Πομπηία: Ανακάλυψαν νέες τοιχογραφίες εμπνευσμένες από τον Τρωϊκό Πόλεμο. Pompeii: Breathtaking new paintings found at ancient city

Ο θεός Απόλλωνας, η Κασσάνδρα, ο Πάρης και η ωραία Ελένη πρωταγωνιστούν στις δύο τοιχογραφίες. O Πάρης συναντά την ωραία Ελένη / Φωτ: Υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας. Stunning artworks have been uncovered in a new excavation at Pompeii, the ancient Roman city buried in an eruption from Mount Vesuvius in AD79. Archaeologists say the frescos are among the finest to be found in the ruins of the ancient site. Mythical Greek figures such as Helen of Troy are depicted on the high black walls of a large banqueting hall. The frescos depict Greek mythology: Paris kidnaps Helen which triggers the Trojan War. BBC/Tony Jolliffe

Εντυπωσιακές τοιχογραφίες αποκαλύφθηκαν σε νέα ανασκαφή στην Πομπηία, την αρχαία ρωμαϊκή πόλη που θάφτηκε από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ.

The black room has only emerged in the last few weeks. Its white mosaic floor is almost complete. BBC/Tony Jolliffe

Σε μια νέα αίθουσα που ανακαλύφθηκε, μήκους 15 μέτρων και πλάτους 6 μέτρων, βρέθηκαν τοιχογραφίες στις οποίες διακρίνονται η Ωραία Ελένη, ο Πάρις, η Κασσάνδρα και ο Απόλλωνας, με ευρύτερη αναφορά στον ηρωισμό, αλλά και στην δύναμη της μοίρας. 

There are certainly more than a million tiles in the mosaic floor, possibly up to three million. BBC/Tony Jolliffe

Το ψηφιδωτό δάπεδο της αίθουσας περιλαμβάνει περισσότερα από ένα εκατομμύριο μεμονωμένα λευκά πλακίδια. Ο διευθυντής του πάρκου Δρ. Γκάμπριελ Ζάκτριγκελ παρουσίασε το «μαύρο δωμάτιο» στο BBC την Πέμπτη. 

Boxes full of artefacts: One of the many oil lamps recovered during the excavation. BBC/Tony Jolliffe

Όπως ανέφερε, το έντονο χρώμα των τοίχων ενδέχεται να επιλέχθηκε για να κρύψει τα σημάδια καπνού από τις λάμπες που χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια της διασκέδασης μετά τη δύση του ηλίου.

Another fresco depicts Leda and Zeus in the form of a swan, whose union would lead to Helen's birth. BBC/Tony Jolliffe

Η αίθουσα αποτελεί μέρος ενός σπιτιού που άνηκε σε εύπορη οικογένεια και στον χώρο αυτό οι οικοδεσπότες έτρωγαν και συνομιλούσαν με τους φιλοξενουμένους τους. «Την νύχτα, με αναμμένα τα λυχνάρια, οι μυθικές φιγούρες των τοιχογραφιών θα έμοιαζαν σίγουρα να κινούνται» εξηγούν οι αρχαιολόγοι. 

O θεός Απόλλωνας προσπαθεί να αποπλανήσει την ιέρεια Κασσάνδρα/ Φωτ: Υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας. The god Apollo is depicted on one of the frescos trying to seduce the Trojan priestess Cassandra. BBC/Tony Jolliffe

Στη μία τοιχογραφία, ο θεός Απόλλωνας φαίνεται να προσπαθεί να αποπλανήσει την ιέρεια Κασσάνδρα. Η απόρριψή του, σύμφωνα με το μύθο, είχε ως αποτέλεσμα να αγνοηθούν οι προφητείες της.

O Πάρης συναντά την ωραία Ελένη / Φωτ: Υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας

Η «συνέχεια» εξιστορείται στον δεύτερο πίνακα, στον οποίο ο πρίγκιπας της Τροίας Πάρης συναντά την ωραία Ελένη - μια συνάντηση που η Κασσάνδρα γνώριζε ότι θα τους οδηγήσει στον Τρωικό Πόλεμο.

A plaster glue must be injected behind a fresco or it is likely to come away from the wall. BBC/Tony Jolliffe

Nα σημειωθεί ότι για τις τοιχογραφίες που πρέπει να παραμείνουν στη θέση τους, εγχέεται στο πίσω μέρος τους κόλλα από γύψο για να μην αποκολληθούν από τους τοίχους. Η τοιχοποιία στηρίζεται με σκαλωσιές και από πάνω τοποθετείται προσωρινή στέγη. «Η Πομπηία είναι ένας θησαυρός που μας αφήνει πάντα άναυδους. Συνεχίζει να μας εκπλήσσει κάθε φορά που τον ανοίγουμε και είμαι ευτυχής που στον τελευταίο κρατικό προϋπολογισμό αυξήσαμε τα κονδύλια, ώστε να μπορέσουν να γίνουν νέες ανασκαφές», δήλωσε ο Ιταλός υπουργός Πολιτισμού Τζενάρο Σαντζουλιάνο.

Ο ιδιοκτήτης του μαύρου δωματίου

Φωτ: BBC

Το «μαύρο δωμάτιο» είναι ο τελευταίος θησαυρός που αναδύθηκε από την ανασκαφή, η οποία ξεκίνησε πριν από 12 μήνες, μια έρευνα που θα εμφανιστεί σε μια σειρά ντοκιμαντέρ από το BBC και το Lion TV που θα μεταδοθεί τον Απρίλιο. Ένα ευρύ οικιστικό και εμπορικό τετράγωνο, γνωστό ως «Περιοχή 9», καθαρίζεται από τεράστιες ποσότητες ελαφρόπετρας και τέφρας που εκτόξευσε ο Βεζούβιος πριν από σχεδόν 2.000 χρόνια. Το προσωπικό πρέπει να κινηθεί γρήγορα, για να προστατεύσει τα νέα ευρήματα, απομακρύνοντας ό,τι μπορεί σε μια αποθήκη.

Watch: Dr Sophie Hay explains how a rich politician left his mark on the buildings

Η ομάδα των αρχαιολόγων είναι βέβαιη, ότι οι τρεις περιοχές που ανακαλύφθηκαν μπορούν να συνδεθούν μέσω των υδραυλικών εγκαταστάσεων αλλά και ως προς την ιδιοκτησία τους. Η ταυτότητα του ιδιοκτήτη υπονοείται σε πολυάριθμες επιγραφές με τα αρχικά “ARV“. Τα γράμματα εμφανίζονται σε τοίχους ακόμα και στις μυλόπετρες του αρτοποιείου που βρέθηκε μπροστά από το σπίτι με το «μαύρο δωμάτιο». «Γνωρίζουμε ποιος είναι ο ARV: είναι ο Aulus Rustius Verus», εξήγησε η αρχαιολόγος του πάρκου Δρ. Σόφι Χάι: «Είναι πολιτικός. Είναι πολύ πλούσιος. Πιστεύουμε ότι μπορεί να είναι αυτός που έχει το κομψό σπίτι πίσω από το αρτοποιείο».

Brilliant colours: Ornate cornicing was also preserved under the volcanic debris. BBC/Tony Jolliffe

Αυτό που είναι ξεκάθαρο, είναι ότι όλα τα ακίνητα στην περιοχή βρίσκονταν υπό ανακαίνιση τη στιγμή της έκρηξης του Βεζόβιου. Οι εργάτες, προσπαθώντας να διαφύγουν τον κίνδυνο άφησαν τα κεραμίδια της στέγης τακτοποιημένα και στοιβαγμένα. Τα δοχεία τους είναι ακόμα γεμάτα με ασβεστοκονίαμα, περιμένοντας να χρησιμοποιηθούν. Τα μυστριά και οι αξίνες τους παραμένουν εκεί, αν και οι ξύλινες λαβές τους έχουν σαπίσει εδώ και καιρό. Είναι προφανές ότι οι άνθρωποι που δούλευαν εκεί κρατούνταν κλεισμένοι σε άθλιες συνθήκες, ζώντας δίπλα-δίπλα με τα γαϊδούρια που γύριζαν τις μυλόπετρες. Φαίνεται ότι υπήρχε ένα παράθυρο το οποίο μάλιστα είχε σιδερένιες ράβδους για να αποτρέψει τη διαφυγή τους. Στο αρτοποιείο επίσης ανακαλύφθηκαν σκελετοί: Δύο ενήλικες και ένα παιδί που καταπλακώθηκαν από πέτρες που έπεσαν. Ενδεχομένως ήταν κι αυτοί σκλάβοι που είχαν παγιδευτεί και δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν από την έκρηξη.

Πηγές: https://www.bbc.com/news/science-environment-68777741 - https://www.lifo.gr/now/entertainment/pompiia-anakalypsan-nees-toihografies-empneysmenes-apo-ton-troiko-polemo

 

Βρέθηκε σπάνιο μωσαϊκό που απεικονίζει την μονομαχία Αχιλλέα και Έκτορα. Extraordinary Roman mosaic and villa discovered beneath farmer's field in Rutland

Είναι μοναδικό στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς παρουσιάζει τον Αχιλλέα και τη μάχη του με τον Έκτορα στο τέλος του Τρωικού Πολέμου. The bottom panel of the mosaic. Achilles (left) and Hector duelling on chariots © University of Leicester Archaeological Services

Η διάσημη εκπομπή του BBC Two, Digging for Britain, αποκάλυψε μια ρωμαϊκή βίλα που περιέχει ένα σπάνιο μωσαϊκό που απεικονίζει σκηνές από την Ιλιάδα του Ομήρου βρέθηκε κάτω από το χωράφι ενός αγρότη.

Το μωσαϊκό, που βρέθηκε στο Rutland και έχει περιγραφεί ως το πρώτο παράδειγμα αυτού του είδους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ανακαλύφθηκε από τον γιο του ιδιοκτήτη και ερευνήθηκε από αρχαιολόγους από το Πανεπιστήμιο του Λέστερ. Οι ιστορικοί το περιέγραψαν ως «ένα από τα πιο αξιόλογα και σημαντικά ψηφιδωτά που έχουν βρεθεί ποτέ στη Βρετανία».

Το μωσαϊκό και το γύρω συγκρότημα βίλας έχουν πλέον προστατευθεί ως προγραμματισμένο μνημείο από το Υπουργείο Ψηφιακών, Πολιτισμού, Μέσων και Αθλητισμού (DCMS) κατόπιν συμβουλής της Ιστορικής Αγγλίας.

Dr David Neal making notes on his illustration during the excavation of the mosaic with students from ULAS/University of Leicester © Historic England Archive

Στο συγκρότημα που πιστεύεται ότι κατοικήθηκε από πλούσιο άτομο από την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο πραγματοποιήθηκαν επείγουσες ανασκαφικές εργασίες στο σημείο μετά την ανακάλυψη ασυνήθιστης κεραμικής σε κοντινή απόσταση.

Jim Irvine and Brian Naylor pictured first discovering the Roman mosaic in their field during the 2020 lockdown.

Ο Jim Irvine, γιος του γαιοκτήμονα Brian Naylor, έκανε την αρχική ανακάλυψη αφού εντόπισε «ασυνήθιστα αγγεία» σε μια βόλτα κατά τη διάρκεια του λοκντάουν το 2020 και επικοινώνησε με την αρχαιολογική ομάδα στο συμβούλιο της κομητείας Leicestershire. Η οικογένειά του καλλιεργεί αυτή η γη εδώ και 50 ή 60 χρόνια και είπε όι «Κατά τη διάρκεια του lockdown πέρυσι, παρατήρησα κάποια αγγεία στο έδαφος που δεν έμοιαζαν με καμία κεραμική που είχα δει πριν. Κατεβήκαμε εδώ με ένα φτυάρι και έσκαψα μια ρηχή τάφρο και ήμουν ακριβώς στο σωστό μέρος».

Η οργάνωση Ιστορική Αγγλία χρηματοδότησε τότε επείγουσες ανασκαφικές εργασίες στην τοποθεσία με αρχαιολόγους από το Πανεπιστήμιο του Λέστερ.

Εικόνα του πλήρους ψηφιδωτού in situ. Three panels tell the story of Achilles battle with Hector at the conclusion of the Trojan War. The artwork is thought to have been the floor of a large dining or entertaining area. © Historic England Archive.

Το μωσαϊκό, το οποίο σχηματίζει το δάπεδο αυτού που πιστεύεται ότι ήταν χώρος τραπεζαρίας ή ψυχαγωγίας της βίλας, έχει διαστάσεις 11 x 7 μέτρα.

Τα ψηφιδωτά χρησιμοποιούνταν τακτικά σε ιδιωτικά και δημόσια κτίρια σε όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και συχνά παρουσίαζαν διάσημες φιγούρες από τη μυθολογία. Ωστόσο, το μωσαϊκό Rutland πιστεύεται ότι είναι μοναδικό στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς παρουσιάζει τον Αχιλλέα και τη μάχη του με τον Έκτορα στο τέλος του Τρωικού Πολέμου.

Ο τόπος των ανασκαφών στην περιοχή Rutland. The room is part of a large villa occupied in the late Roman period, between the 3rd and 4th century AD, probably by a wealthy individual, with a knowledge of classical literature The villa is also surrounded by a range of other buildings. © Historic England Archive.

Οι έρευνες αποκάλυψαν ότι η μεγάλη βίλα περιβάλλεται από αχυρώνες, κυκλικές κατασκευές και πιθανώς ένα λουτρό. Το συγκρότημα είναι πιθανό να καταλήφθηκε από κάποιον με γνώση της κλασικής λογοτεχνίας, μεταξύ του 3ου και 4ου αιώνα μ.Χ.

Ο John Thomas, αναπληρωτής διευθυντής των Αρχαιολογικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου του Λέστερ και διευθυντής του ανασκαφικού έργου «Αυτή είναι σίγουρα η πιο συναρπαστική ανακάλυψη ρωμαϊκών ψηφιδωτών στο Ηνωμένο Βασίλειο τον περασμένο αιώνα. Μας δίνει νέες προοπτικές για τις γνώσεις των ανθρώπων εκείνη την εποχή, τους δεσμούς τους με την κλασική λογοτεχνία και μας λέει επίσης πολλά για το άτομο που ανέθεσε σε τεχνίτες αυτό το κομμάτι. Ο ιδιοκτήτης είναι κάποιος με γνώση των κλασικών, που είχε τα χρήματα να παραγγείλει μια τέτοια λεπτομέρεια από την Ιλιάδα και είναι η πρώτη απεικόνιση αυτών των ιστοριών που έχουμε βρει ποτέ στη Βρετανία».

Ο Ντάνκαν Γουίλσον, διευθύνων σύμβουλος της Ιστορικής Αγγλίας, πρόσθεσε: «Το να αποκαλύψουμε ένα τόσο σπάνιο μωσαϊκό αυτού του μεγέθους, καθώς και μια γύρω βίλα, είναι αξιοσημείωτο.

A Roman villa complex containing a one-of-a-kind mosaic has been discovered beneath a farmer’s field in Rutland. The mosaic is the first example in the UK displaying scenes from Homer’s The Iliad, and one of only a handful from across Europe. It is considered one of the most remarkable and significant Roman mosaics ever found in Britain. The site was discovered by the landowner’s son and has been investigated by archaeologists from the University of Leicester, working in partnership with Historic England. The archaeological investigations recorded the mosaic’s remains and revealed that it lies within an elaborate villa complex, encompassing a host of other structures and buildings. The site has been protected by the Department for Digital, Culture, Media and Sport (DCMS) as a scheduled monument on the advice of Historic England. © University of Leicester Archaeological Services

«Ανακαλύψεις όπως αυτή είναι τόσο σημαντικές για να μας βοηθήσουν να συνθέσουμε την κοινή μας ιστορία. Προστατεύοντας αυτήν την τοποθεσία μπορούμε να συνεχίσουμε να μαθαίνουμε από αυτήν και ανυπομονούμε για το τι θα μας διδάξουν οι μελλοντικές ανασκαφές για τους ανθρώπους που έζησαν εκεί πριν από 1.500 χρόνια».

Η τοποθεσία βρίσκεται σε ιδιωτική γη και δεν είναι προσβάσιμη στο κοινό, αλλά συνεχίζονται οι συζητήσεις με το συμβούλιο της κομητείας Rutland για τη δημιουργία μιας έκθεσης εκτός του χώρου του συγκροτήματος της βίλας και των ευρημάτων του, δήλωσε η Historic England, ενώ οι επόμενες ανασκαφές προγραμματίζονται στην τοποθεσία το 2022.

Πηγές: https://le.ac.uk/news/2021/november/rutland-mosaic - https://historicengland.org.uk/whats-new/news/rutland-roman-villa-mosaic-protected/ - https://www.lifo.gr/now/entertainment/psifidoto-me-skini-apo-tin-iliada-toy-omiroy-mia-synarpastiki-anakalypsi-se

 

 

Βρέθηκε σπήλαιο που σχετίζεται με το Ράγκναροκ, το τέλος του κόσμου. Vikings created a massive boat in this volcanic cave to ward off the apocalypse

Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα απομεινάρια σπάνιων αντικειμένων από τη Μέση Ανατολή σε μια ισλανδική σπηλιά, την οποία οι Βίκινγκς την συσχέτιζαν με το Ράγκναροκ, που σημαίνει «η μοίρα των θεών» και αναφέρεται στη μάχη του τέλους του κόσμου. Evidence of Viking rituals and battles against evil have been discovered in Iceland’s Surtshellir lava cave along with a stone boat and unusual artifacts like beads from the Middle East.

Το σπήλαιο βρίσκεται κοντά σε ένα ηφαίστειο που είχε ξεσπάσει σχεδόν 1.100 χρόνια πριν. Όταν έγινε η έκρηξη, οι Βίκινγκ είχαν ήδη αποικίσει την Ισλανδία. «Οι επιπτώσεις αυτής της έκρηξης πρέπει να ήταν ανησυχητικές και να έθεσαν υπαρξιακές προκλήσεις για τους νεοαφιχθέντες εποίκους της Ισλανδίας», έγραψε η ερευνητική ομάδα σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό «Archaeological Science».

Archaeologists found that the Vikings constructed this boat-shaped structure out of rocks. Inside the structure the Vikings burned animal bones at a high temperature. Image credit: Kevin Smith

Τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι μετά την ψύξη της λάβας, οι Βίκινγκ μπήκαν στο σπήλαιο και σκάλισαν μια δομή σε σχήμα βάρκας. Μέσα σε αυτήν τη δομή, οι Βίκινγκ έκαψαν οστά ζώων σε υψηλές θερμοκρασίες για να εξευμενίσουν τους θεούς και να αποτρέψουν το Ράγκναροκ.

Beads and other artifacts from the Middle East, including Turkey were also found in the cave but researchers have yet to understand their significance and how they traveled so far. (Kathy / Adobe Stock)

Κοντά στο κτήριο, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν 63 χάντρες, τρεις από τις οποίες προέρχονταν από το Ιράκ, όπως δήλωσε ο Κέβιν Σμιθ, αναπληρωτής διευθυντής και επικεφαλής επιμελητής του Μουσείου Ανθρωπολογίας του Haffenreffer στο Πανεπιστήμιο Brown των ΗΠΑ, ο οποίος ηγείται της αρχαιολογικής ομάδας που πραγματοποιεί την ανασκαφή στο σπήλαιο.

Η ομάδα βρήκε, επίσης, απομεινάρια ενός ορυκτού από την ανατολική Τουρκία, το οποίο χρησιμοποιείτο για τη διακόσμηση αντικειμένων, ωστόσο μέχρι σήμερα, έχουν βρεθεί ελάχιστα στη Σκανδιναβία. «Σοκαριστήκαμε όταν το βρήκαμε μέσα σε αυτήν τη σπηλιά», είπε ο Σμιθ.

Iceland’s Surtshellir cave, named after the Viking fire giant Surtr, was the site of satanic Viking rituals according to the latest research paper published in the Journal of Archaeological Science. (John Charles Dollman / Public domain )

Σύμφωνα με τα ιστορικά αρχεία, οι Βίκινγκ είχαν συσχετίσει το σπήλαιο με τον Σούρτρ, έναν γίγαντα στη νορβηγική μυθολογία ο οποίος θα προκαλούσε τη σειρά των γεγονότων που είναι γνωστά ως Ράγκναροκ. Σύμφωνα με την σκανδιναβική μυθολογία, ο κόσμος θα τελείωνε όταν ο Σούρτρ θα σκότωνε τους τελευταίους απομένοντες θεούς στη μάχη του Ράγκναροκ και στη συνέχεια θα τύλιγε τον κόσμο στις φλόγες.

Οι αρχαιολόγοι δεν ξέρουν γιατί αυτά τα σπάνια αγαθά από τη Μέση Ανατολή παρέμειναν στο σπήλαιο. Οι Βίκινγκ ταξίδεψαν μέχρι τη Μέση Ανατολή και αυτά τα αγαθά μπορεί να έφτασαν στην Ισλανδία μέσω εμπορικών οδών. Μπορεί, επίσης, οι Βίκινγκ να ήθελαν να καθησυχάσουν τον Σούρτρ, για να μην καταστρέψει τον κόσμο. Τα αγαθά ίσως προορίζονταν για την ενίσχυση του Φρέιρ, έναν θεό της γονιμότητας που πολεμούσε τον Σούρτρ.

The entrance of the cave associated with Ragnarök is seen here. Inside several rare and exotic goods were found by archaeologists. Image credit: Kevin Smith

Στην ιστορία του Ράγκναροκ, ο Φρέιρ πεθαίνει πολεμώντας τον Σούρτρ και δεν μπορεί να αποτρέψει το τέλος του κόσμου. Η παρουσία πολυάριθμων οστών ζώων, λένε οι επιστήμονες, υποστηρίζει την ιδέα ότι τα αντικείμενα τοποθετήθηκαν στο σπήλαιο για να ενισχύσουν τον Φρέιρ με την ελπίδα ότι θα μπορούσε να νικήσει τον Σούρτρ και να σταματήσει την καταστροφή.

Οι άνθρωποι στην Ισλανδία εκχριστιανίστηκαν πριν από 1.000 χρόνια, και λίγο μετά σταμάτησαν να αποθέτουν αντικείμενα στο σπήλαιο. Τα τελευταία αντικείμενα που τοποθετήθηκαν στην πέτρινη δομή σε σχήμα βάρκας περιλάμβαναν ένα «σύνολο βαρών κλίμακας, ένα από τα οποία είχε σχήμα σταυρού», έγραψε η ομάδα στο σχετικό άρθρο της.

Ωστόσο, ακόμη και μετά τον εκχριστιανισμό, οι Ισλανδοί συνέχισαν να συνδέουν το σπήλαιο με το τέλος του κόσμου. Μια ισλανδική παράδοση θεωρεί ότι το σπήλαιο είναι «το μέρος όπου ο Σατανάς θα εμφανιστεί την Ημέρα της Κρίσης».

Πηγές: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0305440320302363 - https://www.ancient-origins.net/news-history-archaeology/viking-rituals-0015252 - https://www.livescience.com/viking-boat-structure-ragnarok.html - https://www.naftemporiki.gr/story/1719982/brethike-spilaio-pou-sxetizetai-me-to-ragknarok-to-telos-tou-kosmou

 

 

Πομπηία: Στο φως οι ολόλαμπρες τοιχογραφίες από το σπίτι του δικαστή Lucius Ceius Secundus. Restoration of Pompeii's House of the Ceii reveals Roman frescoes glowing with color

Η Οικία των Ceii είναι μια από τις σπάνιες κατοικίες της πόλης με αίθριο και περιστύλιο και με περίτεχνη διακόσμηση σε διάφορα επίπεδα. The House of the Ceii, excavated between 1913 and 1914, is one of the city's rare ancient domus -- single family residences which were built complete with an atrium and peristyle -- dating to the late Samnite period in the 2nd century BC, according to the Archaeological Park of Pompeii. Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Ένα από τα λαμπρότερα και πιο πλούσια σπίτια που βρέθηκαν στις ανασκαφές της Πομπηίας ήταν ο Οίκος των Ceii, που άρχισε να ανασκάπτεται το 2013-14 και έφερε στο φως στοιχεία του καθημερινού πολιτισμού των κατοίκων της Πομπηίας.

The artwork — of hunting scenes — was painted in the so-called 'Third' or 'Ornate' Pompeii style, which was popular around 20–10 BC and featured vibrant colours. Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Οι αρχαιολόγοι το χαρακτηρίζουν ως ένα σπάνιο δείγμα αρχαίων κατοικιών, ενώ οι τοιχογραφίες που βρέθηκαν και συντηρήθηκαν με λέιζερ αναδεικνύουν τα λαμπερά χρώματα και τα θέματα με τοπία αιγυπτιακού στιλ, με ζώα από το Δέλτα του Νείλου, τα οποία πιθανότατα έδειχναν μια σχέση μεταξύ του ιδιοκτήτη του σπιτιού και της λατρείας της Ίσιδας, που διαδόθηκε στην Πομπηία τα τελευταία χρόνια της ύπαρξης της πόλης.

Λεπτομέρεια από μια μεγάλη σκηνή κυνηγιού με άγρια ζώα. The paintings showed hunting scenes, featuring wild animals. Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Οι πίνακες απεικονίζουν ζώα από το Δέλτα του Νείλου. The paintings feature animals from the Nile Delta. Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Στην είσοδο της οικίας, που σύμφωνα με μια επιγραφή ανήκε στον δικαστή Lucius Ceius Secundus, βρέθηκαν ένα βυθισμένο τμήμα του αιθρίου, το impluvium, σχεδιασμένο για να απομακρύνει το νερό της βροχής και να το αποθηκεύει στη συνέχεια σε μια υπόγειο δεξαμενή, αμφορείς, αλλά η συνέχεια ήταν πιο εντυπωσιακή, με τοιχογραφίες αγρίων ζώων, ένα πολύ διαδεδομένο θέμα στη διακόσμηση ανοιχτών χώρων.

Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Μετά από εργασίες ετών ανακτήθηκε ένα πολύ σημαντικό κομμάτι αυτής της βοτανικής διακόσμησης, που είχε καλυφθεί από άλλα υλικά, και σήμερα οι ειδικοί με υπερηφάνεια παρουσιάζουν το έργο τους που έχει αποκατασταθεί στην πολύχρωμη παλιά του δόξα, χρησιμοποιώντας τη βοήθεια της τεχνολογίας λέιζερ.

Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Η Οικία των Ceii, που χρονολογείται από την ύστερη περίοδο των Σαμνιτών, τον 2ο αιώνα π.Χ., το Αρχαιολογικό Πάρκο της Πομπηίας, είναι μια από τις σπάνιες κατοικίες της πόλης, με αίθριο και περιστύλιο και με περίτεχνη διακόσμηση σε διάφορα επίπεδα. Η μεγάλη τοιχογραφία που αναδείχθηκε στον πίσω τοίχο του σπιτιού ήταν ορατή σε όλους όσοι εισέρχονταν στο σπίτι.

Αυτό που ξεχωρίζει είναι μια μεγάλη σκηνή κυνηγιού που δημιουργήθηκε από ανώνυμους καλλιτέχνες προκειμένου να προκαλέσει μια ψευδαίσθηση βάθους και να δημιουργήσει μια ειδυλλιακή και εντυπωσιακή ατμόσφαιρα.

Συντηρητής αποκαθιστά το έργο τέχνης. Experts restored the paintings using precise retouching. Φωτο: ©Luigi Spina/Parco Archeologico di Pompei

Η τελευταία φάση των εργασιών ξεκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο και συνεχίζονται για την αποκατάσταση αυτού του σπουδαίου έργου τέχνης που δείχνει το ενδιαφέρον των ιδιοκτητών για την ύπαρξη και τη μυθολογία που αφορά άλλες θρησκείες.

Η αρχαία πόλη της Πομπηίας είναι ένα από τα κορυφαία τουριστικά αξιοθέατα της Ιταλίας και μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco.

In 79 AD, the House of the Ceii and the rest of the Pompeii was submerged beneath pyroclastic flows of searing gas and volcanic matter from the eruption of Vesuvius — as depicted in the English painter John Martin's 1821 work 'Destruction of Pompeii and Herculaneum', pictured.

Μεγάλο μέρος της ελληνορωμαϊκής πόλης εξακολουθεί να καλύπτεται από συντρίμμια που προκάλεσε η έκρηξη του Βεζούβιου, καλύπτοντάς την με ηφαιστειακή τέφρα. Οι εργασίες των αρχαιολόγων έχουν διακοπεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας των περικοπών της ιταλικής κυβέρνησης, και οι εργασίες αποκατάστασης διαρκούν πολύ περισσότερο από όσο επιτρέπεται, σύμφωνα με τις εκκλήσεις των αρχαιολόγων.

Πηγές: https://www.arte.it/notizie/napoli/a-pompei-l-affresco-della-casa-dei-ceii-torna-a-splendere-dopo-il-restauro-18069 - https://edition.cnn.com/travel/article/pompeii-fresco-restoration-intl-scli-scn/index.html - https://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-9298729/Pompeii-Scientists-use-lasers-remove-stains-2-000-year-old-fresco-House-Ceii.html - https://www.lifo.gr/culture/arxaiologia/pompiia-sto-fos-oi-ololampres-toihografies-apo-spiti-toy-dikasti-lucius-ceius

 

 

 

Ρωμαϊκό άρμα αποκαλύφθηκε κοντά στην Πομπηία. Archeologists find intact ceremonial chariot near Pompeii

Λεπτομέρεια από το άρμα που βρέθηκε στην Πομπηία. A view of a chariot, with its iron elements, bronze decorations and mineralized wooden remains, that was found in Civita Giuliana, north of Pompeii. Officials at the Pompeii archaeological site near Naples, announced the first-ever discovery of an intact ceremonial chariot, one of several important discoveries made in the same area outside the park following an investigation into an illegal dig. (Parco Archeologico di Pompei via AP)

Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ένα ρωμαϊκό άρμα από μια έπαυλη έξω από την Πομπηία, το οποίο ήταν σχεδόν άθικτο. Το σχεδόν τέλεια διατηρημένο τετράτροχο άρμα, το οποίο ήταν κατασκευασμένο από ορείχαλκο και κασσίτερο, βρέθηκε κοντά στους στάβλους μιας αρχαίας έπαυλης στην Τσίβιτα Τζουλιάνα, περίπου 700 μέτρα από τα τείχη της αρχαίας Πομπηίας.

Ο Μάσιμο Οζάνα, ο απερχόμενος διευθυντής του Αρχαιολογικού Πάρκου της Πομπηίας, δήλωσε ότι η άμαξα ήταν η πρώτη του είδους της που ανακαλύφθηκε στην περιοχή, όπου μέχρι σήμερα είχαν βρεθεί οχήματα που χρησιμοποιούνταν για εργασίες και μεταφορές, αλλά όχι για τελετές όπως αυτό.

Ορειχάλκινη αναπαράσταση άριστα διασωσμένη στο ρωμαϊκό άρμα.A detail of the decoration of a chariot, with its iron elements, bronze decorations and mineralized wooden remains, that was found in Civita Giuliana, north of Pompeii. Officials at the Pompeii archaeological site near Naples, announced the first-ever discovery of an intact ceremonial chariot, one of several important discoveries made in the same area outside the park following an investigation into an illegal dig. (Parco Archeologico di Pompei via AP)

«Πρόκειται για μια εκπληκτική ανακάλυψη, η οποία εξελίσσει την αντίληψή μας για τον αρχαίο κόσμο», δήλωσε ο Οζάνα και πρόσθεσε ότι το άρμα θα «χρησιμοποιούνταν σε εορταστικές εκδηλώσεις της κοινότητας όπως παρελάσεις και πομπές».

Το υπουργείο Πολιτισμού το χαρακτήρισε «ένα μοναδικό εύρημα, χωρίς προηγούμενο στην Ιταλία».

Η Πομπηία, η οποία βρίσκεται σε απόσταση 23 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά της Νάπολης, είχε περίπου 13.000 κατοίκους όταν θάφτηκε μετά την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ., που ήταν τόσο ισχυρή όσο η έκρηξη πολλών ατομικών βομβών μαζί. Περίπου 2.000 με 15.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν.

Σχεδόν τα δύο τρία της αρχαίας πόλης έχουν έρθει στο φως. Τα συντρίμμια της δεν είχαν ανακαλυφθεί μέχρι τον 16ο αιώνα και οι οργανωμένες ανασκαφές ξεκίνησαν περίπου το 1750.

Πηγές: https://www.beniculturali.it/comunicato/pompei20144 - https://phys.org/news/2021-02-roman-chariot-unearthed-intact-pompeii.html - https://www.efsyn.gr/node/283451

 

 

Η αυξημένη επιδεξιότητα του αντίχειρα και η εξέλιξη του ανθρώπου. Our dexterous thumbs have a 2 million-year-old origin

Άποψη του ψηφιακού μοντέλου που ανέπτυξαν οι ερευνητές για τον υπολογισμό της δεξιότητας του αντίχειρα σε απολιθωμένα είδη του Ανθρώπου. Our thumbs allow us to use a variety of tools, from hammers to smartphones, and a new analysis suggests they have a long history. Researchers have found that some hominins started developing more dexterous thumbs about 2 million years ago, which could have allowed them to exploit more resources, eventually leading to the emergence of human culture. A diagram showing the difference between human and chimpanzee thumb muscles. Credit: Katerina Harvati, Alexandros Karakostis and Daniel Haeufle

Η αυξημένη επιδεξιότητα του αντίχειρα έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη του ανθρώπου, συμπέρανε μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα με επικεφαλής Έλληνες επιστήμονες. Η ανεπτυγμένη ικανότητα των πρώιμων ανθρώπων να πραγματοποιούν ακριβείς κινήσεις των χεριών τους οδήγησε στην πιο αποτελεσματική παραγωγή και χρήση εργαλείων, διευρύνοντας έτσι σημαντικά το διατροφικό φάσμα τους.

Η διεπιστημονική ερευνητική ομάδα υπό την καθηγήτρια δρα Κατερίνα Χαρβάτη, επικεφαλής της Παλαιοανθρωπολογίας στο γερμανικό Ινστιτούτο «Σένκενμπεργκ για την Ανθρώπινη Εξέλιξη και το Παλαιοπεριβάλλον» του Πανεπιστημίου του Τίμπινγκεν, δείχνει ότι η σημαντική αυτή αύξηση της επιδεξιότητας των χεριών φαίνεται να εμφανίστηκε πριν από περίπου δύο εκατομμύρια χρόνια. Οι ερευνητές ανέλυσαν απολιθωμένα οστά του αντίχειρα, χρησιμοποιώντας πρωτοποριακά ψηφιακά μοντέλα για τον υπολογισμό της επιδεξιότητας σε διάφορα είδη ανθρωπιδών.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο στενής συνεργασίας με το Ινστιτούτο Κλινικής Εγκεφάλου Hertie στο Τίμπινγκεν, την Ιατρική Σχολή των Αθηνών (Μονάδα Δικαστικής Ανθρωπολογίας) και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βασιλείας. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο τελευταίο τεύχος του επιστημονικού περιοδικού βιολογίας «Current Biology».

Η συστηματική παραγωγή και χρήση εργαλείων, η οποία αποτελεί θεμελιώδες χαρακτηριστικό της βιολογικής και πολιτισμικής εξέλιξης του ανθρώπου, βασίζεται στην αυξημένη δεξιότητα στην κίνηση και στη λειτουργία των χεριών. Εντούτοις, ενώ αυτή η επιδεξιότητα αποτελεί καταλυτικό παράγοντα για την επιβίωση και συμπεριφορά του, παραμένει άγνωστο το πότε εμφανίστηκε και ποιο είδος ανθρωπίδη την ανέπτυξε πρώτο.

Πότε εμφανίστηκε για πρώτη φορά η επιδεξιότητα αυτή

Η ερευνητική ομάδα επεδίωξε να απαντήσει αυτό το κρίσιμο εξελικτικό ερώτημα, στηριζόμενη σε μία πρωτοποριακή και διεπιστημονική προσέγγιση ανάλυσης των απολιθωμένων οστών του αντίχειρα από διαφορετικά είδη ανθρωπιδών, τα οποία συμπεριλάμβαναν τον σύγχρονο άνθρωπο (Homo sapiens), τους Νεάντερταλ, τρία είδη του γένους των Αυστραλοπιθήκων, καθώς και το αινιγματικό είδος Homo naledi. Οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα νέο εμβιομηχανικό μοντέλο, το οποίο τους επέτρεψε να αναλύσουν τις δυνάμεις που μπορούσαν να παράγουν οι μύες του αντίχειρα ανά διαφορετικό είδος, υπολογίζοντας έπειτα την επιδεξιότητά τους. Επιπλέον, με στόχο μια ολοκληρωμένη συγκριτική ανάλυση, οι ερευνητές μελέτησαν και τις κινήσεις του αντίχειρα σε άλλα σύγχρονα πρωτεύοντα (χιμπατζήδες).

«Η προσέγγισή μας επικεντρώνεται στην επιδεξιότητα της αντίθεσης του αντίχειρα προς το υπόλοιπο χέρι, ένα θεμέλιο της ανθρώπινης κινητικής συμπεριφοράς με καθοριστική σημασία για την ικανότητα του ανθρώπου να επιτελεί χειρισμούς ακριβείας και να χρησιμοποιεί εργαλεία», δήλωσε ο δρ Αλέξανδρος Καρακωστής, πρώτος συγγραφέας της μελέτης και ειδικός στις εμβιομηχανικές ιδιότητες του ανθρώπινου χεριού. «Είναι η πρώτη φορά που μπορέσαμε να αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις τόσο των μυών, οι οποίοι δεν διασώζονται στους απολιθωμένους σκελετούς, όσο και της μορφής των ίδιων των οστών του αντίχειρα στην επιδεξιότητα του χεριού, σε διαφορετικά ανθρώπινα είδη του παρελθόντος», προσέθεσε. Δείτε το βίντεο που δημιούργησαν οι Κατερίνα Χαρβάτη, Αλέξανδρος Καρακωστής και Daniel Häufle:

This video diagrams the difference between human and chimpanzee models of thumb muscles, which the researchers used to study the evolution of thumb dexterity. (Professor Katerina Harvati / Dr. Alexandros Karakostis / Dr. Daniel Haeufle)

Η διεπιστημονική μέθοδος ανέδειξε έναν υψηλό βαθμό επιδεξιότητας σε απολιθώματα οστών του χεριού που βρέθηκαν στη σπηλιά Swartkrans της Νότιας Αφρικής και χρονολογούνται πριν από δύο εκατομμύρια χρόνια. «Η χρονική αυτή περίοδος συσχετίζεται με σημαντικές βιολογικές και πολιτισμικές μεταβολές, οι οποίες περιλαμβάνουν την εμφάνιση ενός νέου ανθρώπινου είδους με αυξημένο μέγεθος εγκεφάλου, του Homo erectus, την πιο συστηματική χρήση λίθινων εργαλείων, καθώς και υψηλότερα επίπεδα κοινωνικής και πολιτισμικής πολυπλοκότητας», επισήμανε ένας άλλος ερευνητής, ο δρ Βαγγέλης Τουρλούκης (Πανεπιστήμιο του Τίμπιγκεν), ειδικός στην Προϊστορική Αρχαιολογία.

Οι ερευνητές έδειξαν ότι τα προγενέστερα είδη του Αυστραλοπιθήκου, στα οποία αποδίδεται η πρωιμότερη χρήση λίθινων εργαλείων, παρουσίαζαν χαμηλότερη επιδεξιότητα του αντίχειρα, παρόμοια με εκείνη των σημερινών χιμπατζήδων. Το ίδιο ίσχυε και για το είδος Australopithecus sediba, του οποίου οι αυξημένες αναλογίες του αντίχειρα είχαν προηγουμένως συσχετιστεί με ανεπτυγμένη δεξιοτεχνία. Αντίθετα, τα μεταγενέστερα είδη, όπως ο Homo sapiens, οι Νεάντερταλ και ο Homo naledi (ένα είδος με μικρό μέγεθος εγκεφάλου) κατείχαν παρομοίως υψηλά επίπεδα επιδεξιότητας.

«Το γεγονός ότι η επιδεξιότητα της αντίθεσης του αντίχειρα ήταν συστηματικά σημαντική στο γένος μας Homo αναδεικνύει την καθοριστική σημασία του εξελικτικού αυτού πλεονεκτήματος για την ανθρώπινη βιολογική και πολιτιστική εξέλιξη», σύμφωνα με την κα Χαρβάτη.

Πηγές: Current Biology, DOI: 10.1016/j.cub.2020.12.041 - https://www.newscientist.com/article/2266033-our-dexterous-thumbs-have-a-2-million-year-old-origin/ - https://www.newsbeast.gr/world/arthro/7050876/giati-i-epidexiotita-tou-anticheira-itan-kathoristiki-gia-tin-exelixi-tou-anthropou

 

 

 

Ναόσχημο επιτύμβιο μνημείο ήρθε στο φως στην Παιανία. Temple shaped burial monument brought to light in Paiania

Το επιτύμβιο μνημείο που αποκαλύφθηκε στην Παιανία (φωτ.: ΥΠΠΟΑ). The burial monument brought to life in Paiania (photo: MOCAS).

Επιτύμβιο ναόσχημο μνημείο από λευκό μάρμαρο, το οποίο ήταν στημένο σε νεκροταφείο του αρχαίου δήμου της Παιανίας Καθύπερθεν, στα νοτιοδυτικά του λόφου Κατσουλέρθι, ήρθε στο φως κατά την πρόσφατη αρχαιολογική σωστική έρευνα στο οικόπεδο ιδιοκτησίας του δήμου Παιανίας, επί της οδού Παλαιοπαναγιάς, όπου πρόκειται να ανεγερθεί το Νέο Δημαρχείο Παιανίας.

Το επιτύμβιο μνημείο που αποκαλύφθηκε στην Παιανία (φωτ.: ΥΠΠΟΑ). The burial monument brought to life in Paiania (photo: MOCAS).

Το μνημείο σώζεται αποσπασματικά, θραυσμένο σε δύο τμήματα. Εικονίζονται δυο αντικριστές γυναικείες μορφές σε φυσικό μέγεθος: στη δεξιά πλευρά η νεκρή καθισμένη σε περίτεχνο δίφρο (κάθισμα), στηρίζει τα πόδια της σε χαμηλό υποπόδιο. Είναι ενδεδυμένη με διάφανο ιωνικό χιτώνα και ιμάτιο. Στην αριστερή πλευρά, μπροστά στη νεκρή, στέκεται η θεραπαινίδα της, στηρίζοντας με θλίψη το κεφάλι της με το αριστερό χέρι.

Επιτύμβιο ανάγλυφο της Μνησαρέτης. Χρονολογείται γύρω στο 380 π.Χ. και βρίσκεται σήμερα στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου. Εδώ εικονίζονται δύο αντικριστές γυναικείες μορφές: η καθιστή Μνησαρέτη, που είναι η νεκρή, βυθισμένη σε περισυλλογή, και η υπηρέτριά της, που την κοιτάζει περίλυπη σταυρώνοντας τα χέρια. Τα ενδύματα καλύπτουν καλά τα σώματα των μορφών και σε λίγα μόνο σημεία αφήνουν να διαφανεί η ανατομία τους, ενώ οι πτυχές που σχηματίζουν είναι επίπεδες και πυκνές. Funerary stele of Mnesarete. A young girl (left) is facing the dead woman. Inscription: ΜΝΗΣΑΡΕΤΗ ΣΩΚΡΑΤΟΣ (“Mnesarete [the daughter] of Socrates”). Attica, ca. 380 BC.

Το θέμα της παράστασης είναι τυπικό στα επιτύμβια ανάγλυφα του 4ου αι. π.Χ. και συναντάται στην εντοιχισμένη επιτύμβια στήλη στον ναό της Αγίας Παρασκευής στο Μαρκόπουλο Μεσογαίας, στη στήλη της Ηγησούς από το νεκροταφείο του Κεραμεικού (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο) και στη στήλη της Μνησαρέτης από την Βελανιδέζα (Γλυπτοθήκη Μονάχου). Η απόδοση​ των μορφών στο επιτύμβιο της Παιανίας σχεδόν ολόγλυφων εντυπωσιάζει και χρονολογεί το μνημείο στην περίοδο πριν ο Δημήτριος Φαληρέας απαγορεύσει διά νόμου (317 π.Χ.) την κατασκευή πολυτελών ταφικών μνημείων.

Το επιτύμβιο μνημείο που αποκαλύφθηκε στην Παιανία (φωτ.: ΥΠΠΟΑ). The burial monument brought to life in Paiania (photo: MOCAS).

Το ανάγλυφο μεταφέρθηκε προς φύλαξη και συντήρηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βραυρώνας. Η ανασκαφή εξελίσσεται και είναι πιθανόν να εντοπιστούν και άλλα θραύσματά του. Στο οικόπεδο ανασκάπτονται επίσης κατάλοιπα και άλλων εποχών.

Πηγές: https://www.naftemporiki.gr/story/1684517/entuposiaki-arxaiologiki-anakalupsi-stin-paiania - https://www.archaeology.wiki/blog/2021/01/26/temple-shaped-burial-monument-brought-to-light-in-paiania/