Η πρώτη ανοιξιάτικη αμμοθύελλα στο βόρειο ημισφαίριο του Άρη έχει ήδη καλύψει μια τεράστια έκταση ανάμεσα στο ρομπότ Curiosity και τον γερασμένο του συνάδελφο Opportunity, στην άλλη άκρη του πλανήτη. Αν η αμμοθύελλα τυλίξει τελικά όλο τον Άρη
όπως έχει συμβεί παλαιότερα, το
Opportunity δεν αποκλείεται να τα βρει σκούρα.
Η
θύελλα
Φωτογραφίες
του Άρη από το 2001 δείχνουν μια θύελλα σκόνης παρόμοια με την τωρινή. Αριστερά
βλέπουμε τον πλανήτη σε κανονικές συνθήκες όπως φαίνεται από το διαστημικό
τηλεσκόπιο Hubble. Στην εικόνα δεξιά βλέπουμε την επιφάνεια του Άρη ενώ
πλήττεται από τεράστια αμμοθύελλα. These images of Mars released by NASA
in 2001 show a dust storm similar to one developing now. At left is the planet
in natural color, as captured by the Hubble Space Telescope. The one on the
right shows how a global dust storm engulfed Mars with the onset of Martian
spring. (NASA )
«Εάν
η θύελλα επεκταθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, το ρομπότ Opportunity θα επηρεαζόταν
περισσότερο» αναφέρει ανακοίνωση του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA στην
Καλιφόρνια, το οποίο διαχειρίζεται και τα δύο ρομπότ.
Η
σκόνη που επικάθεται στους ηλιακούς συλλέκτες του Opportunity θα μείωνε
δραστικά την παροχή ενέργειας στο ρομπότ, ενώ η αιωρούμενη σκόνη θα εμπόδιζε τη
συλλογή φωτογραφιών και άλλων δεδομένων.
Η
πτώση στην παροχή ενέργειας θα ήταν μια σοβαρή δοκιμασία για το κουρασμένο
Opportunity, το οποίο συνεχίζει την περιήγησή του στον Άρη από το 2004, έχοντας
ξεπεράσει κατά πολύ την ονομαστική διάρκεια ζωής του, η οποία είχε οριστεί στις
90 μόνο μέρες.
Λιγότερο
ανθεκτικό αποδείχθηκε το πανομοιότυπο ρομπότ Spirit, το οποίο έφτασε στον
προορισμό του ταυτόχρονα με το Opportunity, κόλλησε όμως στην άμμο το 2009 και
σίγησε για πάντα λίγους μήνες αργότερα.
Η
αμμοθύελλα έγινε αντιληπτή στις 10 Νοεμβρίου από τον Αναγνωριστικό Δορυφόρο του
Άρη (MRO) και παρακολουθείται τώρα από τη NASA σε καθημερινή βάση. Αμμοθύελλες
που είχαν εκδηλωθεί παλαιότερα στην ίδια περιοχή επεκτάθηκαν αργότερα σχεδόν σε
ολόκληρη την επιφάνεια του Άρη, την οποία έκρυψαν εντελώς για αρκετούς μήνες.
Πάντως
η νέα θύελλα δεν έχει πλησιάσει το Opportunity σε απόσταση μικρότερη από 1.348
χιλιόμετρα, αν και η ορατότητα στο σημείο όπου βρίσκεται το ρομπότ παρουσίασε
μια μικρή μείωση.
Το
Curiosity
NASA's Curiosity
rover on Oct 31. The mosaic shows the rover at "Rocknest," the spot
in Gale Crater where the mission's first scoop sampling took place. Four scoop
scars can be seen in the regolith in front of the rover.
(NASA/JPL-Caltech/Malin Space Science Systems / EPA / November 2, 2012)
Σε
αντίθεση με το Opportunity, το οποίο δεν διαθέτει δικό του μετεωρολογικό
σταθμό, το πολύ μεγαλύτερο Curiosity είναι εξοπλισμένο με το όργανο REMS,
ισπανικής κατασκευής, το οποίο παρακολουθεί διαρκώς τις περιβαλλοντικές
συνθήκες,
Οι
μετρήσεις του REMS δείχνουν τώρα πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης και άνοδο της
νυχτερινής θερμοκρασίας κατά τις νυχτερινές ώρες.
Twisters
On Mars
Οι
αμμοθύελλες στον Άρη προκαλούν συχνά άνοδο της θερμοκρασίας επειδή η αιωρούμενη
σκόνη απορροφά περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία. Μετρήσεις του δορυφόρου MRO
έδειχναν ότι η άνοδος της θερμοκρασίας στην περιοχή της νέας θύελλας έφτασε
τους 25 βαθμούς Κελσίου -ένα εντυπωσιακό νούμερο, δεδομένου ότι η μέση
επιφανειακή θερμοκρασία στον πλανήτη είναι -65 βαθμοί και η μέγιστη +35 βαθμοί.
Οι
μηχανικοί της αποστολής Curiosity έχουν πάντως λάβει υπόψη τους τις
αμμοθύελλες, οι οποίες συνήθως ξεσπούν με τον ερχομό της άνοιξης στο βόρειο
ημισφαίριο, κάτι που συνέβη πριν από λίγες εβδομάδες. Σε αντίθεση με το
Opportunity, το οποίο κινείται με ηλιακή ενέργεια, το Curiosity βασίζεται σε
μια θερμοηλεκτρική γεννήτρια πλουτωνίου που μπορεί να λειτουργεί αδιάλειπτα για
δεκαετίες. Η μόνη επίπτωση από την αμμοθύελλα θα ήταν πιθανότατα η μειωμένη
ορατότητα που θα εμπόδιζε τη λήψη φωτογραφιών.
