Εντυπωσιακά ευρήματα στην Αμφίπολη: Βρέθηκαν δυο καρυάτιδες. Amazing new findings in Amphipolis: Two caryatids adorned the tomb

To μεγαλείο της Αμφίπολης: Στο φως δύο πανέμορφες Καρυάτιδες μετά από 2.300 χρόνια. The beautiful ladies would kindly “block” entrance to the tomb. Two caryatids were discovered in Amphipolis, as officially announced by the Ministry of Culture with the removal of sandy soil in the area in front of the second septal wall. There, beneath the marble architrave, between marble pilasters, two exceptional caryatids of Thassian marble were discovered.

Δύο εξαιρετικής τέχνης καρυάτιδες, από θασίτικο μάρμαρο συμφυείς με πεσσό, διατομής 0,20Χ0,60μ., αποκαλύφθηκαν κατά τη χθεσινή (Σάββατο, 6 Σεπτεμβρίου) ημέρα των αρχαιολογικών εργασιών στον τύμβο Καστά της Αρχαίας Αμφίπολης, γεγονός που -κατά τους ειδικούς- συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο ιδιαίτερης σπουδαιότητας.

The face of the Caryatid in the west survives almost intact, while the eastern is missing. The caryatids have rich curls that cover their shoulders, while they wear a sleeved tuned. The right hand of one and the left of the other were “blocking” entrance to those who would enter the tomb.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, «το πρόσωπο της δυτικής καρυάτιδας σώζεται σχεδόν ακέραιο, ενώ από την ανατολική λείπει. Οι καρυάτιδες έχουν πλούσιους βοστρύχους, που καλύπτουν τους ώμους τους, φέρουν ενώτια, και φορούν χειριδωτό χιτώνα. Το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους, οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα. Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών. Οι μορφές, επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης. Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους. Η διάταξη της δεύτερης εισόδου με τις καρυάτιδες αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας».

Στο ενημερωτικό δελτίο του υπουργείου Πολιτισμού σχετικά με την εξέλιξη των εργασιών στον τύμβο της Αρχαίας Αμφίπολης, που δόθηκε πριν από λίγο στη δημοσιότητα, αναφέρεται ότι την Πέμπτη, 4 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε στον εργοταξιακό χώρο Καστά ευρεία σύσκεψη υπό τη γ.γ. του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, με την διεπιστημονική ομάδα, επικεφαλής της οποίας είναι η Κ. Περιστέρη και τη συμμετοχή στελεχών της Διεύθυνσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ.

Στη σύσκεψη έγινε συνολική εκτίμηση των μέτρων, που έχουν ληφθεί για την προστασία του μνημείου, μετά και την καταρρακτώδη βροχή του προηγούμενου 24ωρου, τα οποία και κρίθηκαν απολύτως ικανοποιητικά. Παράλληλα, συνεχίστηκαν τα έργα υποστήλωσης και αντιστήριξης των δομικών στοιχείων στο εσωτερικό του μνημείου, προκειμένου να εξελιχθούν, με ασφαλή τρόπο οι ανασκαφικές εργασίες.

«Την Παρασκευή, 5 Σεπτεμβρίου, απομακρύνθηκαν τα χώματα, πίσω από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, προκειμένου να εξισορροπηθούν οι γεωστατικές ωθήσεις των γαιών μεταξύ των δύο χώρων. Με την αφαίρεση των χωμάτων αποκαλύφθηκε, σε απόσταση 2 περίπου μέτρων από τη θόλο και 4,5 μέτρων, περίπου, από το δάπεδο, μαρμάρινη ορθογώνια πλάκα, μήκους 4.2μ, πλάτους 1μ. και πάχους 0.21μ, σε άριστη κατάσταση. Εδράζεται οριακά σε πώρινο λίθο του τρίτου διαφραγματικού τοίχου και στο ανώτερο τμήμα ορθομαρμάρωσης, το οποίο φέρει κυμάτιο. Στο κάτω μέρος της πλάκας υπάρχει γραπτός διάκοσμος σε γαλάζιο, κόκκινο και κίτρινο χρώμα, όπου παριστάνονται φατνώματα με ρόδακα στο κέντρο. Πρόκειται για τμήμα της οροφής του συγκεκριμένου χώρου.

There were also traces of blue and red colour found upon the marbles. Among the soil, fragments of sculptures were found, such as a palm portion and smaller finger fragments. All this suggests thaht this is a standing monument of particular importance.

Στον ίδιο χώρο, που δημιουργείται μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, διαπιστώθηκε σημαντική απομείωση διατομής των θολιτών, σε τμήματα τόσο του δυτικού, όσο του ανατολικού τμήματος της θόλου. Αντιστηρίχθηκε η στέψη της θόλου, με την τοποθέτηση ξύλινων δοκών σε επαφή με αφρώδες υπόστρωμα και κατακόρυφη υποστύλωση.

Έγιναν εργασίες αντιστήριξης και του δεύτερου διαφραγματικού τοίχου, το οποίο φέρει επιστύλιο και γείσο, με ξύλινο πλαίσιο και εγκάρσια στηρίγματα από μεταλλικές σωληνωτές δοκούς. Επιπλέον, αποκαλύφθηκαν οι συνθήκες έδρασης του επιστυλίου. Διαπιστώθηκε ότι η κατακόρυφη ρωγμή του επιστυλίου εκτείνεται σε όλο το ύψος του και είναι διαμπερής. Στον χώρο μπροστά από το επιστύλιο τοποθετήθηκε τριγωνικό μεταλλικό πλαίσιο, παράλληλα με την νότια πλευρά του. Το επιστύλιο αντιστηρίχθηκε με τέσσερα πλάγια στηρίγματα, τα οποία εδράζονται στο μεταλλικό πλαίσιο» αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου και προστίθεται:

«Το Σάββατο, 6 Σεπτεμβρίου, η αφαίρεση του χώματος μπροστά από το επιστύλιο, επέτρεψε την σοβαρή ενίσχυση της υποστύλωσης του θραυσμένου τμήματος του, με κατακόρυφες σωληνωτές δοκούς, σε ξύλινη επαφή. Με την αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων, στον χώρο μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν κάτω από το μαρμάρινο επιστύλιο, ανάμεσα στις, επίσης, μαρμάρινες παραστάδες, δύο εξαιρετικής τέχνης καρυάτιδες, από θασίτικο μάρμαρο συμφυείς με πεσσό, διατομής 0,20Χ0,60 μ.

Το πρόσωπο της δυτικής καρυάτιδας σώζεται σχεδόν ακέραιο, ενώ από την ανατολική λείπει. Οι καρυάτιδες έχουν πλούσιους βοστρύχους, που καλύπτουν τους ώμους τους, φέρουν ενώτια, και φορούν χειριδωτό χιτώνα. Το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα. Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών. Οι μορφές, επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης. Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους. Η διάταξη της δεύτερης εισόδου με τις καρυάτιδες αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας.

Μπροστά από τις καρυάτιδες, και από το ύψος της μέσης τους και κάτω, αποκαλύπτεται τοίχος σφράγισης από πωρόλιθους σε όλο το πλάτος των 4,5μ. Πρόκειται για δεύτερο τοίχο σφράγισης, που ακολουθεί την ίδια τεχνική, όπως και στην πρόσοψη του ταφικού μνημείου. Είναι ένα ακόμη χαρακτηριστικό της προσπάθειας των κατασκευαστών για την αποτροπή εισόδου στο μνημείο».

Πλάτων, ο αρχιτέκτων του τάφου της Αμφίπολης. Plato, the architect of the tomb of Amphipolis

Αρχιτέκτων και μηχανικός του τάφου της Αμφίπολης και όλων των θολωτών μακεδονικών τάφων, όπως αυτός που τώρα αποκαλύπτεται στο λόφο Καστά, φαίνεται πως ήταν ο Πλάτων (427 π.Χ. - 347 π.Χ.). The entrance to the tomb at Amphipolis as seen on the 25th of August 2014.

Διάσημος σ' όλο τον ελληνικό κόσμο ο Αθηναίος φιλόσοφος και για τις γνώσεις του στα μαθηματικά και τη γεωμετρία, ήταν ο μόνος στον οποίο θα μπορούσε να απευθυνθεί ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Β', ο πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου για να του σχεδιάσει ένα ταφικό μνημείο που να αντέχει στο χρόνο και να μη βουλιάζει όπως συνέβαινε ως τότε με τους κιβωτιόσχημους τάφους κάτω από τη μεγάλη πίεση όγκου χωμάτων που τους σκέπαζαν.

A row of rosettes adorn the wall blocking the access from the vestibule to the tomb's main interior.

Την άποψη ότι στη γεωμετρία αλλά και στα κατασκευαστικά σχέδια του Πλάτωνα βασίζεται η δημιουργία των μονοθάλαμων μακεδονικών τάφων όπως αυτοί κτίζονται από τον 4ο ως τον 2ο αι. π.Χ., έχει διατυπώσει με σειρά ερευνητικών εργασιών ήδη από το 2000 ο αρχιτέκτων μηχανικός και βαθύς γνώστης της ιστορίας και αρχαιολογίας Ιορδάνης Δημακόπουλος. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από παρατηρήσεις του κ. Δημακόπουλου σε 100 θολωτούς μακεδονικούς τάφους που έχουν ως τώρα ανασκαφεί αλλά και σε αναφορές σε αρχαίες πηγές.

Medieval manuscript of Calcidius' Latin Timaeus translation.

Όντας ο ίδιος υψηλόβαθμο στέλεχος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας είχε την ευκαιρία να δει από κοντά και να μελετήσει τα κατασκευαστικά σχέδια των μακεδονικών τάφων. Πρώτη και κύρια παρατήρηση που έκανε ήταν πως ο κύκλος και το τετράγωνο είναι δύο σχήματα που εφαρμόζονται στην κάτοψη και την πρόσοψη των μακεδονικών τάφων. Τετράγωνη είναι η κάτοψη, σχεδόν τέλειος κύβος ως την ψαλίδα του θόλου είναι ο θάλαμος: «το ιδεατό στερεό», σύμφωνα με τον Πλάτωνα, όπως μας λέει. «Μάλιστα στον "Τίμαιο" (55d. 55e και 62d) ο ιδρυτής της Φιλοσοφικής Σχολής των Αθηνών, μαθητής του Σωκράτη και δάσκαλος του Αριστοτέλη, αναφέρεται στα πλεονεκτήματα του τετραγώνου και του κύβου στις θλιπτικές δυνάμεις».

The Timaeus makes conjectures on the composition of the four elements which some ancient Greeks thought constituted the physical universe: earth, water, air, and fire. Timaeus links each of these elements to a certain Platonic solid: the element of earth would be a cube, of air an octahedron, of water an icosahedron, and of fire a tetrahedron. Each of these perfect polyhedra would be in turn composed of trianagular faces the 30-60-90 and the 45-45-90 triangles. The faces of each element could be broken down into its component right-angled triangles, either isosceles or scalene, which could then be put together to form all of physical matter. Particular characteristics of matter, such as water's capacity to extinguish fire, was then related to shape and size of the constituent triangles. The fifth element (i.e. Platonic solid) was the dodecahedron, whose faces are not triangular, and which was taken to represent the shape of the Universe as a whole, possibly because of all the elements it most approximates a sphere, which Timaeus has already noted was the shape into which God had formed the Universe.

Παρατηρώντας ο κ. Δημακόπουλος την τετραγωνική κάτοψη των μονοθάλαμων τάφων αναρωτήθηκε γιατί επαναλαμβάνεται συνεχώς. «Ως μηχανικός γνώριζα πως το τετράγωνο με τις ίσες πλευρές και ο κύβος με ίσες έδρες παρουσιάζει στατικώς ενδιαφέρον. Θέλησα όμως να το ψάξω περισσότερο. Οι εξηγήσεις που έδιναν οι μελετητές οι οποίοι συσχέτιζαν την παρατήρηση αυτή με την πλατωνική αντίληψη περί φύσης, είδα πως δεν έχουν σχέση με τα στατικά. Ο Πλάτων αναφέρει στον Τίμαιο ότι το σταθερότερο στην έδραση και στην πίεση είναι το τετράγωνο και ο κύβος».

Στον τάφο των Λευκαδίων με τη μνημειακή πρόσοψη ήδη από το 1966 είχε παρατηρήσει ο αρχαιολόγος Φ. Πέτσας ότι ο όγκος του θαλάμου εσωτερικά αντιστοιχεί με κύβο, οι έδρες του είναι ίσες με την τετραγωνική του κάτοψη. «Το ίδιο συμβαίνει και στον τάφο της Μεγάλης Τούμπας στη Βεργίνα, τον λεγόμενο τάφο του Φιλίππου Β'. Έχει μήκος 4,46μ. Χ 4,46μ. πλάτος και ύψος 5,30 ως το κλειδί του θαλάμου, διαστάσεις που αντιστοιχούν σε κύβο κατά προσέγγιση. Αν δεν χρησιμοποιήσει κανείς τον γνωστό τύπο για το εμβαδόν του κύκλου (3,14159 r2 ), αλλά τον βαβυλωνιακό τύπο 3r2, τότε ο όγκος ισούται με 94,33 κ.μ., όσο δηλαδή το 4,46χ4,46χ4,74 μ.» σύμφωνα με τον κ. Δημακόπουλο. «Αυτό δείχνει ότι επιδιώχθηκε η ισοδυναμία του εσωτερικού χώρου του θαλάμου με κύβο διαστάσεων 15χ15χ16 αττικούς πόδας».

Ο μακεδονικός τάφος των Ανθεμίων. Πρόκειται για ένα χαριτωμένο διθάλαμο μνημείο με ιωνική πρόσοψη από τέσσερις ημικίονες που στηρίζουν το θριγκό και το αέτωμα. Στο τύμπανο του αετώματος εικονίζεται σε νωπογραφία μισοξαπλωμένο ένα ζευγάρι. Τα τρία ανθεμωτά ακρωτήρια που κοσμούν το αέτωμα, διατηρούν ανέπαφο το έντονο κόκκινο και μπλε χρώμα, ενώ όλη η θολωτή οροφή του προθαλάμου είναι ζωγραφισμένη με νερολούλουδα και ανθέμια σε λευκές και ιώδεις αποχρώσεις πάνω σ' ένα γαλάζιο βάθος. Από τα λουλούδια αυτά εξάλλου, πήρε ο τάφος το συμβατικό του όνομα. Η είσοδος της πρόσοψης ήταν φραγμένη με απλούς λιθόπλινθους, ενώ το άνοιγμα από τον πρώτο στο δεύτερο θάλαμο έκλεινε με μια μνημειακή δίφυλλη μαρμάρινη πόρτα, που σήμερα τη βλέπουμε πεσμένη στο δάπεδο του θαλάμου. Στον κυρίως νεκρικό θάλαμο σώζεται μία τετράπλευρη λίθινη βάση που περιείχε κάποιο μεταλλικό αγγείο ή λάρνακα με τα οστά του νεκρού. Η σημερινή μνημειακή πρόσβασή του κατασκευάστηκε μετά την ανακάλυψή του.

«Στον κύκλο και στον κύβο αναφέρεται ο Πλάτων στο πλαίσιο του δόγματος της Κοσμολογίας (Τίμαιος 27 c) σύμφωνα με την οποία όλα τα στοιχεία της φύσης μηδέ εξαιρουμένων των έμβιων όντων έχουν σχήματα. Κάποιοι συνέδεαν την αντίληψή του περί τη φύση του κόσμου με τα σχήματα αυτά. Στους Νόμους του όμως, ένα έργο της ωριμότητάς του, ο Πλάτων αναφέρεται πολύ συγκεκριμένα σε έναν ιδιαίτερα τιμητικό τύπο τάφου, περιγράφοντας στην ουσία έναν μονοθάλαμο μακεδονικό τάφο με τον τύμβο του. Χαρακτηρίζει το οικοδόμημα ως υπόγεια "θήκη" στεγασμένη με "ψαλίδα προμήκη" με λίθινες κλίνες στο εσωτερικό της και κατασκευασμένη εκ "λίθων ποτίμων και αγήρων εις δύναμιν". Γνωρίζει δηλαδή ακόμη και το είδος του υλικού κατασκευής του κτηρίου».

Δυο σπουδαίοι αρχαιολόγοι με διεθνή αναγνώριση, ο Χρ. Τσούντας (1857-1934) και ο Κ. Ρωμαίος (1874-1966), είχαν συσχετίσει την κατασκευή των μακεδονικών τάφων με όσα αναφέρονται στους Νόμους του Πλάτωνα, όπως μας επισημαίνει ο κ. Δημακόπουλος, ο οποίος θεωρεί δε ότι ο φιλόσοφος στα χρόνια της ωριμότητάς του φαίνεται να δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για τα οικοδομήματα. Δεν αποκλείει να είχε πάντα μια σχέση με κατασκευαστές κτηρίων, να γνώριζε ανθρώπους της δουλειάς, τεχνίτες οικοδομικών έργων, γιατί στη διαθήκη του, που έχει διασωθεί ολόκληρη στον Διογένη Λαέρτιο ΙΙΙ, 42, σημειώνεται: «Ευκλείδης ο λιθοτόμος οφείλει μοι τρεις μνας».

Πλάτων: αντίγραφο προτομής από τον Σιλανίωνα. Plato: copy of portrait bust by Silanion.

«Ο Πλάτωνας είχε εκπονήσει μια γεωμετρική κατασκευή, χρησιμοποιώντας το διάγραμμα των επτά ομόκεντρων κύκλων για την παραγωγή του μεικτού στερεού του θαλάμου των μακεδονικών τάφων». Η επιτυχία του σχεδίου αυτού έκανε τον Φίλιππο να νιώθει ότι του οφείλει ιδιαίτερες τιμές. Γι' αυτό όταν πέθανε ο Πλάτων το 347 π.Χ. και το πληροφορήθηκε ύστερα από κάποιες μέρες, οργάνωσε μια επικήδεια τελετή, ένα είδος μνημοσύνου, «επιτιμηθήναι», όπως αναφέρει ειρωνευόμενος τον Φίλιππο ο ιστορικός Θεόπομπος τον 3ο αι. π.Χ. γιατί τίμησε τον Πλάτωνα αντί για την πατρίδα ή κάποιο ηγεμόνα.

Ο τάφος της κρίσεως. Λευκάδια, αρχές 3ου αι. π.Χ. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο και μνημειακότερο γνωστό Μακεδονικό τάφο, που ήρθε στο φως τυχαία το 1954 και αποκαταστάθηκε δομικά μόλις το 1998, ενώ συνεχίζονται οι εργασίες συντήρησης του ζωγραφικού του διακόσμου. Είναι ο μόνος Μακεδονικός τάφος με διώροφη πρόσοψη, στην οποία εναλλάσσονται ο δωρικός ρυθμός κάτω και ο ιωνικός επάνω. Τέσσερις δωρικοί ημικίονες και δύο παραστάδες στις γωνίες κρατούν το επιστύλιο και τη δωρική ζωοφόρο. Πάνω από το γείσο και από μια πολύχρωμη ζώνη με φυτική διακόσμηση αναπτύσσεται η ιωνική ζωφόρος, όπου ανάγλυφα εικονίζεται ο αγώνας Ελλήνων και βαρβάρων. Η παράσταση πιθανώς παραπέμπει στην πρόσφατη για την εποχή κατασκευής του τάφου αναμέτρηση των Μακεδόνων με τους Πέρσες. Στον όροφο, ανάμεσα στους έξι ιωνικούς ημικίονες και στις δύο παραστάδες ανοίγονται επτά ψευδοπαράθυρα, ενώ διατηρούνται μόνο ελάχιστα τμήματα του αετώματος. Εσωτερικά ο τάφος χωρίζεται σ' ένα στενό, αλλά ψηλό προθάλαμο και στον κυρίως ταφικό θάλαμο.

Ως τότε, οι μακεδονικοί τάφοι ήταν κιβωτιόσχημοι, δεν ήταν θολωτοί και παρουσίαζαν στατικά προβλήματα. Συνεπώς, αν δεν έδινε τα σχέδια ο Πλάτωνας, ίσως σήμερα να μη θαυμάζαμε τους βασιλικούς τάφους της Βεργίνας με τις περίφημες ζωγραφικές απεικονίσεις στην πρόσοψη, όπως επίσης της Αμφίπολης, των Λευκαδίων, του Δίου, της Πέλλας και πολλούς ακόμη στους οποίους παρατηρείται η τετραγωνική κάτοψη του θαλάμου (ισοτιμία πλάτους και μήκους).

Πηγή: http://www.enet.gr/

Σύννεφα στον Άρη. Curiosity in the Clouds

Εικόνες από το ρόβερ Opportunityτης NASA. Clouds that are probably composed of ice crystals and possibly supercooled water droplets were caught in images by NASA’s Opportunity rover. Credit: NASA/JPL/Texas A&M/Cornell

Το ρομποτικό όχημα της NASA Curiosity, το οποίο πρόσφατα γιόρτασε δύο χρόνια στην επιφάνεια του Άρη, έστειλε τις τελευταίες ημέρες φωτογραφίες από σύννεφα στον ουρανό του κόκκινου πλανήτη.

Έχοντας εκπληρώσει ήδη την πρωταρχική του αποστολή, επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη περιβάλλοντος που θα μπορούσε θεωρητικά να υποστηρίξει μικροβιακές μορφές ζωής, το Curiosity άρχισε πλέον να στρέφει το ενδιαφέρον του και στον ουρανό του Άρη, με σκοπό τη μελέτη των κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν στον πλανήτη.

This image from the front Hazcam on NASA’s Curiosity Mars rover shows the rover’s drill in place during a test of whether the rock beneath it, “Bonanza King,” would be an acceptable target for drilling to collect a sample. Subsequent analysis showed the rock budged during the Aug. 19, 2014, test and attempts to drill the rock were abandoned. Image Credit: NASA/JPL-Caltech

Το Curiosity είναι ένα πραγματικό κινητό γεωλογικό εργαστήριο το οποίο οργώνει την επιφάνεια του Άρη σκαλίζοντας το έδαφος, αναλύοντας βράχους και φωτογραφίζοντας τις περιοχές που διανύει, στέλνοντας πίσω στη Γη ανεκτίμητες πληροφορίες στους αστροβιολόγους που προσπαθούν να μάθουν περισσότερα για το παρελθόν του πλανήτη, ο οποίος πιστεύεται πως στο παρελθόν συντηρούσε νερό σε υγρή μορφή. Τι είναι αυτό όμως που έχει στρέψει την ‘περιέργεια’ του οχήματος στον ουρανό του Άρη;

Planetary Scientist Dr. Robert M. Haberle. Credit: NASA Ames

Όπως εξηγεί ο πλανητολόγος της NASA Δρ. Ρόμπερτ Χάμπερλι, «τα σύννεφα αποτελούν τμήμα του κλιματικού συστήματος ενός πλανήτη και η συμπεριφορά τους αποκαλύπτει πολλά για τους ανέμους και τις θερμοκρασίες που επικρατούν σε αυτόν. Γνωρίζουμε για παράδειγμα πως οι άνεμοι είναι ο κύριος μηχανισμός που έχει διαμορφώσει την επιφάνεια του Άρη τα τελευταία 3-4 δισεκατομμύρια χρόνια, όντας υπεύθυνος για το σχηματισμός των βράχων, των καναλιών ή των κοιλάδων που καταγράφει το Curiosity».

Curiosity tweeted this image from the surface of Mars on Sept 2, 2014. Credit: NASA, @MarsCuriosity

Η μελέτη των νεφών στον Άρη σήμερα μπορεί επίσης να αποκαλύψει και σε παρελθοντικές διαδικασίες που διαμόρφωσαν το κλίμα του πλανήτη στο χρόνο. «Έρευνες υποστηρίζουν πως στο παρελθόν τα σύννεφα θέρμαναν σημαντικά τον πλανήτη μέσω ενός φαινομένου θερμοκηπίου και γνωρίζουμε πως ένα θερμότερο περιβάλλον είναι περισσότερο ευνοϊκό για τη ζωή», συμπλήρωσε ο Δρ. Χάμπερλι.

This image from the Navigation Camera on NASA’s Curiosity Mars rover shows wheel tracks printed by the rover as it drove on the sandy floor of a lowland called “Hidden Valley” on the route toward Mount Sharp. The image was taken on Aug. 4, 2014. Image Credit: NASA/JPL-Caltech 

Τα σύννεφα του Άρη φαίνεται πως αποτελούνται από παγωμένους κρυστάλλους και ίσως και παγωμένες σταγόνες νερού. H καταγραφή και η ανάλυση των μετεωρολογικών δεδομένων από τον Άρη πάντως θα αποκαλύψει πολλά περισσότερα για το γεωλογικό του παρελθόν.