Το μεγαλείο του Βορείου Σέλαος, 'The light show of the millenium': Stunning timelapse video reveals the finest Aurora Borealis display in Britain for more than a decade

Το βίντεο που δημιούργησε ο πολωνός φωτογράφος αποκαλύπτει το «ταξίδι» του Βορείου Σέλαος τον Φεβρουάριο, πάνω από τη Σκωτία. This time-lapse video of the Northern Lights as they travelled over Scotland in February, video grab pictured, was created using more than 2,000 pictures. It is being hailed as evidence of the best Northern Lights display the UK has seen for more than 12 years.

Εντυπωσιακές φωτογραφίες από το μαγευτικό Βόρειο Σέλας να απλώνεται πάνω από τους λόφους και τις λίμνες του Κάιθνες, στη Σκωτία, απαθανάτισε ο πολωνός φωτογράφος Μασιέγ Βινιάρτζιζκ.

Polish photographer Maciej Winiarcyzk focused on landmarks, cliffs and castles in Caithness, including the Castle Sinclair Girnigoe pictured, for his video, while tracking the night sky overhead. He said: 'It was for sure the best light show in this solar cycle, even this millennium. I've never seen anything quite as spectacular'.

Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για το πιο θεαματικό σέλας που έχει καταγραφεί την τελευταία δεκαετία. Συνδυάζοντας ομοιόμορφα περί τις 2.000 λήψεις, ο Βινιάρτζιζκ δημιούργησε ένα βίντεο time-lapse, το οποίο αποκαλύπτει τον μαγικό «καμβά» των ουρανών.

Φαινόμενο ουράνιας «ζωγραφικής»

The 41-year-old astronomy enthusiast only took up photography two years ago, after years of putting his passion to one side. Since then he has quickly become one of the country's highest regarded time-lapse photographers. The video, grab pictured, was posted to YouTube this week and has quickly gained more than 15,000 views from stargazers around the world.

Το σέλας αποτελεί μια ηλεκτρομαγνητική καταιγίδα η οποία πλήττει την ατμόσφαιρα βόρειων ή νότιων περιοχών, σχηματίζοντας το Βόρειο ή το Νότιο Σέλας αντίστοιχα. Πρόκειται δηλαδή για έναν βομβαρδισμό των υψηλών ατμοσφαιρικών στρωμάτων από ηλεκτρόνια που προέρχονται από ρεύματα φορτισμένων σωματιδίων (κυρίως πυρήνες υδρογόνου και ηλεκτρόνια) από τον Ήλιο.

There are two types of Aurora - Aurora Borealis, which means 'dawn of the north', and Aurora Australis', also known as 'dawn of the south.' They are caused when electrically charged particles from the sun enter the Earth's atmosphere and collide with molecules. These so-called geomagnetic storms occur when a solar wind or cloud of magnetic field hits the Earth's magnetic field.

Ο λεγόμενος ηλιακός άνεμος, γνωστός και ως μαγνητική καταιγίδα, «συγκρούεται» με το μαγνητικό πεδίο της Γης, οδηγώντας στον εγκλωβισμό των ηλεκτρονίων γύρω από τους μαγνητικούς της πόλους και την εισχώρηση των πυρήνων υδρογόνου στην ατμόσφαιρα. Τα ηλεκτρόνια που διεισδύουν στα υψηλά στρώματα της ατμόσφαιρας διεγείρουν τα άτομα οξυγόνου και αζώτου που υπάρχουν στα συγκεκριμένα ύψη (100 χλμ. και άνω, πάνω από την επιφάνεια της Γης) προκαλώντας ένα φαντασμαγορικό υπερθέαμα στους αιθέρες.

Ο φωτεινός θησαυρός της Σκωτίας

Over the course of January and February, this geomagnetic storm and shock wave from the solar wind was so strong and significant, it travelled further south over the UK and could be seen in areas with little cloud cover. Auroral displays appear in many colours although pale green and pink are the most common. Shades of red, yellow, green, blue, and violet have been reported, pictured.

Το μαγευτικό Βόρειο Σέλας που κατέγραψε ο πολωνός φωτογράφος, όπως φαίνεται στο βίντεο, συνοδεύεται από μια πανδαισία χρωμάτων. Συνήθως  η χρωματική τους παλέτα ξεκινάει από μια απαλή απόχρωση πρασίνου και ροζ και διανθίζεται με κόκκινες, κίτρινες, μπλε και μοβ πινελιές. Το χρώμα του φωτεινού ουράνιου «έργου τέχνης» αποκαλύπτει πολλές φορές την απόσταση του φαινομένου από το έδαφος.

Variations in colour are due to the type of gas particles that are colliding. The common, greenish-yellow colour is caused by colliding oxygen molecules approximately 60 miles above the earth. Rare, red auroras are produced by oxygen molecules situated much higher up, at around 200 miles. Nitrogen produces blue or purplish-red aurora.

«Ήταν το καλύτερο σέλας που έχω παρακολουθήσει ποτέ. Δεν έχω ξαναδεί κάτι τόσο εντυπωσιακό» αναφέρει ο Βινιάρτζιζκ. «Εξαιτίας της χαμηλής φωτορύπανσης στη Σκωτία, το Βόρειο Σέλας φαίνεται σε όλο του το μεγαλείο».

Ο φωτογράφος εστίασε στους γραφικούς βράχους και στα κάστρα του Κέιθνες, καταγράφοντας παράλληλα τη θεαματική ουράνια δραστηριότητα ακριβώς από πάνω τους.

«Στο Κέιθνες, είχα αρχικά έρθει για δουλειά. Τότε δεν είχα ιδέα ότι η συγκεκριμένη περιοχή έκρυβε αυτόν τον ουράνιο “θησαυρό”. Πρόκειται για την ιδανική περιοχή για κάτι τέτοιο, η οποία μου επέτρεψε να δώσει ζωή στο χόμπι μου» καταλήγει ο ίδιος.

Ρ. ΙΔ-ιότυπο Αφιέρωμα στον ΜΠΕΚΕΤ

Μια πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση ανεβαίνει αυτήν την περίοδο στο Θέατρο Σχήμα Εκτός Άξονα (Πλάτωνος 35, τηλ. 2310823444). Πρόκειται για το έργο Ρ. ΙΔιότυπο Αφιέρωμα στον ΜΠΕΚΕΤ του Τηλέμαχου Κοσμέτσα.

Μέχρι τις 13 Απριλίου από Παρασκευή έως Δευτέρα στις 21:00 (εκτός από τις 21, 22, 23 και 24 Μαρτίου) το κοινό μπορεί να απολαύσει μια εναλλακτική θεατρική πρόταση εμπνευσμένη από το έργο του Νομπελίστα Ιρλανδού συγγραφέα Σάμουελ Μπέκετ.

Δυο άνδρες, οι Κ και Λ, παρακινούμενοι από μιαν εσωτερική ανάγκη ή από κάποια εξωτερική εντολή δοσμένη σ΄ αυτούς σε μια ξένη –ακατανόητη;- γλώσσα, αποφασίζουν να πραγματοποιήσουν μια ληστεία. Ο στόχος ένας. Το χρήμα. Και κατ’ επέκταση η απόλυτη δικαίωση! Οι δύο άνδρες επιθυμούν να πλουτίσουν με εύκολο τρόπο, επιλέγουν να κινητοποιηθούν και να δράσουν προκειμένου να θριαμβεύσουν, να υπηρετήσουν και αυτοί όπως τόσοι άλλοι τον ένα και μοναδικό Θεό, τον Θεό του χρήματος.

Οι Κ και Λ αποτελούν δυο πόλους, δυο αντίθετα στοιχεία που συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Ο ηγέτης και ο ακόλουθος, ο ιδεαλιστής και ο ρεαλιστής, ο ξύπνιος και ο αγαθός, ο σοβαρός και ο γελοίος, αυτός που ξέρει να κρατά τις τέλειες αποστάσεις και αυτός που παρασύρεται, το μυαλό και τα χέρια, η ιδέα και η εκτέλεση.

Samuel Beckett directing a German production of Waiting for Godot [Warten auf Godot] in Berlin, 1975.

Αν και οι Κ και Λ σαφώς σχετίζονται ως πρόσωπα ή προσωπικότητες με τους Βλάντιμιρ και Έστραγκον, τους δυο χαρακτήρες του Μπέκετ στο έργο Περιμένοντας τον Γκοντό, ωστόσο ο συγγραφέας επιλέγει να τερματίσει τις ομοιότητες εκεί.

A scene from the first production of En Attendant Godot, Paris, 1953. Photo: Credit: Roger Pic Copyright: Bibliotheque National de France

Ενώ οι ήρωες του Μπέκετ βρίσκονται σε μιαν αέναη αναμονή ενός σπουδαίου –κατά την άποψή τους- προσώπου, του Γκοντό, οι Κ και Λ αποφασίζουν να δράσουν. Σκέπτονται, οργανώνουν το σχέδιό τους προσεκτικά και με λεπτομέρειες, εξοπλίζονται, σφάλλουν, διορθώνουν τα λάθη τους και τελικά τολμούν το μεγάλο κόλπο. Και αποτυγχάνουν. Και μοιραία ακολουθεί η τιμωρία. Κάθε πράξη έχει συνέπειες. Αυτοί που αποτυγχάνουν να αποκτήσουν το χρήμα καταλήγουν να πονούν, να πεινούν και να υποφέρουν.

Οι Κ και Λ όχι μόνο συλλαμβάνονται και φυλακίζονται μετά την αποτυχημένη ληστεία τους, αλλά αφήνονται να σιγοβράζουν στο ζουμί τους, ενώ ο Ένας (ο Κριτής; Ο Θεός; Ο Άνθρωπος-Πλούσιος;) σε επίπεδο υψηλότερο από αυτούς, αραχτός σε μια καρέκλα, φορώντας ακριβά παπούτσια και ρούχα ξεφυλλίζει αδιάφορα μια εφημερίδα!

Μέσα σε όλα αυτά... πανταχού παρούσα είναι και η Ρ, μια γυναίκα, μια γυναίκα 95 χρονών, που κανείς δεν περιμένει, που σε λίγες ώρες θα γεννηθεί, αλλά έχει γεννηθεί και πριν 95 χρόνια, μια γυναίκα τεμαχισμένη σε τρεις –ή και περισσότερες- μορφές, μια γυναίκα που κυριαρχεί στο λόγο, στη σκέψη, στην ψυχή των ηρώων...

Μια γυναίκα – μορφή του χρόνου που κυλά πάνω στους ανθρώπους... Τα πάντα ρει... Η Ρ είναι... η Ροή... Είναι το Ρ από τη λέξη χΡόνος... είναι... η Ρ. Όσο μιλά οι Κ και Λ γερνούν... ο χρόνος ανελέητος τους αγγίζει και αφήνει τα ανεξίτηλα σημάδια πάνω στα πρόσωπά τους. Κανείς δεν ξεφεύγει. Η Ρ μιλά, δρα, περπατά, διηγείται... και οι Κ και Λ γερνούν... οι άνθρωποι... γερνούν όσο η Ρ υπάρχει. Και η Ρ υπάρχει πάντα.

Πολύ δυνατή η σκηνοθετική άποψη του Νίκου Βουδούρη. Η μετακίνηση των θεατών από τον πρώτο χώρο στον δεύτερο αυτόματα άλλαξε πλήρως την οπτική τους αλλά και τον τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων. Όπως ο χρόνος κυλά και δεν μένει ακίνητος, έτσι κι ο τόπος δεν αποτελεί και δεν μπορεί -ούτε πρέπει- να αποτελεί δεδομένο. Ό,τι και να θεωρούμε αυτονόητο, μπορεί και να χαθεί εξαιτίας επιλογών, δικών μας ή άλλων. Εξαιρετικοί οι Μυλωνάς (Κ) και Τίλδης (Λ). Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσίασε το εικαστικό κομμάτι της παράστασης, με τις αντιθέσεις του άσπρου και του μαύρου στο σκηνικό και στα κοστούμια, αλλά και με τις φωτιστικές επιλογές και τις σκιές στους τοίχους. 

Ερμηνεύουν: 

Κ: Κωνσταντίνος Μυλωνάς

Λ: Γρηγόρης Τίλδης

Ρ1: Δήμητρα Μήττα

Φωνή off: Μπάμπης Ματεντζίδης

Ρ2: Έλια Χριστοδουλίδου

Ρ3: Φυλλένια Γρηγορίου

Παρών - Απών : Στράτος Κούκουρας

Δελίνα Βασιλειάδη

Πηγή: Φιλμ Νουάρ Τεύχος 83

Φήμες ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων από τη Μεγάλη Έκρηξη. Gravitational waves: have US scientists heard echoes of the big bang?

Primordial gravitational waves would provide evidence of inflation in the moments after the big bang. Photograph: Alamy

Αμερικανοί ερευνητές θα ανακοινώσουν τη Δευτέρα ότι ανίχνευσαν «αρχέγονα βαρυτικά κύματα» σύμφωνα με έντονες φήμες που κυκολφορούν μεταξύ κοσμολόγων.

Τα αποτελέσματα του εξειδικευμένου τηλεσκοπίου Bicep (Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarization) που λειτουργεί στο Βόρειο Πόλο θα παρουσιαστούν στις 18.00 ώρα Ελλάδας τη Δευτέρα στο Κέντρο Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian στη Μασαχουσέτη.

Το τηλεσκόπιο BICEP στην Ανταρκτική. The 10-meter South Pole Telescope and the BICEP (Background Imaging of Cosmic Extragalactic Polarization) Telescope at Amundsen-Scott South Pole Station, against the night sky with the Milky Way. The red lights are used to minimize light pollution, but still enable people to see while walking to and from the facility during the six months of darkness. Both of these telescopes collect data on cosmic microwave background radiation and black matter. Credit: Keith Vanderlinde, National Science Foundation

Τα βαρυτικά κύματα που φέρεται να ανίχνευσαν οι ερευνητές του Bicep αφορούν τα πρώτα βαρυτικά κύματα που εμφανίστηκαν στο Σύμπαν, κατά την διάρκεια του «πληθωρισμού» – μια φάση απότομης διόγκωσης του Σύμπαντος που συνέβη αμέσως μετά την Μεγάλη Έκρηξη. «Αν πράγματι ανακοινώσουν αρχέγονα βαρυτικά κύματα τη Δευτέρα, θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για να μας πείσουν» σχολίασε η Χιράνια Πέιρις, κοσμολόγος στο University College του Λονδίνου.

«Αν όμως έχουν μια ισχυρή καταγραφή… θεούλη μου! Θα πάρω άδεια την επόμενη εβδομάδα» πρόσθεσε.

Big bang illustration via Shutterstock. Discovery of gravitational waves by Bicep telescope at south pole could give scientists insights into how universe was born.

To τηλεσκόπιο Bicep που φέρεται να ανίχνευσε τα πολυπόθητα κύματα βλέπει στο φάσμα των μικροκυμάτων και χαρτογραφεί την κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου.  Για δεκαετίες, οι κοσμολόγοι υποψιάζονταν ότι τα αρχέγονα βαρυτικά κύματα θα είχαν αφήσει τα ίχνη τους στην κοσμική ακτινοβολία μικροκυμάτων. «Το αποκαλούν Ιερό Δισκοπότηρο της Κοσμολογίας» σχολίασε η Δρ Πέιρις, «Θα ήταν μια πραγματικά σημαντική, άκρως σημαντική ανακάλυψη».