Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Τρίτη 4 Σεπτεμβρίου 2018

Εντυπωσιακά ευρήματα σε ανασκαφή αρχαίου νεκροταφείου στο Αλιβέρι Ευβοίας. Amazing finds at an excavation of an ancient cemetery in Aliveri, Evia

Ευρήματα από τον θαλαμοειδή μυκηναϊκό τάφο (φωτ.: ΥΠΠΟΑ/Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας).

Ένα νεκροταφείο, πραγματικό παλίμψηστο για τα αρχαιολογικά δεδομένα της περιοχής, ανασκάφηκε το φετινό καλοκαίρι στη θέση Μακριά Ράχη Καράβου στο Αλιβέρι από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας, καθώς, κατά τη διενέργεια σωστικής ανασκαφικής έρευνας σε ιδιωτικό αγροτεμάχιο, διαπιστώθηκε η συνεχής χρήση του για περισσότερο από 2.500 χρόνια.

Ειδικότερα, κατά χρονολογική σειρά εντοπίστηκαν τα εξής:

Τάφος Πρωτοελλαδικής εποχής (φωτ.: ΥΠΠΟΑ/Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας).

— Ασύλητος κτιστός λακκοειδής τάφος της Πρωτοελλαδικής ΙΙΒ εποχής (Φάση Λευκαντί Ι-Καστρί 2400-2300 π.Χ.), μνημειώδους κατασκευής. Το δάπεδο ήταν στρωμένο με ποταμίσια άμμο και το εσωτερικό του, σε δεύτερη φάση, είχε χωριστεί με εγκάρσιο τοίχο σε δύο τμήματα.

Ευρήματα από τον τάφο Πρωτοελλαδικής εποχής (φωτ.: ΥΠΠΟΑ/Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας).

Στο ανατολικό τμήμα εντοπίστηκε ταφή σε ανακομιδή, κτερισμένη με ζεύγος χρυσών ενωτίων, μία ασημένια και δύο χάλκινες περόνες. Στο δυτικό τμήμα εντοπίστηκε κατά χώραν ταφή σε συνεσταλμένη στάση, κτερισμένη με χάλκινο εγχειρίδιο, αιχμή βέλους και στιλβωμένη ραμφόστομη σφαιρική πρόχου.

Σε μικρή απόσταση από τον τάφο, εντοπίστηκε κεφαλή μαρμάρινου κυκλαδικού ειδωλίου τύπου Λούρου (3200-2800 π.Χ.).

Το εσωτερικό του θαλαμοειδούς μυκηναϊκού τάφου (φωτ.: ΥΠΠΟΑ/Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας).

— Ασύλητος θαλαμοειδής τάφος της Υστεροελλαδικής ΙΙΙΒ-Γ εποχής (1300-1100 π.Χ.) με διάμετρο θαλάμου 2,40 μ. και μήκος δρόμου 7,50 μ. Περιείχε 11 ταφές σε ανακομιδή και μία κατά χώραν. Στο εσωτερικό του εντοπίστηκαν 6 ακέραια και τουλάχιστον άλλα 7 θραυσμένα αγγεία, κυρίως ψευδόστομοι αμφορίσκοι, αλάβαστρα, πρόχους και κύπελλο, χάλκινη πόρπη, 53 σφονδύλια από στεατίτη, λίθινες χάντρες, περίτεχνα κομβία από ελεφαντόδοντο και τρεις εξαιρετικής καλλιτεχνικής αξίας σφραγιδόλιθοι.

Σφραγιδόλιθος από χαλαζία από τον θαλαμοειδή μυκηναϊκό τάφο (φωτ.: ΥΠΠΟΑ/Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας).

Στον πρώτο παριστάνεται αίγαγρος που δέχεται επίθεση από δύο λύκους, στον δεύτερο ελάφι σε συνεστραμμένη στάση.

Σφραγιδόλιθος από σάρδιο από τον θαλαμοειδή μυκηναϊκό τάφο (φωτ.: ΥΠΠΟΑ/Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζει ο τρίτος σφραγιδόλιθος, από σάρδιο, στον οποίο παριστάνεται όρθια μιξογενής δαιμονική μορφή (Minoangenius) που μεταφέρει στους ώμους ένα νεκρό ελάφι. Το ίδιο ακριβώς θέμα συναντάται σε σφραγιδόλιθο από την Κρήτη και σε ελεφάντινο πλακίδιο από τη Θήβα.

Στη Ρωμαϊκή εποχή, τμήμα της στέγης του τάφου κατέπεσε και χρησιμοποιήθηκε ως αποθέτης, χωρίς να διαταραχθούν τα κατώτερα ταφικά στρώματα. Από τα ανώτερα στρώματα προήλθαν πολλά οστά ζώων και τμήματα αγγείων της Ρωμαϊκής εποχής (1ος-3ος αιώνας μ.Χ.).

Ευρήματα από τάφους Κλασικής εποχής (4ος αι. π.Χ.) (φωτ.: ΥΠΠΟΑ/Εφορεία Αρχαιοτήτων Ευβοίας).

— Συνολικά, 24 ακόμη τάφοι, δύο εγχυτρισμοί και μία καύση ύστερων κλασικών (τέλη 4ου αι. π.Χ.), ελληνιστικών (3ος-1ος αιώνας π.Χ.) και ρωμαϊκών χρόνων (1ος-3ος αιώνας μ.Χ.), σε συστάδες των 2 έως 4 τάφων, ερευνήθηκαν στο ίδιο αγροτεμάχιο. Από τους τάφους, 7 ανήκουν στον τύπο του κεραμοσκεπούς καλυβίτη, 16 στον τύπο του απλού λακκοειδούς με κάλυψη από ακατέργαστες πλάκες και ένας είναι κτιστός κιβωτιόσχημος ρωμαϊκών χρόνων.

Από την έρευνά τους έχουν προέλθει χρυσό ενώτιο, οστέινη περόνη, χάλκινα νομίσματα, μελαμβαφή μικρογραφικά αγγεία του 4ου αι. π.Χ., όπως ληκύθια, πυξίδα, πήλινο ειδώλιο χοίρου, άβαφη τριφυλλόσχημη οινοχόη και πρόχους ρωμαϊκών χρόνων.

Τέλος, εντοπίστηκε ένας υπόσκαφος και εν μέρει κτιστός αγωγός ρωμαϊκών χρόνων, που διατρέχει το νεκροταφείο με διεύθυνση από ΒΑ προς ΝΔ, σε μήκος περίπου 25 μ. και πιθανότατα προμήθευε με νερό παρακείμενο λουτρό παλαιοχριστιανικών χρόνων.

Η φετινή ανασκαφή έρχεται να προσθέσει πολύτιμες πληροφορίες για τους κατοίκους του οικισμού που ανασκάφηκε κατά την ανέγερση του νέου εργοστασίου της ΔΕΗ στην ίδια περιοχή, τα έτη 2007-2014. Από τα κτερίσματα των τάφων που ερευνήθηκαν, προκύπτει ότι οι κάτοικοι του παράκτιου οικισμού στον Κάραβο Αλιβερίου, αξιοποιώντας τον φυσικό λιμένα, είχαν αναπτύξει σημαντικές εμπορικές σχέσεις με την ηπειρωτική και τη νησιωτική χώρα. Στη Μυκηναϊκή εποχή, οι σχέσεις αυτές έφταναν έως την Κρήτη.

Η ανασκαφική έρευνα, η οποία συνεχίζεται, βαίνει προς το τέλος της. Τη διεύθυνση της ανασκαφής έχει ο αρχαιολόγος της Εφορείας Aρχαιοτήτων Ευβοίας Κωνσταντίνος Μπουκάρας, ενώ τη συντήρηση των ευρημάτων διεξάγουν οι συντηρήτριες αρχαιοτήτων Φωτεινή Ποπώλη και Γεωργία Καγκέλη.

Πηγές: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (Δελτίο Τύπου) - http://www.in.gr/2018/09/04/culture/texni/entyposiaka-eyrimata-se-anaskafi-arxaiou-nekrotafeiou-sto-aliveri-eyvoias/