Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2013

Η τιμή της αγάπης. The Price of Love

Μια ιστορία αγάπης μεταξύ δύο νέων από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, στην Κέρκυρα του 1900. Η ταινία παρακολουθεί την πορεία των δύο νέων και τον αντίκτυπο που έχουν οι πράξεις τους στο οικογενειακό περιβάλλον και στον κοινωνικό τους περίγυρο. Η ταπεινής καταγωγής κοπέλα (Ειρήνη - Αννυ Λούλου), ερωτεύεται τον νεαρό ξεπεσμένο άρχοντα (Αντρέα - Στρατής Τσοπανέλλης). Αρχικά εκείνος, αφού με τον ασυγκράτητο έρωτά του την εκθέτει, ζητάει στη συνέχεια μεγάλη προίκα για να την παντρευτεί. Η μητέρα της Ειρήνης (Επιστήμη - Τούλα Σταθοπούλου) που είναι και ο αρχηγός της οικογένειας μιας και ο πατέρας είναι ένας μέθυσος, αρνείται: Τα «τάλαρα» που έχει μαζέψει με τόσο κόπο πρέπει να μοιραστούν δίκαια σε όλα της τα παιδιά. Ο Αντρέας απομακρύνεται μέχρι που μαθαίνει πως η Ειρήνη πρόκειται να παντρευτεί κάποιον άλλο. Στην παραφορά του πάθους του, την παίρνει από το σπίτι της και την πάει στο δικό του όπου και την κρατά υποσχόμενος συνεχώς παντρειά.

Η ταινία «Η τιμή της αγάπης», βασισμένη στο μυθιστόρημα «Η τιμή και το χρήμα» του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (1872-1923) είναι ένα δράμα εποχής με έντονα στοιχεία κοινωνικής κριτικής κυρίως σε σχέση με την τάξη και το φύλο.

Η Τώνια Μαρκετάκη (1942-1994), μένοντας πιστή στο κείμενο του συγγραφέα, αποτύπωσε έξοχα την κοινωνία της εποχής, τις αντιθέσεις των τάξεων, το πολιτικό κλίμα, και ταυτόχρονα παρουσίασε μια ομάδα πειστικότατων χαρακτήρων χάρη και στις θαυμάσιες ερμηνείες των ηθοποιών.

Οι ήρωες της ταινίας έχουν ξεκάθαρους στόχους και όνειρα. Ο βίος τους υπαγορεύεται από τα δύο στοιχεία που κυριαρχούν στην κοινωνία της Κέρκυρας του 1900 και τους κάνουν να ξεχωρίζουν ο ένας από τον άλλο: Ο Αντρέας συμπεριφέρεται σαν αφέντης, λόγω της αριστοκρατικής του καταγωγής αλλά και του φύλου του, θεωρεί ταπείνωση την εργασία, ατίμωση τη φτώχεια, ενώ από την άλλη, η Ειρήνη είναι πιο πειθήνια, ως γυναίκα και άνθρωπος του λαού, αλλά ακριβώς λόγω της τάξης της, είναι αποφασιστική και ρεαλίστρια.

Αισθητικά το φιλμ είναι πραγματικά απολαυστικό. Τόσο η σκηνογραφία και τα κοστούμια που είναι ιδιαίτερα προσεγμένα αλλά δίχως εκζήτηση ώστε να μην επισκιάζουν την υπόθεση και τις εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών, όσο και η μουσική (Ελένη Καραΐνδρου, τραγούδι Δήμητρα Γαλάνη) που ενσωματώνει το πάθος των πρωταγωνιστών και τη μελαγχολία τους, βοηθούν στη δημιουργία ατμόσφαιρας που αναδείχνει την εποχή όπως και την ίδια την αφήγηση.

Πρόκειται για μια καθαρά κινηματογραφική ταινία, φτιαγμένη από μια αυθεντική καλλιτέχνιδα.

Πρωταγωνιστούν: Τούλα Σταθοπούλου, Στρατής Τσοπανέλλης, Σπύρος Παντέλιος, Σπύρος, Μανώλης Λογιάδης, Λάκης Κωνσταντής, Γιώργης Αγιοβλασσίτης, Αντίοχος, Άννυ Λούλου, Αλίκη Νικηφόρου. Σκηνοθεσία: Τώνια Μαρκετάκη. Σενάριο: Τώνια Μαρκετάκη. Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου. Διάρκεια: 109 λεπτά. Έτος Παραγωγής: 1984

Η Τώνια Μαρκετάκη γεννήθηκε στον Πειραιά το 1942. Σπούδασε με υποτροφία στο Ινστιτούτο Ανωτάτων Κινηματογραφικών Σπουδών Ι.D.Η.Ε.C. , στο Παρίσι, παρακολουθώντας ταυτόχρονα μαθήματα στη δραματική σχολή του Theatre National Populaire (TNP). Εργάστηκε σαν βοηθός Σκηνοθέτη και βοηθός Μοντέρ κοντά στον Ζαν-Λυκ-Γκοντάρ και τον Νίκολας Ρέυ στο Λονδίνο.  Μετά την επιστροφή της στην Ελλάδα εργάζεται ως καλλιτεχνική συντάκτρια και κριτικός κινηματογράφου στις εφημερίδες “Δημοκρατική Αλλαγή”, “Το Βήμα” και στο περιοδικό “Ταχυδρόμος”. Το 1967 παρουσιάζει την πρώτη μικρού μήκους ταινία της Ο Γιάννης και ο Δρόμος. Την ίδια χρονιά φυλακίζεται και εξορίζεται. Εργάζεται στην Αγγλία, ως βοηθός μοντέρ, και στο Αλγέρι, ως σκηνοθέτης εκπαιδευτικών ταινιών για αγράμματους αγρότες. Τον Μάιο του 1971 επιστρέφει στην Ελλάδα, δηλώνοντας  “προτιμώ τους δικούς μας φασίστες, από τους υπόλοιπους…” Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Ιωάννης ο Βίαιος (1973) βραβεύεται στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και κέρδιζει την εκτίμηση των κριτικών στο Φόρουμ του Φεστιβάλ του Βερολίνου.  Ακολουθούν, η τηλεοπτική σειρά Λεμονοδάσος (1978), και οι επίσης πολυβραβευμένες ταινίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό Η Τιμή της Αγάπης και Κρυστάλλινες Νύχτες.  Σκηνοθέτει θεατρικά έργα. Εργάζεται σαν Βοηθός Γενικού Διευθυντή στην Κρατική Τηλεόραση και κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές. Μεταφράζει και γράφει ποιήματα και πεζά.

Αν και χάθηκε πρόωρα, μόλις στα 52 της, θεωρείται από τις σημαντικότερες γυναίκες σκηνοθέτες του νέου ελληνικού κινηματογράφου.

The wife of an alcoholic and mother of four (Toula Stathopoulou) is a factory worker in Corfu at the beginning of the 20th century. A fallen noble man who has fallen on hard times (Stratis Tsopanellis) wants to marry her eldest daughter (Anny Loulou) and take advantage of the family's meager earnings. He kidnaps the not-unwilling girl, and argues with her mother about the dowry. But the girl refuses to marry him when she wakes up to the fact that he is only looking out for his own interests. She then decides to start working in order to earn money to raise the child she is expecting.

 Konstantinos Theotokis

The film is an adaptation of the novel 'For Honor and Money' by Konstantinos Theotokis.

 Scene from the movie "The price of love", 1984.

Early 20th century, in a small port neighborhood of Corfu, Greece. Epistimi raises her children alone against a harsh historical and political background. Her husband spends the poor income of the family on alcohol. Rini, Epistimi's daughter, and Andreas, a decadent aristocrat occupied with smuggling, fall in love. Andreas and Rini cannot get married, because of Rini's low social status and lack of money. Andreas asks for a large dowry in order to marry her -he has to pay off a mortgage on his family's house. Epistimi offers him half of the money he asks for, since she must also think of her other children. To blackmail her, Andreas, persuades Rini to run off with him without marrying, but Epistimi once again does not give him the sum he asks for. Rini gets pregnant and her mother has no other choice than submitting to the blackmail. In triumph Andreas announces to Rini that they are going to get married, but Rini refuses and breaks their relationship. Despite the outcry against unmarried mothers, Rini finds a job in a factory. She manages to preserve her dignity and to remain firm on her belief that Love should have no Price.

The Price of Love
music: Eleni Karaindrou
lyrics: Tonia Marketaki
with the voice of Dimitra Galani

There is no price for love
and neither for life there is
Who is selling it? Who is buying it?
Who is taking it to auction?

There is no price for love
and neither for life there is
Whoever loves can give it
with just a glance, a kiss

If you have a little love, give me
to sweeten my life
There is no price for love
there is no price for pride.

Directed by Tonia Marketaki.

Tonia Marketaki was born in Athens in 1942 and studied in Paris (I. D H. E. C.). She worked as a film critic from 1963-1967, before making her first, short film John and the Road in 1971. In the same year she is imprisoned and then exiled. Her first feature film Violent John (1973) won three awards at the Thessaloniki International Film Festival and critical acclaim in the Forum at the Berlin Film Festival. This was followed by the television series The Lemon Grove (1978) and the also awarded films The Price of Love and Crystal Nights. She has also been a theatre director, was a radio producer and worked as Assistant to the General Director in the National television. She has also been involved in translating and wrote poetry and works in prose. She is considered to be one of the most important women directors of New Greek Cinema.

        


Η αρπαγή της… Σελήνης, Did Venus Give Earth the Moon? Wild New Theory on Lunar History

Απεικόνιση της Σελήνης λίγο μετά το σχηματισμό της, πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. This illustration shows the still-molten moon just after its formation about 4.5 billion years ago. Credit: NASA/Goddard Space Flight Center

Το φεγγάρι δεν δημιουργήθηκε μετά από την πρόσκρουση στη Γη ενός μεγάλου ουρανίου σώματος σαν τον Άρη πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά ο πλανήτης με την έλξη της βαρύτητάς του «έκλεψε» τον δορυφόρο της Αφροδίτης.

Αυτή είναι η νέα «αιρετική» θεωρία ενός Αμερικανού επιστήμονα, για την προέλευση της Σελήνης ως αχώριστης συντρόφου της Γης. Η όλη ιδέα έρχεται σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειονότητα των επιστημόνων, αλλά ο «πατέρας» της αντιτείνει ότι η έως σήμερα κυρίαρχη θεωρία έχει αρκετά κενά και αφήνει αναπάντητα διάφορα ερωτήματα.

Ο Ντέιβ Στίβενσον, καθηγητής πλανητικής επιστήμης του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech), παρουσίασε την εναλλακτική θεωρία σε συνέδριο που διοργάνωσε στο Λονδίνο η Βασιλική Εταιρία Επιστημών της Βρετανίας, με θέμα «Η προέλευση της Σελήνης», σύμφωνα με το Space.com.

H νέα θεωρία θέλει την Γη να τραβάει κοντά της την Σελήνη από την Αφροδίτη όπου και βρισκόταν.

Ο Αμερικανός επιστήμονας πιστεύει ότι η Αφροδίτη είχε σε τροχιά γύρω της έναν ήδη σχηματισμένο δορυφόρο, ο οποίος κάποια στιγμή «παγιδεύτηκε» στη βαρυτική έλξη της Γης και έτσι άλλαξε πλανητικό σύντροφο!

Όμως, το μεγάλο «όπλο» της κυρίαρχης θεωρίας της γιγάντιας πρόσκρουσης είναι ότι, όπως έχουν δείξει και πρόσφατες γεωχημικές αναλύσεις, η σύνθεση των πετρωμάτων της Γης και της Σελήνης έχουν μεγάλες ομοιότητες. Αυτή η διαπίστωση, όπως είπε ο Άλεξ Χολιντέι του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, καθιστά μάλλον απίθανη την ιδέα «κλοπής» του φεγγαριού από την Αφροδίτη.

This false-color image of cloud features seen on Venus by the Venus Monitoring Camera (VMC) on the European Space Agency's Venus Express. The image was captured from a distance of 30,000 km on December 8, 2011. Venus Express has been in orbit around the planet since 2006. Credit: ESA/MPS/DLR/IDA

Όμως ο Ντέιβ Στίβενσον θεωρεί παράξενο το γεγονός πώς η Αφροδίτη δεν έχει γύρω της κανένα δορυφόρο και επιμένει πως αυτός ο καυτός πλανήτης πρέπει να μελετηθεί περισσότερο γεωχημικά, μήπως βρεθούν μεγάλες ομοιότητες με τη Σελήνη και τη Γη. Από την άλλη, όπως παραδέχεται, ανακύπτει το ερώτημα πώς απέκτησε η Αφροδίτη τον δικό της δορυφόρο, χωρίς να αποκλείει ότι αυτό συνέβη μετά από μια γιγάντια πρόσκρουση πάνω σε αυτήν και όχι πάνω στη Γη.

Εκτός από την κυρίαρχη θεωρία γέννησης της Σελήνης από τμήματα της Γης και του σώματος που έπεσε πάνω της (τα οποία εκτινάχθηκαν στο διάστημα και σταδιακά συντέθηκαν σε δορυφόρο), υπάρχουν και άλλες δύο θεωρίες που δεν πιστεύουν στην πρόσκρουση.

Η μία πιστεύει ότι η Σελήνη αποκόπηκε από το «πλευρό» της Γης (όπως η Εύα από τον Αδάμ) λόγω της υπερβολικά μεγάλης φυγόκεντρης δύναμης περιστροφής του πρώιμου πλανήτη μας, όταν η μέρα, δηλαδή ο χρόνος πλήρους περιστροφής γύρω από τον εαυτό της, δεν διαρκούσε 24 αλλά μόλις πέντε ή έξι ώρες.

Η άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι η Σελήνη δεν προήλθε καθόλου από τη Γη, απλώς τα δύο σώματα εξαρχής δημιουργήθηκαν την ίδια εποχή και στην ίδια περιοχή, γι’ αυτό έχουν ομοιότητες στη σύστασή τους.

Ηχογράφηση απαγγελίας στην πρωτο-ινδοευρωπαϊκή, μητέρα όλων των σύγχρονων ινδοευρωπαϊκών γλωσσών - και των ελληνικών, How did our linguistic ancestors talk? Listen in

Tower of Babble: "The Confusion of Tongues," by Gustave Dore, reflects a top-down management approach. Credit: Wikimedia

Πώς ακριβώς ακούγονταν τα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά, η «πρωτογλώσσα» από την οποία κατάγονται όλες οι σύγχρονες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες; Οι σχετικές γνώσεις μας είναι παραπάνω από ελλιπείς, ωστόσο ένας γλωσσολόγος έκανε μια απόπειρα να δώσει την απάντηση απαγγέλλοντας δυο κείμενα με τον τρόπο με τον οποίο πιστεύει ότι θα πρέπει να μιλούσαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας. Κανείς δεν μπορεί να κρίνει αν η προφορά του είναι πράγματι η σωστή, αφού τα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά έχουν πάψει να μιλιούνται εδώ και χιλιετίες, όμως το εγχείρημά του έχει προσελκύσει έντονα το ενδιαφέρον τόσο των επιστημόνων όσο και του κοινού, το οποίο έχει αναγάγει την απαγγελία του σε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των τελευταίων ημερών στο Διαδίκτυο.

Η μητέρα όλων των γλωσσών

Map of Indo-European migrations from ca. 4000 to 1000 BC according to one theory, the Kurgan hypothesis. Credit: Wikimedia Commons

Ήδη από τον 19ο αιώνα οι γλωσσολόγοι συμφωνούν στο ότι όλες οι σύγχρονες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες – συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών – κατάγονται από μια κοινή μητρική γλώσσα, η οποία έχει ονομαστεί πρωτο-ινδοευρωπαϊκή. Αν και θεωρείται ότι η ΠΙΕ, όπως την αποκαλούν εν συντομία οι ειδικοί, μιλήθηκε ως μοναδική γλώσσα στην Ευρώπη και στην Ασία σε κάποιο διάστημα ανάμεσα στο 4500 και το 2500 π.Χ., δεν υπάρχουν γραπτά κείμενά της. Χάρη όμως σε επισταμένες έρευνες που έχουν γίνει όλο αυτό το διάστημα θεωρείται η πρωτογλώσσα που γνωρίζουν καλύτερα οι γλωσσολόγοι.

Here is the passage translated into English: A sheep that had no wool saw horses, one of them pulling a heavy wagon, one carrying a big load, and one carrying a man quickly. The sheep said to the horses: "My heart pains me, seeing a man driving horses." The horses said: "Listen, sheep, our hearts pain us when we see this: a man, the master, makes the wool of the sheep into a warm garment for himself. And the sheep has no wool." Having heard this, the sheep fled into the plain.

Βασιζόμενος σε όλα τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί ως τώρα από τις παλαιότερες  αλλά και από τις τελευταίες μελέτες ο Άντριου Μπερντ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι και ειδικός στη φωνητική της πρωτο-ινδοευρωπαϊκής, «ξαναζωντανεύει» τη νεκρή πρωτογλώσσα απαγγέλλοντας δυο κείμενα για λογαριασμό του περιοδικού «Archaeology».

Το πρώτο είναι γνωστό ως «Το πρόβατο και τα άλογα» και είχε συνταχθεί στα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά από τον γερμανό γλωσσολόγο Αουγκούστ Σλάιχερ το 1868.

Το δεύτερο είναι «Ο βασιλιάς και ο θεός», ένας μύθος από τη Ριγκβέδα, μεταφερμένος από τα σανσκριτικά στα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά από τους γλωσσολόγους Ερικ Χαμπ και Σουμπχάντρα Κουμάρ Σεν.

Παρ’ ότι η ΠΙΕ είναι η πρωτογλώσσα που οι ειδικοί γνωρίζουν καλύτερα σήμερα, τα κενά των επιστημόνων γύρω από αυτήν είναι τεράστια. Ακόμη και η προέλευσή της αμφισβητείται. Η επικρατέστερη θεωρία – υπέρ της οποίας τίθεται και ο δρ Μπερντ – τη θέλει να έχει γεννηθεί στις στέπες της Κασπίας Θάλασσας πριν από 6.500 χρόνια (γύρω στο 4,500 π.Χ.), άλλοι όμως επιστήμονες υποστηρίζουν ότι «ξεπήδησε» αρκετά νωρίτερα στα χωράφια της Ανατολίας. Με τόσες διαφωνίες και σκοτεινά σημεία φυσικά δεν είναι δυνατόν να θεωρήσει κανείς ότι η εκφώνηση των πρωτο-ινδοευρωπαϊκών από τον δρα Μπερντ είναι πράγματι σωστή. Ο ίδιος, σε συνέντευξή του στο ειδησεογραφικό μπλογκ Huffington Post, δηλώνει ότι αποτελεί μια «πολύ βάσιμη κατά προσέγγιση απόδοση». Όταν τον ρώτησαν πώς θα μπορούσαμε να έχουμε μια απολύτως «σίγουρη» ηχογραφημένη απόδοση απάντησε γελώντας: «Με μια μηχανή του χρόνου, ίσως;»