Όλο και πιο δύσκολα «αναπνέουν» οι ωκεανοί της Γης. The ocean is losing its breath -- here's the global scope

Αύξηση κλειστών θαλασσών χωρίς οξυγόνο. In the past 50 years, the amount of water in the open ocean with zero oxygen has gone up more than fourfold. In coastal water bodies, including estuaries and seas, low-oxygen sites have increased more than tenfold since 1950. Scientists expect oxygen to continue dropping even outside these zones as Earth warms. Low oxygen caused the death of these corals and others in Bocas del Toro, Panama. The dead crabs pictured also succumbed to the loss of dissolved oxygen. Credit: Arcadio Castillo/Smithsonian

Όλο και πιο δύσκολα «αναπνέουν» οι ωκεανοί της Γης, καθώς λιγοστεύει το οξυγόνο τους. Μέσα στα τελευταία 50 χρόνια έχει αυξηθεί πάνω από τέσσερις φορές η ποσότητα του νερού των ανοικτών θαλασσών που έχουν μηδενικό οξυγόνο, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.

Παράλληλα, στα παράκτια ύδατα και στις κλειστές θάλασσες οι περιοχές με χαμηλό έως μηδενικό οξυγόνο έχουν τουλάχιστον δεκαπλασιασθεί από το 1950 έως σήμερα.

Οι ερευνητές της ομάδας GO2NE (Global Ocean Oxygen Network) της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής του ΟΗΕ, με επικεφαλής τη Ντενίζ Μπράιτμπουργκ του Ερευνητικού Περιβαλλοντικού Κέντρου Σμιθσόνιαν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο Science, προβλέπουν ότι το οξυγόνο θα συνεχίσει να μειώνεται ακόμη και έξω από τις ζώνες ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη.

Η άνοδος της θερμοκρασίας των επιφανειακών υδάτων λόγω της κλιματικής αλλαγής καθιστά πιο δύσκολο για το οξυγόνο να εισχωρήσει βαθύτερα στο νερό. Επιπλέον, καθώς ο ωκεανός θερμαίνεται, διακρατεί συνολικά λιγότερο οξυγόνο.

Η κατάσταση επιδεινώνεται πιο κοντά στις ακτές εξαιτίας των απορροών θρεπτικών συστατικών, που από την ξηρά καταλήγουν στα νερά, με αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό των μικροφυκών και του πλαγκτού, που απορροφούν το θαλάσσιο οξυγόνο.

Για να σταματήσει αυτή η συνεχής μείωση του οξυγόνου, οι επιστήμονες τόνισαν ότι ο κόσμος πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες για να θέσει υπό έλεγχο τόσο την κλιματική αλλαγή όσο και τη ρύπανση των θαλασσών με θρεπτικά συστατικά (ευτροφισμός).

«Το οξυγόνο είναι ουσιώδες για τη ζωή στους ωκεανούς. Η μείωση του συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο σοβαρές επιπτώσεις των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων στο περιβάλλον της Γης», δήλωσε η Μπράιτμπουργκ.

«Περίπου το μισό οξυγόνο της Γης προέρχεται από τον ωκεανό. Όμως οι συνδυασμένες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της θαλάσσιας ρύπανσης με θρεπτικά συστατικά αυξάνουν σημαντικά τον αριθμό και το μέγεθος των "νεκρών" ζωνών στον ανοιχτό ωκεανό και στα παράκτια ύδατα, όπου το οξυγόνο είναι ανεπαρκές για να υποστηρίξει το μεγαλύτερο μέρος της θαλάσσιας ζωής», επισήμανε ο Βλαντιμίρ Ριαμπίνιν, εκτελεστικός γραμματέας της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής.

Low-oxygen zones are spreading around the globe. Red dots mark places on the coast where oxygen has plummeted to 2 milligrams per liter or less, and blue areas mark zones with the same low-oxygen levels in the open ocean. Credit: GO2NE working group. Data from World Ocean Atlas 2013 and provided by R. J. Diaz

Στις συνεχώς διευρυνόμενες «νεκρές» θαλάσσιες ζώνες το οξυγόνο μειώνεται σε βαθμό που πολλοί θαλάσσιοι οργανισμοί ασφυκτιούν και πεθαίνουν, με αποτέλεσμα τα ψάρια να αποφεύγουν αυτές τις ζώνες. Πέρα όμως από το πρόβλημα στις ζώνες αυτές, ακόμη και μικρότερες μειώσεις των επιπέδων του οξυγόνου μπορούν να "φρενάρουν" την ανάπτυξη των ζώων της θάλασσας, να εμποδίσουν την αναπαραγωγή τους και να τους προκαλέσουν αρρώστιες ή και πρόωρο θάνατο.

Ακόμη η μείωση του οξυγόνου μπορεί να πυροδοτήσει την έκλυση επικίνδυνων χημικών ουσιών όπως το οξείδιο του αζώτου (ένα «αέριο του θερμοκηπίου» έως 300 φορές ισχυρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα) και το τοξικό σουλφίδιο του υδρογόνου. Παρόλο που μερικά πλάσματα καταφέρνουν να τα βγάζουν μια χαρά πέρα στις ‘νεκρές' ζώνες, συνολικά η βιοποικιλότητα σε αυτές συνεχώς περιορίζεται.

Πηγές: Denise Breitburg et al. Declining oxygen in the global ocean and coastal waters. Science, 2018 DOI: 10.1126/science.aam7240 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=930707

Αγχολυτική η μυρωδιά ενός αγαπημένου προσώπου. Stressed Out? Try Sniffing Your Partner’s Shirt

René Magritte, The Lovers, 1928. Καταπραΰνει το στρες. The scent of a romantic partner can help lower stress levels, new psychology research from the University of British Columbia has found.

Η μυρωδιά του/της συντρόφου μπορεί να λειτουργήσει κατευναστικά σε περίπτωση άγχους, υποστηρίζουν καναδοί ερευνητές σε άρθρο που δημοσίευσαν στο επιστημονικό έντυπο Journal of Personality and Social Psychology.

Επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας, με επικεφαλής την Δρ Μαρλις Χοφερ, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες ηρεμούσαν όταν μύριζαν την φυσική οσμή του συντρόφου τους. Αντιθέτως, όταν εκτέθηκαν στην μυρωδιά ενός αγνώστου τα επίπεδα της ορμόνης τους στρες, της κορτιζόλης, αυξάνονταν.

«Πολλοί άνθρωποι φορούν κάποιο ρούχο του/της συντρόφους τους ή κοιμούνται στη δική του/της πλευρά του κρεβατιού όταν αυτος/αυτή λείπει, χωρίς να συνειδητοποιούν ότι αυτή η πρακτική τους προσφέρει ηρεμία. Η μελέτη μας δείχνει ότι η φυσική μυρωδιά του αγαπημένου μας ανθρώπου ακόμα και εν τη απουσία του μπορεί να είναι ένα καλό εργαλείο μείωσης του στρες», εξηγεί η ερευνήτρια.

Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε 96 ετερόφυλα ζευγάρια. Οι άνδρες έπρεπε να φορέσουν ένα καθαρό μπλουζάκι για 24 ώρες και δεν επιτρεπόταν να χρησιμοποιήσουν αποσμητικό ή άλλες τεχνητές αρωματικές ουσίες, καθώς και να καπνίσουν ή να φάνε κάτι που θα επηρέαζει την φυσική οσμή του δέρματός τους. Τα μπλουζάκια στη συνέχει συλλέχθηκαν και διατηρήθηκαν σε ειδικές συνθήκες ώστε να μην αλλοιωθεί η οσμή τους.

Οι γυναίκες με τυχαία επιλογή είτε μύρισαν ένα αφόρετο μπλουζάκι, είτε ένα που είχε φορέσει ο σύντροφός τους ή ένας άγνωστος, χωρίς να γνωρίζουν ποιο τους είχε δοθεί. Επίσης υποβλήθηκαν σε τεστ άγχους λαμβάνοντας μέρος σε μια διαδικασία προσομοίωσης συνέντευξης για εργασία καθώς μια απαιτητική πνευματικά εργασία, ενώ απάντησαν και σε ερωτήσεις για το πόσο αγχωμένες αισθάνονταν και έδωσαν δείγματα σιέλου για την μέτρηση των επιπέδων της κορτιζόλης. 

The study found women feel calmer after being exposed to their male partner’s scent. NeuroscienceNews.com image is in the public domain.

Από την αξιολόγηση του συνόλου των δεδομένων προέκυψε ότι, οι γυναίκες που είχαν μυρίσει το μπλουζάκι του συντρόφου τους ήταν λιγότερο αγχωμένες τόσο πριν όσο και μετά το τεστ άγχους. Εκείνες που είχαν μυρίσει το μπλουζάκι του συντρόφου τους και το αναγνώρισαν ως δικό του επίσης είχαν χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης, γεγονός που δείχνει ότι η θετική επίδραση της οσμής του συντρόφου είναι ισχυρότερη όταν οι γυναίκες γνωρίζαν τι μύριζαν.

Αντιθέτως, όταν οι γυναίκες μύρισαν τα μπλουζάκια αγνώστων τα επίπεδα της κορτιζόλης ήταν υψηλότερα.

Οι επιστήμονες εικάζουν ότι εξελικτικοί παράγοντες επηρεάζουν την επίδραση της οσμής του αγνώστου τα επίπεδα της κορτιζόλης της γυναίκας.

«Από νεαρή ηλικία, οι άνθρωποι αισθάνονται φόβους για τους άγνωστους ανθρώπους, ειδικά όταν αυτοί είναι άνδρες. Άρα είναι πιθανόν η μυρωδιά ενός ξένου να συντελεί σε αύξηση της κορτιζόλης, δηλαδή του άγχους. Και αυτό μπορεί να συμβαίνει ασυναίσθητα», εξηγεί η Δρ Χοφερ.

Πηγές: http://psycnet.apa.org/doiLanding?doi=10.1037%2Fpspa0000110 - http://neurosciencenews.com/partner-olfaction-stress-8270/ - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=930696