Η
λεγόμενη «μινωική» έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας (Σαντορίνης), μια από τις
ισχυρότερες στον κόσμο, πιθανώς έγινε μεταξύ του 1600 και του 1550 π.Χ.,
σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων επιστημόνων, οι οποίοι
θεωρούν ότι η νέα χρονολόγηση βρίσκεται πιο κοντά στην πραγματικότητα σε σχέση
με την προηγούμενη επιστημονική εκτίμηση ότι συνέβη μεταξύ του 1630 και 1600 π.Χ.
The study addresses
a debate over the date of a massive volcanic eruption on Santorini. This
much-studied event is dated around 1500 BC by archaeologists but earlier – 1630
to 1600 BC – by scientists. Manning said the new findings rule out the date of
1500 BC, but may also modify the science. A 1630–1600 BC date remains possible,
but a later date in the range of 1600-1550 BC now becomes plausible, and even
works better with existing archaeological and historical records, including
writings from Egypt. Bronze age
'Flotilla' fresco from room 5, in the west house at the Minoan town of
Akrotiri, Santorini, Greece. Shows a town under the pyroclastic cloud of
an eruption. ( Public
Domain )
Sturt Manning cores a multi-century old Juniperus phoenicea tree near
Petra in southern Jordan. ( Cornell University )
Οι
ερευνητές από τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ολλανδία, με επικεφαλής
τον καθηγητή κλασσικής αρχαιολογίας Στουρτ Μάνινγκ του Πανεπιστημίου Κορνέλ της
Νέας Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances»,
βασίζουν τη νέα εκτίμηση τους στην αναθεώρηση της μεθόδου υπολογισμού με βάση
τον ραδιενεργό άνθρακα και τη δενδροχρονολόγηση.
How do scientists
determine the age of fossils that have been under the surface of the earth for
thousands of years? Scientific American Editor Michael Moyer explains the
process of radiocarbon dating.
Η
χρονολόγηση με βάση το ραδιενεργό άνθρακα, που εφευρέθηκε στο τέλος της
δεκαετίας του 1940, μετρά τη διάσπαση του άνθρακα-14, ενός ασταθούς ισοτόπου
του άνθρακα, που δημιουργείται από την κοσμική ακτινοβολία και υπάρχει σε όλη
την οργανική ύλη. Όμως η ακτινοβολία αυτή δεν είναι συνεχής όλες τις εποχές.
Για να ληφθούν υπόψη οι διακυμάνσεις της στην ατμόσφαιρα της Γης, υπολογίστηκε
το περιεχόμενο σε ραδιενεργό άνθρακα των δακτυλίων δέντρων, από τον 20ό αιώνα
έως πριν χιλιάδες χρόνια. Η τεχνική αυτή, που άρχισε να χρησιμοποιείται πριν
περίπου 50 χρόνια, βελτιώνεται κάθε λίγα χρόνια, καθώς προστίθενται συνεχώς νέα
δεδομένα, που επιτρέπουν ένα πιο ακριβές «καλιμπράρισμα» της κλίμακας
χρονολόγησης.
A new paper points
out the need for an important new refinement to radiocarbon dating. The
research has relevance for understanding key dates in Mediterranean history and
prehistory, including the tomb of Tutankhamen and a controversial but important
volcanic eruption on the Greek island of Santorini. Tree rings. Credit: © CrispyMedia / Adobe Stock
«Αν
κάτι είναι οργανικό και παλιό -έως 50.000 ετών- το χρονολογείς με το ραδιενεργό
άνθρακα», δήλωσε ο Μάνινγκ, τόνισε όμως ότι δεν μπορεί να ισχύει η ίδια κλίμακα
χρονολόγησης για όλο το βόρειο ημισφαίριο και ότι κατά καιρούς πρέπει να
γίνονται μικρές, αλλά ουσιώδεις διορθώσεις ανά περιοχές (π.χ. στη Μεσόγειο), οι
οποίες με τη σειρά τους μπορεί να οδηγήσουν σε αναθεωρήσεις ορισμένων
σημαντικών προϊστορικών γεγονότων.
Hypothetical calendar dating probability estimates for the
Santorini/Thera volcanic destruction level from the study’s data and models. ( Manning et al. 2020 )
Τέτοια
πιστεύει ότι είναι η περίπτωση της εμβληματικής έκρηξης της Θήρας, η οποία
αρχικά χρονολογήθηκε από τους αρχαιολόγους περί το 1500 π.χ., ενώ αργότερα οι
επιστήμονες ώθησαν την ημερομηνία πιο πίσω στο παρελθόν, στο 1600-1630 π.Χ. (με
βάση τη χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα ενός κλαδιού ελιάς που θάφτηκε από
την τέφρα της έκρηξης). Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, η χρονολόγηση αυτή παραμένει
πιθανή, όμως πιθανότερη θεωρείται πλέον εκείνη μεταξύ 1600-1550 π.Χ., η οποία
επιπροσθέτως, σύμφωνα με τους ερευνητές, ταιριάζει καλύτερα με τα αρχαιολογικά
και ιστορικά δεδομένα, μεταξύ άλλων ορισμένων κειμένων από την Αίγυπτο.
The video
illustrates the geological formation of Santorini, the most important volcanic
archipelago in Europe. Scenery animations (created with Bryce and
ParticleIllusion), annimated paleogeographic maps and on site video recordings
(Spring 2011) are combined.
«Η
σωστή χρονολόγηση θα ξαναγράψει και θα διορθώσει την ιστορία μας, όσον αφορά το
ποιες ομάδες ήταν σημαντικές για τη διαμόρφωση αυτού που αργότερα έγινε ο
κλασσικός πολιτισμός. Μια ακριβής χρονολόγηση αποτελεί το κλειδί για την
ιστορία μας», ανέφερε ο Μάνινγκ.
Πηγές: Sturt
W. Manning, Bernd Kromer, Mauro Cremaschi, Michael W. Dee, Ronny Friedrich,
Carol Griggs, Carla S. Hadden. Mediterranean radiocarbon offsets and
calendar dates for prehistory. Science Advances, 2020; 6 (12):
eaaz1096 DOI: 10.1126/sciadv.aaz1096 - https://www.ancient-origins.net/news-history-archaeology/radiocarbon-dating-0013448 - https://www.amna.gr/home/article/442487/I-archaia-ekrixi-tou-ifaisteiou-tis-Thiras-pithanos-egine-metaxu-1600--1550-pCh
