Ολική έκλειψη υπερ-Σελήνης στις 31 Ιανουαρίου. Super Blue Moon eclipse on January 31

The Blue Moon – second of two full moons in one calendar month – will pass through the Earth’s shadow on January 31, 2018, to give us a total lunar eclipse. Total lunar eclipse photo, above, taken in 2004 by Fred Espenak.

Στις 31 Ιανουαρίου το φεγγάρι θα κάνει κάτι ασυνήθιστο, καθώς τρία ξεχωριστά ουράνια φαινόμενα σχεδόν θα συμπέσουν: η πανσέληνος, το πλησίασμα του δορυφόρου μας στη Γη (περίγειο) ώστε να υπάρχει σούπερ-Σελήνη και ταυτόχρονα η ολική έκλειψη της Σελήνης. Συνοπτικά, το φαινόμενο θα μπορούσε να αποκληθεί ολική έκλειψη υπερ-Σελήνης. Θα είναι η δεύτερη πανσέληνος του Ιανουαρίου, καθώς είχε προηγηθεί η πανσέληνος και η σούπερ-Σελήνη της φετινής Πρωτοχρονιάς, αλλά τότε δεν υπήρχε έκλειψη του φεγγαριού. Παρεμπιπτόντως, επειδή ο Ιανουάριος έχει δύο πανσελήνους και ακλουθεί ένας «κολοβός» μήνας με 28 μέρες, ο φετινός Φεβρουάριος δεν θα έχει καθόλου πανσέληνο και αυτό έχει να συμβεί από το 1999. Η επόμενη πανσέληνος θα είναι την 1η Μαρτίου.

Animation of the 2018 January 31 total lunar eclipse. The moon travels eastward through the Earth’s penumbra (light outside shadow) and umbra (dark inner shadow). The yellow line depicts the ecliptic – Earth’s orbital plane. Although the moon, at least in part, spends a little over 3 and 1/3 hours within the umbra, it is only totally submerged in the umbra (dark shadow) for about one and 1/4 hours.

Η προηγούμενη ολική έκλειψη υπερ-Σελήνης είχε συμβεί το Σεπτέμβριο του 2015. Η προηγούμενη όμως φορά που είχε γίνει κάτι παρόμοιο κατά τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, ήταν στις 31 Μαρτίου 1866, δηλαδή πριν σχεδόν 152 χρόνια, αλλά τότε το φεγγάρι βρισκόταν στο απόγειό του, δηλαδή στο πιο απομακρυσμένο σημείο του από τη Γη. Οι δύο επόμενες φορές που η ολική έκλειψη Σελήνης θα συμπέσει με τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, θα είναι στις 31 Δεκεμβρίου 2028 (αλλά τότε δεν θα υπάρχει υπέρ-Σελήνη, δηλαδή το φεγγάρι δεν θα βρίσκεται στο περίγειό του) και στις 31 Ιανουαρίου 2037 (τότε θα υπάρχει υπερ-Σελήνη).

In any umbral lunar eclipse, the moon always passes through Earth’s very light penumbral shadow before and after its journey through the dark umbral shadow.

Η προηγούμενη ολική έκλειψη υπερ-Σελήνης είχε συμβεί το Σεπτέμβριο του 2015. Η προηγούμενη όμως φορά που είχε γίνει κάτι παρόμοιο κατά τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, ήταν στις 31 Μαρτίου 1866, δηλαδή πριν σχεδόν 152 χρόνια, αλλά τότε το φεγγάρι βρισκόταν στο απόγειό του, δηλαδή στο πιο απομακρυσμένο σημείο του από τη Γη. Οι δύο επόμενες φορές που η ολική έκλειψη Σελήνης θα συμπέσει με τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, θα είναι στις 31 Δεκεμβρίου 2028 (αλλά τότε δεν θα υπάρχει υπέρ-Σελήνη, δηλαδή το φεγγάρι δεν θα βρίσκεται στο περίγειό του) και στις 31 Ιανουαρίου 2037 (τότε θα υπάρχει υπερ-Σελήνη).

Blue moons don’t really look blue in color. Greg Hogan created this shot of a Blue Moon (blue in name only!) on July 31, 2015. He wrote: “Having some fun with the blue moon idea……I blended the same image twice one with a blue tint, and one normal. :)”

Οι ολικές εκλείψεις είναι ορατές από κάθε σημείο της Γης που έχει νύχτα και η διάρκεια της ορατής έκλειψης διαφέρει από τόπο σε τόπο. Στη διάρκεια των εκλείψεων το φεγγάρι αποκτά ένα σκούρο κοκκινωπό χρώμα σαν να είναι σκουριασμένο ή ματωμένο, καθώς ο δορυφόρος του πλανήτη μας εισέρχεται στη σκιά της Γης και η γήινη ατμόσφαιρα φιλτράρει το σεληνιακό φως.

Worldwide map via the US Naval Observatory showing the day and night sides of Earth at the instant of the greatest eclipse (2018 January 31 at 13:30 UTC). Greatest eclipse happens at the same instant worldwide; you must be on the night side of the world to witness it. The shadow line at the left depicts sunrise (moonset) January 31, and the shadow line at right represents sunset (moonrise) January 31. Since the total eclipse lasts more than 1 hour, if you live somewhat east (right) of the sunrise line, you can still catch a total or partial eclipse low in the west before sunrise (and before greatest eclipse). Or if you live somewhat west (left) of the sunset line, you can still catch a total eclipse low in the east after sunset (and after greatest eclipse).

Η έκλειψη της 31ης Ιανουαρίου θα είναι ορατή κυρίως από την κεντρική και ανατολική Ασία, την Ινδονησία και την Αυστραλία, που θα έχουν βράδυ στη διάρκεια της έκλειψης. Όμως στην Αθήνα η έκλειψη θα φθάσει στο μέγιστο σημείο της (δηλαδή η Σελήνη θα βρίσκεται στο σημείο εγγύτερα στο κέντρο της σκιάς της Γης) περίπου στις 15:30, όταν το φεγγάρι -που θα ανατείλει λίγο πριν τις 18:00- θα είναι ακόμη κάτω από τη γραμμή του ορίζοντα. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το φαινόμενο να μην είναι άμεσα ορατό στη χώρα μας. Ευτυχώς θα υπάρχει φέτος μια δεύτερη ολική έκλειψη του φεγγαριού, που θα συμβεί στις 27 Ιουλίου, η οποία θα είναι ορατή και στην Ελλάδα. Αλλά τότε δεν θα υπάρχει υπερ-Σελήνη!

Πηγές: http://www.amna.gr/home/article/225145/Oliki-ekleipsi-uper-Selinis-stis-31-Ianouariou- - http://earthsky.org/?p=270280

Ακουστική ακτίνα έλξης ίσως ανοίξει τον δρόμο για την αιώρηση ανθρώπων

Working principle of virtual vortices: intertwined short vortices of opposite directions are emitted to trap and stabilize the particle. Credit: University of Bristol

Οι ακουστικές ακτίνες έλξης (ή ελκτικές ακτίνες) χρησιμοποιούν τη δύναμη του ήχου για να συγκρατούν σωματίδια στον αέρα, και, αντίθετα με τις μεθόδους μαγνητικής αιώρησης, μπορούν να «πιάσουν» τα περισσότερα στερεά και υγρά- ή ακόμα και μικρά έντομα και τρόφιμα.

Όπως ανακοινώθηκε από το University of Bristol, ερευνητές του ήταν σε θέση να δείξουν για πρώτη φορά πως είναι δυνατή η σταθερή «παγίδευση» αντικειμένων μεγαλύτερων από το μήκος κύματος του ήχου σε μια ακουστική ακτίνα έλξης- μια ανακάλυψη η οποία ανοίγει τον δρόμο για τον έλεγχο/ τηλεχειρισμό καψουλών με φάρμακα ή μικρο-χειρουργικών εργαλείων εντός του ανθρωπίνου σώματος. Επίσης, δεν θεωρείται απίθανη η χορήγηση/ μεταφορά ουσιών και δειγμάτων άνευ κάποιου είδους δοχείου, ενώ εκτιμάται πως ίσως να πρόκειται και για ένα βήμα προς την κατεύθυνση του «ονείρου» της αιώρησης ανθρώπων.

Παλαιότερα πιστευόταν ότι οι δυνατότητες των ακουστικών ακτίνων έλξης περιορίζονταν πρακτικά στην αιώρηση μικρών αντικειμένων, καθώς όλες οι προηγούμενες προσπάθειες «παγίδευσης» σωματιδίων μεγαλύτερων του μήκους κύματος ήταν ασταθείς, με τα αντικείμενα να περιστρέφονται ανεξέλεγκτα. Αυτό οφείλεται στο ότι το περιστρεφόμενο πεδίο ήχου μεταφέρει μέρος της περιστροφικής του κίνησης στα αντικείμενα, κάνοντάς τα να περιστρέφονται όλο και γρηγορότερα, μέχρι να εκτιναχτούν.

A styrofoam particle of 1.6cm (1.88 wavelengths of sound) trapped in the centre of a 40kHz ultrasonic generator of virtual vortices. Credit: University of Bristol

Η νέα προσέγγιση, που περιγράφεται στο Physical Review Letters, χρησιμοποιεί ακουστικούς στροβίλους ταχέων διακυμάνσεων, που στην ουσία είναι παρόμοιοι με κυκλώνες ήχου: Αποτελούνται από μια δομή παρεμφερή σε κυκλώνα, με ισχυρό ήχο γύρω από έναν σιωπηλό «πυρήνα».

Styrofoam painted particles of 2mm diameter spinning inside a regular vortex. Credit: University of Bristol

Οι ερευνητές του University of Bristol ανακάλυψαν ότι ο ρυθμός περιστροφής μπορεί να ελέγχεται με υψηλό βαθμό ακριβείας μέσω ταχέων μεταβολών στην κατεύθυνση περιστροφής των στροβίλων: Αυτό σταθεροποιεί την ελκτική ακτίνα. Επίσης, στη συνέχεια ήταν σε θέση να αυξήσουν το μέγεθος του σιωπηλού πυρήνα, επιτρέποντάς του να συγκρατεί μεγαλύτερα αντικείμενα.

Δουλεύοντας με υπερηχητικά κύματα στα 40 kHz, οι ερευνητές ήταν σε θέση να κρατήσουν μια σφαίρα πολυστερίνης δύο εκατοστών με την ακτίνα: Πρόκειται για το μεγαλύτερο αντικείμενο που έχει «παγιδευτεί» ποτέ με ακτίνα έλξης, και, σύμφωνα με την έρευνα, στο μέλλον ενδεχομένως να είναι δυνατόν να γίνει το ίδιο και με πολύ μεγαλύτερα αντικείμενα.

Πηγές: Acoustic virtual vortices with tunable orbital angular momentum for trapping of Mie particles, Physical Review Letters (2018). journals.aps.org/prl/accepted/ … 0495104784e979276734 - naftemporiki.gr