Οι
αστρονόμοι βρήκαν ενδείξεις για έναν πιθανό υποψήφιο εξωπλανήτη στον γαλαξία M51 (ο γαλαξίας της δίνης) που βρίσκεται σε
απόσταση 31 εκατομμύρια έτη φωτός από την Γη. Astronomers have
found evidence for a possible planet candidate in the M51 (“Whirlpool”) galaxy,
representing what could be the first planet detected outside of the Milky Way.
Chandra detected the temporary dimming of X-rays from a system where a massive
star is in orbit around a neutron star or black hole (shown in the artist’s
illustration). This dimming is interpreted as being a planet that passed in
front of an X-ray source around the neutron star or black hole. Credit: NASA/CXC/M. Weiss
Όλοι
οι μέχρι τώρα ανακαλυφθέντες εξωπλανήτες βρίσκονταν στον γαλαξία μας, οπότε η
εν λόγω παρατήρηση θα μπορούσε να μείνει στην ιστορία ως ο πρώτος εντοπισμός
εξωπλανήτη σε άλλον γαλαξία. Η ανακάλυψη έγινε από το διαστημικό τηλεσκόπιο
ακτίνων Χ Chandra. Υπενθυμίζεται ότι και παλαιότερα η ανάλυση δεδομένων του
Chandra έδειξε υποψίες για εξωπλανήτες σε άλλους γαλαξίες.
Το αριστερό τμήμα στην παραπάνω εικόνα δείχνει τον γαλαξία M51 όπως φαίνεται στο διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra που ανιχνεύει ακτίνες Χ (μωβ και μπλε) και στο ορατό φως που βλέπει το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA (κόκκινο, πράσινο και μπλε).
A composite image
of M51 with X-rays from Chandra and optical light from NASA’s Hubble Space
Telescope contains a box that marks the location of the possible planet
candidate. Credit: X-ray: NASA/CXC/SAO/R. DiStefano, et al.; Optical:
NASA/ESA/STScI/Grendler
Το
πλαίσιο επισημαίνει την θέση του πιθανού υποψήφιου πλανήτη, σε ένα δυαδικό
σύστημα άστρων που εκπέμπει ακτίνες Χ, γνωστό ως M51-ULS-1. Το δεξιό τμήμα της
εικόνας είναι μια καλλιτεχνική απεικόνιση του δυαδικού συστήματος και του
πιθανού πλανήτη. Το υλικό από το άστρο συνοδό (λευκό και μπλε στην απεικόνιση)
έλκεται προς το άστρο νετρονίων ή μαύρη τρύπα, σχηματίζοντας έναν δίσκο γύρω
από το πυκνό αντικείμενο (που απεικονίζεται ως κόκκινο και πορτοκαλί). Το υλικό
κοντά στο πυκνό αντικείμενο υπερθερμαίνεται, με αποτέλεσμα να εκπέμπει ακτίνες
Χ (λευκό). Ο πλανήτης που ονομάστηκε M51-ULS-1b, κάνει πέρασμα περνά μπροστά
από την πηγή των ακτίνων Χ. Όλα τα παραπάνω αναδεικνύονται καλύτερα στο βίντεο
που ακολουθεί:
Astronomers have
announced that they have found evidence for the first possible planet
discovered outside of our Milky Way galaxy. To do this, they used a technique
looking for the temporary dimming of X-rays from an object with NASA's Chandra
X-ray Observatory. This intriguing result could open up a new window for
exploring exoplanets — that is, planets outside our Solar System — at greater
distances than ever before.
Το
να ψάχνεις για την μείωση του φωτός ενός άστρου όταν περνάει από μπροστά του
ένα αντικείμενο ονομάζεται τεχνική διέλευσης. Εδώ και αρκετά χρόνια οι
αστρονόμοι ανακαλύπτουν εξωπλανήτες παρατηρώντας τέτοιου είδους διελεύσεις με
τηλεσκόπια ορατού φωτός – είτε επίγεια όσο και διαστημικά τηλεσκόπια όπως η
αποστολή Kepler της NASA.
H
τροχιά του εξωπλανήτη M51-ULS-1b. Possible orbits. Credit: NASA/CXC/M.
Weiss
Σε
δημοσίευση που έγινε στο περιοδικό Nature
Astronomy με τίτλο ‘A possible
planet candidate in an external galaxy detected through X-ray transit‘ οι
αστροφυσικοί Rosanne Di Stefano et al παρουσιάζουν τον πρώτο εξωπλανήτη που
ανιχνεύεται με την τεχνική διέλευσης σε φως των ακτίνων Χ. O εξωπλανήτης
M51-ULS-1b που κρύβει την ακτινοβολία των ακτίνων Χ κατά την διέλευσή του
εκτιμάται πως έχει το μέγεθος του πλανήτη Κρόνου.
Πηγές:
https://chandra.cfa.harvard.edu/photo/2021/m51/
- https://scitechdaily.com/first-evidence-for-a-possible-planet-outside-of-the-milky-way-galaxy/
- https://physicsgg.me/2021/10/26/
