Αρειανή «πούδρα» από... νερό. Is this rock further proof of water on Mars? Small white boulder uncovered by Curiosity rover contains evidence of water-bearing minerals

Η λευκή σκόνη στο πέτρωμα σχηματίστηκε με την παρουσία νερού. NASA images of a rock known as 'Tintina' broken under one of the Mars rover Curiosity's wheels reveals its striking white interior. Powder drilled from Martian rocks has revealed evidence of drinkable water and conditions favourable to life.

Ένα ακόμη εύρημα από το Curiosity προστίθεται στον κατάλογο εκείνων που υποδεικνύουν την ύπαρξη νερού στο παρελθόν στον Άρη. Η κάμερα του ιστού του ρομποτικού εξερευνητή φωτογράφισε ένα κομμάτι ενός πετρώματος το οποίο μάλλον διασπάστηκε όταν συνετρίβη από τους τροχούς του.

An image captured by the Mast Camera (Mastcam) on NASA's Mars rover Curiosity revealing interesting internal color in this rock which was broken by Curiosity when it drove over it.

Όπως φαίνεται στο εσωτερικό του υπάρχει μια λευκή σκόνη. Σύμφωνα με τους ειδικούς η δημιουργία αυτής της «πούδρας» εξηγείται μόνο με την παρουσία νερού. 

Water-bearing minerals in Tintina and elsewhere have added to a list of water evidence at the area.

Μάλιστα με βάση και τα προηγούμενα ευρήματα οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το νερό που υπήρχε στην περιοχή όπου βρίσκεται και εξερευνά το Curiosity περιείχε τέτοια συστατικά (μεταλλικά και άλλα στοιχεία) τα οποία έκαναν την περιοχή φιλόξενη για τη ζωή. Επιπλέον το νερό αυτό ήταν εξαιρετικά καθαρό και κατά πάσα πιθανότητα πόσιμο, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Νέα ευρήματα σε ταφικά μνημεία της Βεργίνας, New findings in tombs at Vergina

Το χρυσό αυτό ανάγλυφο με αντίμαχους πολεμιστές από τη διακόσμηση χρυσοποίκιλτης ασπίδας είναι ένα από τα νέα σημαντικά ευρήματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη σε προσφάτως ανακαλυφθέντα βασιλικά ταφικά μνημεία της Βεργίνας.

Τέσσερις νέοι βασιλικοί τάφοι εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής που χρονολογούνται 2.500 χρόνια πριν ήταν το απροσδόκητο εύρημα που ήρθε στο φως στη νεκρόπολη των Αιγών κατά τη διάρκεια των ανασκαφικών εργασιών τη χρονιά που πέρασε. Πρόκειται για ένα ακόμη μακεδονικό τάφο, ο 13ος που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα, ένα λιθόκτιστο κιβωτιόσχημο τάφο ανδρός, λιτά διακοσμημένο με μπλε και κόκκινες ζωγραφιστές ταινίες, ενώ βόρεια και νότια από αυτόν υπάρχουν δύο άλλοι μνημειακοί τάφοι ενός αρχιτεκτονικού τύπου που ήταν άγνωστος μέχρι τώρα.

Η διευθύντρια της ΙΖ Εφορείας Πρϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και αναπληρώτρια της 11ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Αγγελική Κοτταρίδη, μίλησε στον «www.aggelioforos.gr» για την ανακοίνωση που θα παρουσιάσει αύριο, στις 19.30 το απόγευμα στο πλαίσιο της φετινής 26ης επιστημονικής συνάντησης για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, η οποία ξεκινάει σήμερα και θα ολοκληρωθεί στις 22 Μαρτίου, στην αίθουσα τελετών του παλιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

«Με δεδομένη την χρονολόγηση του μνημείου, αλλά και την θέση του στα όρια της αρχαίας ταφικής συστάδας των Τημενιδών, η υπόθεση πως εδώ θα μπορούσαν να έχουν ταφεί τα οστά του Φιλίππου Γ΄ Αρριδαίου και της συζύγου του Ευρυδίκης που ο Κάσσανδρος ανακόμισε στις Αιγές μου φαίνεται ιδιαίτερα δελεαστική και μοιάζει να ενισχύεται από τα εντυπωσιακά ευρήματα των τελευταίων εβδομάδων. Εδώ και ένα χρόνο βρίσκεται σε εξέλιξη το έργο της ανάπλασης- ανάδειξης του νεκροταφείου των τύμβων και της βασιλικής συστάδας των Τημενιδών που χρηματοδοτείται με 1.860.000 Ε από το ΕΣΠΑ. Για την κατασκευή του στεγάστρου που προβλέπεται από την εγκεκριμένη μελέτη έγιναν ανασκαφικοί καθαρισμοί και δοκιμαστικές τομές στη συστάδα των Τημενιδών οι οποίες οδήγησαν σε απροσδόκητες ανακαλύψεις. Στα νότια του μακεδονικού τάφου βρέθηκε ένα τεράστιο όρυγμα διαταραγμένο από νεώτερες επεμβάσεις. Το ταφικό κτίσμα, προφανώς κατεστραμμένο, όπως δείχνουν οι ράμπες από όπου τράβηξαν τους λίθους των τοίχων του για να τους ξαναχρησιμοποιήσουν, δεν έχει βρεθεί ακόμη, ωστόσο διάσπαρτοι θολίτες, κομμάτια από μια μνημειακή μαρμάρινη πόρτα με διακοσμητικές εφηλίδες και κυρίως η παρουσία του χαρακτηριστικού δρόμου που οδηγεί προς τα νότια δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία ότι εδώ υπήρχε ένας ακόμη μακεδονικός τάφος, ο δέκατος τρίτος που βρίσκεται στη νεκρόπολη των Αιγών, ο οποίος ήταν χτισμένος κάθετα προς τον προηγούμενο».

Η ίδια συμπληρώνει: «Ανάμεσα στους Μακεδονικούς και στην ομάδα των παλιότερα ανασκαμμένων τάφων της συστάδας βρέθηκαν στη σειρά άλλα τρία εντυπωσιακά ταφικά μνημεία: Ένας μεγάλος λιθόκτιστος κιβωτιόσχημος τάφος που σώζεται σχεδόν σε όλο του το ύψος, με λευκά κονιάματα στους τοίχους, λιτά διακοσμημένος με μπλε και κόκκινες ζωγραφιστές ταινίες, και με το χαρακτηριστικό λίθινο βάθρο που ορίζει τη θέση της νεκρικής κλίνης και της τεφροδόχου τοποθετημένο στη νότια πλευρά, αποκαλύφθηκε στη μέση της σειράς, ενώ βόρεια και νότια από αυτόν υπάρχουν δύο άλλοι μνημειακοί τάφοι ενός αρχιτεκτονικού τύπου που ήταν άγνωστος μέχρι τώρα. Ο νότιος, η ανασκαφή του οποίου δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, είναι καταστραμμένος σε σημαντικό βαθμό, όμως ο βόρειος σώζεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση και μας επιτρέπει να αποκτήσουμε μια πολύ πιο πλήρη εικόνα του κτηρίου που προφανώς στάθηκε ένας σημαντικός σταθμός στην προσπάθεια της δημιουργίας μιας υπόγειας αιώνιας κατοικίας, αντάξιας για τον νεκρό ηγεμόνα, αποτελώντας τον άμεσο πρόγονο των λεγόμενων «μακεδονικών» τάφων».

Σχετικά με την αρχιτεκτονική διαμόρφωση του ενός εκ των δυο υπόστηλων αυτών τάφων, ο οποίος και έχει ερευνηθεί περισσότερο μέχρι σήμερα, υπογραμμίζει: «Ο τάφος, το εσωτερικό ύψος του οποίου οπωσδήποτε ξεπερνούσε τα 4,50 μ., σώζεται λίγο παραπάνω από τη μέση του αρχικού ύψους του και έχει τη μορφή μιας ευρύχωρης υπόστυλης ορθογώνιας αίθουσας με διαστάσεις περ. 7Χ5 μ. Δύο αράβδωτοι ιωνικοί κίονες με αρκετά ψηλές τετράγωνες βάσεις τοποθετημένοι στον κατά μήκος άξονα υποβάσταζαν την, προφανώς, λίθινη οροφή της αίθουσας, ενώ ημικίονες –ανά δύο στις μακριές και ανά ένας στις στενές- πλευρές άρθρωναν αρχιτεκτονικά τις επιφάνειες των τοίχων, προσδίδοντας κομψότητα και μεγαλοπρέπεια στον χώρο. Στις γωνίες αντί παραστάδες προτιμήθηκε να τοποθετηθούν τεταρτοκίονες, μια λύση ιδιαίτερα εξεζητημένη, εφόσον μάλιστα θα απαιτούσε ειδική διαχείριση των ελικωτών γωνιακών κιονοκράνων. Ένα κιονόκρανο σώθηκε πεσμένο δίπλα από τον δυτικό ημικίονα. Καλυμμένο με λευκό κονίαμα, με τα περιγράμματα των ελίκων αποδοσμένα με γαλάζιο χρώμα και τους οφθαλμούς με κόκκινο επαναλαμβάνει έναν τύπο γνωστό από μνημεία που χρονολογούνται γύρω στα μέσα του 5ου προχριστιανικού αιώνα. Πλαισιωμένο από δύο ημικίονες το θυραίο άνοιγμα στο οποίο οδηγεί μια μνημειακή λίθινη σκάλα βρίσκεται στη μέση της βόρειας μακριάς πλευράς. Απέναντί του ήταν τοποθετημένο το λίθινο βάθρο που παραδοσιακά σχετίζεται με την κλίνη και την νεκρική τεφροδόχο. Κατασκευασμένο με ιδιαίτερη φροντίδα, προσοχή και επιμέλεια, με πολύ καλής ποιότητας λευκά και κόκκινα κονιάματα το πρωτότυπο αυτό κτήριο υπόσχεται να ανοίξει μια νέα σελίδα στη μελέτη της μακεδονικής αρχιτεκτονικής και ένα νέο κεφάλαιο στη συζήτηση της καταγωγής του τύπου του «μακεδονικού» τάφου».

Βίαια λεηλατημένοι

Δυστυχώς, όλοι οι τάφοι βρέθηκαν βίαια λεηλατημένοι, γεγονός που πιθανότατα συνδέεται, όπως εξηγεί η κ. Κοτταρίδη «με την καταστροφή της βασιλικής νεκρόπολης των Αιγών το 276 π.Χ. από τους Γαλάτες μισθοφόρους του Πύρρου που μαρτυρείται από τον Διόδωρο, ωστόσο και στους τρεις τάφους υπάρχουν ακόμη έντονα ίχνη από τις επιβλητικές ταφικές πυρές στις οποίες δαπανήθηκαν τα σώματα των νεκρών. Ένα χρυσό βελανίδι που βρέθηκε στον κιβωτιόσχημο τάφο μαρτυρά την παρουσία χρυσού στεφανιού βελανιδιάς, γεγονός που σημαίνει ότι ο κάτοχος του ήταν άντρας. Στην ίδια κατεύθυνση οδηγούν και τα ίχνη από έναν χάλκινο φολιδωτό θώρακα που βρέθηκαν στον υπόστυλο τάφο, ενώ δεν λείπουν και τα χρυσά δισκάρια με το χαρακτηριστικό αστέρι που βρέθηκαν παρά τη σύληση και στους τρεις τάφους. Ανάμεσα στον υπόστυλο τάφο και στον κιβωτιόσχημο τάφο στον οποίο βρέθηκε το χρυσό ανάγλυφο με τους πολεμιστές από την διακόσμηση χρυσοποίκιλτης ασπίδας, σχεδόν στην επιφάνεια του εδάφους και παρά τις πολυποίκιλες σύγχρονες παρεμβάσεις, βρέθηκε δάπεδο στρωμένο με βοτσαλωτό το μήκος του οποίου ξεπερνά τα 15 μέτρα καθώς και κομμάτια από λευκά και χρωματιστά επιτοίχια κονιάματα τοίχων. 

Το οικοδόμημα που είχε λιθολογηθεί βάναυσα δεν άφησε άλλα ίχνη, ωστόσο τα θραύσματα από αλαβάστρινα μυροδοχεία και μια χάλκινη επικασιτερωμένη φιάλη που βρέθηκαν επάνω στο δάπεδο αποτελούν ίσως ενδείξεις ταφικής λατρείας, ενώ ένα νόμισμα Περδίκκα Β΄(454-413 π.Χ.) βοηθά στη χρονολόγηση. Με υπέργειο σήμα-μνημείο σχετίζονται και τα εξαιρετικής ποιότητας θραύσματα ενός πολύπλοκου μεγάλου ολόγλυφου φυτικού κοσμήματος με ελικωτά βλαστάρια μπουμπούκια και φύλλα άκανθας που ανακαλεί το κεντρικό ακρωτήριο του Παρθενώνα, τα οποία βρέθηκαν διάσπαρτα στην περιοχή του υπόστυλου τάφου, ενώ η στρωματογραφία δείχνει ότι στην περιοχή της συστάδας πιθανότατα υπάρχουν ακόμη τρεις - τέσσερεις τάφοι. Η ολοκλήρωση της ανασκαφής, η συντήρηση και η μελέτη των ευρημάτων θα βοηθήσουν να αποσαφηνιστεί η εικόνα και δεν αποκλείεται να προκύψουν στοιχεία που θα βοηθήσουν τη συσχέτιση των μνημείων με τα πρόσωπα που από τον Αμύντα Α΄(530-498π.Χ.) και τον Αλέξανδρο Α΄(498-454π.Χ.) μέχρι τον Φίλιππο Β΄(359-336 π.Χ.) καθόρισαν τις τύχες του βασιλείου».

 Μυστηριώδες γεγονός

Ιδιαίτερα εντυπωσιακό, ωστόσο, είναι πέρα από αυτά τα βασιλικά μνημεία το μυστηριώδες γεγονός που στοιχειώνει τα λείψανα του υπόστυλου τάφου σύμφωνα με την κ. Κοτταρίδη: «Δεκαπέντε άλογα, μερικά σκυλιά, μια ντουζίνα ενήλικες, κάμποσα μωρά και νήπια πετάχτηκαν νεκρά μαζί με ένα φόρτωμα αγγεία και κεραμίδια (κυρίως καλυπτήρες) κομμάτια από μια μαρμάρινη επιτύμβια στήλη και έναν κατάδεσμο στον άδειο βασιλικό τάφο που είχε ήδη εν μέρει λιθολογηθεί και έγινε αποθέτης του μακάβριου συνόλου. Η στρωματογραφία, τα οστά που φαίνονται να αποτέθηκαν συναρθρωμένα και τα αγγεία που συγκολλούνται από θραύσματα διάσπαρτα σε όλο το πάχος της επίχωσης μαρτυρούν ότι δεν ήταν μια σταδιακή απόθεση αλλά ένα συγκεκριμένο γεγονός, ένα τραγικό συμβάν που, όπως δείχνει η κεραμική και ένα χάλκινο νόμισμα, πρέπει να σχετίζεται με την καταστροφή των Αιγών που ακολούθησε την ήττα του Περσέα από τους Ρωμαίους στην Πύδνα το 168 π.Χ. και την κατάλυση του Μακεδονικού Βασιλείου».

Ιστορικό προηγούμενων τάφων

Η σωστική ανασκαφή στον περιβάλλοντα χώρο του δημαρχείου της Βεργίνας έγινε αιτία πριν 15 χρόνια να έρθει στο φως μια ομάδα τάφων (πέντε λακκοειδείς και έξι μεγάλοι κτιστοί κιβωτιόσχημοι) που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του νεκροταφείου των τύμβων, ανάμεσα σε αυτό και την αρχαϊκή νεκρόπολη των Αιγών, οι οποίοι χρονολογούνται από το πρώτο μισό του 6ου ως το τέλος του 5ου προχριστιανικού αιώνα. Σχεδόν όλοι ήταν συλημένοι, μερικοί μάλιστα και λιθολογημένοι σε σημαντικό βαθμό, ωστόσο το μέγεθος των ίδιων των ταφικών μνημείων, η πολυτέλεια των κτερισμάτων (χρυσά κοσμήματα, χρυσοποίκιλτα όπλα, πολύτιμα αγγεία και σκεύη κ.λ.π.) που βρέθηκαν παρά την σύληση και εντυπωσιάζουν με την ποικιλία, την ποιότητα και την ποσότητά τους, κερδίζοντας επάξια τον χαρακτηρισμό «θησαυροί», καθώς και η χρήση του εθίμου της καύσης με μεγαλοπρεπείς νεκρικές πυρές και πλούσιες προσφορές που ανακαλούν τις ταφικές αντιλήψεις των επών και προοιωνίζονται την ταφή του Φιλίππου Β΄ μας έκαναν να θεωρήσουμε από την αρχή αυτή την ταφική συστάδα βασιλική και να την ονομάσουμε «συστάδα των Τημενιδών».

Στην ίδια ομάδα ανήκει προφανώς και ένας κατεστραμμένος μακεδονικός τάφος με ιωνική πρόσοψη που ερευνήθηκε στο βορειοανατολικό άκρο της συστάδας το 1987 από την κ. Στέλλα Δρούγου. Ο τάφος αυτός που χρονολογείται στο τέλος του 4ου προχριστιανικού αιώνα τεκμηριώνει την χαρακτηριστική για τις βασιλικές ταφικές συστάδες διαχρονική χρήση που εδώ πλησιάζει τους τρεις αιώνες ακολουθώντας προφανώς την εξέλιξη της δυναστείας των Τημενιδών.

Με ιδιαίτερα βαθύ προθάλαμο (προθάλαμος πλάτος 3,85 Χ μήκος 3,55 μ., θάλαμος πλάτος 3,85Χ μήκος 4,30μ.), μια ιδιομορφία που παρουσιάζει και ο τάφος του Φιλίππου Β΄ και προκύπτει από την ανάγκη να τοποθετηθεί στον προθάλαμο του μια δεύτερη κλίνη για τη νεκρή που βρισκόταν θαμμένη εκεί, ο ιωνικός τάφος της «συστάδας των Τημενιδών» φαίνεται πως φιλοξενούσε δύο ταφές, μία στον θάλαμο (του άνδρα στον οποίο ανήκε το σιδερένιο κράνος που βρέθηκε εκεί) και μία στον προθάλαμο.

ΠΗΓΗ: ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ

Βίλεμ ντε Κούνινγκ: Ο ζωγράφος των γυναικών. Willem de Kooning: The Painter of Women

Willem de Kooning, Two Women with Still Life, 1952. Pastel and charcoal on paper, 22 1/4 x 18 3/4 in.,  The Museum of Contemporary Art, Los Angeles

«Η ζωγραφική ποτέ δεν μου δίνει ανάπαυση και αγνότητα. Είναι σαν να συμμετέχω πάντοτε στο μελόδραμα της χυδαιότητας... Αν απλώσω τα χέρια μου και αναζητήσω τα δάχτυλά μου, έχω ήδη χαράξει τον χώρο που χρειάζεται ένας ζωγράφος».

Γεννήθηκε στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας το 1904 και όταν ήταν μόλις πέντε ετών η μητέρα του –μία δυναμική γκαρσόνα- χώρισε τον πατέρα του, γεγονός που υπήρξε η αφορμή για τις διάφορες ψυχαναλυτικές ερμηνείες των περίφημων Γυναικών που ζωγράφισε ο Ντε Κούνινγκ και που τον έκαναν διάσημο.

Woman, 1950, Oil, cut and pasted paper on cardboard, 14 3/4 x 11 5/8 in. (37.5 x 29.5 cm). The Metropolitan Museum of Art, New York.

Μετά τις σπουδές τέχνης στη γενέτειρά του, ο 22χρονος Βίλεμ πήρε την απόφαση να αναζητήσει την τύχη του στην Αμερική. Το 1926, φτάνει στη Νέα Υόρκη όπου για πολλά χρόνια αγωνίζεται κυριολεκτικά για την επιβίωση. Αργότερα δούλεψε ως διακοσμητής. Έφτασε σε ηλικία 40 ετών για να κάνει την πρώτη του έκθεση, το 1944.

Queen of Hearts, 1943-1946

Δίδαξε για ένα χρόνο στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ αλλά γρήγορα κατάλαβε ότι δεν ήταν προορισμένος για την ακαδημαϊκή ενασχόληση.

Seated Woman, ca. 1940, Oil and charcoal on Masonite, 54 x 36 in. (137.2 x 91.4 cm). The Albert M. Greenfield and Elizabeth M. Greenfield Collection, Philadelphia Museum of Art

Προτιμούσε να περνάει τον καιρό του ζωγραφίζοντας, κάνοντας παρέα με άλλους ομοτέχνους του και κυνηγώντας γυναίκες.

Τhe visit, 1944

Παντρεύτηκε το 1943 μια νεαρή ζωγράφο, την Ιλέιν Φράιντ, η οποία ωστόσο δεν άντεξε για πολύ τα θρυλικά μεθύσια του συζύγου της. Τη μοναχοκόρη του Λίζα ο Ντε Κούνινγκ την απέκτησε με την ερωμένη του Τζόαν Γουόρντ όταν πια είχε πατήσει τα 52. Αλλά ο καλός του άγγελος παρέμεινε πάντα η Ιλέιν, από την οποία δεν πήρε ποτέ διαζύγιο. Έτσι η Ιλέιν το 1978 ξαναγύρισε στην οικογενειακή εστία και προσπάθησε να γλιτώσει τον σύζυγό της από τον αλκοολισμό αλλά δεν μπόρεσε να τον βοηθήσει στη νόσο του Alzheimer που άρχισε να τον βασανίζει λίγα χρόνια αργότερα.

Backdrop for Labyrinth, 1946, Calcimine and charcoal on canvas, 182 x 210 in. (462.3 x 533.4 cm). The Allan Stone Collection

Ο ντε Κούνινγκ υπήρξε ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του αμερικανικού αφηρημένου εξπρεσιονισμού αλλά ποτέ του δεν έφτασε στις αφαιρετικές ακρότητες του Πόλοκ.

Woman, I, 1950-52. Oil, enamel and charcoal on canvas, 75 7/8 x 58 in. (192.7 x 147.3 cm). The Museum of Modern Art, New York.

Οι πίνακές του είναι «ανεικονικοί», όπως η περίφημη Γυναίκα 1 (1950-52) ­ ιδιοκτησία του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης ­ που τον έκανε διάσημο ή τα εκπληκτικά τοπία του της δεκαετίας του '50.

Marilyn Monroe, 1954

Η σχέση του Ντε Κούνινγκ με τη μεγάλη ευρωπαϊκή ζωγραφική ήταν ιδιότυπη. Κάποτε στην ερώτηση αν τον έχουν επηρεάσει οι μεγάλοι παλαιοί ζωγράφοι είχε απαντήσει: «Εγώ τους επηρεάζω με τα μάτια μου» και εννοούσε ότι έβλεπε το παρελθόν μέσα από τους φακούς του παρόντος. Και καθώς το παρελθόν ρέει και αλλάζει, η τέχνη μοιάζει με ένα εκπληκτικό ποτάμι που κυλάει, σαν το έργο που άφησε ο Ντε Κούνινγκ. Ο μοιραίος νόστος.

«Αμερικανικός αφηρημένος εξπρεσιονισμός»

Orestes, 1947, Enamel on paper mounted on plywood, 24 1/8 x 36 1/8 in. (61.3 x 91.8 cm), Private Collection

Ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός είναι το τελευταίο ρεύμα του μοντερνισμού που πέθανε στην Αμερική τη δεκαετία του ’60 ύστερα από 100 χρόνια ζωής. Ο μοντερνισμός, όπως ονομάστηκε λόγω της επαναστατικής-ανανεωτικής περιόδου που εγκαινίασε στην τέχνη, αντικατέστησε το αναγεννησιακό πρότυπο βάζοντας στη θέση του νέες επαναστατικές αρχές όπως ότι η τέχνη αναφέρεται στον εαυτό της, αντικείμενό της είναι η μορφή, τα υλικά και η διαδικασία προς τον καθορισμό της μορφής έχουν ισότιμο ρόλο στο πεδίο, μέσα για την επίτευξη του στόχου είναι η επίπεδη απεικόνιση στη ζωγραφική και η υφή του υλικού στη γλυπτική, η παραμόρφωση και η διάσπαση της μορφής και στις δύο τέχνες.

Two Figures in a Landscape, 1967

Από το 1945 ως τις αρχές της δεκαετίας του '60 η παγκόσμια καλλιτεχνική σκηνή κυριαρχείται από την αμερικανική καλλιτεχνική σκηνή όπου ανθίζει η εκδοχή του μοντερνισμού, που ονομάστηκε «αφηρημένος εξπρεσιονισμός».

...Whose Name Was Writ in Water, 1975, Oil on canvas, 76 3/4 x 87 3/4 in. (195 x 222.9 cm). Solomon R. Guggenheim Museum, New York

Πρόκειται για το έργο των καλλιτεχνών της σχολής της Νέας Υόρκης που είναι ευρύτερα γνωστό με όρο «Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός», δανεισμένου από δύο ρεύματα του προπολεμικού ευρωπαϊκού μοντερνισμού. Από τη μία από τον γερμανικό εξπρεσιονισμό και από την άλλη τις καθαρά αφηρημένες τάσεις άλλων σύγχρονων κινημάτων όπως του φουτουρισμού ή του κυβισμού. Όμως, από πολλούς θεωρείται πως ο κύριος προκάτοχός του είναι ο υπερρεαλισμός, λόγω της έμφασής του στην αυθόρμητη, αυτόματη ή υποσυνείδητη έκφραση. Η τεχνική του πολλές φορές περιγράφεται και με τον όρο action painting, που θα μπορούσε να μεταφραστεί ως ζωγραφική της δράσης. Πάντως, στον ορισμό αυτό εντάσσονται ετερόκλιτοι καλλιτέχνες, όπως άλλωστε είναι οι τρεις σημαντικότεροι εκπρόσωποι του «Αφηρημένου Εξπρεσιονισμού», οι Τζάκσον Πόλοκ, Βίλεμ ντε Κούνινγκ και Μαρκ Ρόθκο.

Woman, 1965, Charcoal on transparentized paper, 80 x 35 3/4 in. (203.2 x 90.8 cm). The Museum of Modern Art, New York.

Ο ντε Κούνινγκ υπήρξε ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του, χωρίς ποτέ να φτάσει στις αφαιρετικές αιχμές του Πόλοκ. Το 1950 ξεκινά να ερευνά ενδελεχώς την γυναικεία μορφή. Το καλοκαίρι αυτού του έτους ξεκινά την διάσημη «Woman I», που βρίσκεται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, έργο που μετά από αμέτρητες παραμορφώσεις, ανάγλυφες στο τελικό έργο, ολοκληρώθηκε το 1952.

Two women in the country, 1954

Αυτή την περίοδο, ζωγράφισε μορφές γυναικών, οι οποίες προκάλεσαν φοβερή αίσθηση εν μέρει λόγω της απεικονιστικής τους τεχνοτροπίας σε αντίθεση με την αφαιρετικότητα των αφηρημένων εξπρεσιονιστών αλλά κυρίως λόγω της φαντασίας που διέθεταν.

Αγριεμένες πινελιές και έντονα χρώματα σε συνδυασμό με εικόνες επιθετικών δοντιών, κρεμασμένων μαστών, γουρλωμένων ματιών και εκρηγνυόμενων θραυσμάτων αποκαλύπτουν μία φαινομενικά αρμονική γυναίκα και έτσι κάποιους από τους χειρότερους σεξουαλικούς φόβους του σύγχρονου ανθρώπου.

Woman and Bicycle, 1952

Το «The Woman II» έως το "The Woman VI'' (1952–53) είναι όλα παραλλαγές αυτού του θέματος, όπως και το «Woman and Bicycle».

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 έως τις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο ντε Κούνινγκ μπαίνει σε μια νέα φάση σχεδόν καθαρών αφαιρέσεων περισσότερο σε σύνδεση με το φυσικό τοπίο.

Seated Woman on a Bench, 1972, Bronze, 37 3/4 x 36 x 34 3/8 in. (95.9 x 91.4 x 87.3 cm). Private Collection.

Επίσης, υπήρξε και γλύπτης: «Γυναίκα καθισμένη σε παγκάκι» (Seated Woman on a Bench), χάλκινο του 1972.

O Βίλεμ ντε Κούνινγκ πέθανε στις 19 Μαρτίου του 1997 στα 92 του χρόνια. «Με τον θάνατο του Ντε Κούνινγκ, ο σχεδόν πλήρως εκγουορχολισμένος κόσμος της τέχνης στην Αμερική χάνει μια ζωτική σχέση με την τέχνη των παλαιών μετρ. Δείτε τα έργα του Ντε Κούνινγκ και θα ανακαλύψετε ίχνη του Πιέρο ντέλα Φραντσέσκα ­ την παλέτα του οποίου μιμήθηκε συνειδητά ­ και του Φρανς Χαλς, του οποίου η ευαίσθητη πινελιά ταίριαζε στον Ντε Κούνινγκ», έγραφε το Newstime την ημέρα του θανάτου του.

Πηγή: Tvxs

Η πιο λαμπρή «ηχώ» στον Γαλαξία. The evolution of the light echo around V838 Monocerotis

This image shows the spectacular stellar outburst of V838 Monocerotis in 2002. Scientists now suspect the outburst was caused by a so-called "common-envelope event," an outburst from two stars sharing a gas shell. CREDIT: NASA, ESA and The Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια σειρά εικόνων από ένα σπάνιο όσο και εντυπωσιακό κοσμικό φαινόμενο που έλαβε χώρα πριν από 11 χρόνια στον γαλαξία μας και εξελίσσεται από τότε μέχρι και σήμερα. Το 2002 μια τρομερή έκρηξη σε ένα άστρο το μετέτρεψε για λίγο στο πιο φωτεινό άστρο του Γαλαξία ενώ η «ηχώ» της έκρηξης συνεχίζει ακόμη και σήμερα να κάνει αισθητή την παρουσία της.

Το συμβάν

Ήταν 6 Ιανουαρίου του 2011 όταν ένας ερασιτέχνης αστρονόμος στην Αυστραλία εντόπισε μια έντονη λάμψη στον ουράνιο θόλο. Όπως διαπιστώθηκε, η λάμψη προερχόταν από το άστρο V838 Monocerotis που βρίσκεται σε απόσταση 20 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Μονόκερου. Οι επιστήμονες έστρεψαν τα επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια στο άστρο και διαπίστωσαν ότι μια τρομερή έκρηξη το είχε μετατρέψει για λίγη ώρα στο πιο φωτεινό άστρο του Γαλαξία.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών η σύντομη λάμψη είχε φωτεινότητα ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου. Το επίσης εντυπωσιακό αλλά και μυστηριώδες είναι ότι όσο απότομα και ξαφνικά άρχισε το V838 Monocerotis να λούζει με φως το Σύμπαν το ίδιο απότομα σταμάτησε να το κάνει.

Τα μυστήρια και οι θεωρίες

H εξέλιξη της ηχούς του άστρου όπως την κατέγραψε το Hubble τα δύο πρώτα χρόνια μετά την έκρηξη. This image shows the amazing V838 Monocerotis outburst of 2002 in stages. Scientists think it was caused by a "common-envelope event."  CREDIT: NASA, ESA and The Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

Το τι συνέβη στο V838 Monocerotis έντεκα χρόνια μετά εξακολουθεί να τυλίγεται από μυστήριο. Οι ειδικοί δεν έχουν ακόμη μπορέσει να εξακριβώσουν την αιτία της έκρηξης. Επίσης δεν έχουν ακόμη μπορέσει να δώσουν μια εξήγηση για το ότι η λάμψη αυτή διήρκεσε πολύ λίγο και δεν μειώθηκε σταδιακά αλλά το ίδιο απότομα όπως εμφανίστηκε εξαφανίστηκε.

Έχουν αναπτυχθεί διάφορες θεωρίες για το μπορεί να προκάλεσε την έκρηξη.

Η μια αναφέρει ότι το V838 Monocerotis είναι ένα άστρο που βρίσκεται στο τελικό στάδιο της ζωής του και σε αυτή τη φάση το ήλιον που του έχει απομείνει μπορεί να προκαλεί μεγάλες εκρήξεις. Άλλη θεωρία κάνει λόγο για κάποιο θερμοπυρηνικό γεγονός που συνέβη στο εσωτερικό του άστρου ενώ μια τρίτη πιο προωθημένη θεωρία πιθανολογεί ότι το V838 Monocerotis «κατάπιε» έναν πλανήτη και το άστρο έλαμψε καθώς... έτρωγε.

Η ηχώ

Morphing eight images of the star V838 Monocerotis taken by Hubble's Advanced Camera for Surveys.

Μάρτυρας του φαινομένου είναι τα γιγάντια δαχτυλίδια κοσμικής ύλης (σκόνης και αερίων) που δημιούργησε το ωστικό κύμα της τρομερής έκρηξης.. Οι ειδικοί κάνοντας μια πιο ποιητική αναφορά σε αυτά τα ονομάζουν «ηχώ του φωτός» του V838 Monocerotis. Το ενδιαφέρον είναι ότι αυτά τα δαχτυλίδια διαστέλλονται συνεχώς. Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια σειρά από εικόνες που καταγράφουν χρονολογικά τα δύο πρώτα χρόνια μετά την έκρηξη.

Πρόκειται για εικόνες που ξεκίνησε να καταγράφει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble από την περιοχή που έγινε η έκρηξη τέσσερις μήνες μετά την εκδήλωσή της. Σε αυτές τις εικόνες εμφανίζεται η «ηχώ του άστρου, δηλαδή τα εντυπωσιακά δαχτυλίδια ύλης και η διόγκωση αλλά και επέκτασή τους στο διαστρικό κενό. Στην εικόνα του 2004 οι επιστήμονες εκτιμούν ότι τα δαχτυλίδια αυτά έχουν διάμετρο περίπου έξι έτη φωτός.