Μπορεί
να οφείλονται σε δύο τεράστιες μαύρες τρύπες που περιφέρονται πολύ κοντά η μια
γύρω από την άλλη. Στο αριστερό πλαίσιο της παραπάνω εικόνας βλέπουμε το σμήνος
των γαλαξιών RBS 797 όπως το φωτογράφισε στο ορατό φως το διαστημικό τηλεσκόπιο
Hubble της NASA. Το θερμό αέριο που περιβάλλει τους γαλαξίες είναι αόρατο, αλλά
ανιχνεύεται στις ακτίνες Χ από το Chandra (δεξιά). Το ένα ζεύγος των κοιλοτήτων
φαίνεται ξεκάθαρα (δεξιά και αριστερά στο κέντρο της εικόνας του Chandra με
μαύρο χρώμα), ενώ το άλλο ζεύγος είναι λιγότερο ευδιάκριτο. Four
enormous cavities, or bubbles, have been found at the center of a galaxy
cluster using NASA's Chandra X-ray Observatory, as described in our latest
press release. The left panel of this graphic shows an optical image of the
galaxy cluster called RBS 797, from NASA's Hubble Space Telescope. Hot gas that
envelopes the individual galaxies is invisible in optical light, but it is
detected in X-rays by Chandra (right). One pair of cavities can be seen towards
the left and right of center in the Chandra image as black oval-shaped regions.
The other pair is less distinct, but can be found above and below the center of
the image. Credit X-ray:
NASA/CXC/Univ. of Bologna/F. Ubertosi; Optical: NASA/STScl/M.Calzadilla
Τα
σμήνη γαλαξιών είναι οι μεγαλύτερες δομές στο σύμπαν που συγκρατούνται εξαιτίας
των βαρυτικών δυνάμεων. Συνίστανται από εκατοντάδες ή και χιλιάδες ξεχωριστούς
γαλαξίες, τεράστιες ποσότητες θερμών αερίων και αόρατη σκοτεινή ύλη. Το θερμό
αέριο που διαχέεται μέσα στα σμήνη περιέχει πολύ μεγαλύτερη μάζα από τους
ίδιους τους γαλαξίες και εκπέμπει έντονα ακτίνες Χ, τις οποίες ανιχνεύει το
τηλεσκόπιο Chandra. Ένας τεράστιος γαλαξίας βρίσκεται συνήθως στο κέντρο ενός
σμήνους.
RBS 797 is a galaxy
cluster located about 3.9 billion light years from Earth. Four enormous
cavities, or bubbles, have been found at the center of the RBS 797 galaxy
cluster using Chandra. Hot gas that envelopes the individual galaxies is
invisible in optical light, but it is detected in X-rays by Chandra. Scientists
have seen many pairs of X-ray cavities before in other galaxy clusters, but
four in the same cluster is very rare. The researchers think the quartet of
cavities represents the essentially simultaneous explosive activity of a pair
of supermassive black holes at the center of the galaxy cluster. Credit: X-ray:
NASA/CXC/Univ. of Bologna/F. Ubertosi; Optical: NASA/STScl/M.Calzadilla; Radio:
NSF/NRAO/ALMA
Μια
νέα έρευνα του τηλεσκοπίου Chandra για το σμήνος γαλαξιών RBS 797, που
βρίσκεται σε απόσταση περίπου 3,9 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη,
αποκάλυψε δύο ξεχωριστά ζεύγη κοιλοτήτων που εκτείνονται μακριά από το κέντρο
του σμήνους. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα ζεύγος υπερμεγέθων μαύρων τρυπών,
που δημιούργησαν πίδακες την ίδια περίπου στιγμή. Εάν αυτό επιβεβαιωθεί, οι δύο
υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες θα είναι ένα από τα πλησιέστερα ζεύγη που έχουν
ανακαλύφθηκαν ποτέ, με απόσταση μεταξύ τους περίπου 250 έτη φωτός.
Οι
αστρονόμοι έχουν δει παρόμοιες κοιλότητες ακτίνων Χ στο παρελθόν και σε άλλα
σμήνη γαλαξιών. Ένα ζεύγος τέτοιων κοιλοτήτων θεωρείται είναι ένα υποπροϊόν
εκρήξεων κοντά σε μια γιγάντια μαύρη τρύπα σε έναν μεγάλο γαλαξία στο κέντρο
ενός σμήνος. Οι εκρήξεις τροφοδοτούν πίδακες σε αντίθετες κατευθύνσεις, οι
οποίες απομακρύνουν το αέριο για να δημιουργήσουν ένα ζεύγος κοιλοτήτων. Όμως,
για να δημιουργηθούνται τέσσερις κοιλότητες όπως στο σμήνος RBS 797 πρέπει να
συμβαίνει ένα πιο περίπλοκο φαινόμενο.
τεράστιων
μαύρων τρυπών, οι οποίες εκτοξεύουν πίδακες προς κάθετες κατευθύνσεις σχεδόν
ταυτόχρονα. Μια άλλη πιθανή εξήγηση για τις τέσσερις κοιλότητες είναι να
υπάρχει μόνο μία υπερμεγέθης μαύρη τρύπα — με πίδακες που με κάποιο τρόπο
καταφέρνουν να αλλάζουν κατεύθυνση αρκετά γρήγορα. Η ανάλυση των δεδομένων
Chandra δείχνει ότι η διαφορά ηλικίας των κοιλοτήτων ανατολής-δύσης και
βορρά-νότου είναι μικρότερη από 10 εκατομμύρια χρόνια.
Περισσότερες
λεπτομέρειες σχετικά με την ερμηνεία του φαινομένου περιέχονται στην δημοσίευση
με τίτλο: ‘The
deepest Chandra view of RBS 797: evidence for two pairs of
equidistant X-ray cavities.’
Πηγές: https://chandra.harvard.edu/photo/2021/rbs797/?fbclid=IwAR0hMo2ea5XoyYcDIqPV_bTbF24GfelARld82WmTA3DuyqYCZXve7OVgE1s
- https://physicsgg.me/2021/12/21/
