Το ιστολόγιο "Τέχνης Σύμπαν και Φιλολογία" είναι ένας διαδικτυακός τόπος που αφιερώνεται στην προώθηση και ανάδειξη της τέχνης, της επιστήμης και της φιλολογίας. Ο συντάκτης του ιστολογίου, Κωνσταντίνος Βακουφτσής, μοιράζεται με τους αναγνώστες του τις σκέψεις του, τις αναλύσεις του και την αγάπη του για τον πολιτισμό, το σύμπαν και τη λογοτεχνία.
Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.
Ανακαλύφθηκαν
20 νέοι εξωπλανήτες ορισμένοι εκ των οποίων πιθανώς φιλόξενοι στην ζωή. In a
press briefing today, scientists revealed the 'most reliable' catalog yet of
potential planets in our galaxy, bringing the total to 4,034. In addition, the
researchers identified a notable distinction between groupings of small planets
that could help guide the search for alien life.
Το
διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler
ξεκίνησε το 2009 να εξερευνά τον γαλαξία μας αναζητώντας πλανήτες σε άλλα
αστρικά συστήματα. Ο επονομαζόμενος «κυνηγός των πλανητών» μέχρι σήμερα έχει
εντοπίσει περίπου δύο χιλιάδες εξωπλανήτες ενώ έχει υποδείξει την ύπαρξη άλλων
τεσσάρων χιλιάδων περίπου.
Οι
αστρονόμοι χρησιμοποιώντας τον στόλο των διαστημικών τηλεσκοπίων και πολύ
ισχυρά επίγεια τηλεσκόπια σε σχεδόν καθημερινή βάση επιβεβαιώνουν την ύπαρξη
πλανητών από αυτούς που έχει υποδείξει το Kepler. Ορισμένες φορές μάλιστα υπάρχει μαζική
επιβεβαίωση με τους επιστήμονες να ανακοινώνουν την ταυτόχρονη ανακάλυψη
δεκάδων εξωπλανητών. Αυτό συνέβη ξανά με τα στελέχη της αποστολής Kepler να ανακοινώνουν την ανακάλυψη 20 νέων
εξωπλανητών.
H παγωμένη Γη
The 'alien tundra:
The finds include KOI-7923.01, an exoplanet 97 per cent the size of Earth, but
colder that astonomers says could be similar to the Arctic tundra, shown here.
Ανάμεσα
τους ξεχωρίζει ο εξωπλανήτης που έλαβε την κωδική ονομασία KOI-7923.01. Πρόκειται για ένα βραχώδη πλανήτη
με μέγεθος σχεδόν όμοιο με αυτό της Γης. Ο πλανήτης βρίσκεται λίγο πιο μακριά
από το μητρικό του άστρο του από ότι η Γη από τον Ήλιο και ολοκληρώνει μια
περιστροφή γύρω από αυτό σε 395 μέρες. Επιπλέον το άστρο αυτό είναι λιγότερο
θερμό από τον Ήλιο με αποτέλεσμα ή μέση θερμοκρασία στον KOI-7923.01 να είναι κατά πολύ χαμηλότερη από
ότι στην Γη.
Δείτε
ένα βίντεο για την ανακάλυψη των 20 εξωπλανητών. An analysis of data
from the Kepler space telescope has revealed 20 promising worlds that might be
able to host life. Credit: New Scientist
Σύμφωνα
με τα στελέχη της αποστολής Kepler
στον KOI-7923.01 οι συνθήκες
μπορεί να είναι πολύ πιο κρύες από ότι στην Γη αλλά τέτοιες που να έχουν
οδηγήσει στην δημιουργία περιοχών παρόμοιων με τις τούνδρες στην Γη με την
παρουσία εκεί νερού σε υγρή μορφή και άρα να υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να έχουν
αναπτυχθεί κάποιες μορφές ζωής έστω και σε μικροβιακό επίπεδο. Τα μέλη της
αποστολής Kepler
συνεχίζουν την αξιολόγηση των δεδομένων από την νέα ανακάλυψη και δηλώνουν
πεπεισμένοι και ότι και κάποιοι από τους υπόλοιπους 19 εξωπλανήτες θα διαθέτουν
συνθήκες φιλικές στην ζωή. Όπως λένε χαρακτηριστικά «δεκάδες κατοικήσιμοι
εξωπλανήτες ήταν κρυμμένοι μπροστά στα μάτια μας»...
Is our universe
haunted? It might look that way on this dark matter map. The gravity of unseen
dark matter is the leading explanation for why galaxies rotate so fast, why
galaxies orbit clusters so fast, why gravitational lenses so strongly deflect
light, and why visible matter is distributed as it is both in the local
universe and on the cosmic microwave background. The featured image from the
American Museum of Natural History’s Hayden Planetarium Space Show Dark
Universe highlights one example of how pervasive dark matter might haunt our
universe. In this frame from a detailed computer simulation, complex filaments
of dark matter, shown in black, are strewn about the universe like spider webs,
while the relatively rare clumps of familiar baryonic matter are colored
orange. These simulations are good statistical matches to astronomical
observations. In what is perhaps a scarier turn of events, dark matter --
although quite strange and in an unknown form -- is no longer thought to be the
strangest source of gravity in the universe. That honor now falls to dark
energy, a more uniform source of repulsive gravity that seems to now dominate
the expansion of the entire universe. Illustration Credit & Copyright Tom
Abel & Ralf Kaehler (KIPAC, SLAC), AMNH
Είναι
γνωστό πως μόνο το 5% της ύλης-ενέργειας του σύμπαντος αποτελείται από την
συνηθισμένη γνωστή ύλη – την ύλη από την οποία είμαστε φτιαγμένοι και
αντιλαμβανόμαστε γύρω μας. Το υπόλοιπο 95% μας είναι εντελώς άγνωστο και
«σκοτεινό». Αποδεικνύεται πως το 27% του σύμπαντος συνίσταται από την
αποκαλούμενη σκοτεινή ύλη και το 68% από την σκοτεινή ενέργεια.
Η
σκοτεινή ύλη υπολογίζεται πως είναι 5 φορές περισσότερη από την γνωστή ύλη,
αυτή τη στιγμή ενδέχεται να σας περιβάλει και να περνάει από μέσα σας χωρίς να
το αντιλαμβάνεστε.
Οι
φυσικοί που συμμετέχουν στις έρευνες για να εξιχνιάσουν τα μυστήρια της σκοτεινής
ύλης καθιέρωσαν την 31 Οκτωβρίου (και ημέρα που γιορτάζεται το Halloween), ως παγκόσμια Ημέρα Σκοτεινής Ύλης (DarkMatterDay), πραγματοποιώντας ανοιχτές εκδηλώσεις σε
όλο τον κόσμο με θέμα το κυνήγι της αόρατης «σκοτεινής ύλης» του σύμπαντος.
Οι
εκδηλώσεις της ημέρας αυτής περιλαμβάνουν εκλαϊκευμένες διαλέξεις για την
σκοτεινή ύλη και τα πειράματα που προσπαθούν να την ανιχνεύσουν, ερωτήσεις και
απαντήσεις από εξειδικευμένους επιστήμονες, προβολές σχετικών ταινιών κ.λ.π.
Σκοπός της DarkMatterDay είναι να ενημερωθεί το κοινό για την
έρευνα σχετικά με την σκοτεινή ύλη, να προσελκύσει περισσότερες πνευματικές
δυνάμεις και επιστημονικούς πόρους προς τα μυστήρια της σκοτεινής ύλης, κάτι
που θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες θεωρητικές ιδέες και ανακαλύψεις.
Η
Dark Matter Day σχεδιάστηκε από μια ομάδα επιστημόνων που εκπροσωπούν
εργαστήρια σωματιδιακής φυσικής ανά τον κόσμο. Δημιούργησαν την
ιστοσελίδα www.darkmatterday.com απ΄
όπου μπορείτε να πάρετε όποια πληροφορία θέλετε σχετικά με τις εκδηλώσεις της
Ημέρας Σκοτεινής Ύλης. Δείτε επίσης κι ΕΔΩ: www.interactions.org.
Λόγω
της ημέρας λοιπόν, ας θυμηθούμε μερικούς προβληματισμούς σχετικά με την
σκοτεινή ύλη:
Αφού δεν την βλέπουμε και δεν
την αισθανόμαστε πως ξέρουμε ότι υπάρχει;
A simulation of the
large-scale structure of the Universe that shows density filaments in blue and
places of galaxy formation in yellow. (Image: Zarija Lukic/Berkeley Lab)
Υπάρχουν
ατράνταχτα αστρονομικά δεδομένα που αποδεικνύουν την αναγκαιότητα ύπαρξής της.
Αν δεν υπήρχε αυτό που ονομάζουμε σκοτεινή ύλη τότε οι περιστρεφόμενοι γαλαξίες
θα είχαν διαλυθεί. Όσο πιο γρήγορα περιστρέφεται ένας γαλαξίας τόσο περισσότερη
μάζα χρειάζεται για να συγκρατεί βαρυτικά τα άστρα που περιέχει. Οι
παρατηρήσεις δείχνουν ότι η γνωστή ορατή ύλη δεν επαρκεί για να συγκρατήσει βαρυτικά
το περιεχόμενο των περιστρεφόμενων γαλαξιών. Για να εξηγηθεί η σταθερότητα
αυτών των γαλαξιών εισήχθη η έννοια της σκοτεινής ύλης. Και ονομάστηκε έτσι
διότι δεν την βλέπουμε, αφού δεν εκπέμπει ούτε ανακλά το φως. Φυσικά, υπάρχουν
κι άλλα αστρονομικά φαινόμενα που χωρίς την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης είναι
αδύνατον να κατανοηθούν, όπως το φαινόμενο των βαρυτικών φακών ή τα εντυπωσιακά
αποτελέσματα των συγκρούσεων σμηνών γαλαξιών.
Τι
γνωρίζουμε για την σκοτεινή ύλη;
Το
μόνο σίγουρο είναι πως έχει μάζα και γι αυτό ονομάζεται «ύλη». Ο μόνος γνωστός
τρόπος με τον οποίο αλληλεπιδρά με την γνωστή ύλη (και τον εαυτό της) είναι η
βαρύτητα. Δεν αλληλεπιδρά ηλεκτρομαγνητικά, οπότε δεν μπορούμε να τη δούμε ή να
την αγγίξουμε – και γι αυτό αποκαλείται «σκοτεινή».
Μπορούμε
να ανιχνεύσουμε την σκοτεινή ύλη στα επίγεια εργαστήρια;
Eighty-five percent
of the matter in our universe is dark matter. We don’t know what dark matter is
made of, and we’ve yet to directly observe it, but scientists theorize that we
may actually be able to create it in the Large Hadron Collider, the most powerful
particle collider in the world. So how would that work? CERN scientist Rolf
Landua explains how to discover a new particle. Lesson by Rolf Landua, directed
by Lazy Chief.
Υπάρχουν
αρκετές ιδέες για το ζήτημα αυτό. Η απλούστερη ιδέα είναι να υποθέσουμε πως η
σκοτεινή ύλη αποτελείται από σωματίδια που αλληλεπιδρούν με εξαιρετικά ασθενή
τρόπο με την κανονική ύλη. Τα σωματίδια αυτά ονομάζονται WIMPs (WeaklyInteractingMassiveParticles) και θα μπορούσαν ίσως να αλληλεπιδρούν με
κάποια νέα υποθετική δύναμη, πέρα από τις 4 γνωστές – βαρυτική,
ηλεκτρομαγνητική, ασθενή και ισχυρή πυρηνική. Χωρίς να γνωρίζουν πως ακριβώς
αλληλεπιδρούν τα σωματίδια της σκοτεινής ύλης με την κανονική ύλη, οι φυσικοί
κάνοντας εύλογες υποθέσεις, σχεδίασαν πειράματα που φιλοδοξούν να αποδείξουν
την ύπαρξη των σωματιδίων της σκοτεινής ύλης που κυκλοφορούν γύρω μας.