Karl Bryullov
(1799–1852), Dream of a Girl Before a
Sunrise (1830-33), watercolour, 197 x 252 cm, Pushkin Museum of Fine Arts,
Moscow, Russia. Wikimedia
Commons. Τα όνειρα μπορεί να μεταφέρουν τους ανθρώπους σε άλλους κόσμους, όμως
είναι δυνατό να πιάσει κανείς συζήτηση με κάποιον που ονειρεύεται, να του θέσει
ερωτήσεις και εκείνος να απαντήσει, δείχνει μια πρωτοποριακή διεθνής
επιστημονική έρευνα. Dreamers answered experimenters’ questions or solved
simple math problems, showing that complex two-way communication between the
dreaming and waking world is possible.
Οι
ερευνητές από διάφορες χώρες (πανεπιστήμια Northwestern ΗΠΑ, Σορβόννης Γαλλίας,
Όσναμπρουκ Γερμανίας και Ράντμπουντ Ολλανδίας), οι οποίοι έκαναν τη σχετική
δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας "Current Biology", πραγματοποίησαν
τέσσερα ανεξάρτητα πειράματα με 36 ανθρώπους, οι οποίοι επιδίωξαν να έχουν
διαυγή ή συνειδητά όνειρα (lucid dreams), δηλαδή μέσα στο όνειρό τους να έχουν
επίγνωση ότι ονειρεύονται. Μερικοί είχαν προηγούμενη σχετική εμπειρία, ενώ
άλλοι όχι.
Σε
αρκετές περιπτώσεις οι ερευνητές πέτυχαν αμφίδρομη επικοινωνία, επιβεβαιώνοντας
ότι είναι εφικτό για τους ανθρώπους που ονειρεύονται, να απαντούν σε ερωτήσεις
με ένα ‘ναι' ή ‘όχι', να ακολουθούν οδηγίες, να λύνουν απλά μαθηματικά
προβλήματα και να διακρίνουν ανάμεσα σε εξωτερικά ερεθίσματα. Η ανταπόκριση των
ονειρευόμενων γινόταν με κινήσεις είτε των ματιών, είτε των μυών του προσώπου
τους.
THE STAGES OF
DREAMING. Neuroscientists used to think that dreaming took place almost
exclusively during rapid-eye movement (REM) sleep, a stage of slumber that is
often accompanied by complex emotional, narrative-heavy dreams that can involve
sensations such as flying or other movements. But in the last few decades,
research has shown that people can also have subjective dream-like experiences
in non-REM sleep, albeit less frequently and of a different nature. For
example, a person thinking about a cat as they doze off into the first stage of
sleep—a hallucinatory state known as hypnagogia—may see strange cat visions and
experience sensations such as falling. Dreams experienced later in non-REM
sleep tend to be more mundane and may involve people or objects that are
familiar to the dreamer. Once in very deep sleep, people are more likely to
have conceptual thoughts than to experience emotional narratives, if they have
any memorable dreams at all.
«Βρήκαμε
ότι τα άτομα σε φάση ύπνου REM (σ.σ. με όνειρα) μπορούν να αλληλεπιδράσουν και
να εμπλακούν σε επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο. Επίσης, δείξαμε ότι οι
ονειρευόμενοι είναι ικανοί να κατανοούν ερωτήσεις, να ενεργοποιούν την
εργαζόμενη μνήμη τους και να παράγουν απαντήσεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα
θεωρούσαν κάτι τέτοιο αδύνατο, υποθέτοντας ότι είτε θα ξυπνούσαν, είτε θα
αδυνατούσαν να απαντήσουν και ότι σίγουρα δεν θα καταλάβαιναν καλά μια ερώτηση
μέσα στον ύπνο τους», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Κεν Πάλερ του Northwestern.
Ο
πειραματικός στόχος μας ήταν παρόμοιος με το να βρει κανείς τρόπο να μιλήσει σε
ένα αστροναύτη που βρίσκεται σε άλλο κόσμο, με τη διαφορά πως στην περίπτωση
αυτή ο άλλος κόσμος είναι απολύτως κατασκευασμένος με βάση μνήμες αποθηκευμένες
στον εγκέφαλο», ανέφεραν οι ερευνητές, οι οποίοι ευελπιστούν ότι μέσα από τον
διάλογο με τους ονειρευόμενους θα ρίξουν περισσότερο φως στα όνειρα, ένα πεδίο
που οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη εξηγήσει επαρκώς.
One of the study authors
sleeping in the lab. Electrical signals from his brain and eye movements are displayed
on a computer monitor. K. KONKOLY
«Ο
συνδυασμός των αποτελεσμάτων από τέσσερα διαφορετικά εργαστήρια που χρησιμοποίησαν
διαφορετικές προσεγγίσεις, έδειξε αφενός πολύ πειστικά την πραγματικότητα του
φαινομένου της αμφίδρομης επικοινωνίας στη διάρκεια των ονείρων και αφετέρου
ότι γι' αυτή την επικοινωνία μπορούν να χρησιμοποιηθούν διαφορετικά μέσα»,
ανέφερε η ερευνήτρια Κάρεν Κονκόλι του Northwestern.
Οι
ερευνητές του αμερικανικού πανεπιστημίου ανέπτυξαν επίσης μια εφαρμογή
«έξυπνου» κινητού τηλεφώνου που βοηθά τους ανθρώπους να έχουν συνειδητά
(διαυγή) όνειρα.
Πηγές: K.R. Konkoly et al., “Real-time dialog
between experimenters and dreamers during REM sleep,” Curr Biol,
doi:10.1016/j.cub.2021.01.026, 2021. - https://www.the-scientist.com/news-opinion/researchers-exchange-messages-with-dreamers-68477 - https://www.amna.gr/home/article/530121/Oi-chaker-ton-oneiron-Efiktos-o-dialogos-me-kapoion-pou-oneireuetai--apedeixan-oi-epistimones
