Η πίστη σε θεούς τιμωρούς «έδεσε» τις πρώτες κοινωνίες. Fear of Vengeful Gods Helped Societies Expand

Οι παντοδύναμοι θεοί-τιμωροί φαίνεται ότι ήταν η... κόλλα που ένωσε τις πρώτες ανθρώπινες κοινωνίες. Researchers claim the people's belief in all-seeing punitive gods may have caused the dramatic expansion of societies. A fresco by Frederico Zuccaro showing demons persecuting the damned is pictured above.

Οι ανθρώπινες κοινωνίες από τα πολύ παλιά χρόνια γίνονταν πιο συνεκτικές και οι άνθρωποι συνεργάζονταν περισσότερο μεταξύ τους, αντί να μάχονται ο ένας τον άλλο, όταν επικρατούσε η πίστη σε έναν θεό, που είναι παντογνώστης, παντοδύναμος και τιμωρεί τους αμαρτωλούς. Αυτό είναι το συμπέρασμα μίας νέας διεθνούς επιστημονικής έρευνας, με ελληνική συμμετοχή.

Η μελέτη

Researchers interviewed 591 people from eight diverse communities around the world - including Brazil, Mauritius, Siberia, Tanzania and islands in the South Pacific Ocean (shown) – who reported following world religions such as Christianity, Hinduism and Buddhism as well as local traditions including ancestor worship.

Ανθρωπολόγοι και ψυχολόγοι, με επικεφαλής τον Μπένζαμιν Πουρζίκι του Κέντρου Ανθρώπινης Εξέλιξης του καναδικού Πανεπιστημίου  της Βρετανικής Κολομβίας, μελέτησαν επιτόπια μέσω συνεντεύξεων και πειραμάτων (π.χ. οικονομικών παιγνιδιών) κοινότητες σε πολύ διαφορετικά μέρη (Βραζιλία, Σιβηρία, Τανζανία, Φίτζι κ.α.) και με πολύ διαφορετικές θρησκείες (χριστιανισμό, βουδισμό, ινδουισμό, ανιμισμό κ.α.).

The sense of being watched by a powerful god may have driven cooperation within societies (Andrew Holt/Getty Images).

Στη μελέτη -που επιβεβαίωσε τη λεγόμενη «υπόθεση των Μεγάλων Θεών»- συμμετείχε ο ελληνικής καταγωγής Δημήτρης Ξυγαλατάς, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Ανθρωπολογίας και διευθυντής του Εργαστηρίου Πειραματικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Κονέκτικατ (ΗΠΑ), καθώς και αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ώρχους (Δανία).

The team devised games - designed to subtly reveal preferences - in which players were given the choice of putting money in cups assigned to themselves or their immediate community, or in another cup intended for someone who was a stranger but who shared the same religious beliefs as that player (shown above).

Η έρευνα έδειξε ότι, ανεξαρτήτως γεωγραφίας και θρησκείας, όσοι πιστεύουν σε ηθικούς και τιμωρητικούς θεούς, είναι πιθανότερο να συμπεριφέρονται καλύτερα και δικαιότερα απέναντι σε άγνωστους ανθρώπους, πολύ περισσότερο εάν αυτοί μοιράζονται τις ίδιες πεποιθήσεις για τους θεούς και τις θρησκευτικές τελετουργίες. Μεταξύ άλλων, τα πειράματα έδειξαν ότι οι άνθρωποι είναι πολύ πιο πρόθυμοι να δώσουν χρήματα σε ξένους, εάν οι τελευταίοι έχουν την ίδια θρησκεία.

Η πίστη

The Goddess Kali (illustrated) has a long tradition in Hinduism, she can be presented as dark and violent.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πίστη σε έναν θεό που βλέπει (ακόμη και μέσα στο μυαλό των ανθρώπων) και τιμωρεί την αδικία, ευνόησε την εξέλιξη της ανθρώπινης συνεργασίας και περιόρισε την αντικοινωνική συμπεριφορά, ενισχύοντας, αντίθετα, την κοινωνική συνοχή και τη γενναιοδωρία.

The study said: 'People may trust in, co-operate with and interact fairly within wider social circles, partly because they believe that knowing gods will punish them if they do not.' This chart shows the amount of omniscience attributed to gods worshipped in different parts of the world.

«Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις φαίνεται πως υπήρξαν ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στην ανάπτυξη και σταθεροποίηση των άκρως πολύπλοκων κοινωνικών θεσμών, όπως το κράτος» ανέφερε ο κ. Πουρζίκι. Αυτό το μήνυμα ισχύει ακόμη και σήμερα, σύμφωνα με τους ανθρωπολόγους. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Βρέθηκε ένα κοσμικό τέρας! The sleeping giant

Μαύρη τρύπα στο κέντρο γαλαξία έχει μάζα 21 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Στην φωτογραφία εικονίζεται μέρος του Σμήνους της Κόμης. Ο πιο λαμπρός από τους εικονιζόμενους γαλαξίες είναι αυτός στον οποίο εντοπίστηκε η γιγάντια μαύρη τρύπα. This image shows the elliptical galaxy NGC 4889 in front of hundreds of background galaxies, and deeply embedded within the Coma galaxy cluster. Well-hidden from human eyes, there is a gigantic supermassive black hole at the center of the galaxy. Credit: NASA & ESA

Ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια Keck II και Gemini έκανε μια ανακάλυψη από αυτές που δεν είναι εύκολο να εύκολο να βρεις κάποιο επίθετο ή χαρακτηρισμό για αυτή. Οι ερευνητές εντόπισαν στο κέντρο ενός γαλαξία μια μελανή οπή η μάζα της οποίας είναι 21 δισ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και η διάμετρος του ορίζοντα των γεγονότων είναι 130 δισ. χλμ!

This video zooms in from a view of the night sky, through the constellation of Coma Berenices, to end on the NASA/ESA Hubble Space Telescope observations of the elliptical galaxy NGC 4889. Credit: Akira Fujii/David Malin Images, DSS, ESA/Hubble. Music: Johan B. Monell

Θυμίζουμε ότι η μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας έχει μάζα περίπου 4 εκ. φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου οπότε γίνεται εύκολα αντιληπτό το ασύλληπτο πραγματικά μέγεθος αυτής της νέας μελανής οπής που εντόπισαν οι επιστήμονες.

The placid appearance of NGC 4889 can fool the unsuspecting observer. But the elliptical galaxy, seen in a new image from the NASA/ESA Hubble Space Telescope, harbors a dark secret. At its heart lurks one of the most massive black holes ever discovered. This image shows a ground-based wide-field view of the region around NGC 4889 from the Digitized Sky Survey 2. Credit: NASA, ESA, Digitized Sky Survey 2. Acknowledgement: Davide De Martin

Η κολοσσιαία μαύρη τρύπα βρίσκεται στον ελλειπτικό γαλαξία NGC 4889 σε απόσταση 300 εκ. ετών φωτός από εμάς. Ο γαλαξίας ανήκει στο γαλαξιακό σμήνος της Κόμης το οποίο βρίσκεται στον αστερισμό της Κόμης της Βερενίκης.

This video pans across new NASA/ESA Hubble Space Telescope observations of the galaxy NGC 4889. Most of the galaxies visible here are background galaxies, and only the brighter ones are — like NGC 4889 — part of the Coma Cluster. Credit: ESA/Hubble. Music: Johan B. Monell

Το σμήνος της Κόμης είναι ένα από τα μεγαλύτερα, πιο πυκνά και πιο ενδιαφέροντα γαλαξιακά σμήνη που υπάρχουν στο Σύμπαν. Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί σε αυτό περισσότεροι από χίλιοι γαλαξίες, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι μεγάλοι ελλειπτικοί και φακοειδείς γαλαξίες. Κυρίαρχοι του σμήνους είναι δύο γιγάντιοι ελλειπτικοί γαλαξίες που βρίσκονται στο κέντρο του.