Ουιλιάμ-Αντόλφ
Μπουγκερώ, Δάντης και Βιργίλιος,
1850. Ο πίνακας περιγράφει με ζοφερά χρώματα μια σκηνή εμπνευσμένη από την Κόλαση της Θείας Κωμωδίας του Δάντη. Ο θεατής είναι μάρτυρας μιας πολύπλοκης
σκηνής, της οποίας επίκεντρο είναι ένα στιγμιότυπο της ανελέητης πάλης δύο
καταραμένων ψυχών, του Καπότσιο που αμάρτησε γιατί ήταν αιρετικός και
επιδίδονταν στην αλχημεία, και του Τζιάννι Σκίκκι, ο οποίος προκειμένου να
σφετερισθεί την κληρονομιά ενός νεκρού δεν δίστασε να καπηλευθεί την ταυτότητά
του. Ο Δάντης με τον Βιργίλιο στέκουν στα αριστερά παρακολουθώντας με φρίκη,
ενώ ο Τζιάννι Σκίκκι επιτίθεται με μανία στον Καπότσιο συνθλίβοντας και σχεδόν
ξεσκίζοντάς τον. Ένας νεκρός κείτεται στο χώμα, ενώ στα παρασκήνια
διαδραματίζονται άλλες τρομακτικές σκηνές. Ένας δαίμονας πετάει στον αέρα
σαρκάζοντας.
Γιατί
τόσο δηλητήριο ενάντια στους εκπαιδευτικούς;
Ένας
λόγος είναι ότι η παγκόσμια δυσφήμιση των εκπαιδευτικών είναι επίθεση στην ίδια
τη δημόσια εκπαίδευση κι ένας χρήσιμος τρόπος για την προώθηση της
ιδιωτικοποίησης της εκπαίδευσης. Πιστεύω όμως ότι υπάρχει κι άλλος λόγος. Οι
κυρίαρχες τάξεις που ελέγχουν τον κόσμο μας φοβούνται.
Μπαρτολομέ
Εστέμπαν Μουρίγιο, Ο μικρός ζητιάνος,
1645–1650
Υπήρξαμε
πάντα σημαντικοί παράγοντες στην αναπαραγωγή των αξιών της κοινωνίας, υπεύθυνοι
για την πειθάρχηση των παιδιών και για την προετοιμασία τους για μια ζωή
εργασίας και υπακοής στις νόρμες της κοινωνίας. Υπάρχουν όμως κι άλλες
δυνατότητες. Μπορούμε και πράγματι βοηθάμε τα παιδιά να σκέφτονται κριτικά για
τον κόσμο στον οποίο ζουν και τις κοινωνικές σχέσεις που οδηγούν στη φτώχεια
και στην καταπίεση, μέσα στα οποία πολλά από αυτά ζουν.
Επιπλέον,
η μοναδική μας θέση στις τοπικές κοινωνίες σημαίνει ότι οι εκπαιδευτικοί
βρίσκονται συχνά στην ηγεσία κοινωνικών κινημάτων που προσβλέπουν στην αλλαγή
του τρόπου με τον οποίο ο κόσμος είναι οργανωμένος. Κι αυτή είναι η
πραγματικότητα στον Παγκόσμιο Νότο, στην Τυνησία, στο Μεξικό ή στη Νιγηρία,
όπως είναι και στο Σικάγο, στο Λονδίνο ή στην Αθήνα.
Vincent van Gogh, The Poor and Money, 1882. 'DRAWING FOR
NATIONAL LOTTERY TODAY', says the sign on the wall. Many people have showed up
for the event. Vincent wrote to his brother Theo that he saw this scene on a
rainy day in The Hague. He was moved by the vain hope of these shabbily dressed
'poor souls'. Would the hard-earned money they spent on lottery tickets gain
them anything at all? This thought inspired the title The Poor and Money. Vincent had commented on portraying groups in
an earlier letter: 'how hard it is to get life and movement into it, and to get
the figures in place and separate from each other.
Όμως
οι Άρχοντες του Σύμπαντος έχουν δίκιο να μας φοβούνται. Γιατί σε τελική
ανάλυση, η διδασκαλία και η μάθηση είναι μια αμοιβαία ανθρώπινη σχέση, που
φτάνει πίσω στις απαρχές του χρόνου. Κανένας βαθμός δυσφήμισης και καμιά
τεχνολογική εφαρμογή ή λειτουργικό σύστημα, όσο ιδιοφυής και κερδοφόρα κι αν
είναι, δεν μπορεί να καταστρέψει αυτή την ανθρώπινη σχέση. Και ο μεγαλύτερος
κίνδυνος για τις κυρίαρχες τάξεις είναι ότι μπορούμε να δείξουμε ο ένας στον
άλλον ότι ένας άλλος κόσμος είναι στα αλήθεια εφικτός, ότι η ανισότητα με βάση
την οποία οι 85 πιο πλούσιοι άνθρωποι στον κόσμο κατέχουν τόσο πλούτο όσο τα
πιο φτωχά 3,5 δισεκατομμύρια, δεν είναι θεόσταλτη ούτε αναπόφευκτη.
Εάν
υποφέρετε λοιπόν από βάναυσες και σκληρές αξιολογήσεις, εάν προσβάλλεστε από
συχνές δυσφημίσεις, μην αποθαρρύνεστε. Το φταίξιμο δεν είναι δικό σας. Είναι
γιατί οι κυρίαρχες τάξεις που κυβερνούν τον κόσμο σας φοβούνται.
Mary Compton served
as president of of the National Union of Teachers in 2004
Της
Mary Compton, πρώην προέδρου της Εθνικής Ένωσης Εκπαιδευτικών Μεγάλης Βρετανίας.
