Μέχρι τώρα ήταν
αόρατος. The early universe is filled
with monsters, a new study revealed. Researchers led by astronomer Christina
Williams discovered a previously invisible galaxy, and perhaps a new galaxy
population waiting to be discovered. An artist's impression of what a massive
galaxy in the early universe might look like. The galaxy is undergoing an
explosion of star formation, lighting up the gas surrounding the galaxy. Thick
clouds of dust obscure most of the light, causing the galaxy to look dim and
disorganized, very different from galaxies seen today. Credit: James
Josephides/Swinburne Astronomy Productions, Christina Williams/University of
Arizona, Ivo Labbe/Swinburne
Αστρονόμοι
ανακάλυψαν κατά λάθος τα ίχνη ενός γιγαντιαίου γαλαξία- «τέρατος» από την
πρώιμη εποχή του σύμπαντος που δεν είχε εντοπιστεί ξανά.
Όπως
αναφέρεται σε ανακοίνωση του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, η επιστημονική
κοινότητα αντιμετώπιζε τους γαλαξίες αυτούς σαν «κοσμικούς Γέτι»- δηλαδή πιο
πολύ «μύθο» παρά επιστημονική πραγματικότητα- δεδομένης της έλλειψης στοιχείων
για την ύπαρξή τους, ωστόσο αστρονόμοι στις ΗΠΑ και την Αυστραλία κατάφεραν να
τραβήξουν εικόνες του «τέρατος» για πρώτη φορά.
Η
Κριστίνα Γουίλιαμς, αστρονόμος του Πανεπιστημίου της Αριζόνα lead author της
συγκεκριμένης έρευνας, αντιλήφθηκε μια αχνή «μάζα» φωτός σε παρατηρήσεις μέσω
του Atacama Large Millimeter Array (ALMA) – μια συλλογή 66 ραδιοτηλεσκοπίων
ψηλά στα βουνά της Χιλής. Η λάμψη αυτή φαινόταν να έρχεται από το πουθενά.
«Ήταν
πολύ μυστηριώδες επειδή το φως δεν φαινόταν να συνδέεται με οποιονδήποτε γνωστό
γαλαξία» είπε η Γουίλιαμς, μεταδιδακτορική του National Science Foundation στο
Αστεροσκοπείο Steward. «Όταν είδα πως αυτός ο γαλαξίας ήταν αόρατος σε
οποιοδήποτε άλλο μήκος κύματος, ενθουσιάστηκα επειδή σήμαινε πως ήταν
πιθανότατα μακριά και κρυμμένος από νέφη σκόνης».
Οι
ερευνητές εκτιμούν ότι το σήμα ήρθε από τόσο μακριά που χρειάστηκε 12,5 δισ.
χρόνια για να φτάσει στη Γη, παρέχοντας μια εικόνα του σύμπαντος κατά την
παιδική του ηλικία. Όπως εκτιμούν, η παρατηρηθείσα εκπομπή προκαλείται από τη
θερμή λάμψη σωματιδίων σκόνης που θερμαίνονται από σχηματιζόμενα άστρα στο
εσωτερικό ενός νεαρού γαλαξία. Τα γιγαντιαία νέφη σκόνης αποκρύπτουν το φως των
ίδιων των άστρων, καθιστώντας τον γαλαξία εντελώς αόρατο.
Όπως
είπε ο Ίβο Λάμπε, του Πολυτεχνείου Σουΐνμπερν στη Μελβούρνη και ένας εκ των
συντελεστών της έρευνας, «ανακαλύψαμε πως ο γαλαξίας είναι στην πραγματικότητα
ένας γιγαντιαίος γαλαξίας- τέρας με τόσα άστρα όσα και ο δικός μας γαλαξίας,
αλλά γεμάτος δραστηριότητα, σχηματίζοντας νέα άστρα με ρυθμό εκατονταπλάσιο
αυτού του δικού μας γαλαξία».
Η
ανακάλυψη ενδεχομένως να οδηγήσει στο να απαντηθεί ένα παλιό ερώτημα της αστρονομίας,
σύμφωνα με τους ερευνητές. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν πως κάποιοι από τους
μεγαλύτερους γαλαξίες στο νεαρό σύμπαν «μεγάλωσαν» και «ενηλικιώθηκαν» πολύ
γρήγορα- κάτι που δεν έχει γίνει κατανοητό σε θεωρητική βάση. Γιγαντιαίοι
ώριμοι γαλαξίες παρατηρούνται στο σύμπαν μας σε πολύ μικρή ηλικία- περίπου 10%
της σημερινής. Ακόμα πιο αινιγματικό είναι το ότι αυτοί οι ώριμοι γαλαξίες
εμφανίζονται από το πουθενά: Οι αστρονόμοι ποτέ δεν κατάφερναν να τους
εντοπίσουν κατά τον σχηματισμό τους.
Μικρότεροι
γαλαξίες είχαν παρατηρηθεί στο πρώιμο σύμπαν με το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble
αλλά δεν μεγάλωναν αρκετά γρήγορα ώστε να λυθεί το μυστήριο. Άλλοι «τερατώδεις»
γαλαξίες έχουν αναφερθεί στο παρελθόν, μα μέχρι τώρα οι παρατηρήσεις αυτές ήταν
πολύ σπάνιες για να παρέχουν μια ικανοποιητική εξήγηση.
Cosmic Yeti from
the dawn of the Universe found lurking in dust. My impression of what a massive
galaxy in the early Universe might look like. The galaxy is undergoing an
explosion of star formation, lighting up the gas surrounding the galaxy. Credit:
James Josephides/Swinburne Astronomy Productions, Christina Williams/University
of Arizona, Ivo Labbe/Swinburne
«Ο
κρυμμένος γαλαξίας- τέρας μας έχει ακριβώς τα σωστά συστατικά για να αποτελέσει
τον χαμένο κρίκο» εξηγεί η Γουίλιαμς, προσθέτοντας πως «πιθανότατα να είναι
πολύ πιο κοινό φαινόμενο».
Πηγές: Christina
C. Williams et al, Discovery of a Dark, Massive, ALMA-only Galaxy at z ∼ 5–6 in a
Tiny 3 mm Survey, The
Astrophysical Journal (2019). DOI:
10.3847/1538-4357/ab44aa - https://uanews.arizona.edu/story/cosmic-yeti-dawn-universe-found-lurking-dust - https://www.huffingtonpost.gr/entry/panarchaios-yalaxias-teras-anakaleftheke-kata-lathos_gr_5daffce6e4b08cfcc3247ca6
