Πλησιάζοντας τη Νεφερτίτη; Has the final resting place of Queen Nefertiti been found?

Πίσω από τον τάφο του Τουταγχαμών υπάρχουν δύο θάλαμοι σύμφωνα με το σκάνερ. The walls of King Tutankhamun’s burial chamber are painted with scenes depicting the burial rituals of the young pharaoh. Radar scans suggest the presence of open spaces behind the walls. PHOTOGRAPH BY BRANDO QUILICCI, NATIONAL GEOGRAPHIC

«Είναι 90% πιθανόν να υπάρχουν δύο κρυμμένοι θάλαμοι πίσω από τους τοίχους του τάφου του Τουταγχαμών στο Λούξορ» ανακοίνωσε το υπουργείο Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, κάνοντας λόγο για προκαταρκτικά αποτελέσματα ανάλυσης που έγινε με σύγχρονα μέσα.

Η ανακάλυψη του τάφου της Νεφερτίτης θα μπορούσε να λύσει κι ένα μεγάλο οικογενειακό μυστήριο, αφού ορισμένοι αιγυπτιολόγοι υποστηρίζουν ότι η πανέμορφη βασίλισσα ήταν μητέρα του Τουταγχαμών. Neferneferuaten Nefertiti - or Queen Nefertiti - was the wife and 'chief consort' of King Akhenaten, an Eyptian Pharoah during 14th century BC, one of the wealthiest era in Ancient Egypt (bust pictured). Queen Nefertiti's name means "a beautiful woman has come".

Αυτή η σχεδόν βεβαιότητα ενισχύει την άποψη του βρετανού αρχαιολόγου και αιγυπτιολόγου Νίκολας Ριβς, ο οποίος διαβεβαιώνει ότι ίσως πρόκειται για τον ηλικίας 3.300 και πλέον ετών τάφο της βασίλισσας Νεφερτίτης.

New evidence supports the theory that King Tut's tomb has a hidden chamber, according to experts who this week completed the first-ever radar scanning of walls inside. Japanese radar specialist Watanabe Hirokatsu, accompanied by Egyptian archaeologists, performed the scanning in the tomb of Tutankhamun, pharaoh of Egypt's 18th dynasty, who died at the age of 17. National Geographic grantee and British Egyptologist Nicholas Reeves earlier this year promoted the theory that the hidden chamber could be the burial place of Nefertiti, the mother-in-law of Tutankhamun, and who is believed to have ruled as a female pharaoh, also during Egypt's 18th dynasty. While sight verification, possibly with a small remote camera, is under consideration for Egyptian officials, for now, Antiquities Minister Mamdouh ElDamaty says, "We believe that there could be another chamber."

Ο αιγύπτιος υπουργός Μαμντούχ αλ-Νταμάτι κλίνει μάλλον προς την εκδοχή ο τάφος να ανήκει σε άλλη σύζυγο του φαραώ Ακενατών, πατέρα του Τουταγχαμών.

Δύο κρυμμένοι θάλαμοι, ένα μεγάλο μυστήριο

Hirokatsu Watanabe, a radar specialist from Japan, pushes his specially modified Koden-brand machine along the north wall of Tutankhamun’s burial chamber during radar scanning last fall. PHOTOGRAPH BY BRANDO QUILICCI, NATIONAL GEOGRAPHIC

Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα μιας μελέτης με ραντάρ που διεξήχθη από τον ιάπωνα ειδικό Χιροκάτσου Βατανάμπε αποκαλύπτουν ότι «είναι 90% πιθανόν να υπάρχουν δύο θάλαμοι κρυμμένοι πίσω από τον τάφο του Τουταγχαμών» δήλωσε ο υπουργός σε συνέντευξη Τύπου στο Κάιρο.

Pointing to his computer screen, Watanabe explains the multicolored bars that represent radar data used to determine the material structure of the walls. PHOTOGRAPH BY BRANDO QUILICCI, NATIONAL GEOGRAPHIC

«Υπάρχουν κενοί χώροι πίσω από δύο τοίχους, αλλά όχι εντελώς κενοί, περιέχουν οργανικά και μεταλλικά υλικά». Ο υπουργός διευκρίνισε ότι πιο προωθημένες έρευνες θα πραγματοποιηθούν στα τέλη Μαρτίου μέσα στον τάφο που βρίσκεται στην κοιλάδα των Βασιλέων, στην όχθη του Νείλου, απέναντι από το Λούξορ.

Tutankhamen's tomb was first discovered in 1922 by Howard Carter. Archaeologists are shown above removing part of a wooden couch, covered with gold leaf and a hippopotamus head, from the tomb at the time.

The discovery of Tutankhamun's 3,000-year-old burial chamber in 1922 captivated the world. Researchers recently released colourised black and white photos of the discovery. This image was taken in November 1925, and shows Tutankhamun lying with his burial mask on. The photo was taken as the coffin was opened.

Howard Carter and an Egyptian worker open the doors of the innermost shrine and get their first look at Tutankhamun's sarcophagus.

Σε αντίθεση με τις νεκροπόλεις άλλων φαραώ οι οποίες σχεδόν στο σύνολό τους λεηλατήθηκαν, αυτή του Τουταγχαμών, που ανακαλύφθηκε τον Νοέμβριο του 1922 από τον βρετανό αρχαιολόγο Χάουαρντ Κάρτερ, βρέθηκε ασύλητη, με περισσότερα από 5.000 άθικτα αντικείμενα ηλικίας 3.300 ετών, μεγάλο μέρος των οποίων είναι φτιαγμένα από ατόφιο χρυσάφι.

Ο Ακενατών ήταν ο πατέρας του Τουταγχαμών. Η Νεφερτίτη υπήρξε σύζυγος του φαραώ Ακενατών και ο ξαφνικός θάνατός της σε νεαρή ηλικία, το 1340 π.Χ., παραμένει άλυτο μυστήριο, ενώ αναπάντητο είναι και το ερώτημα για το πού ετάφη.

Dr Nicholas Reeves recently claimed to have found evidence for the bricked up entrances. These include the burial chamber for Queen Nefertiti, who Dr Reeves claims was the boy-kings co-regent and may even have been his mother, and a new hidden storage room, as shown above.

Η ανακάλυψη του τάφου της θα μπορούσε να λύσει κι ένα μεγάλο οικογενειακό μυστήριο, αφού ορισμένοι αιγυπτιολόγοι υποστηρίζουν ότι η πανέμορφη βασίλισσα ήταν μητέρα του Τουταγχαμών.

Τα πρώτα ανθρώπινα βλαστοκύτταρα με ένα αντίγραφο DNA. Scientists generate a new type of human stem cell that has half a genome

Εντυπωσιακό επίτευγμα στην έρευνα των βλαστοκυττάρων. Μπορεί μελλοντικά να βοηθήσουν στη θεραπεία της υπογονιμότητας και του καρκίνου. Scientists have succeeded in generating a new type of embryonic stem cell that carries a single copy of the human genome, instead of the two copies typically found in normal stem cells. These are the first human cells that are known to be capable of cell division with just one copy of the parent cell's genome. Since the stem cells were a genetic match to the egg cell donor, they could also be used to develop cell-based therapies for diseases such as blindness, diabetes, or other conditions in which genetically identical cells offer a therapeutic advantage. Because their genetic content is equivalent to germ cells, they might also be useful for reproductive purposes. A haploid cell with 23 chromosomes (left), and a diploid cell with 46 chromosomes (right). Credit: Columbia University Medical Center/Hebrew University

Επιστήμονες στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ δημιούργησαν τα πρώτα ανθρώπινα βλαστοκύτταρα, τα οποία διαθέτουν μόνο ένα αντίγραφο του ανθρώπινου γονιδιώματος των γονέων αντί για δύο. Τα κύτταρα αυτά -αν και «μισά»- μπορούν να μετατραπούν σε οποιοδήποτε άλλο κύτταρο του σώματος. Τα νέα βλαστικά κύτταρα μπορεί μελλοντικά, μεταξύ άλλων, να βοηθήσουν στη θεραπεία της υπογονιμότητας (μετατρεπόμενα σε ωάρια ή σπερματοζωάρια) και του καρκίνου.

Τα διπλά και μονά κύτταρα

Scientists have succeeded in generating a new type of embryonic stem cell that carries a single copy of the human genome, instead of the two copies typically found in normal stem cells. Video courtesy of the Azrieli Center.

Ερευνητές του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ και του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, με επικεφαλής τον Νισίμ Μπενβενίστι, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Nature». Τα ανθρώπινα κύτταρα θεωρούνται «διπλοειδή», επειδή κληρονομούν δύο ομάδες χρωμοσωμάτων, 23 από την μητέρα και 23 από τον πατέρα (46 συνολικά). Η μόνη εξαίρεση είναι τα αναπαραγωγικά κύτταρα (σπερματοζωάρια και ωάρια) που είναι «απλοειδή», καθώς περιέχουν μόνο 23 χρωμοσώματα. Αυτά τα «μονά» κύτταρα δεν μπορούν να διαιρεθούν και δημιουργούν διπλοειδή κύτταρα, όταν ενώνονται κατά τη διαδικασία της γονιμοποίησης και της δημιουργίας του εμβρύου.

Τώρα, οι επιστήμονες κατάφεραν να δημιουργήσουν τα πρώτα «μονά» ανθρώπινα κύτταρα, πλην των αναπαραγωγικών, που είναι ικανά να διαιρεθούν και να πολλαπλασιασθούν, παρόλο που διαθέτουν μόνο ένα αντίγραφο του γονιδιώματος (23 χρωμοσώματα). Οι έως τώρα απόπειρες να δημιουργηθούν εμβρυϊκά βλαστικά κύτταρα με χρήση ανθρωπίνων ωαρίων, είχαν καταλήξει σε διπλοειδή βλαστοκύτταρα. Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες πέτυχαν να δημιουργήσουν απλοειδή πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα, ικανά να διαφοροποιηθούν σε άλλα κύτταρα (νευρικά, καρδιάς, παγκρέατος κ.α.), παρόλο που διέθεταν μόνο μια ομάδα 23 χρωμοσωμάτων.

«Η έρευνά μας οδήγησε σε ένα νέο τύπο ανθρώπινου βλαστοκυττάρου, που θα έχει σημαντική επίπτωση στην ανθρώπινη γενετική και ιατρική έρευνα. Αυτά τα κύτταρα θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε επίσης καλύτερα την ανθρώπινη ανάπτυξη και τους λόγους που αναπαράγουμε σεξουαλικά και όχι μόνο από ένα γονέα» δήλωσε ο Μπενβενίστι.

Πηγή: Ido Sagi, Gloryn Chia, Tamar Golan-Lev, Mordecai Peretz, Uri Weissbein, Lina Sui, Mark V. Sauer, Ofra Yanuka, Dieter Egli, Nissim Benvenisty. Derivation and differentiation of haploid human embryonic stem cells. Nature, 2016; DOI: 10.1038/nature17408

Μια μαύρη τρύπα στον Γαλαξία πετάει… φλόγες! Violent red flashes seen from black hole V404 Cygni

Όταν μια μαύρη τρύπα «καταβροχθίζει» ύλη από κοντινό της άστρο κάποιες φορές πετάει... φλόγες. Πρόκειται για εκλάμψεις με ενέργεια ίση με εκείνη χιλίων άστρων σαν τον Ήλιο. An artist’s impression of a black hole, similar to V404 Cygni, devouring material from an orbiting companion star. Image credit: ESO / L. Calçada.

Ο Τοξότης Α* είναι η μεγάλη μελανή οπή στο κέντρο του γαλαξία μας. Όμως δεν είναι η μόνη που υπάρχει σε αυτόν. Η V404 Cygni είναι μια μελανή οπή που βρίσκεται σε απόσταση 7.800 ετών φωτός από εμάς και ήταν η πρώτη μελανή οπή που εντοπίσθηκε στον γαλαξία μας. Βρετανοί αστρονόμοι εντόπισαν εκλάμψεις που προέρχονται από αυτή την μαύρη τρύπα. Πρόκειται για βίαιες αναλαμπές τις χαρακτηρίζουν οι ερευνητές χαρακτηρίζουν «φλόγες». Αυτές οι φλόγες έχουν διάρκεια κλάσματα του δευτερολέπτου και ενέργεια ίση με εκείνη χιλίων άστρων σαν τον Ήλιο.

Τρώει ένα άστρο

In June 2015, V404 Cygni erupted 7,800 light years away and gave off material from a neighbouring star that it could not swallow (artist's impression pictured). This event caused jets of matter to burst from the hole which created bright red flashes that lasted just fractions of a second. Image credit: ESO/L. Calçada

Ομάδα αστρονόμων του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον έστρεψαν το τηλεσκόπιο Herschel στα Κανάρια Νησιά προς την V404 Cygni και είδαν το «ξέσπασμά» της, που διήρκεσε περίπου δύο εβδομάδες. Όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές στο άρθρο τους στην επιθεώρηση «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society» είναι ένα από τα πιο βίαια φαινόμενα που έχουν παρατηρηθεί ποτέ.

Σύμφωνα με τους ερευνητές η μαύρη τρύπα «καταβροχθίζει» την ύλη ενός γειτονικού της άστρου πυροδοτώντας έτσι τις στιγμαίες βίαιες εκλάμψεις. Οι επιστήμονες πάντως δεν κατανοούν ακόμη απόλυτα τον μηχανισμό πίσω από αυτό το φαινόμενο.

Η ακτινοβολία του Τοξότη Α*

An international team of astronomers reported that the black hole emitted red flashes lasting just fractions of a second, as it blasted out material that it could not swallow. Inset shows a red flash from V404 Cygni observed by the Ultracam on the William Herschel Telescope in the early morning hours of June 26, 2015.

Εδώ και χρόνια οι επιστήμονες «πιάνουν» κοσμικές ακτίνες πολύ υψηλής ενέργειας που προέρχονται από το κέντρο του γαλαξία μας. Τώρα, για πρώτη φορά μια διεθνής ομάδα αστρονόμων πιστεύει ότι εντόπισε την πηγή της κοσμικής ακτινοβολίας: είναι η τεράστια μαύρη τρύπα στην «καρδιά» του γαλαξία μας.

Η μαύρη τρύπα λειτουργεί ως ένας κοσμικών διαστάσεων φυσικός επιταχυντής, δημιουργώντας έτσι ακτινοβολία με ενέργειες που είναι τουλάχιστον 100 φορές μεγαλύτερες από αυτές που δημιουργούνται στον μεγαλύτερο επιταχυντή της Γης, στο CERN.

Οι παρατηρήσεις

Roughly 3.5 billion light years from Earth, a quasar known as OJ287 is powered by one of the most massive black holes in the Universe. This quasar has been observed to produce optical outbursts approximately every 12 years since 1891, but now, new data has revealed the presence of double-peaks in these events.

Ερευνητές από 12 χώρες, με επικεφαλής τον Βέρνερ Χόφμαν του γερμανικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής Μαξ Πλανκ στη Χαϊδελβέργη πραγματοποίησαν τις παρατηρήσεις τους με τη βοήθεια του αστεροσκοπείου HESS (High Energy Stereoscopic System), μιας συστοιχίας πέντε τηλεσκοπίων στη Ναμίμπια της Αφρικής.

Η Γη «βομβαρδίζεται» συνεχώς από σωματίδια υψηλής ενέργειας (πρωτόνια, ηλεκτρόνια και ατομικούς πυρήνες) που έχουν κοσμική προέλευση. Τα σωματίδια αυτά συνιστούν την κοσμική ακτινοβολία και οι επιστήμονες ανέκαθεν δυσκολεύονταν να βρουν από ποιές αστροφυσικές πηγές αυτή προέρχεται. Εδώ και πάνω από έναν αιώνα η προέλευση των κοσμικών ακτίνων αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά μυστήρια.

Οι κοσμικές ακτίνες, καθώς αλληλεπιδρούν με το φως και τα αέρια στο διαστρικό χώρο, παράγουν ακτίνες-γάμα, για τις οποίες είναι ευκολότερο να βρεθεί η πηγή τους. Όταν οι ακτίνες-γάμα φθάνουν στην ατμόσφαιρα της Γης, παράγουν τη λεγόμενη «ακτινοβολία Τσερένκοφ», στιγμιαίες λάμψεις φωτός που που μπορούν να γίνουν αντιληπτές από ειδικά τηλεσκόπια όπως το HESS, που διαθέτουν ευαίσθητους φωτο-ανιχνευτές. Μέχρι σήμερα πάνω από 100 πηγές ακτίνων-γάμα έχουν εντοπισθεί και, μέσω αυτών, πιθανώς εντοπίζονται και οι πηγές της κοσμικής ακτινοβολίας.

Η ανακάλυψη

Dr Poshak Gandhi (pictured) and astronomers have observed violent red flashes from a black hole during one of the brightest outbursts in recent years.

Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι στον γαλαξία μας παράγονται κοσμικές ακτίνες με ενέργειες έως 100 TeV (τεραηλεκτρονιοβόλτ) από διάφορες πηγές. Τώρα, για πρώτη φορά, ανακοινώθηκε ότι όχι μόνο εντοπίσθηκαν κοσμικές ακτίνες πολύ ισχυρότερες, της τάξης τουλάχιστον του ενός PeV ή πεταηλεκτρονιοβόλτ (1 PeV=1.000 TeV), αλλά ότι η πηγή τους πιθανότατα είναι η κεντρική μαύρη τρύπα του γαλαξία μας, γνωστή ως Sgr A*, η οποία -με την ιδιότητά της ως επιταχυντή πλέον- «βαφτίσθηκε» και Pevatron (κατ' αναλογία με τον Tevatron, τον πρώτο επιταχυντή στη Γη που πέτυχε ενέργειες ενός TeV).

Σημειωτέον ότι οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει κοσμικές ακτίνες με ενέργειες πολύ πάνω από 1 PeV, οι οποίες θεωρούνται ότι έχουν εξωγαλαξιακή προέλευση, πιθανώς από ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες (κβάζαρ). Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».