Αμμοθύελλα απειλεί το Opportunity, NASA has unprecedented view of Mars dust storm

Τα λευκά βέλη σημειώνουν τα όρια της θύελλας σε αυτή την εικόνα που καλύπτει σχεδόν όλο τον πλανήτη NASA/JPL-Caltech/MSSS

Η πρώτη ανοιξιάτικη αμμοθύελλα στο βόρειο ημισφαίριο του Άρη έχει ήδη καλύψει μια τεράστια έκταση ανάμεσα στο ρομπότ Curiosity και τον γερασμένο του συνάδελφο Opportunity, στην άλλη άκρη του πλανήτη. Αν η αμμοθύελλα τυλίξει τελικά όλο τον Άρη όπως έχει συμβεί παλαιότερα, το  Opportunity δεν αποκλείεται να τα βρει σκούρα.

Η θύελλα

Φωτογραφίες του Άρη από το 2001 δείχνουν μια θύελλα σκόνης παρόμοια με την τωρινή. Αριστερά βλέπουμε τον πλανήτη σε κανονικές συνθήκες όπως φαίνεται από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Στην εικόνα δεξιά βλέπουμε την επιφάνεια του Άρη ενώ πλήττεται από τεράστια αμμοθύελλα. These images of Mars released by NASA in 2001 show a dust storm similar to one developing now. At left is the planet in natural color, as captured by the Hubble Space Telescope. The one on the right shows how a global dust storm engulfed Mars with the onset of Martian spring. (NASA )

«Εάν η θύελλα επεκταθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, το ρομπότ Opportunity θα επηρεαζόταν περισσότερο» αναφέρει ανακοίνωση του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια, το οποίο διαχειρίζεται και τα δύο ρομπότ.

Η σκόνη που επικάθεται στους ηλιακούς συλλέκτες του Opportunity θα μείωνε δραστικά την παροχή ενέργειας στο ρομπότ, ενώ η αιωρούμενη σκόνη θα εμπόδιζε τη συλλογή φωτογραφιών και άλλων δεδομένων.

Η πτώση στην παροχή ενέργειας θα ήταν μια σοβαρή δοκιμασία για το κουρασμένο Opportunity, το οποίο συνεχίζει την περιήγησή του στον Άρη από το 2004, έχοντας ξεπεράσει κατά πολύ την ονομαστική διάρκεια ζωής του, η οποία είχε οριστεί στις 90 μόνο μέρες.

Λιγότερο ανθεκτικό αποδείχθηκε το πανομοιότυπο ρομπότ Spirit, το οποίο έφτασε στον προορισμό του ταυτόχρονα με το Opportunity, κόλλησε όμως στην άμμο το 2009 και σίγησε για πάντα λίγους μήνες αργότερα.

Η αμμοθύελλα έγινε αντιληπτή στις 10 Νοεμβρίου από τον Αναγνωριστικό Δορυφόρο του Άρη (MRO) και παρακολουθείται τώρα από τη NASA σε καθημερινή βάση. Αμμοθύελλες που είχαν εκδηλωθεί παλαιότερα στην ίδια περιοχή επεκτάθηκαν αργότερα σχεδόν σε ολόκληρη την επιφάνεια του Άρη, την οποία έκρυψαν εντελώς για αρκετούς μήνες.

Πάντως η νέα θύελλα δεν έχει πλησιάσει το Opportunity σε απόσταση μικρότερη από 1.348 χιλιόμετρα, αν και η ορατότητα στο σημείο όπου βρίσκεται το ρομπότ παρουσίασε μια μικρή μείωση.

Το Curiosity

NASA's Curiosity rover on Oct 31. The mosaic shows the rover at "Rocknest," the spot in Gale Crater where the mission's first scoop sampling took place. Four scoop scars can be seen in the regolith in front of the rover. (NASA/JPL-Caltech/Malin Space Science Systems / EPA / November 2, 2012)

Σε αντίθεση με το Opportunity, το οποίο δεν διαθέτει δικό του μετεωρολογικό σταθμό, το πολύ μεγαλύτερο Curiosity είναι εξοπλισμένο με το όργανο REMS, ισπανικής κατασκευής, το οποίο παρακολουθεί διαρκώς τις περιβαλλοντικές συνθήκες,

Οι μετρήσεις του REMS δείχνουν τώρα πτώση της ατμοσφαιρικής πίεσης και άνοδο της νυχτερινής θερμοκρασίας κατά τις νυχτερινές ώρες.

Twisters On Mars

Οι αμμοθύελλες στον Άρη προκαλούν συχνά άνοδο της θερμοκρασίας επειδή η αιωρούμενη σκόνη απορροφά περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία. Μετρήσεις του δορυφόρου MRO έδειχναν ότι η άνοδος της θερμοκρασίας στην περιοχή της νέας θύελλας έφτασε τους 25 βαθμούς Κελσίου -ένα εντυπωσιακό νούμερο, δεδομένου ότι η μέση επιφανειακή θερμοκρασία στον πλανήτη είναι -65 βαθμοί και η μέγιστη +35 βαθμοί.

Οι μηχανικοί της αποστολής Curiosity έχουν πάντως λάβει υπόψη τους τις αμμοθύελλες, οι οποίες συνήθως ξεσπούν με τον ερχομό της άνοιξης στο βόρειο ημισφαίριο, κάτι που συνέβη πριν από λίγες εβδομάδες. Σε αντίθεση με το Opportunity, το οποίο κινείται με ηλιακή ενέργεια, το Curiosity βασίζεται σε μια θερμοηλεκτρική γεννήτρια πλουτωνίου που μπορεί να λειτουργεί αδιάλειπτα για δεκαετίες. Η μόνη επίπτωση από την αμμοθύελλα θα ήταν πιθανότατα η μειωμένη ορατότητα που θα εμπόδιζε τη λήψη φωτογραφιών.