Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Σάββατο 22 Απριλίου 2017

Το Cassini αποχαιρετά τον Τιτάνα με μια τελευταία κοντινή προσέγγιση. Cassini Heads Toward Final Close Encounter with Titan

Cassini will make its final close flyby of Saturn's moon Titan on April 21 (PDT), using its radar to reveal the moon's surface lakes and seas one last time. Credits: NASA/JPL-Caltech

Καθώς η πολύχρονη αποστολή του Cassini στον Κρόνο και στους δορυφόρους έχει εισέλθει πλέον στην τελική φάση της, το διαστημικό σκάφος θα αποχαιρετήσει το Σάββατο τον Τιτάνα, κάνοντας ένα τελευταίο κοντινό πέρασμα πάνω από το γεμάτο νέφη και υδρογονάνθρακες φεγγάρι. Η κοντινότερη προσέγγιση του Cassini θα γίνει το Σάββατο το πρωί, στις 9 περίπου ώρα Ελλάδος. Το σκάφος, κινούμενο με ταχύτητα 21.000 χιλιομέτρων την ώρα, θα περάσει σε απόσταση 979 χιλιομέτρων από την επιφάνεια του δορυφόρου.
                                           
Αυτή θα είναι μια τελευταία ευκαιρία για τους επιστήμονες να κάνουν νέες παρατηρήσεις για τις λίμνες και τις θάλασσες μεθανίου και άλλων υγρών υδρογονανθράκων, που είναι διάσπαρτες στο βόρειο ημισφαίριο του Τιτάνα. Είναι η 127η φορά που το σκάφος θα περάσει πάνω από τον δορυφόρο του Κρόνου. Τα όργανα του σκάφους θα επιχειρήσουν να καταγράψουν τυχόν αλλαγές στο μέγεθος και στη σύνθεση των λιμνών υδρογονανθράκων.

Το πέρασμα από τον Τιτάνα αποτελεί το προοίμιο για το μεγάλο «φινάλε» του Cassini, το οποίο στη συνέχεια προγραμματίζεται να κάνει 22 τολμηρές διαβάσεις ανάμεσα στον Κρόνο και στους εσωτερικούς δακτυλίους του, κάτι που δεν έχει επιχειρηθεί ποτέ ξανά στο παρελθόν. Η βαρύτητα του Τιτάνα θα αλλάξει την τροχιά του Cassini όσο χρειάζεται, ώστε να χαράξει την κατάλληλη πορεία ανάμεσα στον Κρόνο και στους δακτυλίους του. Όλα θα τελειώσουν για το σκάφος με μια αυτοκαταστροφική «βουτιά» στον ίδιο τον γιγάντιο πλανήτη στις 15 Σεπτεμβρίου.

Βίντεο: Το διαστημόπλοιο Cassini της NASA που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο για σχεδόν 13 χρόνια, ξεκινάει το Grand Finale του – και όλα αυτά χάρη σε κάποιους εμπνευσμένους επιστήμονες. NASA's Cassini spacecraft, in orbit around Saturn for nearly 13 years, is beginning its Grand Finale — and it's thanks to some Crazy Engineering! A team of engineers called astrodynamicists used math and physics to plot a course for the hardy spacecraft that would send it on a series of dives through the gap between Saturn and its famous rings. And as always, the efforts of these engineers are helping to enable some truly thrilling exploration and scientific discovery. Credits: NASA/JPL-Caltech

Η αποστολή Cassini-Huygens αποτελεί μια συνεργασία της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και της Ιταλικής Διαστημικής Υπηρεσίας. Εδώ και χρόνια, κεντρικό ρόλο στην μελέτη των στοιχείων για τον Τιτάνα έχει η ελληνίδα αστρονόμος και πλανητολόγος Αθηνά Κουστένη του Αστεροσκοπείου του Παρισιού.

Η Γη ανάμεσα στους δακτυλίους του Κρόνου

Cassini's Last View of Earth: This view from NASA's Cassini spacecraft shows planet Earth as a point of light between the icy rings of Saturn. The spacecraft captured the view on April 12, 2017 at 10:41 p.m. PDT (1:41 a.m. EDT). Cassini was 870 million miles (1.4 billion kilometers) away from Earth when the image was taken. Although far too small to be visible in the image, the part of Earth facing toward Cassini at the time was the southern Atlantic Ocean. Earth's moon is also visible to the left of our planet in a cropped, zoomed-in version of the image. The rings visible here are the A ring (at top) with the Keeler and Encke gaps visible, and the F ring (at bottom). During this observation Cassini was looking toward the backlit rings, making a mosaic of multiple images, with the sun blocked by the disk of Saturn. Seen from Saturn, Earth and the other inner solar system planets are all close to the sun, and are easily captured in such images, although these opportunities have been somewhat rare during the mission. The F ring appears especially bright in this viewing geometry. Credit: NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute

Η NASA έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία της Γης, που τράβηξε το Cassini στις 12 Απριλίου από απόσταση περίπου 1,4 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων και δείχνει τον μικροσκοπικό πλανήτη μας σαν μια κουκίδα φωτός ανάμεσα στους γιγάντιους δακτυλίους του Κρόνου.


Κομήτης χτύπησε τη Γη το 10950 π.Χ., βοηθώντας στην ανάδυση του πολιτισμού. Ancient stone carvings confirm how comet struck Earth in 10,950BC, sparking the rise of civilisations

The Vulture Stone from Gobekli Tepe (left) which recorded a devastating comet strike (right). CREDIT: ALISTAIR COOMBS

Ένας Έλληνας και ένας Βρετανός ερευνητής, οι οποίοι μελέτησαν τα μυστηριώδη σχέδια ζώων που είναι χαραγμένα στους πέτρινους στύλους που έχουν βρεθεί στην περιοχή Γκεμπεκλί Τεπέ της νότιας Τουρκίας, πιστεύουν ότι αυτά όχι μόνο αντιστοιχούν σε αστερισμούς, αλλά δείχνουν ότι πριν από περίπου 13.000 χρόνια -πιθανώς το 10950 π.Χ.- ένας κομήτης έπεσε στη Γη.

Ancient stone carvings confirm that a swarm of comets hit Earth 13,000 years ago sparking the rise of civilisations and wiping out the woolly mammoth. The comet's impact killed thousands of people and triggered a mini ice age that lasted more than 1,000 years. Pictured are the stone carvings used in the team's research, found on pillar 43 or 'the Vulture Stone' at Gobekli Tepe in Turkey.

Η πτώση είχε ως συνέπεια να σκεπαστεί ο πλανήτης μας από νέφη σωματιδίων και σκόνης που μπλόκαραν τον ήλιο, με αποτέλεσμα να πέσει η θερμοκρασία, να επεκταθούν οι πάγοι και να επικρατήσει η λεγόμενη περίοδος της Νεότερης Δρυάδας. Οι περιβαλλοντικές αυτές επιπτώσεις θεωρείται ότι οδήγησαν στην εξαφάνιση των μαμούθ και άλλων μεγάλων ζώων, αλλά και στη διευκόλυνση της ανάδυσης των κατοπινών πρώτων μεγάλων αγροτικών νεολιθικών πολιτισμών, που αντικατέστησαν τους νομάδες-τροφοσυλλέκτες.

Οι ερευνητές Δημήτρης Τσικριτσής και Μάρτιν Σουίτμαν της Σχολής Μηχανικής του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Mediterranean Archaeology and Archaeometry» (Μεσογειακή Αρχαιολογία και Αρχαιομετρία), που εκδίδει το Πανεπιστήμιο του Αιγαίου.

Evidence from the carvings, made on a pillar known as the Vulture Stone, suggests that a swarm of comet fragments hit the Earth in around 11000 BC. The different symbols, said to tell the story, are labeled in the graphic above.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, οι απεικονίσεις ζώων πάνω στους πέτρινους στύλους έχουν αστρονομική εξήγηση και αποκαλύπτουν ότι πολλαπλά κομμάτια ενός κομήτη -ο οποίος ίσως είχε διασπασθεί στον αέρα- έπεσαν στη Γη, συμβάλλοντας καθοριστικά στην απότομη πτώση της θερμοκρασίας. Οι παλαιοκλιματολόγοι έχουν επιβεβαιώσει ότι η Γη είχε σχετικά πρόσφατα βγει από την τελευταία εποχή των πάγων και η θερμοκρασία βρισκόταν πλέον σε ανοδική πορεία. Όμως, για κάποιο μυστηριώδη λόγο η τάση αυτή ανακόπηκε και ο πλανήτης βίωσε ξανά μια μίνι-εποχή πάγων, που ονομάσθηκε «Νεότερη Δρυάς» και η οποία διήρκεσε πάνω από 1.000 χρόνια.

The find supports a theory that Earth is likely to experience periods when comet strikes are more likely, owing to Earth's orbit intersecting orbiting rings of comet fragments in space.

Επειδή με βάση λήψεις πυρήνων αρχαίου πάγου από τη Γροιλανδία, ως πιθανότερη εποχή εκκίνησης αυτής της εποχής θεωρείται το 10890 π.χ., οι ερευνητές θεωρούν πιθανό ότι τότε περίπου έπεσε ο κομήτης.

By interpreting the animals as astronomical symbols, and using computer software to match their positions to patterns of stars, researchers dated the event to 10,950BC. This image shows the position of the sun and stars on the summer solstice of 10,950BC.

Οι δύο ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα πρόγραμμα αστρονομικού λογισμικού για να υπολογίσουν ποιες θα ήταν οι θέσεις των αστερισμών στον ουρανό της Τουρκίας εκείνη την εποχή. Πιστεύουν ότι έχουν πλέον σοβαρές ενδείξεις πως τα χαραγμένα σύμβολα του Γκεμπελί Τεπέ αντιστοιχούν στον ουρανό του 10950 π.χ. (συν/πλην 250 χρόνια) και «προδίδουν» έτσι το χτύπημα του κομήτη σε μια εποχή που σχεδόν συμπίπτει με τις εκτιμήσεις για το ξεκίνημα της Νεότερης Δρυάδας (10890 π.Χ.).

Σύμφωνα με τους ερευνητές, ιδίως μία λίθινη στήλη («των Ορνέων») φαίνεται να είναι αναμνηστική για το συγκεκριμένο καταστροφικό -ίσως και κατακλυσμικό- συμβάν. Πιθανώς, επρόκειτο για τη χειρότερη μέρα στην ιστορία της Γης μετά το τέλος της εποχής των πάγων, η οποία θα προκάλεσε το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων και γι’ αυτό ίσως μια άλλη στήλη του Γκεμπεκλί Τεπέ απεικονίζει έναν ακέφαλο άνθρωπο.

Stone pillars at Gobleki Tepe, thought to be the world's oldest temple site. Scientists have speculated for decades that a comet could have caused the sharp drop in temperature during a period known as the Younger Dryas around 11,000BC.

Οι αντίξοες κλιματικές συνθήκες που ακολούθησαν, σύμφωνα με αυτό το σενάριο, ανάγκασαν τους ανθρώπους να συνεργασθούν για την καλλιέργεια της γης και για την εκτροφή ζώων, «πυροδοτώντας» πιο εξελιγμένες μορφές πολιτισμού. Το Γκεμπεκλί Τεπέ, κοντά στην πόλη Ούρφα, που χρονολογείται περίπου στο 9000 π.χ. (6.000 χρόνια πριν το Στόουνχετζ), θεωρείται ο αρχαιότερος γνωστός ναός. Πιθανώς, μεταξύ άλλων, εκτελούσε καθήκοντα παρατήρησης του νυχτερινού ουρανού και προφανώς των κομητών.

Οι ερευνητές επισήμαναν ότι «περισσότερες αρχαιολογικές έρευνες αναμένεται να πραγματοποιηθούν στο Γκεμπεκλί Τεπέ και στο γειτονικό Καραχάν Τεπέ. Θα είναι πολύ ενδιαφέρον να δούμε πού θα οδηγήσουν αυτά τα πρόσθετα στοιχεία. Στο μεταξύ, φαίνεται συνετό να πάρουμε στα σοβαρά την πιθανότητα καταστροφής λόγω κομήτη».

Τον πρώτο αναλογικό υπολογιστή στην ιστορία της ανθρωπότητας είχαν ανακαλύψει οι Μινωίτες, όπως υποστηρίζει ο… κρητικός ερευνητής αιγαιακών γραφών, Μηνάς Τσικριτσής. Σύμφωνα με τον ερευνητή, το μινωικό αντικείμενο, που είχε βρεθεί το 1898 στο Παλαίκαστρο Σητείας, προηγήθηκε του «Μηχανισμού των Αντικυθήρων» κατά 1.400 χρόνια και είναι ο πρώτος αναλογικός υπολογιστής στην Ιστορία και μάλιστα φορητός. «Αναζητώντας μινωικά ευρήματα με αστρονομικές απεικονίσεις στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, εντοπίσαμε μια λίθινη μήτρα από την περιοχή του Παλαίκαστρου Σητείας. Στην μήτρα αυτή είχαν αναφερθεί ο Στέφανος Ξανθουδίδης και ο Άρθουρ Έβανς, διατυπώνοντας ότι τα ανάγλυφα σύμβολα που εμφανίζονται στην επιφάνεια της μήτρας συσχετίζονται με τον Ήλιο και τη Σελήνη», τονίζει ο κ. Τσικριτσής. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο κρητικός ερευνητής αφού πρώτα αναλύθηκε η ανάγλυφη απεικόνιση του ακτινωτού δίσκου στο δεξιό μέρος της μήτρας αυτής, στη συνέχεια τεκμηριώθηκε η χρήση αυτού, ως μήτρα για την κατασκευή ενός μηχανισμού, που χρησίμευε ως αναλογικός υπολογιστής προσδιορισμού εκλείψεων. Ταυτόχρονα εξετάσθηκαν οι χρήσεις του μηχανισμού ως ηλιακό ρολόι και ως όργανο υπολογισμού γεωγραφικού πλάτους.

Ο πατέρας του Δημήτρη Τσικριτσή, Μηνάς Τσικριτσής, ερευνητής των γραφών του Αιγαίου, είχε προκαλέσει αίσθηση πριν λίγα χρόνια με τη δημοσίευση του βιβλίου του «Αστρονομία Κρητομυκηναϊκού Πολιτισμού», όπου παρουσίαζε τις προχωρημένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις των Μινωιτών.