη στο ζενίθ της φαίνεται να κάλυπτε περίπου 1.200
στρέμματα, κάτι που θα την καθιστούσε μια από τις μεγαλύτερες αρχαίες πόλεις
των Εποχών του Χαλκού και του Σιδήρου στην περιοχή της σημερινής Τουρκίας. Δεν
είναι ακόμα γνωστό πώς λεγόταν, αλλά, κατά τον Όσμπορν, πρόκειται για πολύ
σημαντική εξέλιξη στον κλάδο. «Δεν είχαμε ιδέα για αυτό το βασίλειο. Σε μια
στιγμή βρήκαμε εντυπωσιακές νέες πληροφορίες για τη Μέση Ανατολή της Εποχής του
Χαλκού» είπε ο Όσμπορν, αρχαιολόγος που ειδικεύεται σε θέματα πολιτικής
εξουσίας στις πόλεις της Εποχής του Σιδήρου.
Example of the
Luwian language, uncovered from a nearby dig. Credit: Oriental Institute
Στην
εν λόγω πέτρινη στήλη υπάρχει ένα συγκεκριμένο ιερογλυφικό που υποδεικνύει ότι
το μήνυμα ερχόταν από έναν βασιλιά. Ο αγρότης βοήθησε στην ανάσυρση της μεγάλης
στήλης από το κανάλι με τρακτέρ, και από εκεί κατέληξε στο τοπικό μουσείο, όπου
καθαρίστηκε, φωτογραφήθηκε και ετοιμάστηκε για μετάφραση. Όπως προαναφέρθηκε,
οι επιγραφές ήταν στα λουβικά, ένα από τα αρχαιότερα παρακλάδια των
ινδοευρωπαϊκών γλωσσών. Όπως έδειξε η μετάφραση, ο βασιλιάς στον οποίο
αναφερόταν η στήλη ονομαζόταν Χαρταπού, και η Τουρκμέν- Καραχογιούκ ήταν
πιθανώς η πρωτεύουσά του. Στη στήλη είναι γραμμένη η ιστορία της κατάκτησης του
κοντινού βασιλείου της Μούσκα, που είναι σήμερα ευρύτερα γνωστό ως Φρυγία – το
βασίλειο του Μίδα. «Οι θεοί της καταιγίδας παρέδωσαν τους αντίπαλους βασιλιάδες
στη μεγαλειότητά του» αναφέρεται στη στήλη. Η ανάλυση δείχνει πως
κατασκευάστηκε στα τέλη του 8ου πΧ αιώνα- περίπου την ίδια περίοδο που
υποτίθεται πως κυβέρνησε ο Μίδας. Η επιγραφή αυτή απαντά επίσης και σε ένα άλλο
μυστήριο: Σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων νότια υπάρχει ένα ηφαίστειο με μια
γνωστή επιγραφή, η οποία αναφέρεται σε έναν βασιλιά Χαρταπού, για τον οποίο
(και το βασίλειό του) δεν γνώριζε κανείς.
Ο
Όσμπορν σχεδιάζει ήδη την επόμενη αποστολή. «Θα υπάρχουν ανάκτορα, μνημεία,
σπίτια. Αυτή η στήλη ήταν ένα υπέροχο, απίστευτα τυχερό εύρημα- αλλά είναι απλά
η αρχή» είπε σχετικά.
Πηγές:
https://news.uchicago.edu/story/oriental-institute-archaeologists-help-discover-lost-kingdom-ancient-turkey
- https://phys.org/news/2020-02-archaeologists-lost-city-conquered-kingdom.html
- https://www.huffingtonpost.gr/entry/anakalepse-toe-chamenoe-vasileioe-poe-katektese-to-vasileio-toe-threlikoe-mida_gr_5e53956fc5b6a4525dbd9b4d
