Σαμοθράκη. Samothrace

Γελοουστόουν: ακόμα πιο επικίνδυνο! Yellowstone's Volcano Bigger Than Thought

O θάλαμος μάγματος του Γελοουστόουν είναι 50% μεγαλύτερος από όσο πιστεύαμε ενώ είναι επίσης και ενιαίος. Yellowstone is an active volcano. Surface features such as geysers and hot springs are direct results of the region's underlying volcanism. CREDIT: National Park Service 

Στο Εθνικό Πάρκο του Γελοουστόουν στις ΗΠΑ υπάρχει ένα από τα μεγαλύτερα ηφαίστεια στον πλανήτη, ένα υπερηφαιστείο όπως ονομάζεται. Στο μακρινό παρελθόν στο ηφαίστειο του Γελοουστόουν έχουν γίνει τρομερές εκρήξεις. Μια νέα μελέτη δείχνει ότι το ηφαίστειο είναι ακόμη μεγαλύτερο από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα, γεγονός που αυξάνει την επικινδυνότητά του αφού, αν και έχει δεκάδες χιλιάδες χρόνια να εκραγεί, εξακολουθεί να θεωρείται ενεργό.

Πιο μεγάλο και «δικτυωμένο»

Πολύ μεγαλύτερο, άρα και πιο επικίνδυνο είναι το υπερηφαίστειο του Γελοουστόουν.

Μια από τις ισχυρότερες εκρήξεις του Γελοουστόουν σημειώθηκε πριν από 2 εκατομμύρια έτη οπότε και εκτοξεύτηκε τόση ηφαιστειακή τέφρα που κάλυψε όλη τη Βόρεια Αμερική. Η τελευταία ισχυρή έκρηξη σημειώθηκε πριν από 640 χιλιάδες έτη και η τελευταία φορά που υπήρξε κάποια δραστηριότητα στο ηφαίστειο ήταν πριν από 70 χιλιάδες έτη.  

«Αρχίζουμε να αποκτούμε καλύτερη εικόνα για το ηφαιστειακό σύστημα του Γελοουστόουν. Ο θάλαμος μάγματος είναι 50% μεγαλύτερος από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Γνωρίζοντας την ποσότητα του λιωμένου μάγματος που μπορεί να υποδεχθεί το ηφαίστειο, είμαστε σε θέση να κάνουμε καλύτερες εκτιμήσεις για το μέγεθος μελλοντικών εκρήξεων» δήλωσε στην ιστοσελίδα OurAmazingPlanet ο Τζέιμι Φάρελ, φοιτητής σεισμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα που ήταν μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Scientists have updated this image of Yellowstone volcano's underground magma chamber. Instead of two big yellow blobs, they have a clearer picture that looks like a knobby banana. CREDIT: Jamie Farrell, University of Utah

Η δεύτερη σημαντική διαπίστωση των ερευνητών έχει να κάνει με τη δομή του θαλάμου μάγματος. Μέχρι σήμερα πιστευόταν ότι ο θάλαμος μάγματος αποτελείτο από πολλές, ανεξάρτητες μεταξύ τους δεξαμενές. Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι πρόκειται για έναν ενιαίο θάλαμο όπου οι δεξαμενές συνδέονται μεταξύ τους δημιουργώντας ένα τεράστιο υπόγειο δίκτυο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο θάλαμος βρίσκεται σε βάθος 5-12 χλμ, έχει μήκος 60 χλμ και πλάτος 30 χλμ.

Δεν είναι σταθερή η ταχύτητα του φωτός; Speed of Light May Not Be Constant, Physicists Say

Einstein's theory of special relativity sets of the speed of light, 186,000 miles per second (300 million meters per second). But some scientists are exploring the possibility that this cosmic speed limit changes.

Αν υπάρχει μια κοσμική σταθερά πάνω στην οποία μάλιστα βασίζονται οι επιστήμονες στις έρευνές τους, αυτή είναι η ταχύτητα του φωτός. Δύο νέες μελέτες υποστηρίζουν ότι το λεγόμενο «διαστημικό κενό» δεν είναι εντελώς άδειο αλλά υπάρχει αλληλεπίδραση σωματιδίων που μεταβάλλει ελαφρώς την ταχύτητα του φωτός.

Oι μελέτες

Στο μικροσκόπιο των επιστημόνων έχει μπει η ταχύτητα του φωτός.

Οι δύο μελέτες δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «European Physics Journal D» και αναφέρουν ότι στο διαστημικό κενό, εκεί που θεωρητικά δεν υπάρχει απολύτως τίποτε, κάνουν την εμφάνιση τους κάποια σωματίδια τα οποία οι ερευνητές χαρακτηρίζουν «εικονικά» σωματίδια. Αυτά τα εικονικά σωματίδια εμφανίζονται και εξαφανίζονται κυριολεκτικά μέσα σε μια στιγμή, σε μια διαδικασία που διαρκεί εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου. Η μια μελέτη διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Paris-Sud στο Παρίσι και η δεύτερη από το τμήμα Φυσικής του Φωτός του Ινστιτούτου Max Planck στη Γερμανία. 

Η ενέργεια

Οι δύο μελέτες περιγράφουν μεν διαφορετικούς μηχανισμούς παρουσίας και αλληλεπίδρασης των σωματιδίων στο διαστημικό κενό αλλά καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα. Υποστηρίζουν ότι τα φωτόνια καθώς ταξιδεύουν στο Διάστημα και περνούν από το διαστημικό κενό «συλλαμβάνονται» και απελευθερώνονται από τα «εικονικά» σωματίδια. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ενέργεια αυτών των σωματιδίων και ειδικότερα το φορτίο που διαθέτουν επηρεάζει την ταχύτητα του φωτός.

Από τη στιγμή που η ποσότητα της ενέργειας ενός σωματιδίου όταν πέσει πάνω του ένα φωτόνιο είναι τυχαία, τότε και η ταχύτητα των φωτονίων θα μεταβάλλεται αναλόγως. Βέβαια αυτή η μεταβολή είναι σχεδόν ανεπαίσθητη αλλά παρόλα αυτά υπαρκτή. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η μεταβολή της ταχύτητας του φωτός είναι της τάξης ενός εκατομμυριοστού του δισεκατομμυριοστού του δευτερολέπτου ανά τετραγωνικό μέτρο.

Αν διαπιστωθεί ότι η ταχύτητα του φωτός μεταβάλλεται αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις. Παραδείγματος χάριν, η Ειδική θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν και άλλες θεωρίες όπως εκείνη των χορδών βασίζονται στο σταθερό μέγεθος της ταχύτητας του φωτός. Η μελέτη του Σύμπαντος και δεδομένα όπως το μέγεθός του σχετίζονται άμεσα με την ταχύτητα του φωτός.