Claude Monet, Camille Monet on Her Deathbed, 1879. Μάλιστα ορισμένα γίνονται ακόμη πιο
δραστήρια επί κάποιες ώρες μετά τον θάνατο, σύμφωνα με ισπανική μελέτη. A new
approach to determining a body’s time of death looks for patterns in genes that
are active after death. How our genetic machinery winds down may one day help
solve criminal cases.
Υπάρχουν
γονίδια που συνεχίζουν να λειτουργούν ακόμα και μετά τον θάνατο ενός ατόμου,
υποστηρίζουν ισπανοί ερευνητές σε άρθρο που δημοσιεύουν στην επιστημονική
επιθεώρηση Nature Communications.
Μάλιστα,
κάποια γονίδια διαπιστώθηκε ότι μετά θάνατον γίνονται ακόμα πιο δραστήρια.
«Θα περίμενε κανείς ότι με τον θάνατο ενός
ατόμου θα υπήρχε μια μείωση στη δραστηριότητα των γονιδίων», εξηγεί ο
καθηγητής Ροντερικ Γκουίγιο από το Ινστιτούτο Επιστήμης και Τεχνολογίας της
Βαρκελώνης, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που έκανε τη μελέτη.
Όμως,
προς μεγάλη έκπληξη όλων «υπάρχει μια
αντίδραση από τα κύτταρα στον θάνατο. Βλέπουμε ορισμένα γονίδια να
ενεργοποιούνται και αυτό σημαίνει ότι για κάποιο διάστημα μετά θάνατον υπάρχει
ακόμη κάποια δραστηριότητα στο επίπεδο της μεταγραφής του DNA σε RNA, ώστε να
γίνει σύνθεση πρωτεϊνών».
Δεν
είναι σαφές γιατί συμβαίνει αυτό μετά τον θάνατο, αλλά αυτές οι αλλαγές σε
επίπεδο RNA στο νεκρό σώμα είναι πιθανώς δυνατό να αξιοποιηθούν από τους
ιατροδικαστές μεταξύ άλλων, για καλύτερο προσδιορισμό της ώρας θανάτου ενός
ανθρώπου.
Οι
ερευνητές ανέλυσαν δείγματα ιστών που είχαν ληφθεί μετά θάνατον (έως 24 ώρες
μετά το θάνατο) καθώς και δείγματα αίματος προ και μετά θάνατον και έτσι
επιβεβαίωσαν ότι αρκετά γονίδια συνεχίζουν να λειτουργούν κανονικά, ενώ άλλα εντατικότερα.
Some human body
tissues show greater levels of gene activity shortly after death than others, a
new study finds. Here, the number of genes that changed detectably after death
is shown for a subset of tested tissue type. P.G. FERREIRA ET AL/NATURE
COMMUNICATIONS 2018
Παρατήρησαν
εξάλλου ότι κάθε ιστός του σώματος εμφανίζει διαφορετικό «προφίλ» μεταθανάτιας
ενεργοποίησης ή αποσιώπησης των γονιδίων. Για παράδειγμα, υπάρχει ελάχιστη
αλλαγή στα γονίδια του εγκεφάλου μετά θάνατον, αλλά αντίθετα στους μυς παρατηρούνται
μεγάλες αλλαγές σε περισσότερα από 600 γονίδια, με μερικά από αυτά να «σιωπούν»
και άλλα να γίνονται πιο δραστήρια για ένα χρονικό διάστημα.
Οι
περισσότερες γονιδιακές μεταβολές -μειώσεις και αυξήσεις της δραστηριότητάς
τους- παρατηρούνται επτά έως 14 ώρες μετά θάνατον.
Πηγές: P.G. Ferreira et al. The effects of death and post-mortem cold ischemia on human tissue transcriptomes. Nature Communications. Published online February 13, 2018. doi:10.1038/s41467-017-02772-x. - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=942834
