Σύμφωνα
με την ανακοίνωση της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών, το Νόμπελ
Φυσικής απονέμεται στον Ρ. Πένροουζ για «την ανακάλυψη ότι ο σχηματισμός της
μαύρης τρύπας αποτελεί ισχυρή πρόβλεψη για την γενική θεωρία της σχετικότητας».
Και στους Ρ. Γκένζελ και Α. Γκεζ για «την ανακάλυψη ενός υπερμεγέθους και
συμπαγούς αντικειμένου στο κέντρο του γαλαξία μας». From left: Richard
Penrose, Andrea Ghez and Reinhard Genzel, winners of the Nobel prize in
physics. Composite: UCLA/MPE/EPA
Οι
επιστήμονες Ρότζερ Πένροουζ, Ράινχαρντ Γκένζελ και Άντρεα Γκεζ κέρδισαν το
Νόμπελ Φυσικής του 2020 για τις ανακαλύψεις τους γύρω από ένα από τα πιο
περίεργα και εξωτικά φαινόμενα του σύμπαντός μας- τις μαύρες τρύπες.
«Οι
ανακαλύψεις των νικητών αυτών έτους άνοιξαν νέους ορίζοντες στη μελέτη των
συμπαγών και γιγαντιαίας μάζας αντικειμένων» είπε, σύμφωνα με το Reuters, ο Ντέιβιντ Χάβιλαντ, πρόεδρος της
Επιτροπής Νόμπελ για τη Φυσική, κατά την απονομή του ύψους 10 εκατ. σουηδικών
κορονών (1,1 εκατ. δολαρίων) βραβείου.
This year's Nobel
Prize in Physics was awarded to Roger Penrose, Reinhard Genzel and Andrea Ghez.
Αναλυτικότερα,
ο Ρότζερ Πένροουζ τιμήθηκε «για την ανακάλυψη πως ο σχηματισμός μαύρων τρυπών
είναι μια στιβαρή πρόβλεψη της γενικής θεωρίας της Σχετικότητας», ενώ οι
Γκένζελ και Γκεζ για την «ανακάλυψη ενός γιγαντιαίας μάζας συμπαγούς
αντικειμένου στο κέντρο του γαλαξία μας».
Penrose, a
physicist, mathematician and cosmologist at the University of Oxford, was
awarded half the prize.
Ο Πένροουζ είναι Βρετανός και καθηγητής στο
University of Oxford, ο Γερμανός Γκένζελ είναι στο Ινστιτούτο Max Planck και στο
University of California, Berkeley, ενώ η Γκεζ είναι στο
University of California, Los Angeles.
Μεταξύ
των Νόμπελ η Φυσική χαίρει ιδιαίτερης αίγλης, καθώς στο παρελθόν βραβεία είχαν
απονεμηθεί σε μεγάλους «αστέρες» της επιστήμης, όπως ο Άλμπερτ Άινσταϊν. Όπως
είπε ο Ντέιβιντ Χάβιλαντ για τις μαύρες τρύπες, «αυτά τα εξωτικά αντικείμενα
εξακολουθούν να παρουσιάζουν πολλά ερωτηματικά τα οποία ζητούν απαντήσεις,
εμπνέοντας μελλοντικές έρευνες».
Ghez is only the
fourth woman to be awarded a Nobel Prize in Physics.
Η
Γκεζ είναι μόλις η τέταρτη γυναίκα που κερδίζει το Νόμπελ Φυσικής, μετά τη Μαρί
Κιουρί το 1903, τη Μαρία Γκέπερτ Μάγιερ το 1963 και τη Ντόνα Στρίκλαντ το 2018.
Σύμφωνα
με την ανακοίνωση της επιτροπής, ο Πένροουζ χρησιμοποίησε «ευφυείς μαθηματικές
μεθόδους» στην απόδειξή του πως οι μαύρες τρύπες αποτελούν απευθείας επακόλουθο
της γενικής θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάν. Ο ίδιος ο Αϊνστάιν δεν
πίστευε πως τα συγκεκριμένα «θηρία» που καταβροχθίζουν ότι εισέρχεται μέσα τους
– ακόμα και το φως- υπάρχουν στα αλήθεια, ωστόσο το 1965, δέκα χρόνια μετά τον
θάνατό του, ο Πένροουζ έδειξε πως όντως μπορούν να σχηματίζονται και τις
περιέγραψε με λεπτομέρεια, με το σχετικό επιστημονικό άρθρο να θεωρείται ακόμα
ως ένα από τα σημαντικότερα στον κλάδο του.
Οι
Γκένζελ και Γκεζ ηγήθηκαν ο καθένας μίας ομάδας αστρονόμων που, από τις αρχές
της δεκαετίας του 1990, εστιάζουν σε μια περιοχή ονόματι Τοξότης Α* στο κέντρο
του γαλαξία μας. Οι μετρήσεις των δύο ομάδων συμφωνούν στο ότι στο κέντρο του
γαλαξία υπάρχει ένα εξαιρετικά βαρύ, αόρατο αντικείμενο που επηρεάζει τα γύρω
άστρα: Περίπου τέσσερα εκατομμύρια ηλιακές μάζες (μάχες αντίστοιχες αυτής του
ήλιου μας) είναι συγκεντρωμένες μαζί σε μια περιοχή όχι μεγαλύτερη από το
ηλιακό μας σύστημα.
Πηγές:
https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2020/press-release/
- https://www.theguardian.com/science/2020/oct/06/nobel-prize-in-physics-awarded-to-trio-for-work-on-blackhole-formation
- https://www.naftemporiki.gr/story/1643189/nompel-fusikis-se-treis-ereunites-gia-tis-anakalupseis-tous-guro-apo-tis-maures-trupes
