Édouard Vuillard, Friends around the Table, 1909. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη μάλλον θα πρέπει
να αναθεωρήσουμε τις απόψεις μας για τον φιλικό μας περίγυρο. Only half
of your friends would consider you their friend, a new study suggests. People
have a very poor perception of friendship ties, and this limits their ability
to influence their "friends," according to the research.
Ούτε
συνεννοημένοι να ήταν… Το πρωί της Δευτέρας ξεκίνησαν οι πανελλαδικές εξετάσεις
με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και κείμενο σχετικό με την αξία της
φιλίας και τις ανθρώπινες σχέσεις από δοκίμιο του Ε. Παπανούτσου. Την ίδια
στιγμή δόθηκε στη δημοσιότητα μια έρευνα από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ στην οποία
αναφέρεται ότι οι άνθρωποι δεν είναι στην πραγματικότητα τόσο καλοί στην κρίση
τους για τις φιλίες, όσο νομίζουν. Μόνο οι μισοί από όσους θεωρούμε ως φίλους
μας, νιώθουν το ίδιο και μας βλέπουν ως φίλους τους, σύμφωνα την νέα έρευνα.
Η
μελέτη
Pablo Picasso, L'Amitié, (Friendship), 1908. Νέα
μεγάλη μελέτη μελετά τις κοινωνικές μας σχέσεις. Most of us think
that friendship is a two-way street -- but that's true only half the time,
according to research from Tel Aviv University and the Massachusetts Institute
of Technology.
Οι
ερευνητές των πανεπιστημίων του ΜΙΤ και του Τελ Αβίβ, με επικεφαλής τους
Αμπντουλάχ Αλμαατούκ και Ερέζ Σμουέλι μελέτησαν τη φιλία και κατέληξαν στο
συμπέρασμα ότι μάλλον...πάσχει από αμοιβαιότητα και ασυμμετρία.
Εξαιτίας
αυτής της αδυναμίας να ξεκαθαρίσει κανείς ποιοί είναι οι πραγματικοί φίλοι του,
έχει περιορισμένες δυνατότητες επηρεασμού του περίγυρού του. Αυτό έχει επίσης
επίπτωση στη δυνατότητα εταιριών και άλλων κοινωνικών ομάδων να ασκήσουν
επιρροή, να διαχύσουν πληροφορίες και να προβάλλουν τις απόψεις ή τα προϊόντα
τους. «Φαίνεται πως είμαστε πολύ κακοί
κριτές του ποιοί είναι οι φίλοι μας», δήλωσε ο Σμουέλι. «Και αυτή η δυσκολία να διακρίνουμε την
αμοιβαιότητα, περιορίζει σημαντικά την ικανότητά μας για συνεργατικές συμφωνίες».
Τα
πειράματα
Οι
ερευνητές πραγματοποίησαν μια σειρά από κοινωνικά πειράματα, ανέλυσαν στοιχεία
από προηγούμενες μελέτες και ανέπτυξαν έναν αλγόριθμο που είναι πιο
αντικειμενικός αξιολογητής της αμοιβαιότητας μιας φιλίας, όταν τροφοδοτηθεί με
διάφορα δεδομένα (π.χ. κινητής τηλεφωνίας).
Χρησιμοποιώντας
όλα τα παραπάνω, οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι ανακάλυψαν μια μεγάλη «ψαλίδα»:
ενώ το 95% των ανθρώπων πιστεύουν ότι οι φιλικές σχέσεις τους είναι αμοιβαίες,
στην πραγματικότητα μόνο το 50% των φίλων τους ανταποκρίνεται στην φιλία με τον
ίδιο τρόπο.
Οι
αμοιβαίες φιλίες θεωρούνται σημαντικές, μεταξύ άλλων, επειδή διευκολύνουν την
κοινωνική επιρροή (όπως δείχνει και το Facebook). Η κοινωνική επιρροή, με τη
σειρά της, διευκολύνει την κινητοποίηση γύρω από διάφορους κοινωνικούς στόχους,
όπως πολιτικές διαδηλώσεις, απεργίες, καμπάνιες νέων προϊόντων κ.α.
Ακόμη,
οι επιστήμονες γνωρίζουν ήδη ότι η αμοιβαία φιλία οδηγεί σε αλλαγή της
συμπεριφοράς σε διάφορες συνήθειες, ωθώντας σε διακοπή του καπνίσματος ή του
αλκοόλ, σε μείωση του βάρους κ.α. Γι' αυτό, οι παράγοντες που επηρεάζουν τη
φιλία, επηρεάζουν και το πόση επίδραση μπορούν να ασκήσουν οι άνθρωποι μεταξύ
τους σε ατομικό ή σε συλλλογικό επίπεδο.
Η
νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PloS ONE» απομυθοποιεί μια ευρέως διαδεδομένη αντίληψη: ότι αν
κάποιος θεωρεί φίλο του κάποιον άλλο, ο τελευταίος συνήθως αισθάνεται το ίδιο.
Παρά τη διάχυτη προσδοκία, η αμοιβαιότητα είναι λιγότερο συχνή. Η αυταπάτη αυτή
για τις φιλίες, κατά τους ερευνητές, πιθανώς έχει να κάνει με την απροθυμία
ενός ανθρώπου να υποσκάψει την εικόνα που έχει για τον ίδιο τον εαυτό του ως
αξιαγάπητο, αξιόπιστο κλπ.
Πηγή: Abdullah
Almaatouq, Laura Radaelli, Alex Pentland, Erez Shmueli. Are You Your
Friends’ Friend? Poor Perception of Friendship Ties Limits the Ability to
Promote Behavioral Change. PLOS
ONE, 2016; 11 (3):
e0151588 DOI: 10.1371/journal.pone.0151588