Πολίτικη κουζίνα. A touch of spice

Πρόκειται για μία βιωματική ταινία του σκηνοθέτη Τάσου Μπουλμέτη, που όντας Κωνσταντινουπολίτης στην καταγωγή ο ίδιος, καταπιάνεται με το ζήτημα των διωγμών που υπέστησαν από τις τουρκικές αρχές οι Έλληνες της Πόλης το 1964.

Ο πρωταγωνιστής της ταινίας Φάνης Ιακωβίδης (τον υποδύεται ο Γιώργος Χωραφάς), καθηγητής αστροφυσικής στην Αθήνα, περιμένει τον παππού του από την Κωνσταντινούπολη, τον οποίο έχει να δει από την παιδική του ηλικία. Αρχίζοντας προετοιμασίες για την υποδοχή του προσκαλεί όλους τους φίλους του παππού του και ετοιμάζει μια σειρά από πιάτα πολίτικης κουζίνας.

Μια ξαφνική αρρώστια όμως του παππού, δεν θα του επιτρέψει να ταξιδέψει στην Αθήνα. Ο καθηγητής τότε θα αποφασίσει να πάει εκείνος στην Κωνσταντινούπολη για να τον συναντήσει και να θυμηθεί ξανά τα χρόνια που έζησε εκεί με τους γονείς του, τους οποίους ενσαρκώνουν οι Ιεροκλής Μιχαηλίδης και Ρένια Λουιζίδου.

Εκεί επιστρέφουν όλες οι ευχάριστες αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας, οι δυσάρεστες του διωγμού και της απέλασης, αλλά και ο πρώτος έρωτας της ζωής του, η Σαϊμέ, που υποδύεται η Τουρκάλα ηθοποιός Μπασάκ Κοκλούκαγια (Başak Köklükaya).

Η πρώτη ελληνική ταινία που μετά από χρόνια μας έκανε να γεμίσουμε τις αίθουσες, να αισθανθούμε περήφανοι που την φτιάξαμε, να γελάσουμε με την ψυχή μας, να συγκινηθούμε και να ταξιδέψουμε, αλλά το κυριότερο… η ταινία που πρώτη απέδειξε ότι ο ελληνικός κινηματογράφος υπάρχει, είναι τέχνη και έχει και μαγεία, απλώς δεν τον συναντάμε συχνά! Απέσπασε 10 Βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ανάμεσα στα οποία ήταν αυτά της Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, Μουσικής (καταπληκτικοί ήχοι της Ευανθίας Ρεμπούτσικα) και Ταινίας Μυθοπλασίας.

Fanis, a young Greek boy from Istanbul, has a grandfather who is a culinary philosopher and mentor who teaches Fanis that both food and life require seasoning with a touch of salt and ... A Touch of Spice. Fanis grows up to become an excellent cook, using his cooking skills to spice up the lives of those around him. Thirty-five years later he leaves Athens and travels back to his birthplace of Istanbul to reunite with his grandfather and his first love; only then does he realise that he has forgotten to put a little bit of spice into his own life.

Writer-director Tassos Boumletis’ charming “A Touch of Spice,” Greece’s 2005 Oscar entry and the country’s all-time Greek box-office hit, doesn’t achieve the magic and impact of the similarly themed foodie classic Babette’s Feast, a more concentrated adventure in culinary passion. But his cinematic evocation of the allure of spices and how they provide a critical through-line in the life of a middle-aged teacher packs delectable elements.

Without quite biting off more than it can chew, the film also works as a coming-of-age tale, a short history lesson of late 20th century Turkish-Greek conflicts, and a romance that may or may not end so sweetly.

No doubt autobiographical, the story centers on Fanis Lakovides (George Corraface as an adult), who grows up in a tight-knit Greek Orthodox family in Turkey’s Constantinople (now Istanbul). The seven-year old Fanis first learns about spices and their many meanings (cinnamon, sweet and bitter, is like a woman; salt makes everything come to life yet is invisible, etc.) from his beloved grandfather Vassilis (Tassos Bandis), who owns a spice store.

Tragedy strikes in the early ’60s when Turkish-Greek tensions force the deportation to Greece of Fanis and parents Savas (Ieroklis Michaelidis) and Soultana (Renia Louizidou). Left behind are Vassilis and Fanis’ adored friend Saime.

When later in the decade the Greek military junta takes over, the young uniformed Fanis moonlights as a cook in a brothel. The Turkish invasion of Cyprus only creates more barriers between Fanis and his mentor/grandfather. Finally, the present holds hope, as successful academic Fanis learns that Vassilis is really on his way and he prepares a wonderful feast for their long-awaited reunion.

A Touch of Spice is full of colorful family moments and flavored with observations like the role of spices in provoking wars. Takis Zervoulakos’ elegant camerawork serves up painterly, magical shots of condiments, lavish banquets and mysterious spaces.

Boumletis’ direction masters all elements and his choice of structure, bolstered by Fanis’ occasional voice-overs, provides the appropriate chronological chapters of “appetizers,” “main course” and “dessert.”

Cast: Tassos Bandis, Georges Corraface, Tamer Karadagli, Basak Köklükaya,  Renia Louizdou, Stelios Mainas, Ieroklis Michaelidis, Markos Osse

Awards received:

Audience Award, Best Cinematography, Best Director, Best Editing, Best Fiction Film,  Best Music, Best Screenplay, Best Set Design, Best Sound and Greek Union of Film and Television Technicians Award, Thessaloniki Film Festival 2003 (Greece)

Λυρίδες, μια βροχή διαττόντων αστέρων, This Weekend’s Lyrid Meteor Shower: How to See It

A Lyrid meteor captured by NASA astronaut Don Pettit out the window of the International Space Station on April 21, 2012. The lights of Florida are visible to the right of the meteor. Click to enlarge. Credit: NASA

Η πρώτη βροχή διαττόντων αστέρων της άνοιξης, οι Λυρίδες, άρχισαν δειλά-δειλά να εμφανίζονται στον ουρανό του βορείου ημισφαιρίου, όπου ανήκει και η Ελλάδα. Οι πτώσεις των συγκεκριμένων μετεώρων, που αποκαλούνται και «πεφταστέρια», θα αποκορυφωθούν την Κυριακή 21 και τη Δευτέρα 22 Απριλίου, ενώ θα διαρκέσουν σε πιο αραιή μορφή έως τις 25 του μηνός.

Lyrid meteors will appear to radiate (red circle) from a point near the bright star Vega in the constellation Lyra. This map shows the sky facing southeast around 3:30 a.m. April 22 – around the time of meteor maximum. Stellarium.

Επειδή πάντως στις 25 Απριλίου υπάρχει πανσέληνος, ο ουρανός τις προηγούμενες νύχτες δεν θα είναι πολύ σκοτεινός και έτσι οι παρατηρητές (στο μέτρο πάντα που το επιτρέπουν οι κατά τόπους καιρικές συνθήκες) δεν θα έχουν ιδανικές συνθήκες, από τα μεσάνυχτα έως τα χαράματα, για να δουν το αστρονομικό φαινόμενο. Στο αποκορύφωμά του αναμένεται να εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα και να πυρακτώνονται έως 20 διάττοντες ανά ώρα με ταχύτητα περίπου 50 χιλιομέτρων την ώρα.

A bright fireball meteor in twilight. The Lyrids, like all meteor showers, offer up the occasional fireball among a mix of fainter meteors. Credit: John Chumack

Οι Λυρίδες είναι γνωστό ότι καμία φορά δημιουργούν πολύ φωτεινά πεφταστέρια με μακριές ουρές, ορατές στον ουρανό επί αρκετά δευτερόλεπτα. Κάποιες χρονιές μάλιστα, τα μετέωρά τους έφθασαν μέχρι και τα 100 χλμ. την ώρα.

Η εν λόγω βροχή μετεώρων, που καταγράφηκε για πρώτη φορά το 687 π.Χ. από τους Κινέζους, φαίνεται να προέρχεται από τον αστερισμό της Λύρας, από όπου πήρε το όνομά της, και κυρίως από τον αστέρα Βέγα (Άλφα Λύρας), ο οποίος είναι το πιο λαμπρό άστρο του συγκεκριμένου αστερισμού και το δεύτερο φωτεινότερο άστρο του νυχτερινού ουρανού του βορείου ημισφαιρίου.

Το φαινόμενο εμφανίζεται όταν η τροχιά της Γης διασταυρώνεται, μία φορά τον χρόνο, με τα σωματίδια που έχει αφήσει ο κομήτης Θάτσερ, ο οποίος πέρασε για τελευταία φορά από τη «γειτονιά» μας το 1861. Comet Thatcher circles the sun once every approxiimately 415 years. Each time it does, the comet leaves dust and small bits of ice and rock in a trail behind it. Sometimes it sheds more dust than others, creating denser filaments that can make for unexpectedly high numbers of Lyrid meteors when the Earth passes through. Not to scale. Illustration: Bob King

Η πραγματική, όμως, πηγή προέλευσής είναι ο κομήτης «Θάτσερ», που ανακάλυψε το 1861 ο Αμερικανός Α. Θάτσερ (συνεπώς καμία σχέση με την μόλις αποβιώσασα πρώην Βρετανίδα πρωθυπουργό) και ο οποίος αφήνει στο πέρασμά του μια ουρά σκόνης και σωματιδίων, που διασταυρώνεται κάθε χρόνο με την τροχιά του πλανήτη μας. Ο κομήτης εκτιμάται ότι θα ξαναπεράσει πολύ κοντά από τη Γη το έτος 2276, καθώς η τροχιά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί περίπου 415 χρόνια.

The delicate, rarefied dust tail of Comer C/2012 K5 in Dec. 2012. If Earth happens to intersects a comet’s dusty orbit – as we do with Comet Thatcher every April – we witness a meteor shower. Credit: Michael Jaeger

Τα απομεινάρια από την ουρά του, μετά το τελευταίο κοντινό πέρασμά του τον 19ο αιώνα, αιωρούνται ακόμα στο διάστημα και συνεχίζουν κάθε χρόνο να προκαλούν τη «βροχή» των Λυρίδων. Ορισμένοι αστρονόμοι εκτιμούν ότι η επόμενη θεαματική βροχή Λυρίδων θα λάβει χώρα το 2040-41.

Ζουμ στην επιφάνεια της Σελήνης. Zoom to the Moon's surface

Δείτε λεπτομέρειες της Σελήνης με διαδραστικό τρόπο:

Εκπληκτικές εικόνες της Κεφαλής του Αλόγου, Herschel and Hubble see the Horsehead in new light

Η Κεφαλή του Αλόγου στην απεικόνιση του τηλεσκοπίου Hubble. This new Hubble image, captured and released to celebrate the telescope’s 23rd year in orbit, shows part of the sky in the constellation of Orion (The Hunter). Rising like a giant seahorse from turbulent waves of dust and gas is the Horsehead Nebula, otherwise known as Barnard 33. Image released April 19, 2013. CREDIT: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (AURA/STScI)

Νέες εντυπωσιακές εικόνες του νεφελώματος Κεφαλή του Αλόγου από τα τηλεσκόπια Herschel και Hubble δόθηκαν στη δημοσιότητα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και τη NASA.

Η Κεφαλή του Αλόγου στην απεικόνιση του τηλεσκοπίου Herschel. Stunning new view from ESA’s Herschel space observatory of the iconic Horsehead Nebula in the context of its surroundings. The image is a composite of the wavelengths of 70 microns (blue), 160 microns (green) and 250 microns (red), and covers 4.5x1.5 degrees. The image is oriented with northeast towards the left of the image and southwest towards the right. CREDIT: ESA/Herschel/PACS, SPIRE/N. Schneider, Ph. André, V. Könyves (CEA Saclay, France) for the “Gould Belt survey” Key Programme

Το νεφέλωμα με την χαρακτηριστική εμφάνιση προσελκύει το ενδιαφέρον των επαγγελματιών αλλά και των ερασιτεχνών αστρονόμων και ειδικά το πανοραμικό «στιγμιότυπο» του Herschel προσφέρει την λεπτομερέστερη ως τώρα απεικόνισή του.

Η Κεφαλή του Αλόγου βρίσκεται στον αστερισμό του Ωρίωνα, περίπου 1.300 έτη φωτός μακριά από εμάς. Το νεφέλωμα, το οποίο «διαγράφει» με σπάνια καθαρότητα το σχήμα του κεφαλιού ενός αλόγου, αποτελείται από αέρια και πολύ πυκνή μεσοαστρική σκόνη. Ανήκει στο τεράστιο Σύμπλεγμα Μοριακών Νεφών του Ωρίωνα και γειτονεύει με το Νεφέλωμα της Φλόγας.

Το δυο διαστημικά τηλεσκόπια λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο, γι’ αυτό και προσφέρουν διαφορετικές απόψεις του νεφελώματος. Το Hublble (NASA/ESA), το οποίο επέστρεψε στην Κεφαλή του Αλόγου γιορτάζοντας τα 23 χρόνια του σε τροχιά, δείχνει μια «νεφελώδη» άποψή του απαθανατίζοντάς το στο εγγύς υπέρυθρο φως.

Herschel is one of the largest space telescopes ever launched; its 3.5m diameter mirror perfectly captures infrared light. Infrared shines through gas and dust clouds that can block visible light - Herschel can see deep into dusty star-forming regions. The telescope is named after the astronomer William Herschel who discovered infrared radiation while studying the Sun in 1800. The Earth's atmosphere absorbs infrared, so Herschel was launched into space in 2009 to get a clear view of the infrared Universe.

Από την πλευρά του το Herschel (ESA) «βλέπει» στα μεγάλα μήκη της υπέρυθρης ακτινοβολίας διαπερνώντας τη σκόνη συλλαμβάνοντας τη λάμψη των νεογέννητων άστρων που υπάρχουν πίσω της. Στο αριστερό τμήμα της απεικόνισης διακρίνονται τα «μαιευτήρια» άστρων NGC 2068 και NGC 2071.