Το επικό ταξίδι μιας προϊστορικής χελώνας. The incredible journey of the first African tortoise that arrived in Europe

Καλλιτεχνική απεικόνιση της νεροχελώνας που υπό το βλέμμα των δεινοσαύρων αποφάσισε να εγκαταλείψει την ήπειρο που ζούσε και να ταξιδέψει σε μια άλλη για να ζήσει εκεί. About 95 million years ago, a river turtle adapted to marine environments and made an extraordinary migration from the ancient continent of Gondwana, which grouped what is now Africa and South America, to Laurasia, the Northern continental mass of which Europe, Asia and North America were part. Its remains, found in the town of Algora in Guadalajara (Spain) and in Portugal, are the evidence of the first known dispersal event of a turtle from Gondwana. Reconstruction of Algorachelus peregrinus in a coastal environment of Laurasia 95 million years ago. Credit: José Antonio Peñas

Ερευνητές του Τμήματος Εξελικτικής Βιολογίας στο Εθνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Ισπανίας πραγματοποίησαν μια πολύ ενδιαφέρουσα παλαιοντολογική ανακάλυψη. Διαπίστωσαν ότι ένα εξαφανισμένο σήμερα είδος νεροχελώνας πραγματοποίησε πριν από περίπου 95 εκ. έτη ένα πραγματικά επικό ταξίδι αλλάζοντας μάλιστα τρόπο ζωής για να καταφέρει να επιβιώσει. Την εποχή εκείνη στην Γη υπήρχαν δύο μεγάλες υπερήπειροι, η Γκοντβάνα η οποία αποτελούνταν από την σημερινή Αφρική, την Νότιο Αμερική, την Ανταρκτική, την Ινδία και την Αυστραλία και η Λαυρασία που αποτελούνταν από την Βόρειο Αμερική, την Ευρώπη και την Ασία.

Η αρχαία χελώνα πέρασε όπως δείχνει ο χάρτης από τις περιοχές της Αφρικής στην Λαυρασία και εγκαταστάθηκε σε κάποιες παραλιακές περιοχές της. At the time, Earth’s continents were much different than they are today; Africa and South America joined to make up part of the ancient continent Gondwana, while Europe, Asia, and North America formed Laurasia. The turtle adapted and thrived in the different environment.

Σύμφωνα με τους ερευνητές η Algorachelus peregrinus, μια χελώνα του γλυκού νερού που ζούσε στην Γκοντβάνα για κάποιο λόγο αποφάσισε να εγκαταλείψει την ήπειρο και κατάφερε να φτάσει στο βορειότερες περιοχές της και να περάσει την θάλασσα που την χώριζε από την Λαυρασία. Η χελώνα αποφάσισε να εγκατασταθεί στις παραλιακές περιοχές της Λαυρασίας και για αυτό προσαρμόστηκε στις τοπικές συνθήκες και από χελώνα του γλυκού νερού έγινε θαλάσσια χελώνα. Η ανακάλυψη βοηθά στην καλύτερη κατανόηση των μεταναστεύσεων που έκαναν οι χελώνες αλλά και της εξέλιξής τους.

Πηγές: Adán Pérez-García. A new turtle taxon (Podocnemidoidea, Bothremydidae) reveals the oldest known dispersal event of the crown Pleurodira from Gondwana to Laurasia, Journal of Systematic Palaeontology (2016). DOI: 10.1080/14772019.2016.1228549 - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=926327

Ο εφηβικός εγκέφαλος δεν μπορεί να ξεχωρίσει τα ασήμαντα από τα σημαντικά. Teenage brains can’t tell what’s important and what isn’t

Paul Cadmus, Playground, 1948. Δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη σε περιοχές που συνδέονται με τον έλεγχο της συμπεριφοράς και την επιβράβευση. Adolescent brains aren’t developed enough to adapt to relatively risky situations, which may explain why some choose not to study for important exams.

Οι έφηβοι γνωρίζουν πολύ καλά πόσο σημαντικά είναι κάποια πράγματα, όπως για παράδειγμα οι Πανελλαδικές Εξετάσεις, ωστόσο αυτό δεν τους σταματά από το να καταβάλλουν ορισμένες φορές την ελάχιστη δυνατή προσπάθεια. Η επιστήμη έρχεται τώρα να γίνει συνήγορος υπεράσπισης των εφηβικών συμπεριφορών, αναφέροντας ότι αυτές πιθανότατα οφείλονται στο ότι ο εγκέφαλος των εφήβων δεν έχει αναπτυχθεί αρκετά με αποτέλεσμα τα παιδιά να μην αντιλαμβάνονται πόσο μεγάλα ρίσκα παίρνουν κάποιες φορές.

Το πείραμα του ρίσκου

Appropriate behaviour? Credit: Clarissa Leahy/Getty

Την υπερασπιστική γραμμή «χάραξαν» πρόσφατα ερευνητές του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, οι οποίοι διεξήγαγαν το ακόλουθο πείραμα, όπως ανέφεραν στην επιθεώρηση «Nature Communications»: ζήτησαν από εφήβους και νεαρούς ενηλίκους, ηλικίας 13 ως 20 ετών, να παίξουν ένα παιχνίδι ενόσω υποβάλλονταν σε λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI), η οποία αποκαλύπτει τη δραστηριότητα του εγκεφάλου σε πραγματικό χρόνο. Σε κάποιους γύρους του παιχνιδιού οι συμμετέχοντες μπορούσαν να κερδίσουν 20 σεντς για κάθε σωστή απάντηση, ενώ η κάθε λάθος απάντηση τους κόστιζε 10 σεντς. Υπήρχαν όμως στο παιχνίδι και κάποιοι γύροι μεγαλύτερου ρίσκου, στους οποίους κάθε σωστή απάντηση προσέφερε ένα δολάριο, ενώ κάθε λανθασμένη κόστιζε 50 σεντς.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν πως ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εθελοντές είχαν καλύτερες επιδόσεις στους γύρους με το υψηλότερο ρίσκο, στους μικρότερους σε ηλικία συμμετέχοντες δεν συνέβαινε κάτι αντίστοιχο - οι επιδόσεις τους παρέμεναν οι ίδιες, είτε το ρίσκο ήταν υψηλό είτε χαμηλό. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία, όσο μεγαλύτεροι ήταν οι εθελοντές τόσο καλύτερη ήταν η απόδοσή τους. «Ήταν άκρως ενδιαφέρον το γεγονός ότι η ικανότητα να προσαρμόζονται η συμπεριφορά και η απόδοση ανάλογα με την πρόκληση που εμφανιζόταν κάθε φορά βελτιωνόταν σταδιακά, συμβαδίζοντας με την αύξηση της ηλικίας» ανέφερε η επικεφαλής της μελέτης, ερευνήτρια στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ Κάθριν Ινσελ.

Το δίκτυο-κλειδί στον εγκέφαλο

During the teenage years, there are important changes going on inside the brain. GETTY IMAGES

Όταν οι επιστήμονες παρακολούθησαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου των εθελοντών, ανακάλυψαν ότι η ικανότητα βελτίωσης της απόδοσής τους συνδεόταν άμεσα με την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους. Μάλιστα, βασικό ρόλο φάνηκε να παίζει μια περιοχή η οποία συνδέει τον φλοιό του εγκεφάλου με το ραβδωτό σώμα. Αυτό το δίκτυο εμπλέκεται στην επιβράβευση αλλά και στον έλεγχο της συμπεριφοράς και συνεχίζει να αναπτύσσεται έως τουλάχιστον την ηλικία των 25 ετών. Όσο πιο ανεπτυγμένο ήταν αυτό το δίκτυο στον εγκέφαλο τόσο καλύτερες ήταν οι επιδόσεις των εφήβων στο παιχνίδι, σημείωσε η κυρία Ινσελ.

Τα ευρήματα αυτά δίνουν μια καλή εξήγηση στο γιατί κάποιοι έφηβοι είναι τόσο χαλαροί όταν έρχονται αντιμέτωποι με επικίνδυνες καταστάσεις, σχολίασε η Κάθριν Κοέν Κάντος από το Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ στη Βρετανία. «Για παράδειγμα, οι έφηβοι είναι πολύ πιο πιθανό να οδηγούν επικίνδυνα, ιδίως όταν κάποιος φίλος τους βρίσκεται κοντά».

Απαιτείται αναθεώρηση του τρόπου εξέτασης στα σχολεία

A YouTube video summarizing the research findings. Credit: New Scientist 

Σύμφωνα με τον Στέφανο Παλμιντέρι από την École normale supérieure στο Παρίσι, τα σχολεία πρέπει να αναθεωρήσουν τον τρόπο που ελέγχουν τις επιδόσεις των εφήβων. «Η μελέτη μαρτυρεί ότι δεν είναι καλή ιδέα να αξιολογούνται οι σχολικές επιδόσεις σε μία μόνο εξέταση στο τέλος της χρονιάς. Μια καλύτερη ιδέα θα ήταν να υποβάλλονται οι έφηβοι μαθητές σε μια ποικιλία πιο μικρών εξετάσεων καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου».

Πάντως, τα νέα δεν είναι τελικά τόσο άσχημα (τουλάχιστον στο σύνολό τους) για τους εφήβους, προσέθεσε ο δρ Παλμιντέρι. «Μπορούμε να δούμε την άλλη όψη αυτού του νομίσματος. Το γεγονός ότι οι έφηβοι προσπαθούν εξίσου για να φέρουν εις πέρας καθήκοντα σημαντικά αλλά και ασήμαντα μεταφράζεται και στο ότι ασχολούνται με πολλά χόμπι. Αυτό είναι καλό, επιτρέποντάς τους να κατακτούν πολύπλοκες κοινωνικές δεξιότητες».

Πηγές: Nature Communications - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=925389