Ανακαλύφθηκε άστρο - πύραυλος που εκσφενδονίστηκε από τη μαύρη τρύπα του γαλαξία μας. Runaway star – out of the galactic heart of darkness like a bat out of hell

Καλλιτεχνική απεικόνιση του S5-HVS1: Το άστρο βρίσκεται στον αστερισμό του Γερανού σε απόσταση 29.000 ετών φωτός από τη Γη. Astronomers have spotted an ultrafast star, traveling at a blistering 6 million km/h, that was ejected by the supermassive black hole at the heart at the Milky Way five million years ago. The discovery of the star, known as S5-HVS1, was made as part of the Southern Stellar Stream Spectroscopic Survey (S5). Located in the constellation of Grus - the Crane - S5-HVS1 was found to be moving ten times faster than most stars in the Milky Way. Hypervelocity star ejected by black hole. Credit: S5 Collaboration

Ένα άστρο, που ταξιδεύει στον γαλαξία μας με την εντυπωσιακή ταχύτητα-ρεκόρ των έξι εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα (δέκα φορές πιο γρήγορα από τα περισσότερα άστρα όπως ο Ήλιος), αφότου «εκτινάχθηκε» μακριά από την κεντρική γαλαξιακή μαύρη τρύπα, ανακάλυψε μία διεθνής ομάδα αστρονόμων.

Η «έξωση» που έδωσε τρομερή ώθηση στο άστρο S5-HVS1 και το μετέτρεψε σε …πύραυλο, εκτιμάται ότι συνέβη πριν περίπου πέντε εκατομμύρια χρόνια.

An animation of artist's impressions of the ejection of the star S5-HVS1 by the supermassive black hole at the centre of the Milky Way galaxy. Credit: James Josephides (Swinburne Astronomy Productions)

Το άστρο κινείται πλέον τόσο γρήγορα, που αναμένεται να έχει βγει από τον γαλαξία μας σε περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια, χωρίς ποτέ πια να επιστρέψει, ταξιδεύοντας στη συνέχεια για πάντα στο αχανές κενό του διαγαλαξιακού χώρου.

The location of S5-HVS1 on the sky and the direction of its motion. The star is flying away from the galactic center, from which it was ejected 5 million years ago. Credit: Sergey Koposov

Οι ερευνητές, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας, πραγματοποίησαν την ανακάλυψη του άστρου, που βρίσκεται στον αστερισμό του Γερανού σε απόσταση 29.000 ετών φωτός από τη Γη, με το διαμέτρου τεσσάρων μέτρων Αγγλο-Αυστραλιανό Τηλεσκόπιο του Αστεροσκοπείου Siding Spring της Αυστραλίας και με το ευρωπαϊκό δορυφορικό τηλεσκόπιο Gaia.

Η τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας, γνωστή ως«Τοξότης Α*» ή «Καρδιά του Σκότους», διαθέτει μάζα ισοδύναμη με περισσότερους από τέσσερα εκατομμύρια ήλιους και είναι ικανή όχι μόνο να παγιδεύσει με την ελκτική δύναμη της, αλλά και να «ξαποστείλει» μακριά της ένα άστρο.

Αυτό συμβαίνει στα διπλά αστρικά συστήματα, στα οποία το ένα άστρο «συλλαμβάνεται» από τη μαύρη τρύπα και το άλλο εκσφενδονίζεται μακριά (πρόκειται για τον λεγόμενο «μηχανισμό Hills» που προτάθηκε από τον αστρονόμο Τζακ Χιλς πριν 30 χρόνια).

Πηγές: Sergey E Koposov et al. Discovery of a nearby 1700 km/s star ejected from the Milky Way by Sgr A*, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (2019). DOI: 10.1093/mnras/stz3081 - https://phys.org/news/2019-11-runaway-star-galactic-heart-darkness.html - https://www.kathimerini.gr/1051461/gallery/epikairothta/episthmh/anakalyf8hke-astro---pyraylos-poy-eksfendonisthke-apo-th-mayrh-trypa-toy-gala3ia-mas

Ανακαλύφθηκε η αρχαιότερη ένδειξη επικονίασης λουλουδιού από έντομο. Beetle in amber pollinated flowers 99M years ago

Ανακαλύφθηκε στη Μιανμάρ το αρχαιότερο απολίθωμα που δείχνει επικονίαση λουλουδιού από έντομο πριν 99 εκατομμύρια χρόνια. Since Charles Darwin, insect pollination was thought to be a key contributor to the Cretaceous rise of flowering plants (angiosperms). Both insects and flowering plants were common during the mid-Cretaceous epoch, but physical evidence for Cretaceous insect pollination of flowering plants was until now absent. An international team of paleontologists from the United States and China has now found an ancient beetle with pollen grains still stuck to its legs trapped in a 99-million-year-old piece of Burmese amber. Ecological reconstruction of tumbling flower beetles Angimordella burmitina. These beetles are feeding on eudicot flowers. The color and morphology of flowers are artistic only. Image credit: Ding-hau Yang / Bao et al, doi: 10.1073/pnas.1916186116.

Επιστήμονες από την Κίνα και τις ΗΠΑ ανακάλυψαν στη βόρεια Μιανμάρ την αρχαιότερη ένδειξη επικονίασης λουλουδιού από έντομο, η οποία συνέβη πριν τουλάχιστον 99 εκατομμύρια χρόνια, περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια νωρίτερα από ό,τι είχε βρεθεί έως τώρα, σε μια εποχή που πτεροδάκτυλοι πετούσαν ακόμη στους ουρανούς.

Angimordella burmitina and tricolpate pollen grains: (A) pollen grains attached to the body are indicated by red dots, unattached are indicated by yellow dots, clumped pollen are indicated by blue squares; (B-H) locations are highlighted in A; (B and C) pollen grains near the body; yellow arrows point to colpi; (D and E) pollen grains on the body; (F-H) clumped pollen grains; (G and H) locations are highlighted in F and G, respectively. Blue arrows point to colpi. Image credit: Bao et al, doi: 10.1073/pnas.1916186116.

Συγκεκριμένα, το απολίθωμα που ανακαλύφθηκε, περιέχει τόσο το σκαθάρι, όσο και 62 κόκκους γύρης του φυτού που είχαν κολλήσει στα πόδια του εντόμου. Πριν τη νέα ανακάλυψη, η αρχαιότερη ένδειξη επικονίασης ανθοφόρου φυτού από έντομο, προερχόταν από τη μέση Ηώκαινο εποχή πριν περίπου 45 έως 48 εκατομμύρια χρόνια.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Γουάνγκ Μπο του Ινστιτούτου Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας Ναντζίνγκ της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), ανακάλυψαν το απολίθωμα εγκλωβισμένο μέσα σε κεχριμπάρι, βαθιά σε ένα ορυχείο. Στο ίδιο σημείο είχε παλαιότερα βρεθεί ο πρώτος αμμωνίτης μέσα σε κεχριμπάρι.

Angimordella burmitina in a 99-million-year-old piece of amber. The fossil was recovered from a mine in the Hukawng Valley, Kachin State, Myanmar. It also contains 62 pollen grains from a eudicot flower. Image credit: Nanjing Institute of Geology and Palaeontology.

Ο εντοπισμός της γύρης δεν ήταν εύκολος και κατέστη δυνατός χάρη στη χρήση συνεστιακού μικροσκοπίου λέιζερ και οπτικής φωτομικρογραφίας. Η γύρη προερχόταν πιθανότατα από φυτό της ομοταξίας των Ευδικοτυλήδονων. Το σκαθάρι που έκανε την επικονίαση, ανήκει σε ένα άγνωστο έως τώρα είδος που ονομάσθηκε Angimordella burmitina.

«Είναι τρομερά σπάνιο να βρεθεί τόσο το έντομο όσο και η γύρη διατηρημένα μέσα σε ένα κοινό απολίθωμα», δήλωσε ο ερευνητής Ντέιβιντ Ντίλχερ, ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα.

Το μεγαλύτερο μέρος της τροφής των ανθρώπων προέρχεται από αγγειόσπερμα (ανθοφόρα) φυτά, από τα οποία σήμερα υπάρχουν τουλάχιστον 300.000 γνωστά είδη. Αρκετά από αυτά αυτο-επικονιάζονται, αλλά πάνω από το 90% χρειάζονται επικονίαση από έντομα (ή ζώα και τον άνεμο) για να αναπαραχθούν, κάτι που καθιστά την διαδικασία της επικονίασης πολύ σημαντική για την φύση και την ανθρωπότητα. Το πότε ακριβώς άρχισε η επικονίαση, παραμένει αντικείμενο επιστημονικής συζήτησης.

Πηγές: https://www.pnas.org/content/early/2019/11/05/1916186116 - http://www.sci-news.com/paleontology/cretaceous-flower-pollination-07793.html - https://www.amna.gr/home/article/407373/Anakalufthike-sti-Mianmar-to-archaiotero-apolithoma-pou-deichnei-epikoniasi-louloudiou-apo-entomo-