Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Τρίτη 28 Ιουλίου 2015

O Τυραννόσαυρος Ρεξ είχε δόντια-«μαχαίρια». Tyrannosaurus rex 'had steak knife teeth'

Μπριζόλα είχε το καθημερινό... μενού των σαρκοβόρων δεινοσαύρων, γεγονός που, σύμφωνα με τους επιστήμονες, τους εξόπλισε με τα κατάλληλα δόντια-«μαχαίρια». Στην καλλιτεχνιική απεικόνιση ένας Γοργόσαυρος καταβροχθίζει έναν Κορυθόσαυρο, πριν από περίπου 75 εκατομμύρια χρόνια. The Tyrannosaurus rex and its fellow theropod dinosaurs that rampage across the screen in movies like Jurassic World were successful predators partly due to a unique, deeply serrated tooth structure that allowed them to easily tear through the flesh and bone of other dinosaurs, says new research. Gorgosaurus is shown using its specialized teeth for feeding on a young Corythosaurus in Alberta, 75 million years ago. Credit: Painting by Danielle Dufault

Στα δόντια του Τυραννόσαυρου Ρεξ κρύβεται το μυστικό της επιτυχίας του αιμοσταγούς κυνηγού της Ιουράσιας περιόδου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα τρομακτικά θηρόποδα είχαν για δόντια… οδοντωτά μαχαίρια τα οποία τους επέτρεπαν να κόβουν τη σάρκα,  ακόμα και τα οστά των θηραμάτων τους.

Ο Τ-Ρεξ υπολογίζεται ότι εμφανίστηκε στη Γη πριν από περίπου 200 εκατ. χρόνια και αποτελούσε τον σαρκοβόρο «τρόμο» μέχρι τη στιγμή που οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν από τη Γη – περίπου πριν από 65 εκατ. χρόνια.

Στην κόψη του… δοντιού

Η οδοντωτή δομή των δοντιών τους, επέτρεπε στα θηρόποδα να κόβουν με μεγάλη ευκολία τη σάρκα και τα οστά των θηραμάτων τους. A detail of a thin section through the tooth of a large theropod, Gorgosaurus, from Alberta. Credit: Danielle Default

Στο πλαίσιο της μελέτης του Πανεπιστημίου του Τορόντο, στο Μισισάουγκα (UTM) του Οντάριο, καναδοί παλαιοντολόγοι εξέτασαν τις περιπτώσεις οκτώ ειδών θηροπόδων, αποκαλύπτοντας τη μέχρι πρότινος άγνωστη περιπλοκότητα της τρομακτικής τους οδοντοστοιχίας.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι εσωτερικοί οδοντικοί ιστοί ήταν «οργανωμένοι»  με τρόπο που χάριζε στα δόντια των «δολοφόνων» της Ιουράσιας περιόδου πρωτόγνωρη αντοχή, δύναμη και διάρκεια ζωής. Το πλαϊνό και εξωτερικό μέρος των δοντιών θύμιζε οδοντωτό μαχαίρι, γεγονός που εξηγεί την ευκολία με την οποία σκότωναν και στη συνέχεια καταβρόχθιζαν το άτυχο θήραμά τους.

Τρώγοντας έρχεται η όρεξη

Lead author Kirstin Brink, University of Toronto Mississauga, is shown with the tooth and thin section of the large theropod Carcharodontosaurus. Credit: Kirstin Brink

Δόντι που εκτιμάται ότι άνηκε στον Τυραννόσαυρο Ρεξ, εντοπίστηκε σε απολίθωμα οστού θηράματος. «Η οδοντωτή δομή του δοντιού ήταν εκείνη που επέτρεπε την αποτελεσματική διάτρηση της σάρκας και της αποκοπής μεγάλων κομματιών από το θήραμα» εξηγεί η παλαιοντολόγος δρ Κριστίν Μπρινκ.

Με τη βοήθεια ηλεκτρονικής μικροσκοπίας, οι ερευνητές ανέλυσαν διαφορετικά στρώματα απολιθωμένων δοντιών που έχουν βρεθεί ως σήμερα, αποκαλύπτοντας τις χημικές τους ιδιότητες. Συγκεκριμένα μελέτησαν δόντια του μικρόσωμου είδους Κοιλόφυσις, του είδους που θύμιζε πτηνό Τρόοδον, όπως επίσης και μεγαλόσωμων θηρευτών όπως ο Αλλόσαυρος, ο Γοργόσαυρος, ο Δασπλετόσαυρος, ο Τυραννόσαυρος, ο Καρχαροδοντόσαυρος και ο γιγάντιος ημι-αμφίβιος Σπινόσαυρος.

Τα δόντια μάλιστα του Τυραννόσαυρου και του Καρχαροδοντόσαυρου άγγιζαν σε μήκος τα 23 εκατοστά.

«Στην περίπτωση των θηροπόδων, οι οδοντωτές δομές είναι μεγαλύτερες και βαθύτερες από ό,τι φαίνεται στο δόντι εκ πρώτης όψεως. Κάτι τέτοιο τους χάριζε μεγαλύτερη δύναμη και διάρκεια ζωής, ενώ προστάτευε τα δόντια από τυχόν φθορές» επισημαίνει ο καθηγητής Παλαιοντολογίας δρ Ρόμπερτ Ράιτ.

Ανανέωση δοντιών εφ’ όρου ζωής

Ο δράκος του Κόμοντο, έχει περίπου 60 μικρά και αιχμηρά «οδοντωτά» δόντια ώστε να μπορεί τεμαχίζει το θήραμά του. Κατά τους ειδικούς μπορεί να καταναλώσει γεύμα που αγγίζει ακόμα και το 80% του βάρους του σώματός του. A combination of venom and sharp teeth makes the Komodo dragon's bite absolutely deadly. Photo Credit: Anna Yu/Getty Images

Τα δόντια των δεινοσαύρων σύμφωνα με τον ίδιο, δεν σταματούσαν να φυτρώνουν, ανεξάρτητα από την ηλικία τους. Για παράδειγμα, όταν ένα δόντι έσπαγε, ένα άλλο το αντικαθιστούσε. «Η αντικατάσταση ενός σπασμένου δοντιού απαιτούσε δύο χρόνια π.χ. στην περίπτωση του Τυραννόσαυρου. Για τον λόγο αυτόν, τα ιδιαίτερα ενισχυμένα δόντια σήμαιναν μικρότερο κίνδυνο φθοράς και λιγότερα κενά στην οδοντοστοιχία, με στόχο το αποτελεσματικό κυνήγι και την επαρκή κατανάλωση κρέατος» προσθέτει ο ειδικός.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο δράκος του Κόμοντο που ζει στην Ινδονησία, θυμίζει γιγάντια σαύρα και αγγίζει σε μήκος τα 3 μέτρα, αποτελεί το μοναδικό έμβιο ερπετό το οποίο διαθέτει...  οδοντωτά δόντια παρόμοια με εκείνα που είχαν τα θηρόποδα πριν από αρκετά εκατομμύρια χρόνια.

Πηγή: K. S. Brink, R. R. Reisz, A. R. H. LeBlanc, R. S. Chang, Y. C. Lee, C. C. Chiang, T. Huang, D. C. Evans. Developmental and evolutionary novelty in the serrated teeth of theropod dinosaursScientific Reports, 2015; 5: 12338 DOI: 10.1038/srep12338

Βρέθηκε η εξαδέλφη της Γης! Kepler-452b: What It Would Be Like to Live On Earth's 'Cousin'

Καλλιτεχνική απεικόνιση της επιφάνειας του Kepler-452b ο οποίος είναι πιθανώς ο πιο φιλικός στη ζωή εξωπλανήτης που έχει εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Artist impression of the surface of Kepler 452b. With a radius 60% larger than Earth, the planet has a better than even chance of having a rocky composition, and is likely to have a thick atmosphere and a significant amount of water. Because we can’t yet measure the mass of Kepler 452b, astronomers rely on models to estimate a range of possible masses, with the most likely being 5 times that of Earth. Such a massive rocky planet would likely still have active volcanism. Kepler 452b is orbiting a close cousin of our Sun, but one that is 1.5 billion years older. In the scenario depicted here, the planet is just entering a runaway greenhouse phase of its climate history. The increasing energy from its aging sun could be evaporating any oceans, leaving behind large lakes ringed with mineral deposits. Kepler 452b could be giving us a preview of what the Earth will undergo more than a billion years from now, as the Sun ages and grows brighter. Credit: SETI Institute/Danielle Futselaar

Η NASA ανακοίνωσε ότι εντοπίστηκε ένας εξωπλανήτης που έχει μέγεθος παρεμφερές με αυτό της Γης, βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα άστρο παρόμοιο με τον Ήλιο και επιπλέον βρίσκεται στην λεγόμενη κατοικήσιμη ζώνη, όπως δηλαδή και ο πλανήτης μας. 

This artist's concept compares Earth (left) to the new planet, called Kepler-452b, which is about 60 percent larger in diameter. Credits: NASA/JPL-Caltech/T. Pyle

Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται ένας πλανήτης μακριά από το ηλιακό μας σύστημα που συγκεντρώνει όλα τα κρίσιμα χαρακτηριστικά (μέγεθος, κατηγορία μητρικού άστρου και απόσταση από αυτό) ώστε να έχει σημαντικές πιθανότητες να διαθέτει συνθήκες ευνοϊκές στην παρουσία της ζωής.

Στον αστερισμό του Κύκνου

Καλλιτεχνική απεικόνιση του πλανήτη Kepler-452b που συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά για να είναι φιλόξενος στη ζωή. This artist's concept depicts one possible appearance of the planet Kepler-452b, the first near-Earth-size world to be found in the habitable zone of star that is similar to our sun. Credits: NASA/JPL-Caltech/T. Pyle

Ο πλανήτης βρίσκεται σε απόσταση 1.400 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό του Κύκνου. Βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το άστρο Kepler-452 που ανήκει στην ίδια κατηγορία άστρων με τον Ήλιο (G2) και έχει την ίδια θερμοκρασία με το μητρικό μας άστρο.

The exoplanet Kepler-452b is a planet very much like and the closest cousin or twin to our planet yet found. See all about planet Kepler-452b in our full infographic. Credit: By Karl Tate, Infographics Artist

Ο πλανήτης που ονομάστηκε Kepler-452b ανήκει στην κατηγορία των Υπέρ-Γαιών και έχει διάμετρο 60% μεγαλύτερη από αυτή της Γης. Αν και οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη στη διάθεσή τους δεδομένα για τη μάζα και τη σύνθεσή του, όλα τα υπόλοιπα στοιχεία υποδεικνύουν ότι έχει πολλές πιθανότητες να είναι βραχώδης, άρα πολλαπλασιάζονται και οι πιθανότητες να είναι φιλικός στη ζωή. «Μπορούμε να θωρήσουμε τον Kepler 452-b ως μια μεγαλύτερη εξαδέλφη της Γης που θα μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες για την εξέλιξη του πλανήτη μας» ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου ο Γιον Τζένκινς, επικεφαλής της ομάδας των αναλυτών δεδομένων της αποστολής Kepler.

This size and scale of the Kepler-452 system compared alongside the Kepler-186 system and the solar system. Kepler-186 is a miniature solar system that would fit entirely inside the orbit of Mercury. Credits: NASA/JPL-CalTech/R. Hurt

Με απλά λόγια πρόκειται για τον δυνητικά πιο φιλόξενο στη ζωή πλανήτη που γνωρίζουμε. Ας δούμε ορισμένα από τα πιο σημαντικά και ενδιαφέροντα στοιχεία για τον Kepler-452b που οι επιστήμονες της NASA τον χαρακτήρισαν ως «εξαδέλφη της Γης»:

· Βρίσκεται σε απόσταση 1.400 ετών φωτός από εμάς.

· Ολοκληρώνει μια περιστροφή γύρω από το μητρικό του άστρο σε 385 ημέρες.

· Έχει διάμετρο 60% μεγαλύτερη από αυτή της Γης.

· Δεν γνωρίζουμε ακόμη τη μάζα του και αν είναι βραχώδης, αν και όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι μάλλον είναι βραχώδης, γεγονός που θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τις πιθανότητες να διαθέτει ή να διέθετε στο παρελθόν συνθήκες ευνοϊκές στην παρουσία της ζωής.

· Υπολογίζοντας την ηλιοφάνεια, τη θερμοκρασία και την ακτινοβολία που δέχεται από το μητρικό του άστρο οι επιστήμονες θεωρούν ότι οι συνθήκες στον Kepler-452b ευνοούν τα μέγιστα στην ανάπτυξη χλωρίδας. Με απλά λόγια ο πλανήτης πιθανώς να είναι ένας παράδεισος φυτών.

· Εκτιμάται ότι ο πλανήτης έχει διπλάσια βαρυτική έλξη από αυτή της Γης, γεγονός που ίσως δυσκολεύει αλλά σε καμία περίπτωση δεν απαγορεύει την παρουσία της ζωής.

· Ακόμη και αν διαπιστωθεί ότι ο Kepler-452b είναι κατοικήσιμος, με τα σημερινά τεχνικά μέσα που διαθέτουμε δεν υπάρχει περιθώριο οποιουδήποτε είδους αποστολής, επανδρωμένης ή μη. Το ταχύτερο διαστημικό σκάφος που έχει κατασκευαστεί μέχρι σήμερα είναι το New Horizons που βρίσκεται στο σύστημα του Πλούτωνα. Αν η NASA έδινε εντολή στο New Horizons να συνεχίσει το ταξίδι του για να πάει στον Kepler-452b το σκάφος θα έφτανε στον εξωπλανήτη σε περίπου 26 εκ. έτη!

The mission of the Kepler Space Telescope is to identify and characterize Earth-size planets in the habitable zones of nearby stars. See how NASA's planet-hunting Kepler spacecraft works in this Space.com infographic. Credit: Karl Tate, SPACE.com contributor

To διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler στα περίπου δύο χρόνια λειτουργίας του εξερεύνησε δεκάδες χιλιάδες άστρα του γαλαξία μας και υπέδειξε την ύπαρξη 4.696 πλανητών.

There are 4,696 planet candidates now known with the release of the seventh Kepler planet candidate catalog - an increase of 521 since the release of the previous catalog in January 2015. Credits: NASA/W. Stenzel

Μέχρι σήμερα έχει πιστοποιηθεί η ύπαρξη 1.030 εξ αυτών με τους επιστήμονες να αναζητούν και τους υπόλοιπους. Συνολικά έχουν εντοπιστεί περίπου δύο χιλιάδες εξωπλανήτες στον γαλαξία μας. Η νέα εντυπωσιακή ανακάλυψη δημοσιεύεται παράλληλα με την ανακοίνωσή της από τη NASA στην επιθεώρηση «The Astronomical Journal».