Η
ιδέα να ταξιδεύουμε στον χρόνο είναι συναρπαστική. Αποδεικνύεται από την
πληθώρα νέων ταινιών και σίριαλ επιστημονικής φαντασίας. Σε όλες σχεδόν τις
ιστορίες υπάρχουν άτομα που ταξιδεύουν πίσω στο παρελθόν ή και στο μέλλον. Σε
ορισμένες περιπτώσεις στέλνουν ένα σήμα στο παρελθόν προκειμένου να αλλάξουν
κάποιο γεγονός ή να μετριάσουν τις αλλαγές που επέφεραν κάποιοι άλλοι
ταξιδιώτες. Οι επιστήμονες πάντως, τώρα τελευταία, λαχταρώντας να δώσουν
απαντήσεις στο θέμα, σκύβουν ξανά με μεγάλη προσοχή στις βασικές ιδέες της
θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν. WORMHOLE
GENERATOR/TOWING MACHINE is imagined by futurist artist Peter Bollinger. This
painting depicts a gigantic space-based particle accelerator that is capable of
creating, enlarging and moving wormholes for use as time machines. CREDIT:
PETER BOLLINGER
Eίναι πολλοί αυτοί που έχουν χρησιμοποιήσει
το συγκεκριμένο επιχείρημα κατά των ταξιδιών στον χρόνο. Στην πραγματικότητα,
ισχυρίζονται ότι αν τα ταξίδια στο παρελθόν είναι εφικτά, τότε θα πρέπει
σίγουρα να υπάρχουν ανάμεσά μας χρονοταξιδιώτες που επέλεξαν να επισκεφτούν την
εποχή μας. Άραγε, αυτό δεν αποδεικνύει πως δεν θα μπορέσουμε ποτέ να φτιάξουμε
χρονομηχανές;
«Πως
να φτιάξετε μια χρονομηχανή». CREDIT: PHILIP HOWE
Η
επιστροφή στο παρελθόν μπορεί πράγματι ν’ αποδειχθεί αδύνατη, είτε επειδή δεν
υπάρχουν σκουληκότρυπες και παράλληλα σύμπαντα, είτε εξαιτίας κάποιων, άγνωστων
ακόμα τροποποιήσεων στη Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν που όταν
ανακαλυφθούν, θα αποκλείουν μια τέτοια επιστροφή. Ωστόσο, δεν μπορούμε να
επικαλούμαστε την απουσία χρονοταξιδιωτών. Το σφάλμα αυτού του επιχειρήματος
είναι ότι θεωρούμε πως η σύνδεση ανάμεσα σε δυο διαφορετικούς χρόνους, μέσω
μιας σκουληκότρυπας ή κάποιας άλλης οδού, συντελείται τη στιγμή που
δημιουργείται (ή τίθεται σε λειτουργία) η χρονομηχανή, οπότε δίνεται η
δυνατότητα να πραγματοποιηθεί ένα ταξίδι στον χρόνο. Αν, δηλαδή, ανακαλύψουμε
τον εικοστό δεύτερο αιώνα πως φτιάχνεται με χρονομηχανή, θα μπορούμε να την
χρησιμοποιήσουμε, μόλις ενεργοποιηθεί, για να ταξιδέψουμε πίσω, το πολύ μέχρι
τη στιγμή της ενεργοποίησης, ποτέ όμως μέχρι και τον εικοστό πρώτο αιώνα. Αυτό
συμβαίνει επειδή η κατασκευή μιας χρονομηχανής απαιτεί τη σύνδεση διαφορετικών
χρονικών στιγμών μέσα στο Πολυσύμπαν. Όλοι οι προηγούμενοι χρόνοι χάνονται για
πάντα και παύουν να είναι «διαθέσιμοι». Αποκλείεται, επομένως, να επιστρέψουμε
ποτέ στην προϊστορική εποχή – εκτός αν ανακαλύψουμε τυχαία μια φυσικά
δημιουργημένη χρονομηχανή, φερειπείν, μια πολύ παλιά σκουληκότρυπα κάπου στον
χωρόχρονο.
Επομένως,
ένας από τους λόγους που δεν υπάρχουν χρονοταξιδιώτες ανάμεσά μας σήμερα, είναι
απλός: δεν έχουν εφευρεθεί ακόμα οι χρονομηχανές.
Time travel makes
great science fiction, but can it really be done? Travel into the future is
already a reality, but visiting the past is a much tougher proposition, and may
require fantastic resources such as a wormhole in space. Nevertheless, if going
back in time is allowed, even in principle, then what about all those paradoxes
that make time travel stories so intriguing? Paul Davies is a physicist,
cosmologist and astrobiologist at Arizona State University, where is Director
of the Beyond Center for Fundamental Concepts in Science. He is the author of
many books, including "How to Build a Time Machine" and, most
recently, "The Eerie Silence: are we alone in the universe?" Credit: SETI Institute
Η
απουσία χρονοταξιδιωτών μπορεί να οφείλεται, βέβαια, και σε πολλούς άλλους
λόγους. Για παράδειγμα, αν η θεωρία του Πολυσύμπαντος είναι σωστή – και θα
έλεγα πως πρέπει να είναι, αν θέλουμε κάποτε να ταξιδέψουμε κάποτε στον χρόνο –
τότε, το Σύμπαν μας απλώς δεν είναι ένα από εκείνα τα τυχερά σύμπαντα που τα
έχουν επισκεφτεί χρονοταξιδιώτες (αν υποθέσουμε ότι σε κάποιο παράλληλο σύμπαν
έχουν ήδη εφευρεθεί οι χρονομηχανές). Ένας άλλος λόγος θα μπορούσε να είναι ότι
η επιστροφή στο παρελθόν απαγορεύεται από ορισμένους άγνωστους νόμους της
Φυσικής. Ή, κάτι ακόμα πιο πεζό: προϋπόθεση για να δούμε χρονοταξιδιώτες
ανάμεσά μας, είναι να θέλουν και εκείνοι να επισκεφτούν τον αιώνα μας. Ίσως,
όμως, επιλέγουν πολύ πιο ωραίες και ασφαλείς περιόδους. Τέλος, μπορεί πράγματι
να κυκλοφορούν ανάμεσά μας χρονοταξιδιώτες, που έχουν επιλέξει να περνούν
απαρατήρητοι.
Τα
παραπάνω είναι ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Jim Al-Khalili «Οι δαίμονες της Φυσικής», εκδόσεις
Τραυλός.
