Πολύ σκληρό... βακτήριο για να πεθάνει, Rare New Microbe Found in Two Distant Clean Rooms

Mικροβιολόγος συλλέγει ένα δείγμα επιχρίσματος από το δάπεδο αποστειρωμένου χώρου στον οποίο συναρμολογούνται διαστημικά σκάφ,η στο Jet Propulsion Laboratory της NASA. A microbiologist collects a swab sample from the floor of a spacecraft assembly clean room at NASA's Jet Propulsion Laboratory.  Samples such as this are taken frequently during the assembly of a spacecraft and analyzed for a census of the types and numbers of microbes present in the clean room. Image credit: NASA/JPL-Caltech

Ξηραίνουμε την ατμόσφαιρα, καθαρίζουμε όλες τις επιφάνειες με χημικά και τέλος αποστειρώνουμε το χώρο με υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτό που μένει είναι ορισμένα από τα πιο ανθεκτικά μικρόβια του κόσμου, πιθανώς ικανά να ζήσουν και στο Διάστημα, διαπιστώνουν ερευνητές της NASA: δύο εξωτικά είδη βακτηρίων βρέθηκαν στα αποστειρωμένα εργαστήρια όπου συναρμολογούνται διαστημικά σκάφη.

H τελευταία ανακάλυψη, η οποία παρουσιάζεται στην επιθεώρηση «International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology», αφενός δείχνει πόσο ανθεκτική είναι η ζωή στη Γη, αφετέρου δίνει μια εικόνα για τα μικρόβια που ενδέχεται να ανακαλύψουμε μια μέρα σε εξωγήινα περιβάλλοντα.

«Θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα αυτά τα μικρόβια, καθώς οι ικανότητες με τις οποίες προσαρμόζονται στα καθαρά εργαστήρια δεν αποκλείεται να τους επιτρέπουν να ζουν και μέσα σε διαστημικά σκάφη» λέει ο Πάραγκ Βαϊσαμπαγιάν του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA της Καλιφόρνια.

 Νέο βακτήριο στη γειτονιά

Εικόνα από μικροσκόπιο που δείχνει δεκάδες βακτήρια Tersicoccus phoenicis που βρέθηκαν μόνο σε εργαστήρια προετοιμασίας διαστημικών αποστολών. Από την κλίμακα του ενός μικρομέτρου (1 μm) που περιέχεται στην εικόνα βλέπουμε ότι τα βακτήρια είναι αυτής της τάξης μεγέθους. This microscopic image shows dozens of individual bacterial cells of the recently discovered species Tersicoccus phoenicis. This species has been found in only two places: clean rooms in Florida and South America where spacecraft are assembled for launch. Spacecraft clean rooms are one of the most thoroughly checked environments on Earth for what microbes are present. The monitoring provides an indication of what species might get into space aboard a spacecraft. The image includes a scale bar showing that each of the bacterial cells is about one micrometer, or micron, across (about 0.00004 inch). Image credit: NASA/JPL-Caltech

Η δημοσίευση του Βαϊσαμπαγιάν και των συνεργατών του αφορά την ανακάλυψη ενός νέου είδους βακτηρίου στα καθαρά δωμάτια μιας αμερικανικής και μιας ευρωπαϊκής διαστημικής αποστολής.

Το νέο είδος πήρε το όνομα Tersicoccus phoenicis, που σημαίνει «ο καθαρός κόκκος του Φοίνικα» -«καθαρός» επειδή ανακαλύφθηκε σε καθαρά δωμάτια, και «του Φοίνικα» επειδή το μικρόβιο ανακαλύφθηκε στο πάτωμα της αίθουσας όπου ετοιμαζόταν η αποστολή Phoenix Mars Lander το 2007.

Ο δεύτερος χώρος στον οποίο βρέθηκε το Tersicoccus phoenicis βρίσκεται στο διαστημικό κέντρο της ESA (Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος) στο Κουρού της Γαλλικής Γουιάνας, περίπου 4.000 χιλιόμετρα μακριά από την εγκατάσταση της NASA.

This NASA cleanroom at the Goddard Space Flight Center in Maryland will be used to assemble spacecraft for 2014's Magnetospheric Multiscale (MMS) mission. Image credit: NASA

Οι χώροι όπου προετοιμάζονται διαστημικές αποστολές διατηρούνται όσο καθαρότεροι γίνεται προκειμένου να μην υπάρχει σκόνη που μπορεί να επηρεάσει τα όργανα, αλλά και να μην υπάρχουν γήινα μικρόβια που θα μπορούσαν δυνητικά να μολύνουν τον Άρη ή άλλα εξωγήινα περιβάλλοντα. Ο αέρας ξηραίνεται και οι επιφάνειες καθαρίζονται με απολυμαντικά και υπεριώδη ακτινοβολία, ενώ τα ίδια διαστημικά σκάφη αποστειρώνονται με υπεροξείδιο του υδρογόνου και θέρμανση. Επιπλέον, τα καθαρά δωμάτια δεν περιέχουν θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη μικροβίων.

«Βρίσκουμε αρκετά μικρόβια σε καθαρά δωμάτια επειδή καταβάλλουμε μεγάλη προσπάθεια για να τα εντοπίσουμε. Τα ίδια μικρόβια μπορεί να βρίσκονται στο χώμα έξω από το καθαρό δωμάτιο, δεν θα μπορούσαμε όμως να τα αναγνωρίσουμε επειδή κρύβονται από τους πολύ μεγαλύτερους αριθμούς άλλων [πιο συνηθισμένων] μικροβίων» εξηγεί ο Βαϊσαμπαγιάν.

Στην πραγματικότητα, ένα κουταλάκι χώμα από τον κήπο θα είχε χιλιάδες περισσότερα είδη μικροβίων, και δισεκατομμύρια περισσότερα μικρόβια, από ένα ολόκληρο καθαρό δωμάτιο.

Μέχρι σήμερα το Tersicoccus phoenicis δεν έχει αναγνωριστεί σε κανένα φυσικό περιβάλλον, δεν αποκλείεται όμως να ζει σε σπηλιές, ερήμους ή άλλα περιβάλλοντα με χαμηλά επίπεδα θρεπτικών συστατικών, εικάζει ο Βαϊσαμπαγιάν.

Η ανακάλυψη του «καθαρόκοκκου του Φοίνικα» έρχεται να προστεθεί στην ανακάλυψη ενός άλλου είδους βακτηρίου, του Paenibacillus phoenicis, από ερευνητές του JPL. Το μικρόβιο έχει εντοπιστεί μόνο σε δύο περιβάλλοντα: ένα καθαρό δωμάτιο της NASA στη Φλόριντα και μια τρύπα γεώτρησης σε βάθος 2,1 χιλιομέτρων μέσα σε ένα ορυχείο μολυβδαίνιου στο Κολοράντο.