Ο «βασιλιάς» του Kepler-88. Newly Discovered Exoplanet Dethrones Former King Of Kepler-88 Planetary System

Ανακάλυψη γιγαντιαίου εξωπλανήτη, με μάζα τριπλάσια αυτής του Δία. A team of astronomers led by the University of Hawaii Institute for Astronomy (UH IfA) has discovered a planet three times the mass of Jupiter in a distant planetary system. An artist's illustration of the Kepler-88 planetary system. Credit: W. M. KECK OBSERVATORY/ADAM MAKARENKO

To ηλιακό μας σύστημα έχει έναν «βασιλιά»: Ο Δίας, που έχει πάρει το όνομά του από τον βασιλιά των θεών του Ολύμπου, ασκεί «εξουσία» στους άλλους πλανήτες μέσω της βαρυτικής του επίδρασης. Με μάζα διπλάσια αυτής του Κρόνου και 300πλάσια αυτή της Γης, ακόμα και οι μικρότερες κινήσεις του γίνονται αισθητές από όλους τους άλλους πλανήτες. Ο Δίας θεωρείται πως ευθύνεται για το μικρό μέγεθος του Άρη, την παρουσία της ζώνης αστεροειδών και τον «καταιγισμό» των κομητών που έφεραν το νερό στην πρώιμη Γη.

Ωστόσο, το πλανητικό μας σύστημα δεν είναι το μόνο που έχει τέτοιους βαρυτικούς «θεούς»- και αστρονόμοι του Ινστιτούτου Αστρονομίας του University of Hawai’i (UH IfA) ανακάλυψαν έναν πλανήτη με μάζα τριπλάσια αυτής του Δία, σε ένα μακρινό πλανητικό σύστημα.

Kepler-88 d has three times the mass of Kepler-88 c, making the newly found planet the most massive one known in this system. Credit: W. M. Keck Observatory/Adam Makarenko

Η ανακάλυψη αυτή βασίζεται σε δεδομένα έξι ετών από το W.M. Keck Observatory. Χρησιμοποιώντας το High-Resolution Echelle Spectrometer (HIRES) στο δέκα μέτρων τηλεσκόπιο Keck I, η ομάδα επιβεβαίωσε ότι ο πλανήτης Kepler-88 d, πραγματοποιεί μια περιστροφή γύρω από το άστρο του κάθε τέσσερα χρόνια, και η τροχιά του δεν είναι κυκλική, μα ελλειπτική. Με μάζα τριπλάσια αυτής του Δία, ο Kepler-88 d είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης στο σύστημα εκείνο.

Το εν λόγω σύστημα ήταν ήδη «διάσημο» μεταξύ των αστρονόμων για δύο πλανήτες που περιστρέφονται πολύ πιο κοντά στο άστρο, τους Kepler-88 b και c. Οι πλανήτες αυτοί έχουν μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα δυναμική (mean motion resonance): ο b, με μέγεθος μικρότερο αυτού του Ποσειδώνα, κάνει μια περιστροφή σε μόλις 11 ημέρες, ακριβώς το ήμισυ της τροχιακής περιόδου του c, ενός πλανήτη με το μέγεθος του Δία. Ο c είναι επίσης είκοσι φορές μεγαλύτερος του b, οπότε επηρεάζει τον εσώτερο πλανήτη.

Οι αλληλεπιδράσεις αυτές παρατηρήθηκαν από το τηλεσκόπιο Kepler- και ο νέος πλανήτης βοηθά στην καλύτερη κατανόηση του συστήματος. «Με τρεις φορές τη μάζα του Δία, ο Kepler-88 d ήταν μάλλον ακόμα πιο επιδραστικός στην ιστορία του συστήματος από τον αποκαλούμενο “βασιλιά”, Kepler-88 c, που έχει μάζα ίση με “μόλις” αυτή του Δία» είπε η Λόρεν Βάις, lead author της ομάδας που έκανε την ανακάλυψη. «Οπότε ίσως ο Kepler-88 d να είναι ο νέος απόλυτος μονάρχης αυτής της πλανητικής αυτοκρατορίας».

Πηγές: Lauren M. Weiss et al, The Discovery of the Long-Period, Eccentric Planet Kepler-88 d and System Characterization with Radial Velocities and Photodynamical Analysis, The Astronomical Journal (2020). DOI: 10.3847/1538-3881/ab88ca - http://www.keckobservatory.org/kepler-88 - https://www.naftemporiki.gr/story/1594656/o-basilias-tou-kepler-88-anakalupsi-gigantiaiou-eksoplaniti-me-maza-triplasia-autis-tou-dia