Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013

Αρχαιολογικά μυστικά «έκρυβε» η λίμνη Κάρλα στη Θεσσαλία. Important archeological discoveries at Lake Karla in Thessaly

Archeologists discover farm house, Neolithic settlement, inn, ceramic furnace and scores of artifacts.

Τέσσερις θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος από διάφορες χρονολογικές περιόδους έφερε πρόσφατα στο φως η σκαπάνη της ΙΕ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στη λίμνη Κάρλα, στη Θεσσαλία. Οι αποκαλύψεις έγιναν κατά τη διάρκεια σωστικών ανασκαφών, που διενεργήθηκαν στο πλαίσιο του έργου για την επανασύσταση της λίμνης στην περιοχή του κύριου συλλεκτήρα, ο οποίος και θα την τροφοδοτήσει.

Amongst the finds are a huge farmhouse at “Tserli” from the Hellenistic period (2nd century BC) with many rooms and about 500 artifacts; a Neolithic settlement surrounded by a yard and scores of ceramics and later Neolithic idols at Amygdale 1; a farm house including a ceramic furnace, also from the Hellenistic period that probably operated as an inn at Amygdale 2 and parts of a stone wall, desk, graves and an interesting square construction, from the Mid Bronze Age at Amygdale 3.

Πρόκειται για μια μεγάλη αγροικία των ελληνιστικών χρόνων (2ο π.Χ. αι.) με πολλά δωμάτια και πλούσια κινητά ευρήματα (περί τα 500) στη θέση Τσέρλι, έναν νεολιθικό οικισμό, οριοθετημένο από περίβολο, που συνοδευόταν από αξιόλογη κεραμική και ειδώλια της νεότερης νεολιθικής περιόδου στη θέση Αμυγδαλή 1, μια αγροικία του 2ου π.Χ. αι., που πιθανόν λειτουργούσε ως πανδοχείο, μαζί με έναν κεραμικό κλίβανο των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων στη θέση Αμυγδαλή 2 και, τέλος, μια θέση της Μέσης Εποχής του Χαλκού στην Αμυγδαλή 3, στην οποία εντοπίστηκαν, μεταξύ άλλων, τμήμα λιθόκτιστου περιβόλου, ένα λιθόκτιστο θρανίο, δύο κιβωτιόσχημοι παιδικοί τάφοι και μια τετράγωνη ενδιαφέρουσα κατασκευή, που σώζεται σε μέγιστο ύψος περίπου 80 εκατοστών.

Τα παραπάνω ευρήματα και η διατήρησή τους απασχόλησαν τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, τα οποία μελετώντας την εισήγηση της αρμόδιας διεύθυνσης και Εφορείας, συμφώνησαν ομόφωνα στις προτάσεις τους: Να διατηρηθεί η ελληνιστική αγροικία στο Τσέρλι, με τα πολλά δωμάτια και την κεντρική ορθογώνια αυλή, μνημεία που δεν επηρεάζονται από τον συλλεκτήρα και τα οποία μπορούν να αναδειχτούν στο πλαίσιο του φυσιολατρικού περιπάτου που σχεδιάζεται. Από τα υπόλοιπα, θεωρήθηκε καλό να αποσπαστούν και να μεταφερθούν σε κοντινή περιοχή ο κεραμικός κλίβανος των ελληνιστικών χρόνων και η τετράγωνη κατασκευή της Μέσης Εποχής του Χαλκού, η οποία, όπως ειπώθηκε, αποτελεί ξεχωριστό εύρημα.

Μινυακός αμφορίσκος.

Σπάνιους τύπους αγγείων που συνόδευαν τους νεκρούς και πλήθος άλλων κτερισμάτων αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη σε ταφικό σύνολο της Μέσης Εποχής Χαλκού (17ος π.Χ. αιώνας) στη θέση «Όβρια», νοτιοδυτικά της λίμνης Κάρλας Μαγνησίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν περίπου 20 μινυακά αγγεία, με μονόχρωμη γυαλιστερή επιφάνεια -που βρέθηκαν για πρώτη φορά στην ανατολική Θεσσαλία-, καθώς και μεγάλος αριθμός από αμαυρόχρωμα με γραμμική διακόσμηση και καστανή βαφή.

Οι δύο αυτοί τύποι των αγγείων συνδέονται με ταφικά έθιμα, δεν συνηθίζονται δηλαδή σε οικιστικά σύνολα, συνόδευαν τους νεκρούς και συνήθως ήταν γεμάτα τρόφιμα ή υγρά.

Η μινυακή κεραμική είναι εντελώς χαρακτηριστική. Τα αγγεία είναι τροχήλατα, μονόχρωμα, γκρίζα ή κιτρινωπά και είναι επηρεασμένα από μεταλλικά πρότυπα. Τα γκρίζα μινυακά, που θεωρούνται και τα παλαιότερα, σταματούν να εμφανίζονται γύρω στο 1550 π.Χ., ενώ τα κιτρινωπά κατασκευάζονται έως περίπου το 1400 π.Χ., που είναι και η εποχή κατά την οποία η μινυακή κεραμική παίρνει διαφορετικές κατευθύνσεις.

Όσο για τα αμαυρόχρωμα αγγεία, θυμίζουν τα κυκλαδικά και η μόδα τους συνεχίζεται παράλληλα με τα μινυακά, ενώ σημαντικό κέντρο παραγωγής τους θεωρείται η Αίγινα.

«Προς το παρόν έχει βρεθεί το νεκροταφείο, το οποίο ενδεχομένως να σχετίζεται με τον παραπλήσιο οικισμό στον λόφο Ντελή-Χάνι, ανατολικά του χωριού Ριζόμυλος. Συνολικά ανασκάφηκαν 11 τάφοι, οι 10 ενηλίκων και 1 παιδιού, και με βάση τα ευρήματα χρονολογήθηκαν στο τέλος της Μέσης και στις αρχές της Υστερης Εποχής του Χαλκού (1700-1600 π.Χ.)», είπε ο αρχαιολόγος της ΙΓ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, Δημήτρης Αγνουσιώτης, ο οποίος επέβλεπε την ανασκαφή μαζί με τη συνάδελφό του, Καλλιόπη Αλματζή.

Ένας από τους 11 τάφους.

Οι τάφοι ήταν κιβωτιόσχημοι, οι πλευρές τους ήταν επενδυμένες με τέσσερις μονολιθικές πλάκες, στις οποίες για την καλύτερη στήριξή τους είχαν τοποθετήσει μικρές πέτρες ή βότσαλα, ενώ υπήρχαν και ίχνη από παλαιότερες ταφές. Οι νεκροί είχαν τοποθετηθεί σε συνεσταλμένη στάση, με τα χέρια λυγισμένα, τοποθετημένα στον θώρακα και τα πόδια επίσης λυγισμένα, ενώ το κεφάλι ήταν τοποθετημένο στα αριστερά. «Τα αγγεία, τα οποία τοποθετούνταν είτε στα πόδια είτε στον θώρακα του νεκρού, είναι ως επί το πλείστον χειροποίητα. Τα σχήματα συνάδουν με την τάση της εποχής, καθώς έχουν βρεθεί πολλά παράλληλα τόσο από θέσεις της Θεσσαλίας όσο και της υπόλοιπης ηπειρωτικής Ελλάδας.

Κάλαθος με αμαυρόχρωμη διακόσμηση.

Το πιο δημοφιλές σχήμα αποτελεί το καλαθόσχημο σκεύος με σφαιρικό σώμα. Πολύ χαρακτηριστικά για την περίοδο αυτή είναι και τα κυάθια και τα μόνωτα κύπελλα, όπως και οι σκύφοι με διχαλωτές λαβές, οι οποίοι αποτελούν σήμα κατατεθέν για την περιοχή τη συγκεκριμένη εποχή, αλλά και τα σφονδύλια», μας είπε η κ. Αλματζή.

Η ύπαρξη αγγείων σε ταφικά σύνολα αυτής της περιόδου δεν είναι κάτι σπάνιο, αυτό ωστόσο που τα καθιστά ιδιαίτερα είναι η ποιότητα και η σπανιότητά τους, ενώ η περαιτέρω μελέτη τους οδηγεί στο συμπέρασμα για την παρουσία ανταγωνιστικών κοινωνικών ομάδων και κοινοτήτων, που δρούσαν στο πλαίσιο προσπάθειας αναπροσδιορισμού ατομικών και συλλογικών ταυτοτήτων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου