Βλέπουν το τέλος του ηλιακού μας συστήματος. Cosmic ‘Death Star’ destroys a planet

Εντοπίστηκε λευκός νάνος που καταστρέφει ένα πλανήτη σε απόσταση 570 ετών φωτός. Καλλιτεχνική απεικόνιση του βραχώδους πλανήτη που διαλύεται από τον λευκό νάνο που ήταν κάποτε το μητρικό του άστρο. In this artist's conception, a Ceres-like asteroid is slowly disintegrating as it orbits a white dwarf star. “We now have a ‘smoking gun’ linking white dwarf pollution to the destruction of rocky planets,” says Andrew Vanderburg of the Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. Within about a million years the object will be destroyed, leaving a thin dusting of metals on the surface of the white dwarf. Credit: Mark A. Garlick/markgarlick.com

Επιστήμονες του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian εντόπισαν μια εντυπωσιακή κοσμική διεργασία σε απόσταση 570 ετών φωτός από εμάς στον αστερισμό της Παρθένου. Ένα άστρο να διαλύει ένα πλανήτη.

  

Το φαινόμενο

The Death Star of the movie Star Wars may be fictional, but planetary destruction is real. Astronomers announced today that they have spotted a large, rocky object disintegrating in its death spiral around a distant white dwarf star. The discovery also confirms a long-standing theory behind the source of white dwarf 'pollution' by metals. The fictional Death Star from the Star Wars movies. (Credit: Lucasfilm)

Εκεί υπήρχε ένα πλανητικό σύστημα παρόμοιο με το δικό μας όπου το άστρο του συστήματος ανήκει στην ίδια κατηγορία με τον Ήλιο. Όπως θα συμβεί και με τον Ήλιο έτσι και το άστρο του εν λόγω συστήματος έχει κάψει τα καύσιμα του και δεν μετατράπηκε σε υπερκαινοφανή αστέρα (να εκραγεί) αλλά σε λευκό νάνο. Χρησιμοποιώντας δεδομένα που έχει συλλέξει το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler οι ερευνητές εντόπισαν ένα βραχώδη πλανήτη να βρίσκεται σε κοντινή τροχιά γύρω από τον λευκό νάνο η βαρυτική ισχύ του οποίου διαλύει τον πλανήτη κυριολεκτικά στα εξ ων συνετέθη.

Οι ερευνητές από την ύλη που περιφέρεται κοντά στο άστρο εκτιμούν πως το πλανητικό σύστημα που είχε δημιουργηθεί γύρω από αυτό αριθμούσε περίπου 6-7 πλανήτες η τύχη των οποίων δεν είναι ακόμη γνωστή. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».

Η Γη

Η ανακάλυψη είναι έτσι και αλλιώς από μόνη της πολύ σημαντική αλλά έχει ένα επιπλέον ενδιαφέρον αφού με δεδομένο ότι και ο Ήλιος θα μετατραπεί σε λευκό νάνο οι ειδικοί παρατηρούν τι θα συμβεί και στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Πάντως η κρατούσα θεωρία για την τύχη της Γης μιλάει για εντελώς διαφορετικό τέλος από αυτό του πλανήτη που διαλύει ο λευκός νάνος. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πώς όταν το μητρικό μας άστρο κάψει τα καύσιμα του αρχικά θα διογκωθεί και μετατραπεί σε κόκκινο γίγαντα και σταδιακά θα συρρικνωθεί μετατρεπόμενος σε λευκό νάνο. Λόγω της κοντινής απόστασης της Γης με τον Ήλιο η διόγκωση του θα έχει ως αποτέλεσμα είτε το μητρικό μας άστρο να καταπιεί κυριολεκτικά τον πλανήτη μας είτε αν δεν τον εξαφανίσει να τον κάνει κυριολεκτικά.. κάρβουνο!

Πηγή: Andrew Vanderburg, John Asher Johnson, Saul Rappaport, Allyson Bieryla, Jonathan Irwin, John Arban Lewis, David Kipping, Warren R. Brown, Patrick Dufour, David R. Ciardi, Ruth Angus, Laura Schaefer, David W. Latham, David Charbonneau, Charles Beichman, Jason Eastman, Nate McCrady, Robert A. Wittenmyer, Jason T. Wright. A disintegrating minor planet transiting a white dwarf. Nature, 2015; 526 (7574): 546 DOI: 10.1038/nature15527

Το κοσμικό φιλί του θανάτου. Final Kiss of Two Stars Heading for Catastrophe

Δύο άστρα βρίσκονται σε εναγκαλισμό που θα καταλήξει σε συγχώνευση ή σε μαύρες τρύπες. This artist’s impression shows VFTS 352 — the hottest and most massive double star system to date where the two components are in contact and sharing material. The two stars in this extreme system lie about 160 000 light-years from Earth in the Large Magellanic Cloud. This intriguing system could be heading for a dramatic end, either with the formation of a single giant star or as a future binary black hole. Credit: ESO/L. Calçada

Διεθνής ομάδα αστρονόμων χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια του Νότιου Ευρωπαϊκού Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή εντόπισαν το μεγαλύτερο και πιο καυτό δυαδικό αστρικό σύστημα που γνωρίζουμε. Τα δύο άστρα βρίσκονται στο νεφέλωμα της Ταραντούλας στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος, έναν μικρό γειτονικό μας γαλαξία.

Δείτε ένα βίντεο που παρουσιάζει το εντυπωσιακό φαινόμενο. This animated artist’s impression shows VFTS 352 — the hottest and most massive double star system to date where the two components are in contact and sharing material. The two stars in this extreme system lie about 160 000 light-years from Earth in the Large Magellanic Cloud. This intriguing pair could be heading for a dramatic end, either with the creation of a single monster star or the formation of a binary black hole. Credit: ESO/L. Calçada

Σύμφωνα με τους ερευνητές τα δύο άστρα βρίσκονται σε μια τροχιακή σύγκλιση που θα οδηγήσει σε μια συγχώνευση αποτέλεσμα της οποίας θα είναι είτε ο σχηματισμός ενός νέου γιγάντιου άστρου ή η γέννηση ενός νέου δυαδικού συστήματος που θα αποτελείται αυτή τη φορά από δύο μελανές οπές.

Που βρίσκονται

This image shows the location of VFTS 352 — the hottest and most massive double star system to date where the two components are in contact and sharing material. The two stars in this extreme system lie about 160 000 light-years from Earth in the Large Magellanic Cloud. This intriguing system could be heading for a dramatic end, either merging to form a single giant star or forming a binary black hole. This view of the Tarantula star-forming region includes visible-light images from the Wide Field Imager at the MPG/ESO 2.2-metre telescope at La Silla and infrared images from the 4.1-metre infrared VISTA telescope at Paranal. Credit: ESO/M.-R. Cioni/VISTA Magellanic Cloud survey. Acknowledgment: Cambridge Astronomical Survey Unit

Το δυαδικό σύστημα έλαβε την κωδική ονομασία VFTS 352 και βρίσκονται σε απόσταση 160 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη.  Το νεφέλωμα της Ταραντούλας αποτελεί μόνιμο στόχο των αστρονόμων αφού πρόκειται για ένα τεράστιο εργοστάσιο παραγωγής άστρων.  Το νεφέλωμα της Ταραντούλας έχει διάμετρο περίπου χίλια έτη φωτός. Χρωστά το όνομά του στο γεγονός ότι οι  επιστήμονες που το βάφτισαν θεώρησαν ότι το σχήμα του και ειδικά οι πιο λαμπρές περιοχές του θυμίζουν (πολύ αμυδρά είναι η αλήθεια) τη γνωστή αράχνη.

This zoom sequence starts with a broad panorama of the southern night sky and closes in on the Tarantula star-forming region in the Large Magellanic Cloud. Among the many hot young stars here lies VFTS 352 — the hottest and most massive double star system to date where the two components are in contact and sharing material. The final frames show a close-up of the region of this exotic object, in an image created from images from the Wide Field Imager at the MPG/ESO 2.2-metre telescope at La Silla. Credit: ESO/N. Risinger (skysurvey.org)/R. Gendler Music Johan B Monell

Ονομάζεται επίσης 30 Δοράδος και αποτελεί ένα γιγάντιο κοσμικό μαιευτήριο μέσα στο οποίο γεννιούνται κατά εκατομμύρια νέα άστρα. Είναι δε τόσο λαμπρό που οι ειδικοί λένε πως αν ήταν κοντά μας σε απόσταση ίση με αυτή του νεφελώματος του Ωρίωνα, θα κάλυπτε τον μισό ουρανό μας και το φως του θα μετέτρεπε τη νύχτα σε ημέρα. Σύμφωνα με τους επιστήμονες είναι η πιο γόνιμη αλλά και πιο λαμπρή περιοχή όχι μόνο στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος αλλά σε ολόκληρο το γαλαξιακό σμήνος στο οποίο ανήκει ο γαλαξίας μας. Δεν εντυπωσιάζει όμως μόνο ο αριθμός αλλά και το μέγεθος των άστρων που «γεννά» η συγκεκριμένη περιοχή. Είναι χαρακτηριστικό ότι ορισμένα από αυτά έχουν μάζα 100 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Τα γιγάντια άστρα παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς το μέγεθός τους οδηγεί γρήγορα ένα ποσοστό από αυτά στον θάνατο με εκρήξεις σουπερνόβα.

Πηγή: Astrophysical Journal (arXiv.org preprint).